Michał Paweł MARKOWSKI
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

Michał Paweł MARKOWSKI
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

ur. 1962

Teoretyk literatury, krytyk literacki, eseista, tłumacz.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 26 grudnia 1962 w Bydgoszczy; syn Janusza Markowskiego, urzędnika państwowego, i Barbary z Obrzeżgiewiczów. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. L. Waryńskiego (od 1992 im. C.K. Norwida) w Bydgoszczy i tam też w 1981 zdał egzaminy maturalne. W tym samym roku wyjechał do Krakowa, gdzie rozpoczął studia polonistyczne (ze specjalizacją teatrologiczną) na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Po uzyskaniu w 1986 dyplomu magistra filologii polskiej został w następnym roku zatrudniony w Instytucie Polonistyki UJ na stanowisku asystenta w Katedrze Teorii Literatury. Zajmował się interpretacją dzieł filozoficznych w perspektywie literaturoznawczej, później prowadził badania interdyscyplinarne. Tłumaczył i przygotowywał edytorsko teksy literaturoznawcze autorów obcych, uprawiał krytykę i eseistykę literacką. Debiutował w 1988 recenzją dotyczącą książki N. Frye pt. The Great Code: The Bible and Literature, zamieszczoną w „Pamiętniku Literackim” (z. 3) oraz recenzją pt. Głos Pana Go(Lema), odnoszącą się do książki S. Beresia pt. Rozmowy ze Stanisławem Lemem, opublikowaną na łamach „Znaku” (nr 11). Artykuły, recenzje, przekłady, eseje i felietony ogłaszał m.in. w „Tekstach Drugich” (od 1990), w „Znaku” (1994, 1996-97, 2000-01), „Literaturze na Świecie” (1996-2005, z przerwami), „Tygodniku Powszechnym” (1997 i od 2000; w 2006-07 stała rubryka pt. Z drugiej strony; współredaktor magazynu literackiego „Książki w Tygodniku”) i „Res Publice Nowej” (2000-03). Doktoryzował się w 1996 na UJ na podstawie dysertacji pt. Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura (promotor prof. Henryk Markiewicz), po czym kontynuował pracę na stanowisku adiunkta. W 1998 na podstawie rozprawy pt. Nietzsche. Filozofia interpretacji uzyskał na UJ habilitację. W tym samym roku wszedł w skład komitetu redakcyjnego serii wydawniczej Horyzonty Nowoczesności, ukazującej się nakładem Towarzystwa Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas” oraz (razem z Krzysztofem Kłosińskim) rozpoczął edycję Pism R. Barthes’a, wydawanych (do 2001) przez warszawską oficynę KR. Również w 1998 odebrał nagrodę „Literatury na Świecie” w dziedzinie komparatystyki. W 1999-2002 był członkiem zespołu redakcyjnego „Pamiętnika Literackiego”. Od 2000 pracował w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ. W 2001 otrzymał tytuł naukowy profesora i stanowisko profesora nadzwyczajnego. Po zreorganizowaniu w 2004 struktury Wydziału Filologicznego UJ i powstaniu Wydziału Polonistyki, zainicjował utworzenie Katedry Międzynarodowych Studiów Polonistycznych (The Department of International Polish Studies) i w 2005 objął jej kierownictwo. W tym samym roku został profesorem zwyczajnym UJ. W 2006 otrzymał trzyletnie subsydium profesorskie „Mistrz”, przyznane (ze środków Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej) na realizację projektu Humanistyka po dekonstrukcji. Wszedł w skład Stowarzyszenia Naukowego Collegium Invisibile. Prace badawcze i zajęcia dydaktyczne w kraju łączył z naukowymi wyjazdami za granicę; wykłady poświęcone głównie polskiej literaturze XX w. oraz problematyce teoretycznoliterackiej wygłaszał na Uniwersytecie Sztokholmskim (visiting professor w 2002), Uniwersytecie Harvarda w Cambridge (visiting professor w 2002/2003), na Northwestern University w Evanston (visiting professor w 2004), na Wydziale Literatur Nowożytnych University of Alberta w Edmonton (distinguished visiting professor w 2005), w Internationales Forschungszentrum Kulturwissenschaften w Wiedniu (senior w 2008), na Brown University w Providence (visiting associate professor w 2009). Współpracował z Telewizją Polską: był współgospodarzem cyklicznego programu pt. Cafe Kultura, emitowanego w 2003-05 w Programie 2, a w 2005-06 prowadził poniedziałkowe audycje nadawane przez tematyczny kanał telewizji publicznej – Kultura; pokrewną problematykę popularyzował również w programach radiowych. W 2006 został członkiem zespołu redakcyjnego amerykańskiego pisma „Slavic Review” (Urbana, IL), a w 2007 – Rady Naukowej pisma Wydziału Polonistyki UJ, „Wielogłos”. Był pomysłodawcą i organizatorem, a następnie dyrektorem powołanego w 2007 na Wydziale Polonistyki UJ Centrum Studiów Humanistycznych (Centre for the Advanced Studies in the Humanities, CASH); przyjął wówczas także obowiązki redaktora wydawanej przez Centrum serii Hermeneia. W 2009 został dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. J. Conrada, organizowanego w Krakowie i w tym charakterze uczestniczył w kolejnych edycjach festiwalu. W 2009 wszedł w skład polskiego zespołu firmującego międzynarodowy program doktorski Cultural Studies in Literary Interzones, realizowany w ramach programu Erasmus Mundus II. W 2010 wyjechał do USA i na Uniwersytecie Illinois w Chicago objął Hejna Family Chair in Polish Language and Literature oraz kierownictwo Department of Slavic and Baltic Languages and Literatures, jak również dyrekcję Graduate Studies na tym wydziale. Związki z UJ podtrzymał m.in. jako przewodniczący Rady Programowej Centrum Studiów Humanistycznych (w którego strukturę włączono w 2010 Katedrę Międzynarodowych Studiów Polonistycznych) oraz jako profesor wizytujący. W wyniku współpracy między kierowanymi przez niego (uprzednio i aktualnie) jednostkami naukowymi z UJ oraz University of Illinois powstała w 2010 Letnia Szkoła „Polish Modernity”, oferująca studentom amerykańskim i kanadyjskim zajęcia w Krakowie; brał udział w jej pracach także jako wykładowca (omawiał poezję XX w. oraz zagadnienia teorii literatury). W 2011 za „całokształt dokonań w dziedzinie krytyki oraz eseistyki literackiej i artystycznej” otrzymał nagrodę im. K. Wyki. Został członkiem kolegiów redakcyjnych „Tekstów Drugich” (w 2011) i „Schulz Forum” (w 2012). Włączył się w organizację festiwali literackich oraz innych cyklicznych imprez poświęconych polskiej literaturze i kulturze, odbywających się w Stanach Zjednoczonych, m.in. „After Schulz” oraz „After Milosz” w Chicago. Za wybitne osiągnięcia naukowe otrzymał w 2016 nagrodę przyznawaną przez American Association of Teachers of Slavic and East European. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (2002). Mieszka w Chicago i Krakowie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura. [Monografia]. Bydg.: Studio Φ & Wydawn. Homini 1997, 432 s. Wyd. 2 rozszerz. tamże 2003, 468 s.
Rozprawa doktorska. – Nagroda „Literatury na Świecie” za najlepsze przekłady opublikowane w 1997 roku (przyznana także za poz. 2), Nagroda Ministra Edukacji Nar. w 1998, nagroda PAN im. A. Brücknera w 2000 (przyznana także za poz. 2).
Przekł. bułg.: Efekt’t na vpisvaneto. Žak Derida i literaturata. [Przeł.] D. Nedâlkova. Sofiâ 2002.

