NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
N
\
Anna NASIŁOWSKA

Anna NASIŁOWSKA
Autorka hasła: Barbara Marzęcka

Anna NASIŁOWSKA
Autorka hasła: Barbara Marzęcka

ur. 1958

Pełna forma nazwiska: Nasiłowska-Rek.

Pseud..: A.; A.N.; AN; Andrzej Nierozważny; Andrzej Wiślany; (Nas.).

Historyk literatury, krytyk literacki, prozaiczka, poetka.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzona 10 marca 1958 w Warszawie; córka Jana Nasiłowskiego, inżyniera elektryka, pracownika naukowego Instytutu Elektrotechniki w Międzylesiu i Marii Krystyny ze Skierkowskich, zootechnika. Uczęszczała do IV Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Warszawie. W 1977 była laureatką Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. W tymże roku zdała maturę i rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Równocześnie studiowała także filozofię na UW. W 1976 otrzymała II nagrodę za cykl wierszy pt. Ofelie w konkursie „O inny głos” w ramach I Warszawskich Konfrontacji Literackich. W druku debiutowała w 1977 wierszami: Królowa Ofelia, Ofelia jest małą dziewczynką, opublikowanymi w piśmie „Nowy Wyraz” (nr 3), a jako krytyk literacki recenzjami wydrukowanymi w 1978 w tygodniku „Literatura” oraz miesięczniku „Poezja”; w następnych latach nadal drukowała na łamach tych pism wiersze, artykuły i recenzje. W czasie studiów za wyniki w nauce otrzymała nagrodę im W. Borowego oraz nagrodę Primus Inter Pares. W 1982 obroniła na UW pracę magisterską i rozpoczęła pracę jako dziennikarka w tygodniku „Radar” (tu artykuły, noty, podp. także pseud. Andrzej Nierozważny). W 1983-87 uczęszczała na studium doktoranckie w Instytucie Badań Literackich (IBL) PAN w Warszawie. W latach osiemdziesiątych współpracowała m.in. z „Twórczością” (od 1982), „Więzią” (od 1982, z przerwami), „Odrą” (od 1983, z przerwami), „Res Publiką” (od 1988, od 1992 pt. „Res Publica Nowa”, z przerwami) oraz z czasopismami wychodzącymi poza cenzurą: „Wola” (tu polem. pod pseud. Andrzej Wiślany), „Kultura Niezależna”, „Almanach Humanistyczny” oraz z serwisem agencyjnym „Niezależna Agencja Informacyjna”. W 1985-89 wchodziła w skład Zarządu Sekcji Krytyki Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. W 1987 została zatrudniona w Pracowni Literatury Współczesnej (później Pracownia Literatury XX i XXI wieku) IBL PAN na stanowisku asystenta. W 1988 obroniła pracę doktorską pt. Poezja opisowa Stanisława Trembeckiego (promotor prof. Ryszard Przybylski) i otrzymała stanowisko adiunkta. W latach następnych w pracy badawczej zajęła się przede wszystkim historią literatury polskiej XX w., a także nowymi kierunkami w literaturoznawstwie, m. in. postmodernizmem i krytyką feministyczną. W 1989 została członkiem SPP (weszła w skład Komisji Kwalifikacyjnej). W 1990-91 kontynuowała studia filozoficzne w ramach stypendium rządu francuskiego w Collège Internationale de Philosophie w Paryżu. W 1990 weszła do zespołu redakcyjnego wydawanego w IBL pisma „Teksty Drugie”; została zastępcą redaktora naczelnego tego dwumiesięcznika. Równolegle do działalności historycznoliterackiej kontynuowała twórczość literacką. Fragmenty prozy, eseje, artykuły i recenzje drukowała na łamach m.in. „Ansichten Jahrbuch des Deutschen-Polen Instituts” (Darmstadt, 1989-99), „Tekstów Drugich” (od 1990), „Tygodnika Powszechnego” (od 1992, z przerwami), „Nowych Książek” (od 1996), „Kwartalnika Artystycznego” (od 1997) „Pogranicza” (1996, 2003, 2008) i „Frazy” (od 1999, z przerwami), Wielokrotnie występowała jako krytyk literacki w Polskim Radiu i Telewizji. W 2000 została członkiem Polskiego PEN Clubu (uczestniczyła w pracach międzynarodowego komitetu Writers In Prison). W 2001 habilitowała się w IBL na podstawie zbioru rozpraw pt. Persona liryczna i uzyskała stanowisko docenta. W 2007 objęła kierownictwo Kursu Kreatywnego Pisania przy IBL. W tymże roku podjęła pracę na stanowisku profesora w Wyższej Szkole Humanistycznej im. B. Prusa w Warszawie (pracowała tu do 2010). W 2010 otrzymała tytuł naukowy profesora. W 2011 została członkiem Ośrodka Badań nad Polskim Dramatem Współczesnym i członkiem Zespołu Badań Genderowych „Literatura i Gender” (od 2016 Archiwum Kobiet) w IBL. Była współredaktorką i współautorką haseł w Encyklopedii Gender (Wwa 2014). W 2012-16 pełniła funkcję sekretarza Zarządu Polskiego PEN Clubu. W 2017 została prezesem SPP. Odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2016).

