Bronisław WILDSTEIN
ur. 1952
Pseud.: B.W.; Barbara Dawidowicz; Bronisław Dzikikamień; Szymon Dawidowicz.
Prozaik, publicysta, krytyk literacki i filmowy.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzony 11 czerwca 1952 w Olsztynie; syn Szymona Wildsteina, lekarza wojskowego, i Genowefy z domu Szydlik, pielęgniarki. W 1957 zachorował na gruźlicę i ze względu na lepsze warunki klimatyczne przeprowadził się wraz z rodzicami do Przemyśla. Gdy w 1967 jego ojciec został zwolniony z wojska (z powodu pochodzenia żydowskiego), rodzina przeniosła się do Krakowa. Uczęszczał tu kolejno do XIV Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika, z którego został usunięty za zachowanie uznane za nieodpowiednie, podobnie jak i z VII Liceum Ogólnokształcącego im. Z. Nałkowskiej, po czym uczył się w IX Liceum Ogólnokształcącym im. Z. Wróblewskiego, w którym zdał maturę. W latach szkolnych trenował zapasy (był mistrzem okręgu juniorów). W 1971-80 studiował (z przerwami) filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Podejmował w tym okresie prace fizyczne (mycie i rozładowywanie wagonów). Brał czynny udział w działalności opozycyjnej przeciwko systemowi komunistycznemu. W 1973 uczestniczył w proteście przeciwko powołaniu na UJ SZSP. W 1975-76 wraz ze swoimi przyjaciółmi Stanisławem Pyjasem i Lesławem Maleszką był organizatorem nieformalnej grupy opozycyjnej zwanej Anarchistami. W październiku 1976 został relegowany ze studiów, następnie na skutek studenckiego protestu przywrócony. Związał się w tym czasie ze środowiskiem dominikańskiego Duszpasterstwa Akademickiego „Beczka”. Współpracował z KOR (później KSS KOR); działał na rzecz pomocy ofiarom wydarzeń Czerwca ’76; sygnował we wrześniu 1977 ogłoszoną przez to środowisko „Deklarację Ruchu Demokratycznego”. Był wielokrotnie poddawany represjom przez Służbę Bezpieczeństwa (SB). Pracował przez pewien czas w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, skąd został zwolniony w 1976. Po tragicznej śmierci S. Pyjasa 7 maja 1977 współorganizował w Krakowie tzw. czarne juwenalia i przez wiele lat dążył do wykrycia sprawców zbrodni; m.in. był współtwórcą i od 1977 rzecznikiem Studenckiego Komitetu Solidarności (SKS); w późniejszych latach napisał Wspomnienie o przyjacielu, opublikowane w książce pt. Czy ktoś przebije ten mur? Sprawa Stanisława Pyjasa (wyd. Kr. 2001). Brał udział w niezależnym ruchu wydawniczym. W 1977 był współzałożycielem i członkiem redakcji podziemnego pisma studenckiego „Indeks”; na jego łamach w listopadzie tegoż roku debiutował jako publicysta reportażem pt. KRAM, czyli stragan (nr 2). Artykuły, felietony, wywiady publikował w czasopismach wydawanych poza cenzurą: krakowskim „Sygnale” (1978-79, podp. także: B.W., tu m.in. felietony podp. Bronisław Dzikikamień; od grudnia 1978 współredaktor), „Miesięczniku Małopolskim” (1983), „Veto” (1983) oraz w krakowskim piśmie „Bez Dekretu” (1989; podp. m.in.: Szymon Dawidowicz). W maju 1980 był jednym z uczestników głodówki w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej w proteście przeciw więzieniu działaczy opozycyjnych (m.in. Mirosława Chojeckiego). W sierpniu 1980, w związku z wydarzeniami w Stoczni Gdańskiej, został zatrzymany w Gdyni i aresztowany; zwolniony we wrześniu na mocy Porozumień Sierpniowych. Uczestniczył w powstawaniu NSZZ „Solidarność”, organizując m.in. biura konsultacyjne dla osób zakładających