2. Nietzsche. Filozofia interpretacji. [Monografia]. Kr.: Universitas 1997, 454 s. Horyzonty nowoczesności, 1. Wyd. 2 tamże 2001, dodruk tamże [2016].
Rozprawa habilitacyjna. – Nagrody (łącznie z poz. 1): „Lit. na Świecie” za najlepsze przekłady opublikowane w 1997 roku, Nagroda PAN im. A. Brücknera w 2000.
3. Anatomia ciekawości. [Eseje]. Kr.: WL 1998, 271 s. Obrazy Współczesności.
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 2000, Nagroda Rektora UJ w 2001.
Zawartość: O ciekawości; O kolekcjach; O symulakrach; O widzialnym; O archetypach; O teorii i powieści; O nudzie; O tożsamości; O niewyrażalnym; O filozofii i literaturze; O dekonstrukcji.
Przekł. bułg.: Anatomiâ na lûbopistvoto. [Przeł.] P. Spasova. Sofiâ 2006.

4. Ewa Kuryluk. [Szkic]. [Przeł.:] U. Kiermeier, H. Kirchner. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 1999, 26 s.
Tekst w jęz. niem. – Zawiera także fragmenty utworów E. Kuryluk.
5. Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza. [Szkice]. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1999, 243 s.
Nominacja do nagrody im. J. Długosza w 2000, Nagroda Ministra Edukacji Nar. w 2001.
Zawartość: Prolog: Ikony i idole. – Hermeneutyka uobecnienia; Wzór i odwzorowanie; Obraz Boga niewidzialnego; Między eucharystią i idolem; Veraicon; Po śladach; Dłoń Arystotelesa; Autonomia przedstawienia; Przypadek i konieczność; „Blindness and insight”; Jak przez okno; Pozory mylą; Walka z idolami; Ucieczka z labiryntu; Odpodobnienie; Anamorfoza. – Epilog: „La condition humaine”.

6. [Kronika polskiego eseju 1951-2000]. Powst. ok. 2000.
Przekł. niem.: Chronik des polnischen Essays 1951-2000. [Przeł.] F. Griese. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 2000, 105 s.
Zawiera kalendarium wydarzeń związanych z polską eseistyką w kraju i na emigracji oraz biogramy wybranych autorów wraz z fragmentami ich książek.

7. Leszek Kołakowski. [Szkic]. [Przeł.] F. Griese. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 2000, 19 s.
Tekst w jęz. niem. – Zawiera także fragm. esejów L. Kołakowskiego.
8. Marek Bieńczyk. [Szkic]. [Przeł.:] K. Wolff, D. Daume. Red.: E. Kalinowska-Styczeń, A Kutter. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000, 2000, 27 s. Wyd. nast. tamże 2001.
Tekst w jęz. niem. – Zawiera także fragm. utworów M. Bieńczyka.
9. Występek. Eseje o pisaniu i czytaniu. Wwa: Sic! 2001, 201 s.
Zawiera: „Pour l’autre, pour moi…”. [Wstęp]. – Występek. Fragmenty o pisaniu; Eros i Hermes; „Co to znaczy czytać?”; Lekcja psychoanalizy; Przygoda lektury [dot. R. Barthes’a]; Pragnienie zwane Japonia [dot. Japonii w ujęciu R. Barthes’a]; W ciemnym wnętrzu miłości. – „Pour l’autre, pour moi… ”. [Zakończenie]; Epilog.
10. Identity and interpretation. [Stockholm]: Departament of Slavic Languages and Literatures, Stockholm University 2003, 181 s.
Wykłady prowadzone na Uniwersytecie Sztokholmskim w 2002 r. – Nagroda Rektora UJ w 2004 r.
11. Perekreacja. [Szkice]. [Współwyd. z:] G. Perec: Gabinet kolekcjonera [Opowiadanie]. Przeł. M.P. Markowski. Wwa: KR 2003, 181 s. 67-179. Por. Przekłady poz. 8.
Zawiera szkice dot. życia i twórczości G. Pereca: Dziura; Ślad; Być Flaubertem, przepisać Melville’a; Opowieści z krypty; Pod-zwyczajność; Przymusy; Poza czasem; Kruchy protest przeciwko nicości; Puzzle; Tout Dire; Fort/Da; Gabinet kolekcjonera; Perekreacja; Niedokończony projekt.
12. Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura. [Monografia]. Kr.: WL 2004, 409 s.
Nominacja do nagrody im. J. Długosza w 2004, Nagroda Ministra Edukacji Nar. w 2005, nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2005.
Przekł.: rum.: Vâltoarea neagră. Gombrowicz, lumea, literatura. [Przeł.] C. Bartl. Piteşi 2005, – szwedz.: Svart ström. Gombrowicz, världen, litteraturen. [Przeł.:] T. Håkanson, S. Ingvarsson, L. Mendoza Åsberg, R. Wennerholm. Stockholm 2006.

