NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
P
\
Anna PIWKOWSKA

Anna PIWKOWSKA
Autorka hasła: Alicja Szałagan

Anna PIWKOWSKA
Autorka hasła: Alicja Szałagan

ur. 1963

Poetka, krytyk literacki.

Zob. też TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzona 12 lutego 1963 w Pruszkowie; córka Włodzimierza Piwkowskiego, historyka sztuki, i Danuty z domu Marcinkiewicz. Mieszkała z rodzicami w Podkowie Leśnej, potem w Warszawie, a od 1970 spędzała wiele czasu także w Nieborowie, gdzie jej ojciec pełnił do 1995 funkcję kuratora pałacu Radziwiłłów. Uczęszczała do XVI Liceum Ogólnokształcącego im. S. Sempołowskiej w Warszawie. W tym czasie zaczęła pisać wiersze; w 1976 utwór pt. Wierność otrzymał nagrodę w konkursie „Świata Młodych”. Debiutowała w 1980 wierszami Jesienne smutki, Ostatnie dni lata, Przedwieczór, ogłoszonymi w tygodniku „Literatura” (nr 5). W następnych latach wysyłała swoje utwory na konkursy poetyckie, otrzymując niejednokrotnie nagrody. Po zdaniu w 1981 matury studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1986–87 pisała recenzje i artykuły do tygodnika „Radar”. W 1987 uzyskała magisterium i podjęła pracę w Muzeum Teatralnym przy Teatrze Wielkim (tu współpracowała m.in. ze scenografem Andrzejem Kreütz-Majewskim), następnie od 1997 była kierownikiem literackim w Teatrze na Woli, w 1999 pracownikiem działu promocji i reklamy Teatru Wielkiego, w 2000 redaktorem w Wydawnictwie Książkowym Twój Styl, po czym przez krótki czas pracowała w Instytucie Dziedzictwa Narodowego. W latach dziewięćdziesiątych rozwinęła współpracę z czasopismami jako poetka, a także krytyk literacki, drukowała m.in. w „Magazynie Literackim” (1992–2001; m.in. w rubryce Forum autorów, komentując wybrane wiersze z nadesłanych do redakcji), „Więzi” (od 1992, z przerwami), „Nowych Książkach” (od 1998) i „Zeszytach Literackich” (od 1998, z przerwami), „Twoim Stylu” (2003; felietony w rubryce Lektury). W 1993 została członkiem SPP. Była stypendystką Biblioteki Polskiej w Paryżu (1999) oraz kilkakrotnie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 1998–2003 odbyła wiele podróży po Rosji śladami Anny Achmatowej. Często wyjeżdżała do Włoch i na Kretę, gdzie powstały wiersze z tomu Farbiarka. Otrzymała m.in. nagrodę w konkursie literackim Fundacji Inicjatyw Społecznych, Kulturalnych i Naukowych „Wyzwania” (1994), Nagrodę Literacką im. G. Trakla (1995), nagrodę w II edycji Konkursu Poetyckiego im. x. Józefa Baki, organizowanego przez redakcję „Frondy” (1998). Jej wiersze zostały wykorzystane w wyreżyserowanym przez Barbarę Sass filmie Jak narkotyk (2001). W 2001 podjęła pracę jako nauczycielka języka polskiego w Zespole Szkół „Bednarska”, najpierw w Gimnazjum nr 20 „Raszyńska”, od 2007 w Społecznym Gimnazjum „Startowa” w Warszawie. Przy tej szkole zorganizowała w 2012 ogólnopolski konkurs literacki dla dzieci i młodzieży „Podróżuj, śnij, odkrywaj”. Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Cień na ścianie. [Wiersze]. Grafika: Wiłun. Kr.: Miniatura; nakł. mies. „Konfrontacje”, 1989, 61 s. Bibl. Lit. „Konfrontacji”.
2. Szkicownik. [Wiersze]. Pod red. [i z posł.] J. Koperskiego-Leszina. Wwa: MAW 1989, 29 s. Pokolenie, Które Wstępuje, ser. 11.
Zawiera m.in. cykle: Kazimierz; Erotyki; Bez tytułu.
3. Wiersze i sonety. Il.: M. Chaczyk. Wwa: Warsz. Klub Młodej Sztuki 1992, 62 s. Bibl. „Mag. Lit.”, 1.
4. Prolog do opery: Nędza uszczęśliwiona. Libretto: F. Bohomolec, W. Bogusławski. Muzyka: M. Kamieński. Praprem.: Reż.: K. Kolberger. Wwa, T. Wielki-Opera Nar. 1994.
Tu także teksty piosenek.
5. Skaza. [Wiersze]. Il.: A. Kreütz-Majewski. Wwa: Wyzwania 1996, 55 s. Poezja.
6. Tylko trzy drogi. [Wiersze]. Wwa: „Mag. Lit.”; „Herbud” 2000, 63 s. Bibl. „Mag. Lit.”.
Tu też wiersze wykorzystane w filmie B. Sass „Jak narkotyk…”.
7. Po. [Wiersze]. Il.: A. Herman. Wwa: „Nowy Świat” 2002, 46 s.
Wyróżnienie Fundacji im. Kościelskich w Genewie za 2002.
8. Achmatowa, czyli Kobieta. Wwa: „Twój Styl” 2003, 205 s. Przedr. zmien. zob. poz. 14.
Esej biograficzny o A. Achmatowej i jej poezji na kanwie podróży odbytej śladami rosyjskiej poetki.
9. Niebieski sweter. Warszawa: „Nowy Świat” 2004, 101 s.
Na okł. podtyt.: Wiersze dawne i nowe.
Zawiera cykle: Niebieskie sweter; Po [poz. 7]; Rzeka Moskwa; Trzy drogi do jeziora.
10. Ślad łyżwy. [Powieść]. Wwa: „Twój Styl” 2007, 133 s.
Utwór oparty na wątkach biografii austriackiego poety, G. Trakla.
11. Farbiarka. [Wiersze]. Kr.: Znak 2009, 45 s. Poezja.
Nagroda Lit. m.st. Wwy w 2009.
12. Lustrzanka. [Wiersze]. Warszawa: Fundacja „Zesz. Lit.” 2012, 67 s. Ser. Poetycka „Zesz. Lit.”, 4.
13. Franciszka. [Powieść dla młodzieży]. Il.: E. Bojańczyk. Wwa: Fundacja „Zesz. Lit.” 2014, 172 s. Małe Zesz.
Nagroda „Książka Roku 2014” przyznana przez Stow. Przyjaciół Książki dla Młodych — Polską Sekcję IBBY, Nagroda Lit. m.st. Wwy w kategorii literatura dziecięca (wspólnie z E. Bojańczyk) w 2015.
14. Achmatowa, czyli Rosja. Wwa: Tow. „Więź”; Kr.: Inst. Książki 2015, 300 s. Bibl. „Więzi”, t. 308.
Esej biograficzny. Zawiera też wersję zmien. poz. 8.
15. Wyspa Nieborów. Wybór poezji z lat 1990–2015. Red.: J. Illg. Posł.: B. Maj. Kr.: Znak 2016, 159 s.
16. Wyklęta. Poezja i miłość Mariny Cwietajewej. Wwa: Iskry 2017, 293 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Iskry 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.