Związek. Należał do składającej się głównie z członków SKS, Grupy Inicjatywnej, która utworzyła Komitet Założycielski NZS na UJ; współtworzył także „Biuletyn NZS” i redagował jego pierwsze numery. W listopadzie 1980 po przypadkowej awanturze z milicją wykorzystał otrzymany niedawno paszport i w obawie przed aresztowaniem wyjechał wraz z żoną Iwoną Galińską początkowo do Wiednia, a następnie kolejno do Sztokholmu, Kolonii, Bonn, później przez Holandię do Francji i Włoch, po których podróżował kilka miesięcy, po czym wrócił do Paryża; cały czas pracował dorywczo fizycznie. Równocześnie odbywał spotkania z różnymi środowiskami, także z Polonią, m.in. informując o sytuacji w Polsce. Pod koniec 1981 zamierzał powrócić do Polski, ale w Holandii zatrzymał go stan wojenny. W lutym 1982 w celu utworzenia pisma i ośrodka solidarnościowej emigracji wrócił do Paryża, gdzie zamieszkał, utrzymując się z przygodnych prac, m.in. był stróżem nocnym. Włączył się w działalność polityczną i społeczną na rzecz kraju, informował o działaniach NSZZ „Solidarność”; odbywał w związku z tym liczne podróże. W maju 1982 został redaktorem naczelnym, założonego wraz z M. Chojeckim i wydawanego w Paryżu pisma pt. „Kontakt. Miesięcznik redagowany przez członków i współpracowników NSZZ Solidarność” (od 1987 podtytuł: Miesięcznik redagowany przez członków i sympatyków „Solidarności”), na jego łamach publikował artykuły (m.in. podp. pseud.: Barbara Dawidowicz) oraz przeprowadzał wywiady; w 1987 przestał współpracować z pismem. Publikował w paryskiej „Kulturze” (1982) i londyńskim „Pulsie” (1983). W 1987-90 był paryskim korespondentem Radia Wolna Europa. W tym czasie przystąpił do wolnomularstwa, w lutym 1986 związał się początkowo z polską lożą „Kopernik” (pod zwierzchnictwem Wielkiej Loży Francji) w Paryżu, gdzie w 1988 nadano mu stopień mistrza. W 1990 przyłączył się do loży niezależnej „Kopernik” (od 1991 Wielka Loża Narodowa Polski) w Warszawie; w 1991-93 był przewodniczącym loży „Przesąd Zwyciężony” w Krakowie, a od 1991 także wielkim dozorcą w tymże roku przebudzonej Wielkiej Loży Narodowej Polski; pod koniec lat dziewięćdziesiątych wycofał się z uczestnictwa w działalności lóż masońskich. W 1989 wydał jeszcze poza cenzurą swoją pierwszą powieść pt. Jak woda, za którą w 1990 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. Na początku 1990 powrócił do Polski i do 1993 był dyrektorem Polskiego Radia Kraków. W 1994 zamieszkał w Warszawie, gdzie do 1996 pracował na stanowisku sekretarza redakcji w dzienniku „Życie Warszawy”, a następnie do 1997 był zastępcą redaktora naczelnego pisma „Życie”. Artykuły, felietony, recenzje, fragmenty powieści drukował także m.in. w „Zeszytach Literackich” (1989, 2003), „Polityce Polskiej” (1990), „Tygodniku Powszechnym” (1990-2000, 2012), „Znaku” (1991, 1995, 2002-04), miesięczniku „Architektura-murator” (ok. 1995), „Gazecie Wyborczej” (1997), tygodniku „Wprost” (1997-2000). Przez pewien czas pisywał recenzje wewnętrzne dla wydawnictwa „Świat Książki”. W 1997 zaczął publikować w „Rzeczpospolitej” oraz jej dodatku „Plus Minus”; w 2000 rozpoczął stałą współpracę z tym dziennikiem (m.in. do 2004 redagował dział Opinie). W 2001 doprowadził wraz z kolegami z dawnego SKS do ujawnienia tajnego współpracownika SB o pseudonimie „Ketman”, którym okazał się jego dawny przyjaciel L. Maleszka. Kontynuował pracę literacką. W 2004 został członkiem SPP. W