Andrzej BART

Autorka hasła: Marlena Sęczek

TWÓRCZOŚĆ

1. Człowiek, na którego nie szczekały psy. [Powieść]. Łódź: WŁ 1983, 121 s.
Podp.: Andrzej Bart-Sołtysiak.
2. Rien ne va plus. [Powieść]. Powst. ok. 1975-85. Wyd.: Łódź: Poprzeczna Ofic. 1991, 284 s. Wyd. nast.: wyd. 2 popraw. Kr.: WL 2005, 388 s.; wyd. 3 Wwa: W.A.B. 2010, 460 s.
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 1991.
Przekł.: franc.: [Przeł.] E. Destrée-Van Wilder. Montricher 1991, wyd. 2 Paris 1993, – węgier.: [Przeł.] L. Pálfalvi. Budapest 2005.
3. Ufo. [Scenariusz filmu telewizyjnego]. Reż.: K. Skudziński. TVP 1984.
Podp.: Andrzej Bart-Sołtysiak.
4. Złe miasto? [Scenariusze cyklu filmów dokumentalnych]. Reż.: A. Bart. Ekran. 1997-2001.
Cykl zawiera filmy: Marian Brandys. 1997; Andrzej Czeczot. 1998; Café Mocca. 1998; Ewa R. 1998 [dot. E. Rubinstein]; Pałac. 1998 [dot. łódzkiego fabrykanta O. Kohna].
5. Piąty jeździec Apokalipsy. [Powieść]. Przeł. S. Waśkowski. Wwa: Noir sur Blanc
1999, 189 s.
Utwór napisany przez A. Barta w jęz. pol., a wydany jako przekład podp.: Paul Scarron Junior.
Przekł. franc.: Le cinquième cavalier de L’Apocalypse. [Przeł.] G. Erhard. Montricher; [Paris] 1999.
6. Pociąg do podróży. [Powieść]. Wwa: Noir sur Blanc 1999, 339 s.
Przekł. franc.: Le goût du voyage. [Przeł.] E. Morin-Aguilar. Montricher. [Paris] 1999.
7. Łódzkie piętno. [Scenariusz cyklu filmów dokumentalnych]. Reż.: A. Bart. Ekran. 2000-2001.
Cykl zawiera filmy: Andrzej Braun. 2000; Hiob. 2000 [dot. M. Rudnickiego]; Powinność. 2001 [dot. H. Szwarc]; Maestro. 2001 [dot. A. Bukowińskiego].
8. Ryszard Stanisławski. Próba przypomnienia. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Reż.: A. Bart. Ekran. 2003.
9. Don Juan raz jeszcze. [Powieść]. Kr.: WL 2006, 342 s. Dodr. 2007. Wyd. 2 Wwa: Polityka SP 2009, 216 s. Pol. Lit. Współcz.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike 2007.
Przekł. franc.: Don Juan, une fois encore. [Przeł.] R. Bourgeois. Lousanne; [Paris] 2009.
10. Fabryka muchołapek. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2008, 275 s. Por. poz. 21.
Nagroda Gwarancja Kultury w 2009; nominacje w 2009 do: Nagrody Lit. Nike, do Lit. Nagrody Europy Środkowej Angelus, do Nagrody Lit. Gdynia i Nagrody Mediów Publicznych Cogito; Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Nar. w 2010 [dot. też: poz. 12 i 13].
Przekł.: czes.: Továrna na mucholapky. [Przeł.] J. Červenka. Praha 2011, – hebr.: Beyt harŵšet l-malkŵdŵt zbwbiym. [Przeł.] A. Zajdman. Ŵr Yehwdah 2011, – maced.: Fabrika na smrtta. [Przeł.] M. Barakoski. Skopje 2011, – niem.: Die Fliegenfängerfabrik. Roman. [Przeł.] A. Lempp. Frankfurt am Main 2011, – ros.: Fabrika muhoboek. [Przeł.] K. Starosel’skaâ. Moskva; Ierusalim 2010, – serb.: Fabrika muholovki. [Przeł.] V. Milutinović-Đurić. Beograd 2014. – słoweń.: Tovarna muholovk. [Przeł.] J. Šuler Galos. Maribor 2010. Babilon.
11. Radegast. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Reż.: B. Lankosz. TVP 2008.
12. Rewers. [Scenariusz filmowy]. Reż.: B. Lankosz. Ekran. 2009. Por. poz. 13.
Wyd. jako dokument elektroniczny. Wwa: TiM Film Studio 2010, 1 dysk optyczny DVD.