W 1979 wyszła za mąż za Michała Boniego, historyka literatury, potem polityka (rozwód w 1985); z tego małżeństwa ma córkę Dorotę (ur. 1983). W 1995 poślubiła Mikołaja Reka, architekta, z którym ma dwie córki: Dominikę (ur. 1995) i Joannę (ur. 1998). Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Poezja opisowa Stanisława Trembeckiego. [Studium]. Wr.: Ossol. 1990, 294 s. PAN IBL. Stud. z Okresu Oświecenia, t. 23.
Rozprawa doktorska.
2. Kazimierz Wierzyński. Wwa: Interim 1991, 112 s. Sylwetki Pisarzy Emigracyjnych. Z prac IBL PAN.
3. Miasta. [Eseje]. Wwa: Verbum 1993, 151 s.
Zbiór esejów poświęconym podróżom po Europie w 1989-93.
4. „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Wwa: Patria 1994, 32 s. Moje Lektury.
Publikacja naukowa dla nauczycieli i uczniów.
5. Domino. Traktat o narodzinach. [Proza artystyczna]. Wwa: Open 1995, 45 s.
Zapis egzystencjalnego przeżycia związanego z narodzinami dziecka. – Nagroda Fundacji Kultury i Pol. Tow. Wyd. Książek.
Przekł. niem.: Domino. Abhandlung über die Geburt. Przeł. A. Markiewicz. W: Landschaften und Luftinseln. München 2000.
6. Trzydziestolecie 1914-1944. [Podręcznik]. Wwa: PWN 1995, 215 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1997, wyd. 3 1999, wyd. 4 2002. Mała Historia Lit. Pol.
7. Literatura współczesna. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych. Wwa: Stentor 1997, 248 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1998, wyd. 3 1999.
8. Persona liryczna. [Studia]. Wwa: IBL 2000, 302 s. IBL PAN.
Rozprawa habilitacyjna.
Zawartość: Podmiot i liryka: Historia modernistycznego podmiotu; Liryzm i liryka; Znaczenie symbolu. – W stronę Wierzyńskiego: Dlaczego o Wierzyńskim?; Wierzyński i ideologia sanacji; Romantyzm wrześniowy i formy pośrednie; Przemiany w powojennej poezji Wierzyńskiego. – W stronę Iwaszkiewicza: Stary poeta; Instynkt i mowa; Między Anną a Jarosławem; Muza współczesna. – Psychoanaliza i feminizm: Psychoanalityk i dusza Słowackiego; Natura jako źródło cierpień; Feminizm i psychoanaliza – ucieczka od opozycji.
9. Polen und seine Literatur. [Szkic]. [Przeł.] F. Griese. Kr.: Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000. 2000, 15 s.
10. Wisława Szymborska. [Szkic]. [Przeł.] L. Murawski. Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska 2000. 2000, 31 s.
Teksty w jęz. niem. – Zawiera ponadto wiersze i fragm. tekstów W. Szymborskiej oraz wypowiedzi A. Bikont i Cz. Miłosza dot. twórczości poetki.
11. Księga początku. [Proza artystyczna]. Wwa: W.A.B. 2002, 132 s. Archipelagi.
Rozwinięcie tematu egzystencjalnego doświadczenia porodu i macierzyństwa.
12. Czteroletnia filozofka. Kr.: WL 2004, 161 s.
Proza artystyczna, na którą składają się zapisy rozmów z córką, dziennik oraz małe formy prozatorskie.
Przekł. bułg.: Četirigodišnata filosofka. [Przeł.] M. Korabelova. [Sofia] 2014.
13. Jean Paul Sartre i Simone de Beauvoir. [Biografia]. Kr.: WL 2006, 299 s. Pary.
14. Literatura okresu przejściowego 1975-1996. [Podręcznik]. Wwa: PWN 2006, 250 s. IBL PAN. Mała Hist.Lit. Pol. Dodruk 2007.
15. Wielka ciekawość. Fot.: E. Lempp. Tekst: A. Nasiłowska. Olszanica: Bosz 2006, 118 s.
Album fotografii dzieci.
16. Wielka Wymiana Widoków. Wwa: Green Gallery I. Wojciechowska 2008, 132 s.
Album fotograf. z podróży do Afryki i po Europie w 2007 wraz z odpowiadającymi mu małymi formami prozatorskimi.
17. Historie miłosne. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2009, 152 s.