styczniu 2005, jako zwolennik powszechnej lustracji, wyniósł z Instytutu Pamięci Narodowej i przekazał dziennikarzom indeks osobowy, dotyczący inwigilacji obywateli przez służby specjalne PRL, nazwany później „listą Wildsteina”. Wywołało to wiele komentarzy i reperkusji w różnych środowiskach i na scenie politycznej; w związku z tym 31 stycznia 2005 został zwolniony z „Rzeczpospolitej”. Następnie pracował jako publicysta w tygodniku „Wprost” (2005-06) oraz prowadził program telewizyjny pt. Bez autocenzury w TV Puls (2005). W kwietniu 2005 został członkiem honorowym ogólnopolskiego Stowarzyszenia konserwatywno-liberalnego KoLiber. W 2005 otrzymał nagrodę Wieczystej Fundacji Pruszyńskich. Wszedł w skład Stowarzyszenia Wolnego Słowa, skupiającego dawnych działaczy opozycyjnych PRL. Od maja 2006 do lutego 2007 był prezesem zarządu Telewizji Polskiej. Po odwołaniu z tego stanowiska powrócił do „Rzeczpospolitej”, w której został komentatorem politycznym. Od 2008 prowadził w Telewizji Polskiej (TVP) programy autorskie, początkowo pt. Cienie PRL-u, od września 2008 do października 2010 pt. Bronisław Wildstein przedstawia (po zdjęciu programu z anteny działalność publicystyczną kontynuował na platformie tv.rp.pl). W 2009 otrzymał Nagrodę im. D. Fikusa w kategorii „twórca w mediach” (za 2008). W twórczości publicystycznej omawiał i komentował zwłaszcza aktualne wydarzenia polityczne i społeczne, a także kulturalne. Liczne artykuły, szkice, recenzje, fragmenty powieści, wywiady zamieszczał m.in. w pismach: „Przegląd Polityczny” (1999-2000, 2003), „Gazeta Polska” (2000, 2002-03, 2005, 2009) i „Nowe Państwo” (2002- 03) oraz ich kontynuacji miesięczniku „Niezależna Gazeta Polska Nowe Państwo” (2010, 2013), „Arcana” (2003, 2010-11), tygodnikach: „Uważam Rze” (2011-12; stała współpraca), „wSieci” (od 2012 stała współpraca, także z pokrewnym portalem internetowym wPolityce.pl), „Do Rzeczy” (od 2013 do marca 2015 stała współpraca). Pod koniec 2012 został redaktorem naczelnym nowo utworzonej stacji Telewizja Republika, której był jednym z założycieli i wiceprezesem, następnie prezesem; prowadził też w niej program pt. Bronisław Wildstein przedstawia, stanowiący kontynuację programu, emitowanego w TVP. We wrześniu 2014 zrezygnował ze stanowiska prezesa i redaktora naczelnego stacji Telewizja Republika, członkostwa w spółce oraz prowadzenia swojej audycji. W październiku 2015 został członkiem Narodowej Rady Rozwoju powołanej przez prezydenta RP Andrzeja Dudę, który rok później mianował go członkiem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Od września 2016 do czerwca 2017 prowadził program publicystyczny pt. „Południk Wildsteina”, emitowany w TVP 2, a we wrześniu 2017 został współprowadzącym programu „O co chodzi” w TVP Info. Za działalność w sferze kultury otrzymał w styczniu 2018 Nagrodę „Pan Cogito”, przyznaną przez Akademicki Klub Obywatelski im. L. Kaczyńskiego. W lutym 2018, powołany przez premiera Mateusza Morawieckiego, wszedł w skład Polskiego Zespołu do spraw Dialogu Prawno-Historycznego z Izraelem, powstałego na skutek nowelizacji ustawy o IPN. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), Medalem „Niezłomnym w Słowie” (2011), przyznawanym osobom, które w latach osiemdziesiątych działały na rzecz wolności słowa w Polsce, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2016), „Laurem SDP” (za 2015) oraz Orderem Orła Białego (2016).