13. Pragnienie i bałwochwalstwo. Felietony metafizyczne. Kr.: Znak 2004, 173 s.
Zawartość: Wytłumaczenie. [Wstęp]. ¬– Rozmowa o pragnieniu. Rozm. J. Makowski. [Wywiad. Cz. 1]. – Ironia i metafizyka; Relacja i religia; Gramatyka i pobożność; Pustynia i obietnica; Śmierć i dążenia; Świętość i szaleństwo; Dar i ofiara; Teologia i obrazy; Skandal i wiara; Inność i tożsamość; Miłość i separacja; Nietzsche i Nietzsche; Poezja i rozumienie; Słuchanie i nierozumienie. – Rozmowa o bałwochwalstwie. Rozm. J. Makowski. [Wywiad. Cz. 2].
14. Teorie literatury XX wieku. Podręcznik. [Autorzy:] A. Burzyńska, M.P. Markowski. Kr.: Znak 2006, 595 s.
Nagroda Rektora UJ w 2007.
Zawiera wstęp napisany przez oboje autorów oraz następujące rozdziały pióra M.P. Markowskiego: Psychoanaliza; Fenomenologia; Formalizm rosyjski; Formalizm amerykański – „new criticism”; Bachtin; Hermeneutyka; Dekonstrukcja; Pragmatyzm; Historyzm; Badania kulturowe; Postkolonializm.
Przekł. serb.: Književne teorije XX veka. [Przeł.] I. Đokić-Saunderson. Beograd 2009, toż [on-line] [dostęp 14 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: http://pl.scribd.com/doc/58259754/Knjizevne-TEORIJE-20-Veka-Poljaci

15. Nieobliczalne. Eseje. Kr.: Austeria 2007, 199 s.
Nagroda Rektora UJ w 2008 (także za poz. 16).
Zawiera: W swoją stronę. [Wstęp]. – Ekspozycja; Cień świetlny na ramieniu nagim [o Wenecji]; Między widzialnym i niewidzialnym; Żywe dotknięcie obcości; Wymazywanie [dot.: A. Nowakowski: Powiększenie]; Wieloznaczność i milczenie [dot.: J.M. Coetzee: Elizabeth Costello]; Na progu czasów i form [dot.: M. Proust: W poszukiwaniu straconego czasu]; Nieprzychylna powierzchnia twarzy [gł. w twórczości M. Prousta i H. Balzaka]; Płomień znikąd [dot. twórczości T.S. Eliota]; Fadao [dot.: A. Stasiuk: Fado]; Ześlizgiwanie się w Nic [posł. do E. Jabès: Księga pytań. T. 5]; Nieobliczalne [o relacjach: autor – dzieło]; Uwikłanie [dot.: S. Mrożek: Miłość na Krymie]; Trzy klęski Maura [dot.: W. Shakespeare: Otello]; Nieprzejrzystość [refleksje z wystawy „Melancholia. Geniusz i szaleństwo w sztuce”, oglądanej w Berlinie]; Sztuka, krytyka, kryzys [polemika z książką A. Żmijewskiego: Drżące ciała].

16. Polska literatura nowoczesna. Leśmian. Schulz, Witkacy. Kr.: Universitas 2007, 416 s.
Nagroda Rektora UJ w 2008 (także za poz. 15).
Zawartość: Instrukcja obsługi. [Wprowadzenie]. – Polska literatura nowoczesna; Ekskurs o interpretacji; Komentarz do braku ilustracji. – Leśmian. Poezja i nicość. – Schulz. Za kulisami rzeczywistości. – Witkacy. Metafizyka i parodia. – Podsumowanie.
17. [Rola humanistyki we współczesnym społeczeństwie]. [Wykład uniwersytecki]. Powst. przed 2007.
Przekł. ukr.: Rol’ gumanìstiki v sučasnomu suspìl’stvì. L’vìv: Centr gumanìtarnih dostìžen’; Kiïv: Smoloskip 2007, 64 s. Unìversitets’kì dialogi, 2 [poza tekstem publicznego wykładu, wygłoszonego 11 grudnia 2006 we Lwowie, na Uniwersytecie im. I. Franki, zawiera także fragm. dyskusji].

18. Życie na miarę literatury. Eseje. Kr.: Homini 2009, 373 s.
Zawartość: Wstęp. – Część 1. Życie na miarę literatury: Podwójne dziedzictwo; Poezja i nowoczesność; Zbawienie, chimera w blasku i umysł poety; Na skraju wytrwania; Przyjaźń, histeria, melancholia. – Część 2. Szekspir: zazdrość i hermeneutyka; Szekspir: śmiech i nicość; Lichtenberg: terapia spłoszonej wyobraźni; Krasiński: na scenie histerii; Poe: horror obecności; Proust: wahania języka; Conrad: pośród niepojętego; Pessoa: kaznodzieja wyrzeczenia; Witkacy: miny nad otchłanią; Kafka: rana i doświadczenie; Gombrowicz: do diabła z kompetencją; Jeleński: rzeczywistość nieprześwietlona; Bieńczyk: pod światło.
19. Słońce, możliwość, radość. Esej. Wołowiec: Czarne 2010, 151 s.
Zawiera 12 utworów (w większości druk. wcześniej w „Tyg. Powsz.”): O czytaniu; Coś za coś; Życie opisane; Inne światy, inne języki; Wielkie, pobrudzone, zachwycone zwierzę; Mięso na podium; Słońce, możliwość, radość; Spotkanie z iluzją; Tanger, 18 sierpnia; Świat jako artefakt; Dotknięcie; Moja Ameryka.
20. Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura. [Monografia]. Kr.: Wydawn. UJ 2012, 190 s.
21. Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki. Kr.: Universitas 2013, 449 s. Horyzonty Nowoczesności, 100.
Zawartość: Krótka historia humanistyki w cytatach: od Montaigne’a do Derridy. – Cz. 1. Wstęp, czyli jak uzasadnić nasze istnienie; Cz. 2. Humanistyka: wprowadzenie; Cz. 3: Od humanizmu do humanistyki; Cz. 4. Przeciwko obiektywności; Cz. 5. Od rozumienia do nierozumienia; Cz. 6. Dialektyka i egzystencja; Cz. 7. Zwrot egzystencjalny w humanistyce; Cz. 8. Humanistyka po dekonstrukcji. Cz. 9. „Da capo”.
22. Dzień na ziemi. Proza podróżna. Pozn.: WP 2014, 334 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Pozn. WP 2014, pliki w formacie EPUB, MOBI.
Nominacja do Nagrody Lit. Gdynia 2016 w kategorii esej.
Zawiera: Proza, czyli podróż [wstęp]. – [Cz.1] Hotel Argentino. Fragmenty z powieści [inspirowanej podróżą do Ameryki Południowej]. – [Cz. 2: eseje o miastach; pierwodr. w „Tyg. Powsz.”]: Dzień na ziemi. Fragmenty z podróży: Fragment pierwszy: Jaipur; Fragment drugi: Amsterdam; Fragment trzeci: Xilitla; Fragment czwarty: Madryt; Fragment piąty: Brasília; Fragment szósty: Praga; Fragment siódmy: Montalcino; Fragment ósmy: San Juan. – [Cz. 3] Fotografie.