Nagrody na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 2009: Grand Prix Złote Lwy, Nagroda Publiczności Silver Screen, Nagroda Festiwali i Przeglądów Filmu Pol. za Granicą, Nagroda Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych, Don Kichot; ponadto w 2010: Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Nar. [dot. też poz. 10 i 13], Nagroda Filmowa Orzeł w kategorii najlepszy scenariusz, Nagroda Pol. Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych, Nagroda Dziennikarzy, Pol. Złota Kaczka dla najlepszego scenarzysty, Tarnowska Nagroda Filmowa, Złoty Granat na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Komediowych w Lubomierzu, Srebrny Jerzy w konkursie Perspektywy w Moskwie; Główna Nagroda na Festiwalu Filmów Pol. Wisła w Moskwie w 2011.
Przekł franc.: Tribulations d’une amoureuse sous Staline. Paris 2012, 1 dysk optyczny DVD.
13. Rewers. Nowela filmowa. Wwa: W.A.B. 2009, 166 s. Archipelagi. Por. poz. 12.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta J. Kałucki. Wwa: Bibl. Akustyczna 2012, 1 płyta CD w formacie mp3.
Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Nar. w 2010 [dot. też poz. 10 i 12].
Przekł. hebr.: Halŵk wa-šŵb = Rewers. [Przeł.] A. Zajdman. Tel Aviv 2012, – niem.: Knochenpalast. Novelle. [Przeł.] A. Lempp. Frankfurt AM Main 2014, tamże wyd. jako dokument elektroniczny 2014.
14. Boulevard Voltaire. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 2010 nr 9 s. 12-27. Praprem.: radiowa: Reż.: A. Bart. Radio 2010; tv: Reż.: A. Bart. TVP 2011. Przedr. zob. poz. 18.
Pierwsza wersja utworu powstała przed 2000 jako scenariusz filmowy.
Nagrody za oryginalny tekst dramatyczny oraz za oryginalny scenariusz słuchowiska na Krajowym Festiwalu T. Pol. Radia i T. TVP Dwa Teatry w Sopocie w 2011.
Przekł.: ros.: Bul’var Vol’tera. W: Antologiâ sovremennoj pol’skoj dramaturgii 2. Moskva 2015.
15. Rachunek szczęścia. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Reż.: I. Dobrowolski. TVP 2010.
16. Pan i sługa. [Utwór dramatyczny]. Praprem.: Reż.: A. Bart. Radio 2011. Druk zob. poz. 20.
17. Bezdech. [Utwór dramatyczny]. Praprem.: radiowa: Reż.: A. Bart. Radio 2012; tv: Reż.: A. Bart. 2013. Wyd. Wwa: W.A.B. 2013, 208 s.
Nagroda na Krajowym Festiwalu T. Pol. Radia i T. TVP Dwa Teatry w Sopocie w 2013.
Nagroda „Brązowego Rycerza” oraz nagrody za najlepszy scenariusz i za najlepszą reżyserię na XXIV Festiwalu Filmowym w Sewastopolu.
18. Miejsce obok. [Słuchowisko]. Reż.: A. Bart. Radio 2015. Druk zob. poz. 20.
19. Owacja na stojąco. [Słuchowisko]. Reż.: A. Bart. Radio 2015. Druk zob. poz. 20.
20. Sztuki i sztuczki. [Utwory dramatyczne]. Wwa: Nar. Centrum Kultury 2015, 364 s.
Zawartość: Owacja na stojąco [poz. 19]; Obłęd adorowany; Miejsce obok [poz. 18]; Boulevard Voltaire [poz. 14]; Pan i sługa [poz. 16].
21. Fabryka muchołapek. [Utwór dramatyczny]. Praprem.: radiowa: Reż. i oprac. muzyczne: A. Bart. Radio 2016; teatr.: Reż.: A. Bart. Łódź, T. Nowy 2017. Por. poz. 10.
Wyst. jako czytanie performatywne. Reż.: A. Bart. Wwa, Jewish Community Center 2016.
Nagroda za najlepszy scenariusz będacy adaptacją na XVII Festiwalu Teatru Pol. Radia i Teatru Telewizji Pol. Dwa Teatry w 2017.
Przekład utworu A. Barta w antologii zagranicznej: ros.: Antologiâ sovremennoj pol’skoj dramaturgii 2. [Przedm.:] R. Pavlovski. Moskva 2015.