W 1978 ożenił się z Iwoną Galińską, psychologiem; ma dwóch synów: Dawida (ur. 1983), publicystę, reportera, i Szymona (ur. 1988). Od 2012 mieszka we wsi Knurowiec koło Wyszkowa.
TWÓRCZOŚĆ
1. Nowa lewica na Zachodzie. „Kultura”, Paryż 1982 nr 4 s. 14-23. Wyd. osob. [B.m.: b.w.*, 1983?], 7 k., masz.
2. Jakiej prawicy Polacy nie potrzebują. [Szkic]. „Kontakt”, Paryż 1986 nr 2 s. 3-11, „Orientacja na Prawo”*, Wwa 1986 nr 1 (VI) s. 1-3. Wyd. osob. [Lubl.:] Ofic. im. J. Mackiewicza* 1987, 23 s.
Tekst napisany dla Radia Wolna Europa. – Dot. programu politycznego czasopisma „Polityka Pol.”* oraz książki P. Wierzbickiego „Myśli staroświeckiego Polaka”.
3. Jak woda. [Powieść]. [Kr.:] OL* 1989, 129 s.
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie przyznana w 1990.
4. Brat. [Powieść]. Kr.: OL 1992, 251 s.
5. O zdradzie i śmierci (czyli przypisy do Plutarcha). [Opowiadania]. Kr.: OL 1994, 141 s.
Nagroda Fundacji Kultury Pol. w 1994.
Zawartość: Zdobywca miast; Głowa; Wąż.
6. Dekomunizacja, której nie było, czyli Mistyfikacja triumfująca. [Szkice]. Kr.: Ośrodek Myśli Polit.; Księg. Akademicka 2000, 120 s. Bibl. Myśli Polit. – Ośrodek Myśli Polit., 28. Przedr. zob. poz. 10.
Zawartość: Legendy Okrągłego Stołu; Interesy stanu wojennego; Cd. Legend Okrągłego Stołu; Krótka dygresja o komunistach; Pacta sunt servanda; Anatomia zaniechania; Antydekomunizacja jako ideologia; Nowe układy; Wzorzec Michnika; Krótka historia dekomunizacji po polsku; Krótka dygresja o totalitaryzmie; Nikczemność jako norma; Zdrada elit; Czy prawo może dekomunizować; Prawo i prawnicy; Czy poza prawem istnieje etyka; Krótka dygresja o winie i wybaczeniu; Całe zło lustracji; Budowa imperium; Mit fachowców; Golem uwolniony; Upadek mitu fachowców; Postkomunistyczne dziedzictwo; Uwagi końcowe.