23. Kiwka. [Eseje]. Kr., Budapeszt: Austeria 2015, 257, [6] s.
Zawartość: O swobodzie [dot. koncepcji literatury]. – Jezus i telekomunikacja. – Martwy Bóg, żywa literatura [o krytyce Nietzscheańskiej]. – Pragnienie nieobecności. – Pomyśl: literatura! – Medium doskonałe. – Ostatnie zdjęcie. – Pensjonat pamięci [wokół książki T. Judta: The Memory Chalet]. – Obcość, odmienność, przekład. – Gościnne fikcje. – Przepustka do świata, czyli literatura w podróży [dot. ujęcia literatury przez D. Damroscha]. –Bolesna szorstkość codziennego życia [dot. opozycji: sztuka-nauka]. – Atletyka rozumu [o eseistyczno-medialnej filozofii P. Sloterdijka]. – Ślady na śniegu [o biografii i twórczości R. Walsera]. – Kiwka [futbol i drybling a współczesna kultura]. – „Fluffy shit”, ironia i głębsze znaczenie [o współczesnym rynku sztuki i hipsterach]. – Pod prąd [literatura wobec historii i polityki].
24. Notes amerykański. [Album]. Tekst i fot.: M. P. Markowski. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2016, 185, [6] s.
Relacje i fotografie z podróży po Stanach Zjednoczonych.
25. Notes andaluzyjski. [Album]. Tekst i fot.: M. P. Markowski. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2016, 161, [6] s.
Relacje i fotografie z podróży po Hiszpanii.
26. Notes indyjski. [Album]. Tekst i fot.: M. P. Markowski. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2016, 161, [6] s.
Relacje i fotografie z podróży po Indiach.