OPRACOWANIA (wybór)

• Wywiady: Muszę bawić się sam. Rozm. M. Frenkiel. „Gaz. Krak.” 2005 nr 261; Don Juan powraca, żeby uwieść królową. Rozm. K. Rakowska. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 245 dod. „Łódź” [dot.: Don Juan raz jeszcze]; Golem nie potrafi prosić. Rozm. Z. Bidakowski. „Rzeczpospolita” 2007 nr 83; Nie można panować i być bez winy. Rozm. P. Smoleński. „Gaz. Wybor” 2008 nr 293 [dot.: Fabryka muchołapek]; Bart wychodzi z cienia. Rozm. K. Jankowska. „Przekrój” 2009 nr 40; Kafka mógł tam być. Rozm. J. Szczęsna. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 226 [dot.: Fabryka muchołapek]; Moje filmy wzięły się z pisarskiej nudy. Rozm.: E. Ciszewska, A. Michalak. „Kron. M. Łodzi” 2009 [z.] 4; Nigdy nie można mieć pomysłu na całą książkę. Rozm. J. Wierzejska. „Nowe Książ.” 2009 nr 10; Pisarz absolutny. Rozm. K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2009 nr 25; Przeszłość trzyma mocno. Rozm. J. Sobolewska. „Polityka” 2009 nr 18; To moja sprawa: stacja Radegast. Rozm.: A. Franaszek, A. Sabor. „Tyg. Powsz.” 2009 nr 34; Uśmiech – inteligencka przywara. Rozm. T. Sobolewski. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 265 dod. „Duży Format” nr 44; Wydał wyrok na Rumkowskiego. Rozm. A. Pawłowska. „Polska” 2009 nr 3 [dot.: Fabryka muchołapek]; Pozwoliłem im wykrzyczeć stereotypy. Rozm. P. Olkusz. „Dialog” 2010 nr 9 [dot.: Boulevard Voltaire]; Trzy życia jednego tekstu. Rozm. M. Piwowar. „Rzeczpospolita” 2013 nr 249 [dot.: Bezdech].

Ogólne

• M. WRÓBLEWSKI: Zabawa i gra Andrzeja Barta. „Tygiel Kult.” 2009 nr 7/9.
• R. GORCZYŃSKA: Przemoc i moc: rewersy Andrzeja Barta. „Prz. Polit.” 2010 nr 99.
• P. CZAPLIŃSKI: Uszy szeroko zamknięte. „Dialog” 2010 nr 9.
• S. ŁUPAK: Tańczący z historią. „Wprost” 2011 nr 19.
• K. MĄKA-MALATYŃSKA: Kreowanie przeszłości. Literackie i filmowe światy Andrzeja Barta. „Stud. Filmozn.” 2015 t. 36.
• E. SŁOMIŃSKA: Ślady żydowskie w twórczości Andrzeja Barta. Rekonesans. „Pozn. Stud. Polonist. Ser. Lit.” 2015 t. 26.
• M. JAKUBOWIAK: Na drobne. „dwutygodnik.com” [on-line] 2016 nr 176 [dostęp 24 stycznia 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/6334-na-drobne.html.
• D. NOWACKI: Pociąg do Hollywood. O prozie Andrzeja Barta. W: Skład osobowy. Cz. 2. Katow. 2016.
• E. SŁOMIŃSKA: Doświadczanie przestrzeni w twórczości Andrzeja Barta i Zbigniewa Kruszyńskiego. „Białost. Stud. Literaturoznawcze” 2016 [T.] 8.