7. Profile wieku. Wstęp: B. Wildstein. Kr.: Bertelsmann Media; Klub Świat Książ. POLITEJA 2000, 237 s.
Wywiady przeprowadzone przez B. Wildsteina druk. wcześniej w wersji skróconej w tyg. „Wprost” (powst. podczas pobytu w USA). – Zawartość: Ład zostaje odbudowany. Rozmowa z Francisem Fukuyamą; Jesteśmy skazani na konflikt cywilizacji. Rozmowa z Samuelem Huntingtonem; Nie można pogodzić tradycyjnego islamu z prawami człowieka. Rozmowa z Bernardem Lewisem; Smutno, choć nie tragicznie. Rozmowa z Richardem Pipesem; Jesteśmy bezradni wobec podstawowych pytań. Rozmowa ze Zbigniewem Brzezińskim; Czas zrozumieć, jaką tragedią był komunizm. Rozmowa ze Stéphane’em Courtois i Jeanem-Luisem Panne’em; Prawie wszędzie widzę przesłanki do optymizmu. Rozmowa z Paulem Johnsonem; Ideowa próżnia na Zachodzie jest bardzo groźna. Rozmowa z Normanem Daviesem; Naszą rzeczywistością jest światowy rynek. Rozmowa z Lesterem Turowem; Ślizgamy się po bardzo cienkim lodzie. Rozmowa z Benjaminem Barberem; Istnieje 101 dróg demokracji i wolnego rynku. Rozmowa z lordem Ralfem Dahrendorfem; Filozofia pasożytuje na wyobraźni poetyckiej. Rozmowa z Richardem Rortym; Nie jestem postmodernistą. Rozmowa z Jacques’em Derridą; Życie jest bardziej złożone niż tradycyjna etyka; Ze wszystkiego można wykuć pałkę. Rozmowa z Leszkiem Kołakowskim; Plagą naszych czasów jest nihilizm. Rozmowa z Michaelem Nowakiem; W XX wieku Kościół odkrył swoje najgłębsze korzenie. Rozmowa z George’em Weigelem; Za wolność trzeba zapłacić. Rozmowa z ks. Richardem Johnem Neuhausem.
8. Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością. [Opowiadania]. Kr.: Arcana 2003, 288 s. Wyd. 2 Kr.: Wydawn. „M” 2010.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: Wydawn. „M” 2012, plik w formacie EPUB, MOBI.
Nagroda im. A. Kijowskiego w 2004.
Zawartość: Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością; Pralnia, czyli czy może to być przypadek?; Ostatni człowiek; Kaukazinvest albo mężczyźni z Kaukazu; Dom pod lasem; Nietaktowna śmierć.
9. Mistrz. [Powieść]. Wwa: Świat Książ. 2004, 334 s. Nowa Proza Pol.
Książka zainspirowana postacią reżysera teatralnego Jerzego Grotowskiego.
10. Długi cień PRL-u, czyli Dekomunizacja, której nie było. [Szkice publicystyczne]. Kr.: Arcana 2005, 253 s.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Gęsiorek. Wwa: Fundacja Wolne Dźwięki [2016], 1 płyta CD w formacie mp3.
Zawartość: Wstęp. – Nadto szkice z poz. 6, – oraz: Antykomunizm po komunizmie; Wybieranie przyszłości, czyli choroba pamięci: Marsz w rytmie disco polo; Postkomuniści i oportuniści; Prawo do podłości; Ucieczka od odpowiedzialności; Zło pozbawione twarzy; Prawo w obronie zbrodni; Mit niezastąpionych fachowców; Nie ma oszołomów na lewicy; Jacy kombatanci nam grożą: Polemika o słowo; Kombatancka mentalność; Zagrożenie dla demokracji; Dobrzy i źli kombatanci; Polityczne motywy; Poprawnościowa teoria predestynacji; Antylustracyjne strategie; Walka z lustracją w świetle zachodniej kulturomachii; Słabość III Rzeczpospolitej: Kadry; Charaktery i postawy; Kadry, ciąg dalszy; Państwo właściciel, państwo łup; Państwo to oni; Państwo korporacyjne; Forma prawa i lobby prawnicze; Nauka, kultura i …; W Polsce i gdzie indziej; Od ideologii do antyideologii; Pośmiertne ubezwłasnowolnienie [polemika z esejem J. Bocheńskiego „Z Herbertem w labiryntach” druk. w „Gaz. Wybor.” 2001 nr 53].
11. Dolina Nicości. [Powieść]. Kr.: Wydawn. „M” 2008, 343 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: Wydawn. „M” 2012, plik w formacie EPUB, MOBI. – Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Gęsiorek. Wwa: Fundacja Wolne Dźwięki [2016], 1 płyta CD w formacie mp3.
