Anna LEGEŻYŃSKA
Autorka hasła: Maria Kotowska-Kachel

Anna LEGEŻYŃSKA
Autorka hasła: Maria Kotowska-Kachel

ur. 1951

Pseud. i krypt.: A.G.; Anna Gawarzewska.

Podpisywała utwory do 1978 nazwiskami: Jelec, Jelec-Legeżyńska.

Historyk i teoretyk literatury, krytyk literacki.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzona 20 września 1951 w Nowokujbyszewsku (dziś Samara, Rosja); córka Jana Jelca, urzędnika, i Wiktorii z domu Komar, nauczycielki. W 1957 przyjechała wraz z rodziną do Polski i zamieszkała w Szczecinie. Od 1965 uczęszczała do V Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie, a po zdaniu matury w 1969 studiowała filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM). W 1974 uzyskała magisterium i została zatrudniona w Instytucie Filologii Polskiej (IFP) UAM, w Zakładzie Teorii Literatury na stanowisku stażysty, a następnie asystenta. Debiutowała w 1974 artykułem pt. Gatunki krytyki literackiej, zamieszczonym w miesięczniku „Nurt” (nr 11; podp. Anna Jelec). W następnych latach zajmowała się badaniami dotyczącymi głównie teorii przekładu oraz współczesnej poezji polskiej. Nawiązała współpracę z „Nurtem” jako autorka artykułów i recenzji literackich. W 1983 obroniła doktorat pt. Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Na materiale powojennych tłumaczeń A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa i A. Błoka (promotor: prof. Edward Balcerzan) i została adiunktem w IFP UAM. Zamieszczała artykuły w wydawanych poza cenzurą materiałach pomocniczych do nauki języka polskiego pt. Glosariusz. Od Młodej Polski dowspółczesności (1988, 1989, 1991; podp. Anna Gawarzewska). Liczne recenzje i artykuły dotyczące literatury współczesnej ogłaszała w miesięcznikach „Arkusz” (1991-2002 z przerwami) i „Polonistyka” (od 1993; od 1996 do 2014 członek zespołu redakcyjnego), poza tym w „Tekstach Drugich”, „Pamiętniku Literackim”, „Przestrzeniach Teorii”. W 1997 habilitowała się na UAM na podstawie pracy pt. Dom i poetycka bezdomność w literaturze współczesnej. Brała udział w pracach Głównego Komitetu Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (1997-2005). W 1999 została członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej (od 2003 Komitet Nauk o Literaturze) PAN; w 2002-05 przewodniczyła Komisji Edukacji Szkolnej i Akademickiej Komitetu. W 1999-2001 pracowała w redakcji „Poznańskich Studiów Polonistycznych”; publikowała tam też artykuły. Jako recenzentka podjęła współpracę z miesięcznikiem „Nowe Książki”. W 2001 otrzymała tytuł naukowy profesora, a w 2007 stanowisko profesora zwyczajnego. Od 2002 kierowała studiami doktoranckimi na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. W tymże okresie kierowała własnymi projektami naukowymi Między ironią i elegią. Pokoleniowe przemiany świadomości poetyckiej w latach 1956-1995 i Poezja kobieca. Tematy – konwencje – sylwetki. W latach 2005-2012 była prodziekanem Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. W 2007 weszła w skład Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów Sekcji I Nauk Humanistycznych i Społecznych. Razem z Ryszardem K. Przybylskim zainicjowała w IFP UAM cykl seminariów poświęconych nowoczesności. W 2009 została członkiem utworzonego wówczas Zakładu Literatury i Kultury Nowoczesnej IFP UAM. W 2015 została członkiem Kapituły Nagrody im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Profesora Tadeusza Kotarbińskiego, przyznawanej przez Uniwersytet Łódzki. Od 2014 roku jest koordynatorem prac Humanistycznego Konsorcjum Naukowego, założonego przez Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM oraz Wydział Polonistyki UJ. Odznaczona Medalem Złotym za Długoletnią Służbę (2013) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2017).