18. Maria Pawlikowska Jasnorzewska, czyli Lilka Kossak. Biografia poetki. Tor.: Algo 2010, 304 s. Biografie Pisarzy Pol.
19. Konik, szabelka. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2011, 201 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Świat Książki 2011, plik w formacie PDF, EPUB, MOBI.
Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w 2012.
20. Wolny agent Umeda i druga Japonia. [Powieść]. Wwa: Premium Robert Skrobisz, współpraca Algo Sp. oo 2013, 476 s.
21. Żywioły. Wiersze i prozy poetyckie. Wwa: Staromiejski Dom Kultury 2014, 85 s.
22. Dyskont słów. Wwa: IBL Wydawn. 2016, 336 s.
Zawartość: Dlaczego dyskont? [wstęp]. – Podręczny dyskont słów [w układzie słownikowym omówienie języka nowych mediów] oraz krótkie szkice powst. w 2006-2013: Literatura wobec zmian komunikacji; Kanon literacki, kanon kulturowy; Polityka kulturalna w Polsce po 1989 roku; Po co jest literatura?; Czytanie i edukacja; Umysł literacki i środowisko mediów; Pisma literackie; Twórczość kobiet i kanon literacki; Zwrot biograficzny; Herezje; Lem i rozmyty postmodernizm w Polsce; Blog i książka; Kim jest twórca?; Manifest Kreatywnych.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Poezja. W: Topika antyczna w literaturze polskiej XX wieku. Wr. 1992 s. 69-76. – Trzy krzesła. W: Pisanie Białoszewskim. Wwa 1993 s. 191-203. – Struktura i autorytet. Julian Przyboś i Czesław Miłosz. W: Sporne postaci literatury współczesnej. Wwa 1994 s. 63-82. – Ciemne i jasne wiersze Grochowiaka. W: Sporne postaci literatury współczesnej. Następne pokolenie. Wwa 1995 s. 7-16. – Zbigniew Herbert: Pan Cogito ma kłopoty. W: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Kontynuacje. Wwa 1996 s. 23-40. – Krzyk Julii i czarodziejstwo słów. [Wstęp do:] H. Poświatowska: Dzieła. T. 1. Kr. 1997 s. 5-22.– Dzicy i barbarzyńscy klasycy. W: Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej. Wwa 1998 s. 459-476. – Liryzm i podmiot modernistyczny. „Teksty Drugie” 1999 nr 1/2 s. 7-30. – „Austeria” Juliana Stryjkowskiego. W: Rytmy prozy, czyli jak czytać polską prozę współczesną. Wwa 2000 s. 69-81. – Polskie wesela. W: Tematy i pryzmaty. Wr. 2000 s. 125-134. – Czułe słowa. O korespondencji Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej. W: Maski współczesności. Wwa 2001 s. 186-192. – Dziedzictwo Zofii. Szlacheckie wzorce obyczajowe w prozie kobiet XX wieku. W: Ciało, płeć, literatura. Wwa 2001 s. 171-195. – Kobiety w poezji Czesława Milosza. „Teksty Drugie” 2001 s. 72-90. – Łagierna moralność. „Odra” 2001 nr 12 s. 33-37, przekł. ros.: pt.: „Lagernyj moral” – tri polskie knigi o lagerâch. Beata Obertyńska, Barbara Skarga, Gustaw Herling-Grudziński. [Przeł.] I. Adel’gejm. W: Rossija – Polša. Moskva 2002 s. 292-301. – Postmodernizm i modernizm w poezji polskiej po 1989 roku. „Prz. Hum.” 2002 nr 4 s. 77-85, przedr. w: Po sledite na modernizma i postmodernizma = Na tropach modernizmu i postmodernizmu. Sofiâ 2004 s. 121-130 [tu też przekł. na jęz. bułg.]