Przekłady wierszy A. Piwkowskiej w antologiach zagranicznych: ang.: Six Polish poets. [Przeł.:] E. Chruściel [i in.]. [Oprac. i wstęp:]. J. Dehnel. Todmorden 2009; Scattering the dark. An anthology of Polish women poets. [Wybór i oprac.:] K. Kovacik. Buffalo 2015, — bułg.: Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989 = Lûbov ne e dumata. Antologiâ na polski poetesi i poeti, debûtirali sled 1989 godina. [Wybór i przedm.:] Â. Denel, M. Vožnâk. Plovdiv 2014, — hiszp.: Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przekł.:] A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré. [Wstęp:] X. Farré. Zaragoza 2012, — ros.: Pol’skie poètessy. Antologiâ. [Przekł., wybór i przedm.:] N. Astaf’eva. Sankt Peterburg 2002, — serb.: Stane pripravnosti. Pregled savremene polske poezije: generacija BruLiona i noviji autori. [Wybór i przekł.] A. Šaranac. Beograd 2010; Rečnik mlade poljske poezje. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960–1990. godine. [Oprac.:] B. Rajčić. Beograd 2013, — włos.: Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Oprac.:] A. Amenta, L. Costantino. [Posł.:] A. Berardinelli. Udine 2010.

Praca redakcyjna

1. B. Obertyńska: Tarta róża. Wybór i wstęp: A. Piwkowska. Wwa: PIW 2017, 215 s. Poeci do kwadratu.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: PIW 2017. Poeci do kwadratu, plik w formacie EPUB, MOBI.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2015.
  • Autorka o sobie: Jestem poetką. Anna Piwkowska. Oprac.: B. Jagas. „Wyspa” 2009 nr 2.
  • Wywiady: Skaza. Rozm. A. Herman. „Mag. Lit.” 1999 nr 12 [dot.: Skaza]; Anna Piwkowska. Dzieci nieborowskie. W: J. ROLIŃSKA: Raz, dwa, trzy za siebie! Rozmowy o dzieciństwie. Wwa 2013; Jestem trochę bajczarką. Rozm. J. Illg. „Nowe Książ.” 2015 nr 3.