TWÓRCZOŚĆ

1. Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Na materiale powojennych tłumaczeń poezji A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa i A. Błoka. Wwa: PWN 1986, 242 s. Wyd. 2 rozszerz. tamże 1999.
Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego III stopnia.
2. Dom i poetycka bezdomność w liryce współczesnej. Wwa: PWN 1996, 191 s.
Nagroda Rektora UAM w 1999.
Zawartość: Kilka uwag wstępnych. – I. Centrum świata. Antropologiczna i literacka semiotyka domu: Homo domesticus; Literacka figura domu. – II. Współczesność koczownicza. Sytuacja bezdomności w utworach lirycznych: Być wszędzie, czyli nigdzie… Poetyckie katastrofizmy; Nowe przestrzenie liryczne; Awangardyzm. – III. Dom Mirona Białoszewskiego: Kamienica; Mironczarnia; Góra betonu. – IV. Zbigniew Herbert: Dom na ziemi niczyjej: Dom pod nieobecną gwiazdą; Miejsca zmarnowanych żywiołów; Arkadia i anty-Utopia; Ogrody rzeczy; Ziemia niczyja. – V. Domy Spokojnej Młodości: „Magazyny ludzi” (w wierszach Tadeusza Różewicza i Andrzeja Bursy); Poczekalnie (w wierszach Ewy Lipskiej); Klatki (w wierszach Stanisława Barańczaka). – Mój kochany obcy dom… (Zakończenie).
3. Wisława Szymborska. [Szkic]. Pozn.: Rebis 1996, 127 s. Czytani Dzisiaj. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 popraw. 1996, wyd. 3 uzup. 1997.
4. Gest pożegnania. Szkice o poetyckiej świadomości elegijno-ironicznej. Pozn.: „PSP” [„Pozn. Studia Polonist.”] Ser. Lit. 1999, 192 s. Prace Inst. Filologii Pol. UAM. Bibl. Lit. „Pozn. Stud. Polonist.”, 17.
Zawartość: Kilka uwag na początek. – I. Gest pożegnania. Elegijność ironiczna w poezji końca wieku: Między „bruLionem” a Miłoszem; Elegijność a ironiczność; Elegie Starych Mistrzów; Elegie ironistów wobec mitu Końca. – II. Poeta permanentnie elegijny. Jarosław Iwaszkiewicz: „Geny” elegijności; „Samotno, ciemno, straszno”. Elegijna czasoprzestrzeń; „Nie bądź sentymentalnym płaksą…” Przemiany podmiotu; Elegijność w wierszach ostatnich; „Stronami deszcze, stronami pogoda”. Perspektywa ironiczna. – III. Miron Białoszewski. Nauka podstarzałości: Stróż rzeczywistości; M’ironia, czyli dwa autoportrety; Próby niebycia. – IV. Pożegnania w twórczości Zbigniewa Herberta: Późna twórczość jako horyzont lektury; Pożegnanie z historią; Pożegnanie sztuki; Elegijny bilans egzystencji. – V. Tadeusz Różewicz o bylejakości: Śmierć w zredukowanym świecie; Poeta emeritus. – VI. Elegie przedwczesne w poezji Ewy Lipskiej i Stanisława Barańczaka: Toksyczne życie; Wirus przemijania; Być blizną i raną; Wyspy wśród morza. – …I kilka cytatów na koniec lektury.
5. Poezja polska po 1968 roku. [Współautor:] P. Śliwiński. Wwa: WSiP 2000, 205 s.
Na okł. podtyt.: Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów. – Zespołowa Nagroda Rektora UAM w 2001. Zawartość: Wstęp. – Prolog: Poeta, stróż rzeczywistości. O twórczości Mirona Białoszewskiego. – Cz. I. Po Marcu. „Powiedz prawdę, do tego służysz…” Poezja pokolenia ’68, – Horyzonty: 1. Rok 1968 w Polsce i na świecie; 2. Portret zbiorowy pokolenia; 3. Od „nieufności” do „etyki i poetyki”; 4. Poezja wobec „tyranii słów”, – Przybliżenia: 1. Stanisław Barańczak: lingwista, moralista, wirtuoz; 2. Ryszard Krynicki: mowa wiersza, przesłanie milczenia; 3. Ewa Lipska w Domu Spokojnej Młodości; 4. Poszukiwanie siebie: o wierszach Rafała Wojaczka; 5. „A przecież wydawałoby się, że to takie łatwe, żyć”. O poezji Adama Zagajewskiego. – Cz. II. Po Sierpniu. Liryczne obowiązki poetów lat osiemdziesiątych: Horyzonty: 1. Nowe Roczniki – pokolenie, którego nie było?; 2. „Solidarność” – Sierpień – Grudzień; 3. Idee i tematy stanu wojennego; 4. Od solidarności do suwerenności, – Przybliżenia: 1. Bronisław Maj: „Wdychamy jedno powietrze”; 2. Ojczyzna, żywioły, drzewo. O poezji Jana Polkowskiego; 3. Mówić po ludzku. O poezji Piotra Sommera. – Cz. III. Po przełomie. „Idee to wodniste substytuty krwi”. Nowa