Szkice, rozprawy i eseje w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Między fragmentem a powieścią, czyli za co kocham Rolanda Barthes’a. „Teksty Drugie” 1990 nr 2 s. 65-73. – Cztery uwagi o eseju. W: Polski esej. Kr. 1991 s. 170-178. – Miłosz: dylematy autoprezentacji. „Teksty Drugie” 1991 nr 1/2 s. 24-34, przedr. w: Polski esej. Kr. 1991 s. 159-170, toż w: Poznawanie Miłosza 2. Cz. 1. (1980-1998). Kr. 2000 s. 327-337, przekł. ang.: The dilemmas of self-presentation. [Przeł.] G. Czemiel. W: „Miłosz like the world”. Poet in the eyes of Polish literary critics. Frankfurt am Main 2015 s. 35-44. Cross-Roads, 6, toż [on-line] [dostęp 27 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: https://www.peterlang.com/view/product/16444?format=EPDF. – Roland Barthes: esej przeciwko teorii. W: Kryzys czy przełom. T. 1. Kr. 1993 s. 219-224. – Pisać inaczej. W stronę postmodernistycznego eseju. „Ruch Lit.” 1994 nr 5/6 s. 503-514. – „Wiosna”. Między retoryką i erotyką. W: Czytanie Schulza. Kr. 1994 s. 286-295. – Czy możliwa jest poetyka eseju? W: Poetyka bez granic. Wwa 1995 s. 109-119. – Dlaczego filozofowie czytają literaturę? „Lit. na Świecie” 1997 nr 12 s. 216-230. – Teoretyk pisarzem. (Umberto Eco i tajemnica podwójnego dyskursu). „Lit. na Świecie” 1997 nr 12 s. 231-250. – Bajeczna spekulacja: Derrida, Heidegger i poezja. „Lit. na Świecie” 1998 nr 11/12 s. 162-175. – Baudrillard: Słownik. [Posł. do:] J. Baudrillard: Ameryka. Wwa 1998 s. s. 169-197. – L’ennui: Ułamek historii. „Res Publica Nowa” 1998 nr 5 s. 7-15, przedr. w: Nuda w kulturze. Pozn. 1999 s. 290-316. – Marcel Proust. Kalendarium życia i twórczości; Proust. Sztuka pastiszu; Proust. Sztuka tłumaczenia. „Lit. na Świecie” 1998 nr 1/2 s. 298-316; 192-203; 150-164. – O pisaniu. Fragmenty. „Teksty Drugie” 1998 nr 4 s. 201-214. – Wobec niewyrażalnego: teologia negatywna, dialektyka, dekonstrukcja. W: Literatura wobec niewyrażalnego. Wwa 1998 s. 31-42. – „Anty-Hermes”. [Posł. do:] M. Foucault: Szaleństwo i literatura. Wwa 1999 s. 335-385. – Ciało, które czyta, ciało, które pisze. [Wstęp do:] R. Barthes: S/Z. Wwa 1999 s. 5-[34]. – Dyskurs. [Wstęp do:] R. Barthes: Fragmenty dyskursu miłosnego. Wwa 1999 s. 5-35. Pisma, 2. – Ekphrasis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza. „Pam. Lit.” 1999 z. 2 s. 229-236. – Nuda i tożsamość. „Principia” 1999 t. 23 (nr monograficzny pt. Tożsamości Kierkegaarda) s. 43-56. – „Moje życie jest torturą.” [Posł. do:] F. Nietzsche: To rzekł Zaratustra. Wwa 1999 s. 415-430. – Szczęśliwa mitologia, czyli pragnienia semioklasty. [Wstęp do:] R. Barthes: Imperium znaków. Wwa 1999 s. 5-42. – Dekonstrukcja i religia. „Res Publica Nowa” 2001 nr 11 s. 19-30, przedr. zmien. w: Człowiek wobec świata na przełomie wieków. Nowe i dawne wzorce. Kr. 2001 s. 67-91. – Dekonstrukcja, postmodernizm, oświecenie. Krótkie wprowadzenie do pism Christophera Norrisa. [Wstęp do:] Ch. Norris: Dekonstrukcja przeciw postmodernizmowi. Teoria krytyczna i prawo. Kr. 2001 s. V-XVIII. – Interpretacja i literatura. „Teksty Drugie” 2001 nr 5 s. 51-66, przedr. w: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Wwa 2002 s. 391-407. – Pomyśleć niemożliwe. Marion, Derrida i filozofia daru. „Znak” 2001 nr 1 s. 25-42. – Zazdrość i hermeneutyka. W: Miłość. Gdańsk 2001 s. 41-54. Punkt po Punkcie, 2; toż „Res Publica Nowa” 2002 nr 7 s. 68-77. – Przed prawem. Interpretacja, literatura, etyka. „Teksty Drugie” 2002 nr 1/2 s. 32-50. – Ciało w wąwozie niewiedzy. W: Grzech. Gdańsk 2003 s. 24-35. Punkt po Punkcie, 4. – Krótka encyklopedia postmodernizmu. W: Postmodernizm. Teksty polskich autorów. Kr. 2003 s. 79-102. – Poetry and modernity. W: Swedish-Polish modernism. Stockholm 2003 s. 147-157. – The two faces of the logos: Michel Foucault, Paul Ricoeur, and hermeneutic tradition. W: Between suspicion and sympathy: Paul Ricoeur’s unstable equilibrium. Toronto 2003 s. 357-369. – Z powrotem do Lacana! „Lit. na Świecie” 2003 nr 3/4 s. 377-397. – Czy Przyboś jest poetą metafizycznym? W: Na tropach modernizmu i postmodernizmu = Po sledite na modernizma i postmodernizma. Sofiâ 2004 s. 93-105, przekł. bułg.: Metafizyčen poet li ě Pšiboš? [Przeł.] M. Karabelova. Tamże, s. 100-114. – Reprezentacja i ekonomia. „Teksty Drugie” 2004 nr 4 s. 11-27, przekł. ang.: Economy and representation. W: From modern theory to a poetics of experience. Polish studies in literary history and theory. Frankfurt am Main 2014 s. 99-116. Cross-Roads, 4; toż [on-line] [dostęp 27 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: https://www.peterlang.com/view/product/15851. – Rozumna rzeczywistość. Wprowadzenie do lektury Ericha Auerbacha. [Wstęp do:] E. Auerbach: Mimesis. Wyd. 2 Wwa [2004] s. V-XIX. – Antropologia, humanizm, interpretacja. „Teksty Drugie” 2005 nr 5 s. 16-25, przedr. w: Polonistyka w przebudowie. T. 1. Kr. 2005 s. 283-292, toż w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kr. 2006 s. 137-152. Horyzonty Nowoczesności, 50. Wyd. 2 tamże 2012, przekł. ukr.: Antropologїâ, gumanїzm, interpretacїâ. [Przeł.] S. Âkovenko. W: Teoriâ lìteraturi v Pol’ŝì. [Red.] V.P. Morenec’. Kiïv 2008 s. 491-503. – Nicość i czcionka. [Wprowadzenie do:] S. Mallarmé: Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku. Kr. 2005 s. 7-23. – Nieobliczalne. [Wstęp do:] A. Nowakowski: Sławomir Mrożek. Kr., Wwa 2005 s. 9-23. – Shakespeare’s Otello: jealousy and hermeneutics. W: Textual ethos studies, or Locating ethics. Amsterdam; New York 2005 s. 117-131. – W teatrze histerii, na scenie pisania. O Zygmuncie Krasińskim. „Dialog” 2005 nr 7/8 s. 200-211. – Historia i metafizyka. W: Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Wwa 2006 s. 32-45. – Niewymienne ciało. Masturbacja i dylematy kultury nowożytnej. [Wstęp do:] T.W. Laqueur: Samotny seks. Kr. 2006 s. VII-XXVIII, wyd. nast. tamże [2016]. – Nowoczesność: ciało niedoświadczone. W: Nowoczesność jako doświadczenie. Kr. 2006 s. 75-90. ¬ O niewidzialnym. W: Imhibition. Kr. 2006 s. 21-37. – Reprezentacja. W: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Kr. 2006 s. 287-333, wyd. 2 tamże 2012 (tu pt. O reprezentacji). – Antropologia i literatura. „Teksty Drugie” 2007 nr 6 s. 24-33. – Blanchot: fascynacja zewnętrznością. W: Maurice Blanchot – literatura ekstremalna. Wwa 2007 s. 41-50. – Du vomi ou au-déla de l’économie: Gombrowicz contre Sartre. W: Witold Gombrowicz entre l’Europe et l’Amérique. Lille 2007 s. 171-180. Lettres et Civilisation Slaves, 991. – Dusza dostojna, czyli jak studiować, żeby nie zwariować. W: Xięga Erazmiańska. Szczecin; Łask; Pruszków k. Łasku 2007 s. 13-21. – Le jardin interdit: Gombrowicz et le honte. W: Gombrowicz – une gueule de classique. Paris 2007 s. 179-186. Travaux Publiés par l’Institut d’ Études Slaves, 51. – Przygoda ciała i znaków. Wprowadzenie do pism Julii Kristevej. W: J. Kristeva: Czarne słońce. Kr. 2007 s. V-XXLV. – Co mówi nic? W: Lacan, Žižek – rewolucja pod spodem. Pozn. 2008 s. 151-163. Bibl. Lit. „Pozn. Stud. Polonist.”, 54. – Humanistyka i inne marzenia. W: Ku integralności edukacji i humanistyki. Tor. 2008 s. 135-152. – Kultura i namiętności. W: Jaka kultura? Jaki dyskurs? Szczec. 2008 s. 93-101. – Znieswojenie. Wstęp do hermeneutyki nierozumienia. W: M. Sá Cavalcante Schuback: Pochwała nicości. Kr. 2008 s. IX-XLI. – Teologia, dyskurs, zdarzenie. [Posł. do:] M. Bielawski: Mikroteologie. Kr. 2008 s. 215-226. – Poiesis. Friedrich Schlegel i egzystencja romantyczna. [Wstęp do:] F. Schlegel: Fragmenty. Kr. 2009 s. VII-LXXIV. – Giving time, sharing space, or the existential turn in the humanities. W: En annan humaniora – En annan tid = Another humanities – Another time. Stockholm 2010 s. 33-40. „Södertörn Philosophical Studies”, 7. – Humanistyka po dekonstrukcji. W: „French theory” w Polsce. Pozn. 2010 s. 47-61. – Komitywa. W: Od polityki do poetyki. Kr. 2010 s. 29-38. – Humanistyka: niedokończony projekt. „Teksty Drugie” 2011 nr 6 s. 13-28. – Wiping out. The palimpsest, the subject, and the art of forgetting. W: The effect of palimpsest. Culture, literature, history. Frankfurt am Main 2011 s. 115-127. – Humanistyka, literatura, egzystencja. W: Teoria, literatura, życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej. Wwa 2012 s. 17-41. – Między nerwicą i psychozą: rzeczywistości Rolanda Barthes’a. „Teksty Drugie” 2012 nr 4 s. 127-142. – „Worse and worse boredom”. Gombrowicz, Schulz, and Witkacy on the intensity of modern life. [Przeł.] D. Malcolm. „Tekstualia” 2014 nr 1 s. 65-86 [nr w jęz. ang.], toż [on-line] [dostęp 27 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: http://www.tekstualia.pl/images/IndexPlus/IndexPlus2/Markowski_Michal_Pawel-Worse_and_worse_boredom_Gombrowicz_Schulz_and_Witkacy_on_the_Intensity_of_Modern_Life.pdf. – Ręka kelnera. Esej o obsesji w literaturze. W: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym. Wwa 2015 s. 215-252. – Projekt Gogola. „Lit. na Świecie” 2016 nr 9/10 s. 364-385 [dot.: M. Gogol: Martwe dusze]. – Niszcząca przemiana. O politycznej metafizyce Martina Heideggera. „Prz. Polit.” 2017 nr 143 s. 127-145. – Życie, pieszczota, sztuka, śmierć. W: B. Leśmian: „Lecz nie było już świata…” Miłość i śmierć. Wwa 2017 s. 107-113 [dot. wiersza B. Leśmiana pt. Marcin Swoboda].