. – Stawisko. The home of Jarosław Iwaszkiewicz. W: Framing the Polish home. Athens, Ohio 2002 s. 237-263. – Dyskurs krytyczny Artura Sandauera. W: Sporne postaci literatury polskiej. Krytycy. Wwa 2003 s. 109-128. – Polish Literature 1939-2000. Selected Issues. [Przeł.] D. Sax. W: Ten centuries of Polish literature. Wwa 2004 s. 228-254, toż w jęz. niem.: Polnische Literatur 1939-2000 – Ausgewälte Probleme. [Przeł.] B. Sekulski. W: Zehn Jahrhunderte polnischer Literatur. Wwa 2007 s. 283 – 317. – Tożsamość kobieca w poezji polskiej XX wieku. Między androgynicznością a esencjalizmem. „Teksty Drugie” 2004 nr 1/2 s. 103-121. – Maria Kuncewiczowa i Polski PEN Club 1939-1943. W: Polski PEN Club. Księga pamiątkowa. Wwa 2005 s. 307-328 [tu także wybór dokumentów archiwalnych, s. 329-349]. – Śmierć w ogrodzie miłości. W: Poezja Leopolda Staffa. Interpretacje. Kr. 2005 s. 183-198. – Hipertekstualna estetyka i literatura w dobie Internetu. „Teksty Drugie” 2006 nr 4 s. 205-218, toż zmien. i rozszerz. pt. Estetyka postmodernizmu wobec literatury w dobie Internetu. W: Co dalej literaturo? Wwa 2008 s. 188-217. – Teoria przeciw historii? Problemy syntezy. W: Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Kr. 2007 s. 333-348. – Literatura lat osiemdziesiątych – czy warto o niej pamiętać. W: (Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX w. Wwa 2008 s. 424-434. – Problemy polityczne w twórczości Jerzego Putramenta. W: Nieciekawa epoka. Wwa 2008 s. 289-306. – Kobiety, Dyskurs, Literatura. W: Napisać kobietę. Sofia 2009 s. 19-27 [tekst w jęz. pol. i bułg.]. – Polnische Literatur nach 1989. W: Länderbericht Polen. [Przeł.] B. Hartmann. Bonn 2009 s. 510–522. – Barbarzyńca po latach. W: Herbert na językach. Wwa 2010 s. 114-125. – Literatura po 1989 roku czy czas na podsumowania? W: Dwadzieścia lat literatury polskiej 1989-2009. Szczec. 2010 s. 53-60. – Stawisko- dom Jarosława Iwaszkiewicza wobec tradycji. „Konteksty” 2010 s. 283-293. – Kobiece fetysze w poezji Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej. W: Fantazmaty i fetysze w literaturze polskiej XX (i XXI) wieku. W 2011 s. 283-290. – Stefania Zahorska wobec dwóch totalitaryzmów, W: Dwudziestolecie mniej znane. O kobietach piszących 1918 – 1939. Kraków 2011 s. 219–230. – Struktura i autorytet. Julian Przyboś i Czesław Miłosz w poezji współczesnej. W: Poznawanie Miłosza 3 1999-2010. Kr. 2011. – Interdyscyplinarny umysł Stefanii Zahorskiej. „Kwart. Hist. Nauki i Techniki” 2012 nr 3/4 s. 237-246. – Czesław Miłosz i problemy polskiej tożsamości. W: Gry o tożsamość w czasach wielkiej zmiany. Wwa 2013 s. 50-75. – Boy-Żeleński i Cat-Mackiewicz. „Wielogłos” 2015 [nr] 4. s. 23-31.– Herbert – racjonalizm przełamany zwątpieniem. W: Nagła wyspa. Lubl. 2015 s. 57-68. – Geografia literatury polskiej – otwarcie na Wschód. W: Przed i po. Wwa 2015 s. 111-122. – Geografia literatury polskiej – rozpoznawanie Wschodu. „Teksty Drugie” 2015 nr 5 s. 306-320. – Tematy modne. W: Tematy modne w humanistyce. Studia interdyscyplinarne. Tor. 2015 s. 273-282. Wyd. jako dokument elektroniczny, plik w formacie PDF – Szok kulturowy emigracji – Stanisław Cat-Mackiewicz o Anglii. W: Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej: Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. T. 2. Białystok 2016 s. 187-196. – Hasła na portalu Panorama Literatury Polskiej. [on-line]. Dostępne w Internecie http://www.lik.ibl.waw.pl/panorama/
Przekłady tekstów lit. A. Nasiłowskiej w antologiach zagranicznych: ros.: …o lûbvi. 10 romantičeskih istorij. [Red.] A. Bolecka. [Przeł.] Û. Čajnikov, D. Kogan. Belgorod 2012; Kurortnye romany. Sbornik. [Przeł.] M. Alekseeva. Moskva 2010 – niem.: Landschaften und Luftinseln. Polnische Erzählungen der Gegenwart. [Oprac.:] A. Markiewicz. München 2000.