poezja lat dziewięćdziesiątych: Horyzonty: 1. Rok 1989 i ciąg dalszy; 2. Przeciw tradycji?; 3. Uparty duch klasycyzmu; 4. Szyfry, gry i zabawy, – Przybliżenia: 1. Poeta w nastroju nieprzysiadalnym. O wierszach Marcina Świetlickiego; 2. Humanista w glanach i dredlokach. Poezja Jacka Podsiadły; 3. Reakcje łańcuchowe. O wierszach Andrzeja Sosnowskiego. – Cz. IV. Przed końcem wieku. O poezji Starych Mistrzów w latach dziewięćdziesiątych: Horyzonty: 1. Lista obecności poetów; 2. Wobec mitu Końca, – Przybliżenia: 1. Liryka i trauma. O Tadeuszu Różewiczu; 2. Świat wyniesiony. O Czesławie Miłoszu; 3. Przygody poety w wierszach Wisławy Szymborskiej; 4. Ostatnie tomy Zbigniewa Herberta.
6. Krytyk jako domokrążca. Lekcje literatury z lat 90. Pozn.: WP 2002, 318 s. Obszary Lit. i Szt.
Nagroda Rektora UAM w 2003.
Zawartość: Krytyk jako domokrążca. – Generacje: Elegijność, ironia i wzniosłość: Pospolite ruszenie Nowej Fali; Uparty duch klasycyzmu; Poeci generacji X; Niebolesne życie w warunkach beztlenowych. Prezentacje: Światło i cień „Płaskorzeźby” [T. Różewicza]; Mało dostojna starość [dot. Cz. Miłosz: Dalsze okolice]; Czy wciąż będziemy kochać Zbigniewa Herberta? [dot. Z. Herbert: Rovigo]; Jak starzeje się [S.] Mrożek? [dot. S. Mrożek: Opowiadania 1990-1993]; „Biały karzeł mowy” [dot. U. Kozioł: Postoje słowa]; Albo kicz, albo śmierć [dot. M. Gretkowska: Kabaret metafizyczny, A. Stasiuk: Biały kruk]; Świat widziany z nyży [dot. T. Konwicki: Pamflet na siebie]; Modlić się, czyli pisać wiersze [dot. A. Sulikowski: Świat poetycki księdza Jana Twardowskiego]; Mizantropia i torfowiska większości [dot. E. Lipska: Wspólnicy zielonego wiatraczka; Wakacje mizantropa]; Powtórka z Szymborskiej; Portret pamięciowy niedźwiedzia [dot. antologii Czesławowi Miłoszowi poeci]; Metamorfozy Anny Świrszczyńskiej [dot. Cz. Miłosz: Jakiegoż to gościa mieliśmy. O Annie Świrszczyńskiej]; Inny Niemiec, inny Gdańsk [dot. S. Chwin: Hanemann]; Jak ratować świat [dot. J. Kulmowa: Ciułanie siebie]; Właściciel całej Warszawy [dot. antologii Miron, wspomnienia o poecie]; Młynek do kawy i inne modele kosmosu [dot. O. Tokarczuk: Prawiek i inne czasy]; Luksusowa szuflada [dot.: Cz. Miłosz: Piesek przydrożny]; Maksymalnie nieudana egzystencja [dot.: Stanisław Czycz, mistrz cierpienia]: Wiersze do plecaka [dot. J. Podsiadło: Wiersze zebrane]; Poeta w nastroju nieprzysiadalnym [dot. poezji M. Świetlickiego]; Baśń z okrutnym zakończeniem [dot. R. Przybylski: Baśń zimowa]; Wiersze ostatnie Zbigniewa Herberta [dot. Z. Herbert: Rovigo; Epilog burzy]; Zobaczone, przeżyte [dot. J. Hartwig: Zobaczone]; Skalpel poety [dot. S. Barańczak: Z chirurgiczną precyzją]; Treny Różewicza [dot. T. Różewicz: Matka odchodzi]; Czas Esther [dot. S. Chwin: Esther]; Dziecko powietrza, mięty i wiolonczeli [dot. A. Zagajewski: Pragnienie; W cudzym pięknie]; Forma i ból [dot. W. Wencel: Oda chorej duszy]; Śmierć wystrojona [dot. K. Lars: Umieranki i inne wiersze]. – Edukacje: Odkopać mamuta awangardy! [Dot. S. Jaworski: Awangarda]; Wiersz wcale nie wolny [dot. D. Urbańska: Wiersz wolny]; Filozofia i elegancja [dot. L. Kołakowski: Mini wykłady o maxi sprawach]; Nieprzyjemna recenzja z powodu błota [dot.: R. Grupiński, I. Kiec: Niebawem spadnie błoto, czyli kilka uwag o literaturze nieprzyjemnej]; Bania z filozofią i nasionko [dot. J. Tischner: Historia filozofii po góralsku]; Jak sprowadzić Jubilata z cokołu [dot. J. Łukasiewicz: A. Mickiewicz]; Marzenia i złudzenia Tadeusza Peipera; Liryka polska według [K.] Dedeciusa [dot.: 100 wierszy polskich = 100 polnische Gedichte, tłum. K. Dedecius]; Syndrom wieży Babel [dot. G. Steiner: PO wieży Babel]; Środkowoeuropejczyk, albo tożsamość problematyczna [dot. A. Fiut: Być (albo nie być) Środkowoeuropejczykiem]; Czego szukać w labiryncie Herberta? [dot. Z. Herbert: Labirynt nad morzem]; Conditio humana – światło w tunelu ponowoczesności.

