NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
M
\
Jarosław MIKOŁAJEWSKI

Jarosław MIKOŁAJEWSKI
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

Jarosław MIKOŁAJEWSKI
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

ur. 1960

Pseud.: Krzysztof Kopciński; Krzysztof J. Kopciński.

Poeta, prozaik, tłumacz.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony w 1960 w Warszawie; syn Jana Mikołajewskiego i Heleny z Kopcińskich, ekonomistów. Uczył się w II Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Batorego w Warszawie; uczęszczał do eksperymentalnej klasy z nauką języka włoskiego, a zainteresowania w tym zakresie poszerzał na zajęciach prowadzonych we Włoskim Instytucie Kultury w Warszawie. W 1978 zdał egzaminy maturalne i podjął studia z zakresu italianistyki na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Działał w samorządzie studenckim, w 1981 uczestniczył w pracach Konstytuanty Samorządu UW. Pierwszy tekst, esej o świętym Franciszku z Asyżu, który uważa za swój debiut, opublikował ok. 1982 w bezdebitowym piśmie studenckim „Młodzież Katolicka” (redagowanym pod kierunkiem księdza Józefa Maja przy duszpasterstwie akademickim kościoła św. Anny w Warszawie). W 1983 uzyskał dyplom magisterski i do 1989 był asystentem w Katedrze Italianistyki UW; przygotowywał rozprawą doktorską poświęconą twórczości Iacopone da Todi (nie ukończona). W 1986 na łamach „Kwartalnika Neofilologicznego” (nr 2) ogłosił recenzję, dotyczącą książki zbiorowej pt. Dante i slavenski svijet; Dante e il mondo slavo (Zagreb 1984). Jako tłumacz debiutował w 1987 przekładami wierszy włoskiego poety, Sandro Penny, zamieszczonymi na łamach „Literatury na Świecie” (nr 11); w tym samym numerze ukazał się jego artykuł pt. Słowo o hermetyzmie. Własne wiersze ogłosił po raz pierwszy w 1989, w miesięczniku „Poezja” (nr 2; utwór pt. Rodzicom z pustego domu) oraz w tygodniku „Kierunki” (nr 7; pt.: Kawiarnia, Niespójność, Obraz i podobieństwo, Vita brevis). W następnych latach rozwijał twórczość poetycką i translatorską (w zakresie poezji i prozy), pisał recenzje, felietony i artykuły, poświęcone głównie literaturze i sztuce, oraz utwory dla dzieci (zarówno oryginalne, jak i tłumaczenia oraz reinterpretacje klasycznych bajek). Współpracował m.in. z pismami: „Literatura” (1988, 1990-91), „Świat Literacki” (1991-93), „Kresy” (1992, 1994, 1996-2002 z przerwami), „Lewa Nogą” (1993, 1995), „Zeszyty Literackie” (1996, 2001-07, z przerwami), „Twórczość” (1997-2007 z przerwami). W 1998-2000 pracował jako copywriter w dziale promocji „Gazety Wyborczej” (w konkursie zorganizowanym przez Polską Akademię Reklamy otrzymał nagrodę prof. Jerzego Bralczyka za najlepszy tekst reklamowy w 1999); był także autorem felietonów, recenzji i wywiadów zamieszczanych w tym dzienniku i jego dodatkach, m.in. w „Gazecie Świątecznej” (w dziale „Kultura”), „Gazecie Telewizyjnej” (cykl felietonów pt. Fabryka opakowań szklanych w 1999-2005), „Książkach” (2000-05), „Dużym Formacie” (2002-05) i „Wysokich Obcasach” (2002-05). Wiersze, artykuły i tłumaczenia drukował również w „Nowej Okolicy Poetów” (1999-2003, 2006-07), w „Toposie” (2000-06) i w „Tygodniku Powszechnym” (2001-09, z przerwami). Był laureatem nagród literackich, m.in.: im. B. Sadowskiej (2002) i kwartalnika „Nowa Okolica Poetów” (2003). Został członkiem SPP (w 1994) oraz Polskiego PEN Clubu (w 2000). W 2006-12 zajmował stanowisko dyrektora Instytutu Polskiego w Rzymie; jako przedstawiciel tej placówki uczestniczył m.in. w organizowaniu cyklicznego Festiwalu Kultury Polskiej Corso Polonia. Za dorobek w zakresie promowania kultury włoskiej otrzymał wówczas nagrody: Premio della Città di Roma oraz Premio Nazionale per la Traduzione. Jesienią 2012 powrócił na stałe do Polski i kontynuował pracę w redakcji „Gazety Wyborczej”; publikował teksty w wydaniu zasadniczym oraz w dodatkach „Ale Historia”, „Duży Format”, „Wysokie Obcasy”; od 2014 w „Gazecie Świątecznej” (tj. w numerach sobotnio-niedzielnych) redagował rubrykę Wiersz jest cudem, w której prezentował utwory różnych autorów. Wiersze, prozę, artykuły, wywiady i przekłady z języka włoskiego zamieszczał także w wielu innych pismach, m.in. (po przerwie w) „Twórczości”, „Zeszytach Literackich” a także w „Odrze”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Nowych Książkach”. W 2015 wszedł w skład kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej (przyznawanej przez m. Poznań i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza) oraz był pomysłodawcą (a następnie przewodniczącym kapituły) powołanej wówczas Nagrody Literackiej im. L. Staffa, przyznawanej (za pośrednictwem właścicieli włoskiej restauracji Antich’ Caffe w Warszawie) autorom i tłumaczom popularyzującym kulturę włoską. Również w 2015 otrzymał Premio Internazionale Franco Cuomo (w dziedzinie literatury).