Prace redakcyjne

1. Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie. Antologia szkiców. T. 2 Pod red. A. Nasiłowskiej. Wwa: Wydawn. IBL 2001, 290 s. IBL PAN. Bibl. Tekstów Drugich, 1. Wyd. 2 tamże 2009.
2. Napisać kobietę … Dyskusje bułgarsko-polskie w latach transformacji. = Describing a woman… Bulgarian and Polish dicussions during the years of transition. Kom. Red., wybór: M. Karabełowa, A. Nasiłowska. Przekł.: H. Karpińska [i in.]. Sofia: Ośrodek Wydawn. „Bojan Penew” 2009, 239 s. Bułg. Akad. Nauk, Inst. Literatury IBL PAN.
Tekst w jęz. pol. i bułg.; tytuł także w jęz. ros.
3. S. Zahorska: Wybór pism. Reportaże, publicystyka, eseje. Wybór, wstęp i oprac. A. Nasiłowska. Wwa: IBL PAN; Akad. Hum. 2010, 362 s.
4. Wisława Szymborska’s poetry. Choice of essays. [Red.:] A. Nasiłowska. [Przeł.:] K. Krasuska, J. Burszta. Frankfurt am Main: Pl. Academic Reserch 2015, 261 s.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2008.
  • Autor o sobie: Moje pisanie. „Kwart. Artyst.” 2000 nr 2 [odpowiedź na ank.: Po co piszę?]; Obraz i słowo. „Twórczość” 2009 nr 10; Moi mistrzowie. „Kwart. Artyst.” 2014 nr 1.
  • Wywiady: Pisanie wymaga namysłu, czasu i wolności. Rozm. J. Wierzejska. „Nowe Książ.” 2011 nr 12.