7. Teoria literatury. Skrypt dla studentów filologii polskiej. (Studium zaoczne). [Współaut.:] B. Kaniewska. Pozn.: UAM w Pozn., Inst. Filologii Pol.; Wydawn. „Pozn. Studia Polonist.” 2002, 156 s. Zrozumieć Literaturę. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 popraw. 2003, wyd. 3 2005.
8. Literatura polska XX wieku. [Autorzy:] B. Kaniewska, A. Legeżyńska, P. Śliwiński. Pozn.: WP 2005, 322 s. Zrozumieć Literaturę.
9. Od kochanki do psalmistki… Sylwetki, tematy i konwencje liryki kobiecej. Pozn.: WP 2009, 347 s.
Nagroda Rektora UAM w 2010.
Zawartość: Kobiecość – co to jest?! – Cz. I. Liryczne biorytmy: Kochanki; Córki; O pewnym nieistniejącym toposie liryki kobiecej; Arbor vitae. O poezji Ludmiły Marjańskiej; Psalmistki. Z problemów genologii liryki kobiecej, – Cz. II. Pulsacje nowoczesności: Płeć synestezji; Etiuda tematologiczna na cztery ręce (Przyboś i Poświatowska); Spotkanie. Esej nie tylko o miłości; Samoświadomość; Tkanie krajobrazu Ziemi. Liryczne czasoprzestrzenie poezji Urszuli Kozioł; Uważność – według Julii Hartwig; „Metaświat” w wierszach Joanny Pollakówny; Tożsamość „czasująca” w poezji Ewy Lipskiej; Lingua defectiva. O poezji Krystyny Miłobędzkiej.
14. Julia Hartwig: wdzięczność. [Biografia]. Łódź: Wydawn. UŁ 2017, 278 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: W poszukiwaniu metody. (O wczesnych przekładach Juliana Tuwima z poezji rosyjskiej). W: Tradycja i współczesność. Powinowactwa literackie polsko-rosyjskie. Wr. 1978 s. 241-250. – Relacje intertekstualne w liryce Juliana Przybosia. W: Między tekstami. Wwa 1992 s. 250-270. – Jaka zmiana warty? Problem pokolenia w dzisiejszej literaturze. „Teksty Drugie” 1997 nr 5 s. 41-52. – Nowi klasycyści i reszta. „Pozn. Stud. Polonist.” 1997 t. 4 s. 233-250. – Tłumacz jako drugi autor – dziś. W: Przekład literacki. Wwa 1997 s. 40-50. – Przekład jako rzecz wyobraźni. W: Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne. Katow. 1998 s. 31-46. – Współczesna poezja epistolarna. (Rekonesans). W: Konteksty polonistycznej edukacji. Pozn. 1998 s. 275-292. – Poszukiwanie „sacrum”. „Zesz. Karmelitańskie” 2001 nr 4 s. 144-156. – Przekład, pewniki, spory i pytania w translatologii. W: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Wwa 2002 s. 285-305. – Translatologia z perspektywy końca (wieku). „Przestrzenie Teorii” 2002 nr 1 s. 119-136. – Konflikt pokoleń jako element współczesnego procesu historycznoliterackiego. „Pozn. Stud. Polonist.” 