Rien ne va plus

• J. BŁOŃSKI: Malowane życie. „Tyg. Powsz.” 1991 nr 31.
• S. CHWIN: Gadał dziad z obrazu. „Tyg. Gdań.” 1991 nr 33.
• T. KOMENDANT: Lektura na wybory. „Potop” 1991 nr 13.
• S. MELLER: Z ziemi włoskiej do Polski… „Życie Warsz.” 1991 dod. „Ex Libris” nr 10.
• K. BIEDRZYCKI: Koniec gry?. „NaGłos” 1992 nr 7.– L. BURSKA. „Res Publica” 1992 nr 1/2.
• M.E. CYBULSKA: Hazard. „Tydzień” 1992 nr 14.
• R. KARP: Kim jest Andrzej Bart?. „Nowy Świat” 1992 nr 17.
• M. ŁUKASZEWICZ: Bawi, tumani, przestrasza. „Nowe Książ.” 1992 nr 7/8.
• M. ORSKI: Historia w fabularnych pigułkach. „Opole” 1992 nr 7/9, wersja przeredagowana pt.: Andrzej Bart. Historia w buduarze, w tegoż: A mury runęły. Wr. 1995.
• M. PIASECKI: Niewinne igraszki?. „Polityka” 1992 nr 13.
• J.J. SZCZEPAŃSKI. „Tytuł” 1992 nr 1.
• L. ŻULIŃSKI: Zwariowana powieść. „Literatura” 1992 nr 3.
• D. KASZUBA: Krupier kręci karuzelą. „Kresy” 1993 nr 13.
• G. KRAWCZYK: Rien… „Brulion” 1993 z. 4.
• D. NOWACKI: Czy Bart lektury wart?. „FA-art” 1993 nr 1.
• W. SADKOWSKI: Polonica frankofońskie – czyli różne powroty do źródeł. „Lit. na Świecie” 1996 nr 1/2.

Pociąg do podróży

• M. CIEŚLIK: Antyplaton w Tworkach. „Polityka” 1999 nr 25.
• A. CZACHOWSKA: Pociąg do historycznej fantazji. „Res Publica Nowa” 1999 nr 9.
• Ł. GOŁĘBIEWSKI: Podróż donikąd. „Rzeczpospolita” 1999 nr 93.
• K. MASŁOŃ: Wehikuł czasu. „Rzeczpospolita” 1999 nr 93.
• M. NAWROCKI: Pociąg do pociągu. „Tyg. Powsz.” 1999 nr 33.
• D. NOWACKI: Anegdotyczne szaleństwo. „Życie” 1999 nr 53.
• M. ORSKI: Poker fabularny. „Nowe Książ.” 1999 nr 7.
• M. RYC: Zmyślam, więc jestem. „Nowe Państ.” 1999 nr 32.
• K. UNIŁOWSKI: Duch czasów i duch opowieści. „Opcje” 1999 nr 4.
• M. ZALESKI: Podróże, które kształcą. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 150.
• H. BALTYN: Pociąg do podróży. „Tygiel Kult.” 2000 nr 1/3.
• R. OSTASZEWSKI: Narracyjny ekspres (z dopłatą na Eurocity). „Dekada Lit.” 2000 nr 2/3.

Don Juan raz jeszcze

• P. MAŁOCHLEB: Jedyna droga do odkupienia… „Dekada Lit.” 2006 nr 6.
• D. NOWACKI: Don Juan i szalona królowa. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 219.
• A. MADALIŃSKI: Ostatnia szarża Don Juana. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 12.
• T. MIZERKIEWICZ: Nowożytność przeklęta i kolorowa. „Nowe Książ.” 2007 nr 1, przedr. w tegoż: Literatura obecna. Kr. 2013..
• E. RYCZKOWSKA: Don Juan pod pantoflem? „Akcent” 2007 nr 4.
• I. SŁOMAK: Czy don Juan wrócił? „FA-art” 2007 nr 1/2.
• J. SOBOLEWSKA: Zemsta na inkwizytorze. „Polityka” 2009 nr 44.
• H. GIL: „Między słowami” raz jeszcze. „Pogranicza” 2010 nr 5.
• I. Łossowska. W tejże: Śladami moich lektur. Wwa 2012.
• L. WIŚNIEWSKA: Dwaj polscy Don Juanowie początków wieków XX i XXI w kontekstach europejskich. W: Polonistyka wobec wyzwań współczesności. Brzeg – Opole 2013 [dot. też: T. Ritter: Don Juan].
• Zob. też Wywiady.