Ogólne

  • A. NĘCKA: Granice przyzwoitości. Katow. 2006, passim.
  • B. ZWOLIŃSKA: Proza kobieca po 1989 roku wobec mitu matki – Polki. W: Polska proza i poezja po 1989 roku wobec tradycji. Tor. 2007 [m.in. dot. A. Nasiłowskiej].
  • J. SŁABY: Stereotypy macierzyństwa w prozie A. Nasiłowskiej i Manueli Gretkowskiej. „Teksty Drugie” 2008 nr 1/2.
  • B. KANIEWSKA: Persona narracyjnie wielokrotna, czyli o prozie A. Nasiłowskiej. W: Więcej życia niż słów. Pozn. 2011.

Poezja opisowa Stanisława Trembeckiego

  • A. BAGŁAJEWSKI: Ogrody Trembeckiego. „Twórczość” 1991 nr 7.

Kazimierz Wierzyński

  • D. WALCZAK: Przypomnienie poety. „Czas” 1992 nr 44.

Miasta

  • K. SIENIAWSKI: Chłód osobności. „Wiad. Kult.” 1994 nr 5.

Domino

  • J. DRZEWUCKI: Kostka domina. „Rzeczpospolita” 1995 nr 286.
  • T. KOMENDANT: Luli, luli laj. „Gaz. Wybor.” 1995 nr 283.
  • M. BARANOWSKA: Świat się zmienia. „Res Publica Nowa” 1996 nr 1.
  • W. BONOWICZ: Narodziny dziecka i sumienie kultury. „Tyg. Powsz.” 1996 nr 15.
  • M. CYRANOWSKA: Wkroczenie w tajemnicę. „Teksty Drugie” 1996 nr 5.
  • I. IWASIÓW: Język narodzin. „Arkusz” 1996 nr 6.
  • B. KANIEWSKA: Nie tylko żółta bluzka. „Czas Kult.” 1996 nr 1.
  • K. KŁOSIŃSKA: Traktat o narodzinach. „FA-art” 1996 nr 3.
  • E. KRASKOWSKA: Od fizjologii do filozofii macierzyństwa. „Kresy” 1996 nr 4 [m.in. dot. A. Nasiłowskiej].
  • M. RABIZO-BIREK: Słowo zdziwienia – słowo istnienia. „Nowy Nurt” 1996 nr 5.
  • K. RODOWSKA: Sidła na „dzikie zwierzę”. „Fraza” 1996 nr 14.
  • M. ORSKI: Narodziny w etiudach. „Prz. Powsz.” 1996 nr 6.
  • A. SZYMAŃSKA. „Nowe Książ.” 1996 nr 2.
  • K. BUDROWSKA: „Domino. Traktat o narodzinach”, czyli nieobecny ojciec i aseksualna matka; „Domino” A.N, czyli filozoficzny traktat o macierzyństwie; „Domino. Traktat o narodzinach”, czyli wszechogarniająca wypowiedź kobiety – matki. W tejże: Kobieta i stereotypy. Białystok 2000.
  • I. MISIAK: Wykluczeni z raju. W tejże: Zmysł czytania. Rzeszów 2003 [m.in. dot. A. Nasiłowskiej].
  • D. NOWACKI: „Upiększać swoje położenie” O tych co napisały o rodzeniu dzieci i nie zapomniały ich urodzić. „Opcje” 2003 nr 6 [m.in. dot. A. Nasiłowskiej].
  • H. JAXA-ROŻEN: Wartość kobiecej codzienności. „Acta Univ. Wratisl. Pr. Kulturoznawcze” 2005 nr 9 [m.in. dot. też: Księga początku].
  • M. KARBEŁOWA: Macierzyństwo, terytorium między bólem, mądrością i śmiechem. W: Napisać kobietę. Sofia 2009 [dot. też: Księga początku; Czteroletnia filozofka; tekst w jęz. pol. i bułg.].
  • K. SIDOWSKA: Literatura a przełamywanie wstydu. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2013 z. 2 [dot. m.in.: Domino; Księga początku].