2003 t. 10 s. 53-69. – Milczenie roślin. Człowiek i natura w poezji Wisławy Szymborskiej. W: Wisława Szymborska. Tradice – současnost – recepce. Ostrava 2004 s. 133-145. – Universitas nova. Budowanie teorii kształcenia polonistycznego. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kr. 2005 s. 458-473. – Jeśli nie klasycyzm, to co? Próba rozpoznania jednej z odmian świadomości poetyckiej po 1989 roku. W: Nowa poezja polska. Kr. 2009 s. 53-64. – Zwroty antropologiczne w badaniach literackich. W: jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa? Pozn. 2010, s. VII-XXI [współaut.: P. Czapliński, M. Telicki]. – Po co nam „Czarny polonez”? W: Interpretować dalej. Najważniejsze polskie książki poetyckie lat 1945-1989. Kr. 2011 s. 211-228. – Poezja jako hermeneutyka „trzeciego” wieku. „Pogranicza” 2011 nr 2 s. 7-14. – Bies na dnie butelki… Myśli i konteksty do relektury poematu Jerofiejewa. „Prz. Rusycystyczny” 2012 nr 1/2 s. 113-128. – Fantazja lekturowa o nie-czytelniku Brzozowskiego. (Andrzej Falkiewicz).W: Ostać się wobec chaosu. Pozn. 2013 s. 285-302. – Geneza i semantyka topiki katastroficznej „Balu w Operze” Juliana Tuwima. W: Katastrofizm polski w XIX i XX wieku. Idee, obrazy, konsekwencje. Pozn. 2014 s. 175-189. – Krajobraz poboloński. Widok z okna poznańskiego nauczyciela (akademickiego). „Teksty Drugie” 2014 nr 1 s. 228-240. – Gdyby Czesław Miłosz był kobietą… W: Pochwała istnienia. Studia o twórczości Julii Hartwig. Pozn. 2015 s. 19-32. – Pełnia. Kilka uwag o poetyckiej antropologii Wisławy Szymborskiej. W: Niepojęty przypadek. O poezji Wisławy Szymborskiej. Kr. 2015 s.15-31. – „Stracone pokolenie” w prozie polskiej i obcej. W: Komunikacja międzykulturowa: przekład, komparatystyka, teoria i historia literatury. Katow. 2016 s. 212-235. – Współczesność – niedokończony projekt? W: Pokolenie „Współczesności”. Twórcy. Dzieła. Znaczenie. Pozn. 2016 s. 33-50. –„Kto wiedzie rewolucjonistów?”. O funkcjonalizmie translatorskim w niektórych polskich wersjach „Dwunastu” Aleksandra Błoka. „Pozn. Stud. Polonist.” 2017 s. 131-149. – „Nie-swój świat. Bogusława Latawiec (dar z szuflady)”. W: Roz-poznanie. Filologiczne demony Wojciecha Wielopolskiego. Pozn. 2017 s. 253-267. – Odnawianie „Tryptyku wileńskiego” Zbigniewa Żakiewicza. W: Zagadnienia bilingwizmu. Ser. I. Dwujęzyczni pisarze litewscy i polscy. Białystok 2017 s. 415-431. – Poetyka dzielności według Julii Hartwig. W: Złoty środek. Literatura wobec rozterek, niepokoju i poszukiwania równowagi. Pozn. 2017 s. 405-422. –The new humanities in Poland, the scientific and educational challenge.W: Education and research across time and space. Bitola 2017 s. 781-787.