Odznaczony Ordine della Stella della Solidarità Italiana (2005; medal przyznawany w imieniu prezydenta Włoch cudzoziemcom, którzy przyczynili się do budowy pozytywnego wizerunku Włoch po II wojnie światowej) oraz srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2014).

Wraz z żoną i trzema córkami mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. A świadkiem śnieg. [Wiersze]. Red. i wybór: K. Karasek. Wwa: Przedświt 1991, 40 s. Bibl. Poetycka „Przedświtu”, 3.
Nagroda Poetycka im. K. Iłłakowiczówny w 1991, Nagroda im. św. Brata Alberta, przyznana przez Chrześcijańskie Stow. Społ. w 1992.
2. Kołysanka dla ojca. [Wiersze]. Wwa: Przedświt 1994, 40 s.
3. Zabójstwo z miłości. [Wiersze]. Izabelin: „Świat Lit.” 1997, 48 s.
Zawiera m.in. cykl: Sonety graniczne.
4. Mój dom przestały nawiedzać duchy. Wiersze z lat 1988-1998. Izabelin: „Świat Lit.” 1998, 112 s.
Zawiera wiersze z poz. 1-3.
5. Nie dochodząc Pięknej. [Wiersze]. [Posł.:] P. Łuszczykiewicz. Fot.: I. Manuela. Izabelin: „Świat Lit.” 2001, 73 s., [14] tabl.
6. Którzy mnie mają. [Wiersze]. Izabelin: „Świat Lit.” 2003, 78 s.
7. Święta Faustyna. [Dla dzieci]. Wwa: Muchomor 2003, [36] s. Święci.
Opowieść o zakonnym powołaniu Heleny Kowalskiej.
Podp. pseud.: Krzysztof J. Kopciński.
8. Święty Mikołaj. [Dla dzieci]. Wwa: Muchomor 2003, [36] s. Święci.
Opowieść o biskupie miasta Miry.
9. Herbata dla wielbłąda, czyli Sprawy i sprawki detektywa McCoya. [Powieść kryminalna]. Kr.: WL 2004, 204 s.
10. Któraś rano. [Wiersze]. Izabelin: „Świat Lit.” 2005, 78 s.
11. Bajki ZOO. [Wiersze dla dzieci]. Wwa: Agora 2007, 38 s.
12. Coś mnie zmartwiło, ale zapomniałem. [Wiersze]. Izabelin: „Świat Lit.” 2008, 60 s.
13. Sentymentalny portret Ryszarda Kapuścińskiego. [Współwyd. z:] R. Kapuściński: Zapiski szpitalne. Słowo wstępne: A. Kapuścińska. Kr.: WL 2008, 88 s.
Do szkicu pióra J. Mikołajewskiego zostały włączone (na str. [40]-57) szpitalne zapiski R. Kapuścińskiego z ostatnich dwóch tygodni życia pisarza.
14. Wszyscy mają psa tylko nie ja. [Opowiadania dla dzieci]. Wwa: Muchomor 2009, 33 s.
15. Kreska i kropek. [Opowiadanie dla dzieci]. Il.: J. Rusinek. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2010, [48] s.
16. Zbite szklanki. Wiersze. Kr.: WL 2010, 86, [5] s.
Nagroda Lit. m.st. Warszawy w 2011.
Zawiera przedr. utworów z poz. 4, 5, 6, 10, 12 oraz kilkanaście nowych utworów, z których 4 miały pierwodruki w czasopismach.
17. Kiedyś, kiedyś, czyli Kasia, Panjan i Pangór. [Opowiadanie dla dzieci]. Il. D. Łoskot-Cichocka. Wwa: Egmont Polska 2011, [29] s. Lit. Egmont.
18. Rzymska komedia. Wwa: Agora 2011, 416 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Agora 2011, pliki w formacie EPUB.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2012, Nagroda Lit. m.st. Warszawy w 2012, włoska nagroda Premio Flaiano, przyznana w 2013 w kategorii „Italianistyka na świecie”.
Szkice dot. historii, kultury i współczesności Rzymu, zebrane w trzech częściach, z tytułami poprzedzonymi odwołaniami do „Boskiej komedii” D. Alighieri: Piekło. Pieśń I-XXXIV; Czyściec. Pieśń I-XXXIII; Raj. Pieśń I-XXXIII.
19. Dolce vita. Opowiadania. Wwa: Agora 2012, 142 s. Bibl. „Gaz. Wybor.”.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Agora 2014, pliki w formacie MOBI.
Zawiera: Od siebie. – Przejęcie; Śmierć cyrkowca; Grom z jasnego; Awizo; Sztaby i gwiazdy; Dolce vita; Telenowela; Szwedzki gil na Fori Imperiali; Susanna i starzec; Przeprowadzka; Godzina środka; Krwawe zawody na stadionie marmurów; Szklane domy; Opowieść wigilijna; Metamorfozy.
20. Na wdechu. [Wiersze]. Kr.: WL 2012, 40 s.
21. Antoni Janusz Pastwa. Cienie, torsy, twarze = shadows, torsos, faces. [Album]. Autorzy tekstów: K. Karasek, L. Lameński, J. Mikołajewski. Przeł. P. Szymor. Wwa: Akademia Sztuk Pięknych 2014, 162 s. Nestorzy Akademii – Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.
Tytuł okładkowy: Pastwa. Cienie, torsy, twarze.
22. Froth poems. [Wiersze]. [Przeł.] P. Florczyk. [Philadelphia, PA]: Calypso Editions 2013, 102 s.
Wybór wierszy (z tomów: Zbite szklanki, Na wdechu) z przekł. na jęz. ang.
23. Notes rzymski. Z zapiskami J. Mikołajewskiego oraz fot. W. Plewińskiego. [Pamiętnik]. Red. E. Jogałła. Kr.; Budapeszt: Austeria 2014, 171 s.
24. Para-mara, czyli O dwóch takich, co próbują straszyć. [Komiks dla dzieci]. Rys.: P. Pawlak. Wwa: Bajka 2014, 36 s.
Książka na kanwie scenariusza telewizyjnego programu dla dzieci pt. Pary nie do wiary.
25. Wiersze z kąpieli. [Dla dzieci]. Wwa: Egmont 2014, [32] s. Lit. Egmont. Wierszem napisane.
26. Wyręka. [Wiersze]. Kr.: WL 2014, 85 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: WL 2014, pliki w formacie EPUB, MOBI.
27. Szklane oczy. [Powieść dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina 2015, 51 s. Aniołki kota Cagliostro.
28. Uśmiech Bambola. [Powieść dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina 2015, 47, [9] s. Aniołki kota Cagliostro.
29. Wielki przypływ. [Reportaż]. Wwa: Dowody na Istnienie; Fundacja Instytutu Reportażu 2015, 136 s. Ser.: Reporterska.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Dowody na instnienie 2015, pliki w formacie EPUB, MOBI.
Reportaże podejmujące temat napływu uchodźców na włoską wyspę Lampedusę. – Nagroda im. Beaty Pawlak w 2016.
30. Zwycięski koń. [Powieść dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina 2015, 52 s. Aniołki kota Cagliostro.
31. Kot w worku. [Powieść dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina 2016, 53 s. Aniołki kota Cagliostro.
32. Syreni śpiew. [Powieść dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina 2016, 48 s. Aniołki kota Cagliostro.
33. Wędrówka Nabu. [Powieć dla dzieci]. Il.: J. Rusinek. Kr.; Budapeszt: Austeria 2016, [56] s.
34. Żebrak. [Wiersze]. Kr.: WL 2016, 64 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: WL 2016, pliki w formacie EPUB, MOBI.
35. Beżowe, czarne, pomarańczowe. (Słuchowisko). „Odra” 2017 nr 7/8 s. 49-58.
36. Dziewczyny z ryciny. [Proza dla dzieci]. Pozn.: Media Rodzina; Wwa: Muzeum Łazienki Królewskie 2017, 56 s. Aniołki kota Cagliostro.
37. Listy do przyjaciółki. [Wiersze]. Kr.: WL 2017, 96 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: WL 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.
Tu m.in. cykl: Londyńskie.
38. Terremoto. Wwa: Dowody na Istnienie Wydawn. – Fundacja Inst. Reportażu 2017, 135 s. Ser. Reporterska.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Dowody na Istnienie Wydawn. – Fundacja Inst. Reportażu 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.
Reportaże dot. trzęsień ziemi Włoszech w latach 2016-2017.