Przekłady

1. P. Bondanella: Umberto Eco. Semiotyka, literatura, kultura masowa. Przeł. M.P. Markowski. Kr.: Znak 1997, 207 s.
2. R. Barthes: S/Z. Przeł.: M.P. Markowski, M. Gołębiewska. Wstępem opatrzył M.P. Markowski. Wwa: KR 1999, 313 s. Pisma, 1.
3. G. Deleuze: Proust i znaki. Przeł. M.P. Markowski. Gdańsk: słowa/obraz terytoria 2000, 179 s.
4. M. Proust: Pamięć i styl. Przeł.: M. Bieńczyk, J. Margański, M.P. Markowski. Wybór, oprac. i wstęp: M.P. Markowski. Kr.: Znak 2000, 227 s. Esej.
Tu w przekł. M.P. Markowskiego rozdz.: Przeciwko niezrozumialstwu; O czytaniu; Dni lektury; „Contre Sainte-Beuve” – fragmenty.
5. R. Barthes: Lektury. Przeł.: K. Kłosiński, M.P. Markowski, E. Wieleżyńska. Wybrał, oprac. i posł. opatrzył M.P. Markowski. Wwa: KR 2001, 270 s. Pisma, 4.
6. G. Perec: Gabinet kolekcjonera. [Opowiadanie]. Przeł. M.P. Markowski. [Współwyd. z:] M.P. Markowski: Perekreacja. [Szkice]. Wwa: KR 2003, s. [5]-65. Por. Twórczość poz. 11.
7. J. Kristeva: Czarne słońce. Depresja i melancholia. Przeł.: M.P. Markowski, R. Ryziński. Wstęp: M.P. Markowski. Kr.: Universitas 2007, XLIX, 262, [8] s. Horyzonty Nowoczesności: teoria, lit., kult., 63.
8. T. Markowski: Flow. Przeł.: M.P. Markowski. Bydg.: Tymon Markowski 2017, [61] s.
Wydawn. popularne, dot. podróży. – Tekst równoległy w jęz. ang. i pol.

Prace redakcyjne

1. N. Frye: Wielki Kod. Biblia i literatura. Przeł. A. Fulińska. Przekł. przejrz. i wstępem opatrzył M.P. Markowski. Bydg.: Homini 1998, 246 s.
2. R. Barthes: Imperium znaków. Przeł. A. Dziadek. Przekł. przejrz., poprawił i wstępem opatrzył M.P. Markowski. Wwa: KR 1999, 185 s.
3. Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy. Red.: M.P. Markowski, R. Nycz. Kr.: Universitas 2006, 514, [6] s. Horyzonty Nowoczesności, 50. Wyd. 2 tamże 2012.
4. Teorie literatury XX wieku. Antologia. Pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowski. Kr.: Znak 2006, 698 s.
Przekł. serb.: Književne teorije XX veka. [Przeł.] I. Đokić-Saunderson. Beograd 2009.
5. F. Schlegel: Fragmenty. Przeł. C. Bartl. Oprac., wstępem i komentarzami opatrzył M.P. Markowski. Kr.: Wydawn. UJ 2009, LXXVII, 195 s. Hermeneia.
6. E. Bloch: Ślady. Przeł., oprac. i wstępem opatrzyła A. Czajka. Red. nauk.: M.P. Markowski. Kr.: Wydawn. UJ 2012, XXXIV, 209 s. Hermeneia.
7. P. Ricoeur: Pamięć, historia, zapomnienie. Przeł. J. Margański. Red. nauk.: M.P. Markowski. Kr.: Universitas 2012, 689, [9] s. Horyzonty Nowoczesności, 54.

Zob. też Przekłady poz. 4, 5.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2014.
  • Autor o sobie: Moja Ameryka. Wszystkie drogi prowadzą do… „Tyg. Powsz.” 2010 nr 35, przedr. w: M.P. Markowski: Słońce, możliwość, radość. Wołowiec 2010.
  • Wywiady: Kartezjańczyk nie widzi siebie w lustrze. Rozm. M. Mazurek. „Odra” 1999 nr 6 [dot.: Efekt inskrypcji; Nietzsche]; Nie pamiętam swoich książek… Rozm. A. Skrendo. „Pogranicza” 2000 nr 4; Ciało i instytucja. Rozm. K. Mikurda. „FA-art” 2004 nr 3/4 [dot. gł.: Efekt inskrypcji]; Występne rozważania o szaleństwie. Rozm.: Ż. Nalewajk i K. Krowiranda. „LiteRacje” 2004 nr 2 (4); Zagadywanie katastrofy. Rozm.: P. Mościcki, S. Gromadzki, R. Papieski, R. Romaniuk. Oprac.: R. Papieski. „Prz. Filozof.-Lit.” 2004 nr 4 [dot. gł.: Czarny nurt]; Fabuły w świecie pojęć. Rozm. R. Ostaszewski. „Nowe Książ.” 2006 nr 11; Podręcznik dla młodego Markowskiego. Rozm.: J. Workowska. „Forum Akad.” 2008 nr 4 dod. „Forum Książ.” nr 1 [dot.: Polska literatura nowoczesna]; Przeciwko aniołom. Rozm. G. Jankowicz. „Odra” 2008 nr 1 [dot. gł.: Nieobliczalne]; 10 książek do mocowania się z samym sobą. Rozm. M.I. Niemczyńska. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 215 [o własnych preferencjach czytelniczych]; Sok rzeczywistości. Rozm. A. Franaszek. „Tyg. Powsz.” 2015 nr 7 [dot. gł.: Dzień na ziemi].