Trzydziestolecie 1914-1944

  • J. DRZEWUCKI: Dwudziestolecie czy trzydziestolecie. „Rzeczpospolita” 1995 nr 270.
  • P. SZEWC: Wyczerpująca sumienność. „Nowe Książ.” 1995 nr 12.
  • M. GOŁĄB. „Zag. Rodzaj. Lit.” 1996 z. 1/2.
  • E. KRASKOWSKA: Trzy dekady zamiast dwóch? „Polonistyka” 1996 nr 2.
  • K. KRASUSKI: Dwudziestolecie, trzydziestolecie, a może i dłużej? „Śląsk” 1996 nr 1.
  • M. MIKOŁAJCZAK: Trzydziestolecie w pigułce. „Odra” 1996 nr 4.
  • T. WÓJCIK: Nowa synteza literatury międzywojennej. „Prz. Hum.” 1997 nr 2.

Literatura współczesna

  • R. MATUSZEWSKI: Współczesna: co to znaczy? „Nowe Książ.” 1998 nr 3.

Persona liryczna

  • A. ZAWADA: Liryczna persona grata. „Nowe Książ.” 2000 nr 12.
  • A. LEGEŻYŃSKA: Persona grata. „Teksty Drugie” 2002 nr 1/2.

Księga początku

  • M. CUBER: O książce „Księga początku” A. Nasiłowskiej. „Res Publica Nowa” 2002 nr 10.
  • P. HUNIEWICZ. „Mag. Lit.” 2002 nr 8.
  • K. KUBISIOWSKA: Rodzę, więc jestem. „Gaz. Wybor.” 2002 nr 182.
  • I. MISIAK: Doskonałe wymiary udomowionej przestrzeni. „Fraza” 2002 nr 3.
  • D. NOWACKI: Życie z życia. „Nowe Książ.” 2002 nr 10.
  • R. OSTASZEWSKI: Chcę być w ciąży. „Dekada Lit.” 2002 nr 7/8.
  • A. STARONIEWSKA: Ciało, które pisze, ciało, które rodzi. „Pogranicza” 2002 nr 6.
  • H. JAXA-ROŻEN: Wartość kobiecej codzienności. „Acta Univ. Wratisl. Pr. Kulturoznawcze” 2005 nr 9 [m.in. dot. też: Domino.Traktat o narodzinach.].
  • M. KARBEŁOWA: Macierzyństwo, terytorium między bólem, mądrością i śmiechem. W: Napisać kobietę. Sofia 2009 [dot. też: Domino; Czteroletnia filozofka; tekst w jęz. pol. i bułg.].
  • K. SIDOWSKA: Literatura a przełamywanie wstydu. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2013 z. 2 [dot. m.in.: Domino; Księga początku].

Czteroletnia filozofka

  • K. KOTOWSKA: Zaplatanie warkocza. „Nowe Książ.” 2004 nr 9.
  • M. KUC: Ontologia czterolatków. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 109.
  • I. MISIAK: Filozofia języka dziecka. „Fraza” 2004 nr 3/4.
  • K. KUCZYŃSKA-KOSCHANY: Ktoś, kto zmieniając się nieustannie pozostaje sobą. „Polonistyka” 2006 nr 2.
  • M. KARBEŁOWA: Macierzyństwo, terytorium między bólem, mądrością i śmiechem. W: Napisać kobietę. Sofia 2009 [dot. też: Domino; Księga początku; tekst w jęz. pol. i bułg. ]

Jean Paul Sartre i Simone de Beauvoir

  • J. BECZEK: Wolność i lojalność w romansach. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 44.
  • K. KOFTA: Równoprawni? „Nowe Książ.” 2006 nr 9.
  • T. KOMENDANT: Zez i porcelana. „Twórczość” 2006 nr 9.
  • M. KOWALSKI: Ich dwoje. „Res Publica Nowa” 2006 nr 3.
  • Sz. KURPANIAK: Więcej niż miłość. „Opcje” 2006 nr 3.
  • M. WOJCIECHOWSKA: Miłość konieczna Pięknej i Bestii. „Dekada Lit.” 2007 nr 1.