Wybory wierszy w przekł.: ang. zob. poz. 22. – niderl.: De lach van het lam. [Przeł.] K. Lesman. Maastricht; Amsterdam 2012, – włos.: Uccisioni per amore. [Red.:] S. De Fanti. Fot.: R. Kapuściński. Udine 2008.

Przekłady utworów Jarosława Mikołajewskiego w antologiach zagranicznych: ang.: City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. Bloomington, Indiana 2015, – bułg.: Antologiâ na novata poeziâ. [Wybór i przekł.:] B. Dankov. Sofiâ 2006, – hiszp.: Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea. (Autores nacidos entre 1960 y 1980). Zaragoza 2012, – serb.: Stane pripravnosti. Pregled savremene polske poeziǰe – generaciǰa BruLiona i noviǰi autori. [Wybór i przekł.:] A. Šaranac. [Oprac.] J. Rošak. Beograd 2010, – włos.: Cinque letterature oggi. Udine 2002; [tu także przekł. J. Mikołajewskiego]; La Polonia tra identità nazionale e appartenenza europea. Roma 2007; Polonia 1939-1989. La „quarta spartizione”. Roma 2008; Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Red.] A. Amenta, L. Costantino. [Posł.] A. Berardinelli. Udine 2010.

Przekłady

1. S. Penna: Dziwna radość życia. 32 wiersze. W oprac. [wybór, przekł. i posł.:] J. Mikołajewski. Wwa: Maj 1989 [właśc. 1990], 78 s. Ser. Św. Sebastiana.
Tekst w jęz. pol. i włos. – Inf. o charakterze oprac. od J. Mikołajewskiego.
2. L. Grifo: Półgłosem. 17 wierszy. Z przedm. R. Matuszewskiego. Wybrał i przeł. J. Mikołajewski. Wwa: Nakł. Autora 1990, [44] s.
3. G. Leopardi: Pieśni. Wybór i wstęp: J. Ugniewska. Przeł.: J. Dickstein-Wieleżyńska, S. Kasprzysiak, J. Mikołajewski. Wwa: Maj 1990, 80 s. Ser. św. Sebastiana.
4. G. Riotta: Koniec sezonu. [Opowiadania]. [Przeł.:] J. Mikołajewski, M. Rozpędowska, J. Ugniewska. Londyn: Wydawn. Puls 1993, 197 s. Proza i Eseistyka, 37.
5. M. Luzi: Szczęśliwi, którzy jesteście w ruchu. [Wiersze]. Wybór i oprac. J. Mikołajewski. Przekł.: J. Mikołajewski, C. Geroń. Wwa: Świat Lit. 1994, 64 s.
Tekst w jęz. pol. i włos.
6. M. Frangipane: Język włoski. Kurs podstawowy. [Podręcznik]. [Cz.] 1. Wyd. jako dokument dźwiękowy. Wwa: Relaxa 1995, 6 kaset analogowych.
7. D. Fo: Trzy zbiry. [Słuchowisko]. [Przeł.] J. Mikołajewski. Wyst.: Reż.: W. Markiewicz. Radio 1997.
8. C. Malaparte: Skóra. [Powieść]. Przeł. [oraz posł.:] J. Mikołajewski. Wr.: Wydawn. Dolnośl. 1998, 396 s. Bibl. Klasyki.
9. P.P. Pasolini: Bluźnierstwo. [Wiersze]. Wybrał, przeł. i posł. opatrzył J. Mikołajewski. Wwa: Teta Veleta 1999, 143 s.
10. A. Camilleri: Kształt wody. [Powieść]. Wwa: Noir sur Blanc 2001, 135 s.
11. A. Camilleri: Pies z terakoty. [Powieść]. Wwa: Noir sur Blanc 2002, 220 s.
12. S. McBratney: Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: Egmont Polska 202, [32] s. Wyd. nast. Tamże: wyd. 2 2003, wyd. 3 2005, wyd. 4 2006, wyd. 5 2008, wyd. 6 2013.
13. G. Rodari: Pinokio rymowany. [Wierszowana bajka dla dzieci]. Wwa: Muchomor 2002, 67 s.
14. A. Camilleri: Złodziej kanapek. [Powieść]. Wwa: Noir Sur Blanc 2003, 202 s.
15. A. Crozon: Instrumenty. [Wwa:] Muchomor 2003, [12] s. Zgaduj Zgadula.
Wydawnictwo edukacyjne dla dzieci.
16. A. Crozon: Pojazdy. [Wwa:] Muchomor 2003, [12] s. Zgaduj Zgadula.
Wydawnictwo edukacyjne dla dzieci.
17. A. Crozon: Sport. [Wwa:] Muchomor 2003, [12] s. Zgaduj Zgadula.
Wydawnictwo edukacyjne dla dzieci.
18. A. Crozon: Zwierzęta. [Wwa:] Muchomor 2003, [12] s. Zgaduj Zgadula.
Wydawnictwo edukacyjne dla dzieci.
19. G. Rodari: Historyjki o Alicji, która zawsze wpadała w kłopoty. [Opowiadania dla dzieci]. Wwa: Muchomor 2003, 36 s.
J. Mikołajewski, jako tłumacz tej pozycji, został wyróżniony wpisem na honorową listę Stow. Przyj. Książ. dla Młodych (IBBY).
20. G. Rodari: Interesy Pana Kota. [Opowiadania dla dzieci ]. Wwa: Muchomor 2003, 40 s.
21. A. Camilleri: Głos skrzypiec. [Powieść]. Wwa: Noir Sur Blanc 2004, 167 s.