Ogólne

  • A. SIEMEK: Barthes polskim znakiem wyrażony. „Lit. na Świecie” 2000 nr 7/8 [dot. m.in. udziału M.P. Markowskiego w polskich przekł. prac R. Barthes’a].
  • MK: Leksykon. Michał Paweł Markowski. „Dekada Lit.” 2007 nr 2/3.
  • A. SASINOWSKI: Galop Michała Pawła Markowskiego. „Dyskurs”, Szczec. 2009 z. 4.
  • P. BOHUSZEWICZ: Histeria, melancholia… i obiektalność. „Teksty Drugie” 2011 nr 6.
  • M. KRAKOWIAK: Mierzenie się z esejem. Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego. Katow. 2012. Pr. Nauk. UŚl. w Katow., 3002 [dot. m.in. twórczości M.P. Markowskiego].
  • A. FALTYN: Michał Paweł Markowski wobec hermeneutyki literackiej i filozoficznej. W tegoż: Hermeneutyka w polskich badaniach literackich. Maria Janion, Ryszard Przybylski, Michał Paweł Markowski. Wwa 2014.
  • M. JANUSZKIEWICZ: Literaturoznawstwo osobiste. „Przestrzenie Teorii” 2015 nr 23 [dot. także J. Błońskiego i H. Markiewicza].

Efekt inskrypcji

  • K. KŁOSIŃSKI: Dla Michała Pawła Markowskiego. „Teksty Drugie” 1998 nr 4.
  • M. LUBELSKA. „Ruch Lit.” 1998 z. 6.
  • A. SOSNOWSKI: Ostatnia miłość literatury. „Lit. na Świecie” 1998 nr 11/12.
  • A. SZAHAJ. „Pam. Lit.” 1999 z. 2.
  • R. MAGRYŚ: Derrida zdekonstruowany. „Nowa Okolica Poetów” 2000 nr 1.
  • Zob. też Wywiady.

Nietzsche

  • K. BARTOSZYŃSKI: Nietzsche dla naszych czasów. „Teksty Drugie” 1998 nr 6.
  • A. BIELIK-ROBSON: Nasza mała destabilizacja. „Res Publica Nowa” 1998 nr 10.
  • S. GROMADZKI: Poza fikcją filozofii interpretacji. „Prz. Filoz.” 1998 nr 4.
  • A. JUSZCZYK: Poli-grafia. „Arkusz” 1998 nr 11.
  • P. KĘPSKI: Interpretacja Nietzschego. „Szt. i Filoz.” 1999 t. 16.
  • C. WODZIŃSKI: Interpretacje umierają, a Nietzsche, Nietzs…, Nie… „Lit. na Świecie” 1999 nr 5/6, polem.: M.P. MARKOWSKI: Ecce lector! Tamże.
  • Zob. też. Wywiady.

Anatomia ciekawości

  • M. BIEŃCZYK: Wiedza i drżenie. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 191.
  • G. BYLICA: Nie rusz, Michał, tego kwiatka. „FA-art” 1999 nr 2.
  • G. JANKOWICZ: L’Autre. „Lit. na Świecie” 1999 nr 9.
  • M. KUREK: O ciekawości. „Odra” 2000 nr 9.
  • K. SZUMLEWICZ: Osobliwa kolekcja. „Twórczość” 2000 nr 9.
  • A. UBERTOWSKA: Ciekawość – „nieprawomyślny sobowtór” rozumu. „Teksty Drugie” 2001 nr 1.

Pragnienie obecności

  • M. RUDZKA-GRAŚ: Świat jako gra. „Res Publica Nowa” 2000 nr 10.
  • K. SZUMLEWICZ: Miedzy ikoną i idolem. „Twórczość” 2000 nr 12.
  • D. HARTWIG: Tropienie idola. „Format” 2001 nr 2/3.
  • W. KALISZEWSKI: Rzeczy i obrazy. „Więź” 2001 nr 1.
  • D. KOŁACKA: Ikony i idole. „Szt. i Filoz.” 2001 t. 20.

Występek

  • G. BYLICA: I napisał: pragnę. „FA-art” 2002 nr 1.
  • T. CIEŚLAK-SOKOŁOWSKI: Na poły spisany esej. „Tyg. Powsz.” 2002 nr 35.
  • A. GRABOWSKI: Pochwała niewierności. „Res Publica Nowa” 2002 nr 3.
  • A. KULÓWNA: Ja i nikt Inny. „Studium” 2002 nr 2.
  • Ż. NALEWAJK: Tropem występku: czym jest literatura? „Pracownia” 2002 nr 1.
  • D. ULICKA: „Heretyckie eseje o pisaniu i czytaniu”. „Nowe Książ.” 2002 nr 6.

Perekreacja

  • E. WIELEŻYŃSKA: Perec zamarkowany. „Lit. na Świecie” 2004 nr 3/4 [dot. także przekł.: G. Perec: Gabinet kolekcjonera. Zob. Przekłady poz. 8].

Czarny nurt

  • J. GUTOROW: Gombrowicz od nowa. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 47.
  • J. JARZĘBSKI: Czarny Gombrowicz. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 292.
  • J. BŁACH: Gombrowicz – wiecz(nie) żywy. „Opcje” 2005 nr 2.
  • T. KOMENDANT: Herezja, głupota, wstyd. „Twórczość” 2005 nr 9.
  • E. KUŹMA: Gombrowicz-„Gombrowicz” Michała Pawła Markowskiego. „Res Publica Nowa” 2005 nr 2.
  • J. MARGAŃSKI: Dialektyka „Czarnego nurtu”. „Teksty Drugie” 2005 nr 3.
  • M. MIKOŁAJCZAK. „Ruch Lit.” 2005 z. 6.
  • A. SKRENDO: „Grasujące rozwydrzenie”. „Pogranicza” 2005 nr 1.
  • B. MAŁCZYŃSKI: Gombrowicz niesamowity. „Odra” 2006 nr 4.
  • E. FIAŁA. „Pam. Lit.” 2008 z. 1.
  • Zob. też Wywiady.