 

Ogólne

  • W. WOROSZYLSKI: Porcja zrzędzenia na powitanie poetki. „Więź” 1993 nr 1.
  • P. KĘPIŃSKI: Wtórny delikatny świat. „Czas Kult.” 1997 nr 1.
  • W. WEN­CEL: Zamieszkać w katedrze (I). W tegoż: Zamieszkać w katedrze. Warszawa 1999 [związki poezji z religią na przykładzie twórczości K. Koehlera, A. Piwkowskiej i J. Zalesińskiego].
  • J. KOZŁOWSKA: Wielość z jedności. „Teatr” 2009 nr 3.
  • A. ŚWIEŚCIAK: Melancholia zmysłowości. Anna Piwkowska. W tejże: Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kr. 2010.

 

Szkicownik

  • A. ŁOPATA. „Student” 1989 nr 21.
  • P. BERŁOWSKI: Pretensje: Anna Piwkowska. „De Lirnik” 1990 nr 4.
  • T. OLSZEWSKI: Magma. „Nowe Książ.” 1990 nr 9.
  • J. FRONCZEK. „Okolice” 1992 nr 1/3.
  • P. KĘPIŃSKI: Wtórny, delikatny świat. „Czas Kult.” 1997 nr 1 [dot. też: Skaza].

 

Wiersze i sonety

  • A.M. KONSTAŃCZUK: Piwkowska przeciw obojętności. „Ogród” 1992 nr 3/4.
  • A. WĘGRZYNIAKOWA: Barszczewska, Piwkowska i Pastuszewski. „FA-art” 1992 nr 3.
  • S. JURKOWSKI: Piękne naczynie. „Nowe Książ.” 1993 nr 2.
  • A. NASIŁOWSKA: Massa tabulettae. (Warszawski przegląd książek). „Res Publica Nowa” 1993 nr 2.
  • R. MIELHORSKI: Rygor i ład. „Prz. Artyst.-Lit.” 1994 nr 7/8, przedr. w tegoż: Na własny rachunek. Rzeszów 1999 [dot. też: L. Marjańska: Zmrożone światło].
  • A. SZYMAŃSKA: Poezja jako dama. „Prz. Powsz.” 1994 nr 7/8.
  • P. KĘPIŃSKI: Wtórny, delikatny świat. „Czas Kult.” 1997 nr 1.

 

Skaza

  • K. BIEŃKOWSKA: Czuły oddech wieczności. „Nowe Książ.” 1996 nr 11.
  • A. SZYMAŃSKA: Głód życia, głód wieczności. „Prz. Powsz.” 1996 [nr] 11.
  • P. KĘPIŃSKI: Wtórny, delikatny świat. „Czas Kult.” 1997 nr 1 [dot. też: Szkicownik].
  • I. SMOLKA. „Więź”1997 nr 1.

 

Tylko trzy drogi

  • P. ŁUSZCZYKIEWICZ: Trzy drogi. „Nowe Książ.” 2000 nr 5.
  • K. PIEŃKOSZ. „Więź” 2000 nr 11.
  • L. SZARUGA: Świat poetycki. „Zesz. Lit.” 2000 nr 3.
  • A. SZYMAŃSKA: Ja to ktoś inny. „Prz. Powsz.” 2000 nr 3.
  • W. WENCEL: Kartki z podróży. „Nowe Państ.” 2000 nr 38.

 

Po

  • S. CHYCZYŃSKI: Melodia słów i tropów iskrzenie. „Tytuł” 2002 nr 1/2.
  • K. LISOWSKI: Przeczucie, tęsknota, dociekliwe trwanie. „Nowe Książ.” 2002 nr 10.
  • A. SZYMAŃSKA: Poeci i ich wydawca. „Prz. Powsz.” 2002 nr 11 [dot. też: S. Dłuski: Samotny zielony krawat, J. Napiórkowski: Podróż na trąbie].
  • M. BARANOWSKA: Język uczuć. „Res Publica Nowa” 2003 nr 5.

 

Achmatowa, czyli Kobieta

  • J.Z. BRUDNICKI: Między nami, poetkami. „Trybuna” 2003 nr 268.
  • J. GONDOWICZ: Struktura jedwabiu. „Nowe Książ.” 2003 nr 7/8.
  • K. MASŁOŃ: Cała była w wierszach. „Rzeczpospolita” 2003 nr 112.
  • J. GIZA-STĘPIEŃ: Piwkowska, czyli kobieta. „Pogranicza” 2004 nr 1.
  • T. KLIMOWICZ: „Między ustami a brzegiem pucharu”. Reaktywacja. „Odra” 2004 nr 3.
  • J. ORŁOWSKI. „Slav. Orient.” 2004 nr 2.
  • A. LAM: Mandatariuszka losu. W tegoż: Poznać to, co mówimy. Wwa 2009.