22. G. Rodari: Był sobie dwa razy baron Lamberto, czyli tajemnice wyspy San Giulio. [Powieść dla młodzieży]. Wwa: Muchomor 2004, 127 s.
23. G. Maag: Ogród. Dobra opowieść na wielki smutek. [Opowiadania dla dzieci]. Wwa: NK 2005, [28] s.
24. M. Rosen: Książka o smutku. [Miniatury literackie]. Wwa: Egmont Polska 2005, [32] s.
25. P. H. Reynolds: Rysunki rysunkowate. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: Egmont Polska 2005, [32] s.
26. S. McBratney: Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham, kiedy jest jesień. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: Egmont Polska 2007, [18] s. Wyd. 2 tamże 2008.
27. S. McBratney: Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham, kiedy jest lato. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: Egmont Polska 2007, [18] s. Wyd. 2 tamże 2008.
28. S. McBratney: Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham, kiedy jest wiosna. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: Egmont Polska 2007, [18] s. Wyd. 2 tamże 2008.
29. S. McBratney: Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham, kiedy jest zima. [Opowiadanie dla dzieci]. Przeł. Wwa: Egmont Polska 2007, [18] s.
30. A. Nanetti: Mój dziadek był drzewem czereśniowym. [Powieść dla dzieci]. Przeł.: J. Mikołajewski i M. Mikołajewska. Wwa: NK 2007, 180 s.
31. D. Buzatti: Słynny najazd niedźwiedzi na Sycylię. [Proza]. Przeł.: M. i J. Mikołajewscy. Wwa: Czuły Barbarzyńca 2008, 119 s.
32. U. Eco: Mój 1968. Po drugiej stronie muru. [Reportaże]. Kr.: WL 2008, 83 s.
33. M. Politi: Papa Wojtyła. Pożegnanie. Kr.: WL 2008, 176 s.
Biografia papieża Jana Pawła II.
34. G. Rodari: Alicja w obrazkach. [Opowiadania dla dzieci]. Il.: A.L. Cantone. Wwa: Egmont Polska 2008, [28] s.
35. R. Salvadori: Sylwetki i portrety. [Szkice literackie]. [Przeł.:] H. Kralowa, J. Mikołajewski. Wwa: Fundacja „Zesz. Lit.” 2010, 148 s.
36. C. Collodi: Pinokio. Historia pajacyka. [Powieść dla dzieci]. Il.: R. Innocenti. Pozn.: Harbor Point Media Rodzina 2011, 207 s.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta P. Adamczyk. Pozn.: Media Rodzina 2011, 1 płyta CD w formacie mp3.
37. O. Fallaci: Kapelusz cały w czereśniach. Saga. Przeł.: J. Mikołajewski, M. Woźniak. Kr.: WL 2012, 825 s.; dodruk 2014.
38. G. Boccaccio: O trzech pierścieniach. Ciut przetłumaczył, znacznie bardziej streścił J. Mikołajewski. Il.: J. Rusinek. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2013, [36] s.
Nowela z cyklu „Dekameron”.
39. A. Camilleri: Kryjówka. [Powieść]. Wwa: WL 2013, 168 s.
40. C. Pavese: Przyjdzie śmierć i będzie miała twoje oczy. Wybór wierszy = Verrà la morte e avrà i tuoi occhi. Poesie scelte. Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2013, 104 s. Włoski Inst. Kultury. Zesz. z ulicy Grodzkiej, 1.
Tekst w jęz. pol. i włos.
41. G. Ungaretti: Dzień po dniu. Wybór wierszy = Giorno per giorno. Poesie scelte. Budapest; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2013, 100 s. Włoski Inst. Kultury. Zesz. z ulicy Grodzkiej, 2.
Tekst w jęz. pol. i włos.
42. P. Levi: Ocalały. Wybór wierszy = Il superstite : poesie scelte. Kr.: Włos. Instytut Kultury; Budapeszt; Kr.: Austeria Klezmerhojs 2014, 101, 8 s.
Wariant tytułu: Superstite : poesie scelte. – Tekst równoległy w jęz. pol. i włos.
43. G. Rodari: Kocia gwiazda. [Wiersze dla dzieci]. Kr.: WL 2014, 64 s.
44. V. Magrelli: Świecki pogrzeb. wybór wierszy = Il funerale laico. Poesie scelte. [Przeł.:] J. Dygul, J. Mikołajewski. Budapeszt; Kr.: Austeria; Włoski Inst. Kultury 2015, 111, [12] s.
Tekst równoległy w jęz. pol. i włos.
45. Pieśni stworzeń. Nieco przekładów z dawnej włoskiej poezji. [Antologia]. Rys.: Leonardo da Vinci i Michał Anioł Buonarroti. Rzeszów: Podkarpacki Inst. Książki i Marketingu 2016, 74 s.
46. E. Montale: Zapiski z czterech lat. [Wiersze]. Kr.: a5 2017, 147 s. Bibl. Poet. a5, 101.