Pragnienie i bałwochwalstwo

  • T. KOMENDANT: Bez dogmatów. „Twórczość” 2004 nr 7/8.

Teorie literatury XX wieku

  • D. ULICKA: Teoria i teorie. „Nowe Książ.” 2006 nr 11.
  • M. CAŁBECKI: Teorie literatury XX wieku – koniec, czyli początek. „Topos” 2007 nr 3.
  • T. CHARNAS: O aktach lektury i interpretacji – teoretycznie. „Czas Kult.” 2007 nr 1/2.
  • J. FIEDORCZUK: Święto teorii. „Lit. na Świecie” 2007 nr 3/4.
  • M. ORSKI: Opowieść o teorii… „Odra” 2007 nr 3.
  • J. PŁUCIENNIK. „Zag. Rodz. Lit.” 2007 z. 1/2.
  • P. TARANCZEWSKI: W poszukiwaniu Zeitgeistu. „Znak” 2007 nr 5.
  • M. MRUGALSKI: Piękna teoria. „Prz. Hum.” 2008 nr 4.
  • A. FALTYN: Hermeneutyka a problem teorii (literatury); M. SKWARA: Kilka uwag krytycznych o podręczniku Anny Burzyńskiej i Michała Pawła Markowskiego. „Teorie literatury XX wieku”; P. WOLSKI: Współczesne koncepcje historioznawcze według Michała Pawła Markowskiego. „Dyskurs”, Szczec. 2009 z. 4.

Nieobliczalne

  • A. FRANASZEK: Filozof dotknięty do żywego. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 224.
  • I. NOSZCZYK: Rozkosz w pasażu. „FA-art” 2008 nr 1.
  • Zob. też Wywiady.

Polska literatura nowoczesna

  • A. PAPIESKA: Poezja albo nic. „Nowe Książ.” 2006 nr 11.
  • T. BOCHEŃSKI: Literatura nowoczesna jako choroba. „Arcana” 2008 nr 84.
  • L. BUGAJSKI: Smutek nowoczesności. „Twórczość” 2008 nr 4, przedr. pt. Smutek nowoczesności, czyli czy jej doczekamy? W tegoż: Margines centralny. Kr., Wwa 2015.
  • J. JAKÓBCZYK: Nowoczesny, ale czy podręcznik? „ Nowa Polszczyzna” 2008 nr 4.
  • M. ORSKI: Nowoczesność po nowemu. „Odra” 2008 nr 7/8.
  • M. LAREK: Nowoczesne czytanie Leśmiana. „Pozn. Stud. Polonist. Ser. Lit.” 2009 t. 16.
  • J. PASZEK: Małopolskie monografie modernistów. Poststrukturalizm w świetle darwinizmu. „Świat i Sł.” 2010 nr 1.
  • T. WÓJCIK. „Pam. Lit.” 2010 z. 4.
  • Zob. też Wywiady.

Życie na miarę literatury

  • P. PIETRZAK: Pisanie na miarę życia. „Nowe Książ.” 2010 nr 7.
  • J. PROCHOWICZ: Literatura a sens życia. „Znak” 2010 nr 4.
  • A. SASINOWSKI: Przemoc, egzystencja, psychoanaliza. „Pogranicza” 2010 nr 3.
  • J. WINIARSKI: Poznać tych, którymi się jest. „Odra” 2010 nr 2.
  • R. WINNICKI: Manifest krytyka. „Twórczość” 2010 nr 9.
  • J. OLEJNICZAK: Czytanie jako rozmowa. „Śl. Stud. Polonist.” 2011 nr 1.

Słońce, możliwość, radość

  • R. KNAPEK:Kolonizacja samotności. „FA-art” 2010 nr 3/4.
  • Ł. MUSIAŁ: Historia Helblinga. „Tyg. Powsz.” 2010 nr 51 dod. „Książ. w Tyg.”.
  • I. GODLEWSKA: Słowa, obrazy i życie. „Twórczość” 2011 nr 6.
  • I. SŁOMAK: Sztuka kochania. „FA-art” 2011 nr 1/2.
  • D. ULICKA: Roz-stając się (z) sobą. „Nowe Książ.” 2011 nr 6.

Powszechna rozwiązłość

  • M. BANDURA: Agony i idiomy. „Twórczość” 2013 nr 4.
  • T. KUNZ: Skok na całość. „Elewator” 2013 nr 1 (3).
  • A. LIPSZYC: Najoryginalniejsza książka o Schulzu, jaką do tej pory napisano. „Wielogłos” 2013 nr 3.
  • P.J. MAKSYMOWICZ: „Egzystencja (albo inaczej: bio-grafia)” – czyli spis treści wprowadza w błąd. „Schulz Forum” 2013 [nr] 3 (2013).

Polityka wrażliwości

  • M. BAUCHROWICZ-KŁODZIŃSKA: Cóż po humanistyce dziś? „Nowe Książ.” 2014 nr 3.
  • A. GLEŃ: Kto przygarnie humanistę? „Odra” 2014 nr 5.
  • A. SKRENDO:Wyprowadzenie z humanistyki. „Wielogłos” 2014 nr 1.
  • A. SKÓRZYŃSKA: Polityka wrażliwości (w)daje się we znaki. „Stud. Kulturoznawcze” 2014 nr 1.
  • J. SOWA: Humanistyka płaskiego świata. „Teksty Drugie” 2014 nr 1.
  • P. SZAJ: Pochwała niepewności. „Literaturoznawstwo. Historia, Teoria, Metodologia, Krytyka” 2012/13 nr 6/7.
  • Ł. ŻUREK: Zarażenie siebie – zaangażowanie siebie. „Tekstualia” 2014 nr 1.

Dzień na ziemi

  • M. BOCZKOWSKA: W drodze. „Twórczość” 2015 nr 8.
  • J. BURNATOWSKI: W stronę autobiografii. „Nowe Książ.” 2015 nr 10.
  • Zob. też Wywiady.

Kiwka

F. Schlegel: Fragmenty

  • Fragmenty (Prace redakcyjne poz. 5): M. KOPIJ: Schlegel odzyskiwany. „Odra” 2011 nr 6.