Literatura okresu przejściowego 1975-1996

  • T. MIZERKIEWICZ: Nieokreślona epoka. „Nowe Książ” 2007 nr 5.
  • M. URBANOWSKI: Historia najnowszej literatury według A. Nasiłowskiej. „Dziennik” 2007 nr 38.

Wielka ciekawość

  • A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Ciekawość i tajemnica. „Dekada Lit.” 2007 nr 4.
  • S. KREMPA: Poszukiwanie odpowiedzi. „Guliwer” 2007 nr 4.
  • J. OLECH. „Nowe Książ.” 2007 nr 5.
  • K. RUTA-RUTKOWSKA. „Twórczość” 2007 nr 6.

Wielka wymiana widoków

  • B. KARWOWSKA: Wyobraźnia podróżowania. „Fraza” 2008 nr 3 /4.
  • A. NĘCKA: Magia (nie) obecności. „Nowe Książ.” 2008 nr 10, przedr. w tejże: Co ważne i ważniejsze. Mikołów 2012.
  • A. SZYMAŃSKA: Poezja widzenia. „Prz. Powsz.” 2009 nr 6.

Historie miłosne

  • K. BIEŃKOWSKA: Miłość molekularna. „Nowe Książ.” 2009 nr 9.
  • M. BOCZKOWSKA: Hasło: kocham Cię. „Twórczość” 2009 nr 10.
  • B. DARSKA: Razem i osobno. [on line] [dostęp 24 marca 2009]. Dostępny w Internecie: http://bernadettadarska.blog.onet.pl.
  • A. NĘCKA: Miłość niejedno ma imię. „Pogranicze” 2009 nr 6.
  • A. WOLNY-HAMKAŁO: To na m. „Polityka” 2009 nr 29.
  • A. POPRAWA: Scalanie dyskursu miłosnego. „Odra” 2010 nr 10.

Maria Pawlikowska – Jasnorzewska, czyli Lilka Kossak

  • W. KALISZEWSKI: Blisko Pawlikowskiej. „Nowe Książ.” 2011 nr 1.

Konik, szabelka

  • M. ORSKI: Wojna, którą należy pamiętać. „Nowe Książ.” 2011 nr 12.
  • P. PUSTOWIAK: Z ułańską fantazją. „Polityka” 2011 nr 41.
  • M. NALEWSKI: Zanurzeni w opowieści. „Twórczość” 2012 nr 3.

Wolny agent Umeda i druga Japonia

  • [M. ORSKI] Or. „Odra” 2013 nr 11.
  • J. WOŁOWSKI: Solidarny Japończyk. „Azja-Pacyfik” 2013 t. 16.
  • A. MACHCEWICZ: Polak o skośnych oczach. „Wolność i Solidarność” 2014 nr 7.

Żywioły

  • A. AUGUSTYNIAK: Język ratunkowy. „Gaz. Wybor.” 2014 nr 186.
  • A. NĘCKA: W sidłach żywiołu opowieści. „ Nowe Książ.” 2014 nr 9.
  • M. PIECZARA – ŚLARZYŃSKA: Podróż do początków. „Twórczość” 2014 nr 11.
  • A. SZYMAŃSKA: Przed i po apokalipsie. „Topos” 2015 nr 4.
  • P. MÜLDNER-NIECKOWSKI. „Podgląd” 2017 nr 1.

S. Zahorska: Wybór pism.

  • D. ULICKA: Zapomniane, odtwarzane, przyswajane. „Nowe Książ.” 2011 nr 8.