Adaptacje klasycznych utworów dla dzieci (o ile nie zaznaczono inaczej – w formie opowiadań):

1. Kubuś Puchatek poznaje […]. [Cykl bajek]. Wwa: Egmont, ok. 10 s.
Utwory inspirowane twórczością A.A. Milne’a (Kubuś Puchatek; Chatka Puchatka) zekranizowaną przez Disney Enterprises. – J. Mikołajewski podp. (jako tłumacz) pseud.: Krzysztof Kopciński.
Kubuś Puchatek poznaje cztery pory roku. 2001, wyd. nast. 2005.
Kubuś Puchatek poznaje dźwięki. 2005.
Kubuś Puchatek poznaje smaki. 2005.
Kubuś Puchatek poznaje uczucia. 2005.
2. Raz wesoło, raz smutno. [Wiersze z bajek filmowych W. Disneya]. Wwa: Egmont Polska 2004, [12] s. Wyd. nast. tamże 2010. Kubuś Puchatek.
Na podst. tekstów A.A. Milne’a, ilustrowanych przez E. H. Shepard’a.
3. Czerwony Kapturek. Wwa: Agora 2005, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 1. Por. poz. 14.
Na podst. baśni Ch. Perrault i braci J. i W. Grimmów.
4. Ćwiczenia nie dla lenia z liczenia i myślenia! Podnieś łapki, uchyl klapki! [Wiersze]. Wwa: Egmont Polska 2005, [14] s.
Gry edukacyjne, oparte na motywach zaczerpniętych z utworów A.A. Milne’a o Kubusiu Puchatku.
5. Lampa Aladyna. Wwa: Agora 2005, 37 s. Kolekcja Dziecka, 6. Por. poz. 14.
6. O rybaku i złotej rybce. Wwa: Agora 2005, 35 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 4. Por. poz. 14.
Na podstawie baśni A. Puszkina.
7. Tomcio Paluch. Wwa: Agora 2005, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 8. Por. poz. 14.
Na podst. baśni: Ch. Perrault, braci J. i W. Grimmów oraz J. Jacobsa.
8. Brzydkie kaczątko. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 19. Por. poz. 14.
Na podst. baśni H.Ch. Andersena.
9. Jaś i Małgosia. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 13. Por. poz. 14.
Na podst. baśni: Ch. Perrault oraz braci J. i W. Grimm.
10. Królewna Śnieżka. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 16. Por. poz. 14.
Na podst. baśni braci J. i W. Grimmów.
11. Nowe szaty cesarza. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 17. Por. poz. 14.
Na podstawie baśni H. Ch. Andersena.
12. Złota kaczka. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 10. Por. poz. 14.
Na podst. baśni A. Oppmana.
13. Żabi król. Wwa: Agora 2006, 37 s. + płyta CD. Kolekcja Dziecka, 11. Por. poz. 14.
Na podst. baśni Ch. Perrault oraz braci J. i W. Grimmów.
14. Trutututu, tratatata. Najpiękniejsze bajki świata. [Autorzy adapt.:] J. Mikołajewski, G. Kasdepke. [Dokument dźwiękowy]. Czytają: M. Umer, W. Mann. Wwa: Agora 2011, 4 płyty CD.
Tu J. Mikołajewskiego: [CD 1:] Czerwony Kapturek [poz. 3]; O rybaku i złotej rybce [poz. 6], – [CD 2:] Lampa Alladyna [poz. 5]; Tomcio Paluch [poz. 7], – [CD 3:] Żabi król [poz. 13]; Jaś i Małgosia [poz. 9]; Królewna Śnieżka [poz. 10]; Nowe szaty cesarza [poz. 11], – [CD 4:] Złota kaczka [poz. 12]; Brzydkie kaczątko [poz. 8].