Fabryka muchołapek

• Z. BIDAKOWSKI: Proces Łódzki. „Rzeczpospolita” 2008 nr 285.
• A. Nęcka: Przeciw sądowi ostatecznemu? „artPapier” 2008 nr 23 [online] [dostęp 26 czerwca 2014]. Dostępny w Internecie: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=72&artykul=1675, przedr. w tejże: Co ważne i ważniejsze. Mikołów 2012.
• D. NOWACKI: Z niezgody na nieobecność. „Tyg. Powsz.” 2008 nr 48.
• J. SOBOLEWSKA: Pseudobułhakowowska groteska o Holocauście. „Dziennik” 2008 nr 277.
• S. BURYŁA: Bez wyroku. „Więź” 2009 nr 10.
• M. CUBER: Parada widm na sali sądowej. „Nowe Książ.” 2009 nr 4.
• M. GÓRECKA: Sprzedać duszę za złudę przetrwania… „Akcent” 2009 nr 3.
• A. KULIGOWSKA-KORZENIEWSKA: Teatralny sąd nad Rumkowskim. „Tygiel Kult.” 2009 nr 10, przedr. „Dialog” 2010 nr 1.
• P. MAŁOCHLEB: Murarz buduje, a ja majaczę. „FA-art” 2009 nr 1/2.
• W. PAŹNIEWSKI: Trybunał Barta. „Prz. Polit.” 2009 nr 94.
• M. ROBERT. „Notes Wydawn.” 2009 nr 1.
• G. ROMANOWSKI: Proces bez wyroku. Powrót Rumkowskiego. „Kron. M. Łodzi” 2009 [z.] 2.
• J. KOWALSKA-LEDER. „Zagłada Żydów” 2010 nr 6.
• W. SADKOWSKI: Pola dla wyobraźni. „Res Humana” 2010 nr 1 [dot. też: Rewers].
• M. KIJOWSKA. „Frankfurter Allgemeine Zeitung” nr z 16 II 2011, przekł. pol.: Oskarżenie króla getta. Przeł. D. Wesołowska. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 47 dod. „Łódź”.
• R. PLAICE: Holocaust memory in recent Polish literature: Andrzej Bart’s Fabryka muchołapek and Piotr Paziński’s Pensjonat. „Journal of European Studies” 2012 vol. 42 [nr] 1.
• T. SCHMIDT: Emocje w polskiej literaturze o Holokauście na przykładzie „Fabryki muchołapek” Andrzeja Barta. W: Polonistyka wobec wyzwań współczesności. Brzeg – Opole 2013.
• Rec. adapt. teatr.: J. BOŃCZA-SZABŁOWSKI: Andrzej Bart zmaga się z własną twórczością. „Rzeczpospolita” 2017 [on-line] [dostęp 20 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://www.rp.pl/Teatr/310159958-Andrzej-Bart-zmaga-sie-z-wlasna-tworczoscia.html.
• Zob. też Wywiady.

Radegast

• Zob. Wywiady

Rewers

• K. MASŁOŃ. „Mag. Lit. Książki” 2009 nr 11.
• A. Nęcka: Kobieca liberty. „artPapier” [online] 2009 nr 24 [dostęp 26 czerwca 2014]. Dostępny w Internecie: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=97&artykul=2252, przedr. w tejże: Co ważne i ważniejsze. Mikołów 2012.
• D. NOWACKI: Odwrócenie. „Nowe Książ.” 2009 nr 10.
• K. RAKOWSKA: Rewers: od scenariusza do noweli filmowej. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 270 dod. „Łódź”.
• E. SZYBOWICZ: Mała mieszczka spotyka ubeka. „dwutygodnik.com” [on-line] 2009 nr 17 [dostęp 24 stycznia 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/614-mala-mieszczka-spotyka-ubeka.html.
• E. BIELA: Kompleks modliszki. „Akant” 2010 nr 6.
• M. GÓRECKA: Dwustronność jako zasada świata. „Akcent” 2010 nr 1.
• K. KUCZYŃSKA-KOSCHANY. „Zesz. Lit.” 2010 nr 1.
• W. SADKOWSKI: Pola dla wyobraźni. „Res Humana” 2010 nr 1 [dot. też: Fabryka muchołapek].

Boulevard Voltaire

• Zob. Wywiady.

Bezdech

• Zob. Wywiady.

Sztuki i sztuczki

• J. BOŃCZA-SZABŁOWSKI: Sztuki, sztuczki i muchołapki. „Rzeczpospolita” [on-line] 2015 [dostęp 30 stycznia 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.rp.pl/Literatura/311209954-Sztuki-sztuczki-i-mucholapki.html#ap-1.

Przypisy

1. Hasło przygotowane bez odpowiedzi Autora na wysłaną ankietę