Prace redakcyjne

1. J. Przyboś: Sytuacje liryczne. Wybór poezji. Wstęp napisał E. Balcerzan. Wyboru dokonali: E. Balcerzan, A. Legeżyńska. Komentarze oprac. A. Legeżyńska. Wr.: Ossol. 1989, CXVIII, 382 s. BN I, 266.
2. Przez znaki – do człowieka. Pod red. B. Sienkiewicz, przy współpracy A. Legeżyńskiej i W. Wielopolskiego. Pozn.: Wydawn. WiS 1997, 366 s. Bibl. Lit. „Pozn. Studiów Polonist.”, 5.
3. Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa? Pod red. P.
Czaplińskiego, A. Legeżyńskiej, M. Telickiego. Pozn.: „Pozn. Studia Polonist.” 2010, XXI, 260 s. Pr. Instytutu Filologii Pol. UAM. Bibl. Lit. „Pozn. Studiów Polonist.”, 57.
4. Teoria, literatura, życie. Praktykowanie teorii w humanistyce
współczesnej. Pod red. A. Legeżyńskiej i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2012, 279 s. Nowa Humanistyka, t. 1.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Wydawn. IBL PAN 2012, pliki w formacie EPUB, MOBI.

OPRACOWANIA (wybór)

Ank. 2008, 2011.
Wywiady: Nobel pod strzechy nie musi. Rozm. M. Zaradniak. „Gaz. Pozn.” 1996 nr 255; Poeta, kolega z pracy, sąsiad. Rozm.: J. Borowczyk, M. Larek. „Czas Kult.” 2015 [nr] 1 [dot. S. Barańczaka].
Powrót na górę↑

WUP (t. 5).

Tłumacz i jego kompetencje autorskie
E. KRASKOWSKA. „Pam. Lit.” 1989 z. 1.
P. ŁUSZCZYKIEWICZ: Sztuka translatorska, sztuka translatologiczna. „Lit. na Świecie” 2000 nr 7/8.
M. MOSSÓR: Tłumacz: naśladowca, współtwórca czy autor? „Przekładaniec” 2000 nr 7.

Dom i poetycka bezdomność w liryce współczesnej
K. LISOWSKI: Domy polskich poetów. „Nowe Książ.” 1996 nr 8.
M. ORSKI: Od Arkadii domowej do mieszkania-azylu. „Polonistyka” 1996 nr 8.
E. BALCERZAN: Od 3M do M3. „Arkusz” 1997 nr 2.
S. GĘBALA: Bezdomność i zadomowienie. „Twórczość” 1997 nr 6.
A. GÓRNICKA-BORATYŃSKA. „Pam. Lit.” 1998 z. 1.

Wisława Szymborska
K. MASŁOŃ: Przytrafiła nam się Szymborska. „Rzeczpospolita” 1996 nr 43 dod. „Plus Minus”.
K. LISOWSKI: Oglądana z „sześciu” stron. „Nowe Książ.” 1997 nr 1.
M. MIKOŁAJCZAK. „Ruch Lit.” 1997 z. 1.
Tejże. „Zag. Rodzajów Lit.” 1997 z. 1/2.
M. RUDKOWSKA. „Pam. Lit.” 1998 z. 4.

Gest pożegnania
A. CZABANOWSKA-WRÓBEL. „Ruch Lit.” 2000 z. 6.
L. SZARUGA: Ironiczne pożegnania. „Pogranicza” 2000 nr 5.
W. WANTUCH: Czytane od końca. „Nowe Książ.” 2000 nr 4.
M. ZALESKI: W nikim nakładzie. „Res Publica Nowa” 2000 nr 6.– I. HRYŃ. „Pam. Lit.” 2002 z. 1.
A. STANKOWSKA: Ironiczna siła podmiotu. „Teksty Drugie” 2002 nr 3.

Poezja polska po 1968 roku
A. NASIŁOWSKA: Mapa nowszej poezji. „Nowe Książ.” 2001 nr 3.

Krytyk jako domokrążca
A. POPRAWA: Duża kawa dla Anny Legeżyńskiej. „Nowe Książ.” 2003 nr 2.
W. WIELOPOLSKI: Edukacje i emocje. „Polonistyka” 2003 nr 8.

Literatura polska XX wieku
A. NASIŁOWSKA: Literatura po reformie. „Nowe Książ.” 2006 nr 1.

Od kochanki do psalmistki
G. OJCEWICZ: Bios i Logos. Liryka kobieca. „Borussia” 2010 nr 47.
A. PEKANIEC: Różnorodnością silne. „Dekada Lit.” 2010 nr 1/2 [dot. także: B. Darska: Głosy kobiet; Solistki. Antologia poezji kobiet (1989-2009)].
B. CHRZĄSTOWSKA: Rozprawa o poezji kobiecej. „Polonistyka” 2011 nr 1.