Prace redakcyjne

1. D. Alighieri: Boska komedia. 15 pieśni. Wstęp i przekł.: T. Łubieński. Przyp. i nota biogr.: J. Mikołajewski Wwa: LSW 1992, 163 s. Bibl. Poetów.
2. Radość rozbitków. Antologia poezji włoskiej dwudziestego wieku. Wybór i wstęp: J. Mikołajewski. Izabelin, Wwa: „Świat Lit.” 1997, 189 s.
Teksty w jęz. pol. i włos.
3. A. Mari: Do zobaczenia w raju. [Wywiad] Rozm. J. Mikołajewski. Przedm.: S. Dziwisz. Pozn.: [TBA Komunikacja Marketingowa 2005], 136 s. Bibl. „Gaz. Wybor.”
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Agora 2014, pliki w formacie MOBI.
Wspomnienia osobistego fotografa papieża Jana Pawła II, spisane przez J. Mikołajewskiego podczas serii spotkań z A. Marim. Przekł.: rum.: La revedere în rai. Arturo Mari în dialog cu … [Przedm.] S. Dziwisz. [Przeł.] A. Mărtinas Giulimondi. Bucureşti 2009, – węgier.: Találkozunk a Paradicsomban. [Przedm.] S. Dziwisz. [Przeł.] P. Erdó. [Budapest] 2008, wyd. nast. 2009, – włos.: Arrivederci in paradiso. Colloquio di … con Arturo Mari. [Przedm.:] S. Dziwisz. Roma [2006], 136 s. + 1 DVD. Le Grandi Opere.
4. Męski zmysł. [Wywiady]. Rozm. J. Mikołajewski. Kr.: WL 2005, 174 s.
Tom zawiera 22 wywiady, ogł. w 2003-2005 w dod. „Gaz. Wybor.” – „Wysokie Obcasy”, z mężczyznami reprezentującymi różne środowiska, także literackie; rozmówcami byli m.in.: J. Abramow-Newerly, K. Karasek, J. Franczak, R. Kapuściński, W. Kuczok.
5. Z. Krasiński: La commedia non divina. [Przeł.] G. Pampiglione. [Wstęp:] L. Massi. [Oprac.] J. Mikołajewski. Roma: La Fenice 2006, 220 s.
Tytuł oryginału pol.: Nie-Boska Komedia.
6. F. Petrarca: Drobne wiersze włoskie; Rerum vulgarium fragmenta. Wstęp P. Salwy. Wybór przekł. J. Mikołajewski. Komentarz M. Santagaty w adapt. i oprac. zespołu pod red. P. Salwy. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2006, 895 s.
7. Co czytali sobie, kiedy byli mali? [Wywiady]. Rozm. E. Świerżewska i J. Mikołajewski. Wwa: Egmont Polska, Agora 2014, 319 s. Bibl. „Gaz. Wybor.” Lit. Egmont.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Agora 2014, plik w formacie PDF.
Tom zawiera 24 wywiady, wśród rozmówców m.in.: J. Bralczyk, W. Chotomska, J. Cygan, J. Hartwig, M. Rusinek, K. Staszewski, G. Turnau, A. Wajda.
8. Największe szczęście, największy ból. Jarosława Mikołajewskiego rozmowy z Julią Hartwig. Kr.: Wydawn. a5 2014, 78 s.
Pierwodruki wywiadów ukazały się w „Gazecie Wyborczej”.
9. Z. Ginczanka: Notes Zuzanny Ginczanki. Wybór i oprac.: J. Mikołajewski. Kr.; Budapeszt: Austeria 2016, 177, [10] s.
Prywatne zapiski, zdjęcia i rękopisy wierszy Z. Ginczanki wybrane ze zbiorów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Zob. też Przekłady poz. 1, 2, 5, 9.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2014.
  • Autor o sobie: Rzecz dla mnie, jako poety, najważniejsza. „Topos” 2000 nr 5/6; Jedno pytanie do… Jarosława Mikołajewskiego. „Topos” 2002 nr 1/2 [odpowiedź na pytanie Z. Łapińskiego: Co daje Panu jako poecie znajomość literatury włoskiej, której jest Pan tłumaczem?]; Co mnie obchodzi Schetyna? Poeta kłóci się ze światem. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 267; Wiek obumierania. „Gaz. Wybor.” 2014 nr 265 [o wchodzeniu w smugę cienia]; Kocham czytać, nie cierpię czytadeł. „Gaz. Wybor.” 2016 nr 177.
  • Wywiady: Nie wierzę w jakąkolwiek misję. Rozm. P. Krupka. „Studium” 2002 nr 5; Umajony. Rozm. M. Pękala. „Nowa Okolica Poetów” 2003 nr 2/3; Poezja rozbierana. Rozm. M. Rybak. „Zwierciadło” 2005 nr 8 [dot. m.in. wiersza „Łąka”]; Rzym jest szkołą wyrzeczeń. Rozm. R. Bielecki. „W Drodze” 2012 nr 8 [dot.: Rzymska komedia]; W Rzymie po niebie fruwają szpaki. Rozm. A. Piwkowska. „Nowe Książ.” 2012 nr 1; Bajki muszą być prawdziwe. Rozm. A. Szawiel. „Gaz. Wybor.” 2014 nr 88 [o własnej twórczości dla dzieci]; Poeta musi mówić własnym głosem. Rozm. P. Gulda. „Gaz. Wybor.” 2015 nr 94 dod. „Gdańsk”.