 

Niebieski sweter

  • J. KLEJNOCKI: Mainstream klasycyzmu. „Lampa” 2004 nr 3.
  • K. LISOWSKI: Rozmowa z mężczyzną. „Nowe Książ.” 2004 nr 11.
  • J. ROSZAK: Zabawa w „ciepło zimno”. „Topos” 2004 nr 6.
  • K. MALISZEWSKI: Prozodia i fabuły. „Odra” 2005 nr 9.
  • L. SZARUGA: Świat poetycki (XXVI). „Zesz. Lit.” 2005 nr 1.

 

Ślad łyżwy

  • I. IWASIÓW: Narracja dziewczynki. „Nowe Książ.” 2007 nr 7.
  • A. MARCHEWKA: In the cut. „Lampa” 2007 nr 4.
  • I. POPRAWA: Dlaczego umrzeć. „Odra” 2007 nr 10.
  • A. ROMANIUK: Kruchy lód. „Twórczość” 2007 nr 10.
  • L. SZARUGA: Świat poetycki (XXXVI). „Zesz. Lit.” 2007 nr 3.
  • M. WOJAK: Piruet nad przepaścią. „Wyspa” 2007 nr 4.

 

Farbiarka

  • J. ŁOPUSIŃSKA: Pobrudzona Farbiarka. „Wyspa” 2009 nr 3.
  • P. MICHAŁOWSKI: Podziemna przemiana. „Polonistyka” 2009 nr 5 [dot. wiersza: Kolejka elektryczna].
  • I. SMOLKA: Nić, która się przędzie. „Więź” 2009 nr 10.
  • A. SZYMAŃSKA: Cała zgroza świata. „Prz. Powsz.” 2009 nr 11.
  • A. ŚWIEŚCIAK: Kim jest farbiarka? „Opcja” 2009 nr 2.
  • P. WOJCIECHOWSKI: Zwycięstwo dnia. „Nowe Książ.” 2009 nr 8.
  • A. ARNO: Dziennik lektur. [Cz.] 2. „Zesz. Lit.” 2010 nr 1.
  • T. BUREK: Przenieść ogień, słowo, tajemnicę. „Arcana” 2010 nr 1.
  • J. JAKUBOWSKI: Uniwersalizm współczucia. „Topos” 2010 nr 4.
  • K. LISOWSKI: Pamięć piękna. „Twórczość” 2010 nr 3.
  • M. ORSKI: Farbiarka idzie w noc… „Odra” 2010 nr 1.
  • A. ROMANIUK: Kręć się, kręć, wrzeciono… „Zesz. Lit.” 2010 nr 1.

 

Lustrzanka

  • Z. CHOJNOWSKI: Ogród pięknego cierpienia. „Twórczość” 2012 nr 9.
  • A. ROMANIUK: Zabawa w chowanego. „Nowe Książ.” 2012 nr 9.
  • M. BERNACIAK: Śródziemnomorskie samobójczynie. „Zesz. Lit.” 2013 nr 4.
  • P. CZAPCZYK: Słowa, dzięki którym „ziemia się trzyma”. „Odra” 2013 nr 4.
  • M. SZYMAŃSKI. „dwutygodnik.com” [on-line] 2012 nr z VIII [dostęp 9 czerwca 2016]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/3810–anna-piwkowska-lustrzanka.html; przedr. pt. Zapatrzeni w tegoż: Przebicia. Wwa 2015.

 

Franciszka

  • W. KOSTECKA: Jak Franciszka spotkała Wisławę. „Nowe Książ.” 2014 nr 10.
  • A. PEKANIEC: Poezja (re)aktywacja. „Nowa Dekada Krak.” 2015 nr 3/4.
  • W. STANISŁAWSKI: Panna Franciszka. „Rzeczpospolita” 2015 nr 73.

 

Achmatowa, czyli Rosja

  • I. JÓŹWIK. „Odra” 2015 nr 5.
  • A. OLMIŃSKA: Od dziecięcych wierszy do huku poematu. O książce „Achmatowa, czyli Rosja” Anny Piwkowskiej. „Kult. Liberalna” [on-line] 2015 nr 25 [dostęp 26 września 2015]. Dostępny w Internecie: http://kulturaliberalna.pl/2015/06/23/recenzja-ksiazki-achmatowa-czyli-rosja-piwkowska/.
  • A. PAPIESKA: Królowa bez Ziemi. „Nowe Książ.” 2015 nr 3.
  • E. SOBOL: Intymne życie Anny Achmatowej. „Bliza” 2015 nr 3, przedr. w tegoż: Mozaika Europy Wschodniej. Wybór esejów i recenzji. Tor. 2015.
  • M. URBAŃSKA: Pomnik z Petersburga. „Rzeczpospolita” 2015 nr 290.

 

Wyspa Nieborów

  • Z. CHOJNOWSKI: Pisać z Miłości. „Nowe Książ.” 2017 nr 3.

 

Wyklęta