Ogólne

  • P. KRUPKA: Między miłością i śmiercią. O poezji Jarosława Mikołajewskiego. „Studium” 2002 nr 5.
  • J. NAPIÓRKOWSKI: Pytanie o pomost. Szkic o poezji Jarosława Mikołajewskiego. „Pracownia” 2002 nr 1.
  • M.Z. GRUNERT: Ostrożnie! Nie rzucać! Wizyta w „Fabryce opakowań szklanych” Jarosława Mikołajewskiego. „Kult. Popularna” 2003 nr 1.
  • P. MAJERSKI: Gra wyobraźni, gra w wyobraźnię. Kilka uwag o polskiej poezji „nowej i najnowszej”. W: Dialog w środku Europy. Rok 2002. Leszczyny 2003, polem.: P. RAKOWSKI: Szyfr egzystencji, którego nie ma. „Akant” 2006 nr 5.
  • J. NAPIÓRKOWSKI: M. „Nowa Okolica Poetów” 2003 nr 2/3.
  • J. WAJS: Przyszedłem ciebie odwiedzić. Trzy wiersze o „złej śmierci”. „Topos” 2004 nr 3/4 [dot. m.in. wiersza „Łąka” J. Mikołajewskiego oraz utworów W. Kassa i K. Kuczkowskiego].
  • J. DRZEWUCKI: Dajmy na to, M. „Twórczość” 2007 nr 6.
  • E. KOŁODZIEJCZYK: Poeta na „tacierzyńskim”. Obrazy ojcostwa w poezji J. M. i prozie Jacka Podsiadły.W: Inna literatura? T. 2. Rzeszów 2010.
  • D. KOMAN: Mikołajewski – dzieciom.„Nowe Książ.” 2012 nr 1.
  • Z. ZARĘBIANKA: Na granicy wypowiadalnego. Jarosław Mikołajewski – „Modlitwa wieczorna”. „Topos” 2016 nr 3 [w dziale: Teologia poetów].

A świadkiem śnieg

  • K. PIEŃKOSZ: Wieczność jest tą chwilą. „Literatura” 1992 nr 2.
  • J. CHOŁODOWSKA: Komentator rzeczywistości. „Kresy” 1993 nr 13.

Kołysanka dla ojca

  • K. PIEŃKOSZ: Krzyżyk, czyżyk i myszka. „Sycyna” 1994 nr 2.

Zabójstwo z miłości

  • J. DRZEWUCKI: Legendy rodzinne. „Twórczość” 1998 nr 4.
  • J. ORSKA. „Odra” 1999 nr 2.
  • M. RYGIELSKA: „Blood in their ink”? „Nowa Okolica Poetów” 2003 nr 2/3.

Mój dom przestały nawiedzać duchy

  • M. KISIEL: Intymność i godność metafory. „Nowe Książ.” 1999 nr 7.
  • J. KOTARA: Na samotność zapomniałem o Śmierci (albo wiersze pisane w pilnej sprawie rodzinnej). „Studium” 1999 nnr 3/4.
  • K. MALISZEWSKI: Elementarność. Notatki z przedsionka. „Topos” 1999 nr 2/3.
  • A. SZYMAŃSKA: „Całe życie i dłużej”. „Prz. Powsz.” 2001 nr 6 [dot. też: Nie dochodząc Pięknej].

Nie dochodząc Pięknej

  • M. KISIEL: Przywrócić słowom rzeczy. „Śląsk” 2001 nr 8.
  • P.W. LORKOWSKI: Niesłychany idiom. „Tytuł” 2001 nr 3.
  • R. RŻANY: Chrzest poety. „Nowa Okolica Poetów” 2001 nr 1.
  • A. SZYMAŃSKA: „Całe życie i dłużej”. „Prz. Powsz.” 2001 nr 6 [dot. też: Mój dom przestały nawiedzać duchy].

Którzy mnie mają

  • J. HARTWIG: Łagodność i drapieżność. O wierszach Jarosława Mikołajewskiego. „Tyg. Powsz.” 2003 nr 27.
  • K. MALISZEWSKI: Grepsy żywych, mowa umarłych. „Topos” 2003 nr 4/5, przedr. w tegoż: Rozproszone głosy. Wwa 2006.
  • J. NAPIÓRKOWSKI: „Wszędzie pan jesteś psim swędem” – nowy tom wierszy Jarosława Mikołajewskiego. „Pracownia” 2003 nr 2.
  • R. RŻANY: Obecność bez granic. „Nowa Okolica Poetów” 2003 nr 2/3.
  • M. SIKORA: Zabawa w chowanego. „Studium” 2003 nr 5/6.
  • A. SZYMAŃSKA: Żyć, aby uwierzyć. „Prz. Powsz.” 2003 nr 11.
  • J. WAJS: Rozmowna rzeczywistość. „Twórczość” 2004 nr 1.

Herbata dla wielbłąda, czyli Sprawy i sprawki detektywa McCoya

  • A. MADALIŃSKI: Detektyw w bibliotece. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 47.

Któraś rano

  • J. KORNHAUSER: Miłość i śmierć. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 21.
  • J. WAJS: Kropla nad i. „Twórczość” 2006 nr 12.
  • J. HARTWIG: Własna droga – o tomie Jarosława Mikołajewskiego „Któraś rano”. „Kwart. Artyst.” 2007 nr 2.

Coś mnie zmartwiło, ale zapomniałem

  • K. DĄBROWSKA: Piękne i bestie. „Nowe Książ.” 2009 nr 1.

Sentymentalny portret Ryszarda Kapuścińskiego

  • P. URBANIAK: Intymnie i akademicko. „Twórczość” 2009 nr 4 [dot. także tomu szkiców o twórczości R. Kapuścińskiego „Życie jest z przenikania…”].

Zbite szklanki

  • J. DRZEWUCKI: Tak jak kiedyś, tak jak nigdy. „Twórczość” 2011 nr 8.
  • P. ŁUSZCZYKIEWICZ: Zagrać w berka ze śmiercią. „Nowe Książ.” 2011 nr 2.

Kiedyś, kiedyś, czyli Kasia, Panjan i Pangór

  • B. KĘCZKOWSKA: Dziecko czyta o śmierci. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 254 dod. „Stołeczna” [dot. m.in. książki J. Mikołajewskiego].

Rzymska komedia

  • J. DRZEWUCKI: Słyszeć, czego się nie widzi. „Twórczość” 2012 nr 9.
  • J. ŁUKASIEWICZ: Miasto.„Odra” 2012 nr 3.
  • P. ŁUSZCZYKIEWICZ: Rzym z Dantem. „Nowe Książ.” 2012 nr 1.
  • Zob. też Wywiady.

Dolce vita

  • K. LISOWSKI: Łowca włoskich narracji. „Nowe Książ.” 2013 nr 3.

Na wdechu

  • J. MADEJSKI: Mrowienie. „Nowe Książ.” 2013 nr 2.

Froth poems

  • R. GELLMAN: Froth by J. M. „World Literature Today”, Norman, OK 2013 [vol.] 87 [nr] 3.

Wyręka

  • P. ŁUSZCZYKIEWICZ: Tłumacz wewnętrzny. „Nowe Książ.” 2015 nr 6.
  • I. SMOLKA: Poezja obolałego sumienia. „Nowa Dekada Krak.” 2015 nr 1/2.

Uśmiech Bambola

  • M. JOTKA: Za sprawą kota. „Nowe Książ.” 2015 nr 4 [dot. także: R. Piątkowska: Mruk, J. Wachowiak: Kot kameleon].

Wielki przypływ

  • B. ROGATKO: Powrót do Lampedusy, czyli jak przełamać obcość. „Nowa Dekada Krak.” 2015 nr 6.
  • D. JARCZEWSKI, M. GRZELCZAK: Światy nieznane. „W Drodze” 2016 nr 2 [dot. także: W. Bauer: Über das Meer, P. Smoleński: Zielone migdały, czyli po co światu Kurdowie].
  • A. PIWKOWSKA: Wyspa ludzi, żółwi i królików. „Nowe Książ.” 2016 nr 1.

Wędrówka Nabu

Terremoto

  • K. ALICHNOWICZ: Laboratorium serca. „Odra” 2017 nr 10.
  • J. SOCHOŃ: Poetycko-reporterskie trzęsienie ziemi. „Nowe Książ.” 2017 nr 10.

C. Collodi: Pinokio. Historia pajacyka

  • Pinokio. Historia pajacyka (Przekłady poz. 34): J. OLECH: Przygody w Krainie Odwyku. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 51.

Radość rozbitków

  • W. KALISZEWSKI: Zgubiona ścieżka. „Więź” 1997 nr 9.
  • M. WOŹNIAK: Umiarkowana „radość rozbitków”. „Lit. na Świecie” 1999 nr 12.

Największe szczęście, największy ból

  • B. KANIEWSKA: Piękno pełni, pełnia piękna. „Nowe Książ.” 2015 nr 1.

 

  1. ↑ O ile nie zaznaczono inaczej – w formie opowiadań.