Nagroda Lit. im. J. Mackiewicza w 2009.
Przekł.: czes.: Údoli Nicoty. [Przeł.:] P. Šustrová, J. Wünsch. Praha 2010, – rum.: Valea Nimicriciei. [Przeł.] G. Geambaşu. Bucureşti 2016.
Adapt. t v: Dolina Nicości. Scenariusz (na motywach książki): W. Tomczyk. Reż.: W. Nowak. TVP 2011.
12. Moje boje z III RP (i nie tylko). Wybór publicystyki (2001-2008). Przedm.: G. Górny. Wwa: Fronda 2008, 485 s.
Zawartość: Polska: Arbitrzy we własnej sprawie; Lekarze w państwie korporacyjnym; Co ujawnia afera [L.] Rywina; Sprawa [R.] Kluski, sprawa Rywina; Skąd wziął się [A.] Lepper; Koniec III Rzeczypospolitej; Pamięć i jej wrogowie; Nieznośna wolność słowa; Koniec świata [A.] Michnika; Układ ponadpolityczny; III RP – studium oligarchii; W świetle sprawy [R.] Kapuścińskiego; Wojna kultur a polityka polska; Patriotyzm na lewicowym indeksie; PO jako obiekt kolonizacji; Kto nie chce debaty publicznej; Ofiary spaczonego prawa; Prawica, konserwatyzm, modernizacja; Podzwonne dla partii autorytetów; Sprawa [L.] Wałęsy, czyli wojna o władzę nad symbolami; Sprawa [K.] Olewnika – dowód na istnienie układu; Zapomnieć o [L.] Rywinie; Dlaczego potrzebna nam jest IV RP; Co nam zostało z IV RP?. – Europa: Zgodnie z rasistowską logiką za przewiny białych; Odpowiadają wszyscy biali; Euroutopia; W niewoli stereotypów; Benedykcja Europy; Euroentuzjaści przeciw Polsce; Strzeżmy się Karty praw podstawowych; Utopia Eurokratów; Unia narodowych interesów; Traktat lizboński – dogmat naszych mędrków. – Świat: Przeciw wyrozumiałości; Kto lubi Afrykę; Nowa kulturalna rewolucja; O fałszywym pojmowaniu praw człowieka; Pokój za wszelką cenę. – Okiem barbarzyńcy: Polska [A.] Michnika i [J.] Urbana; Kmicic czy Dyndalski?; Duchowe karły lustracji; Koncesjonowany świat; Nie ma się czemu dziwić; Szkoła insynuacji; Wzniosłe i śmieszne; Lepsi i gorsi; Wielka kompromitacja; Pamięć, salony i manicheizm; Prawa ubeka – prawem obywatela; Przyszłość w przeszłości zakorzeniona; Zwarte szeregi tolerancji; To straszne wychowanie; Barbarzyńcy i szacunek; Demokracja przy grillu; Muzeum podejrzanej historii; Równość wobec prawa, czyli populizm; Polowanie na Don Kichota.
13. Śmieszna dwuznaczność świata, który oszalał. Wybór publicystyki kulturalnej. Przedm.: P. Milcarek. Wwa: Fronda Pl 2009, 279 s.
Zawartość: Dziesiąta muza: Zabawne obiekty niepoważnego kultu; O wilkach dobrych i złych („Tańczący z wilkami” Kevina Costnera); Jagnię i kanibal („Milczenie owiec” Jonathana Demme’a); Caravaggio („Caravaggio” Dereka Jermana); Ucieczka do kresu natury („Urodzeni mordercy” Olivera Stone’a); Śmieszna dwuznaczność świata, który oszalał („Pulp fiction” Quentina Tarantino); Romantyzm rynsztoka („Gwałt” Wirginie Despantes i „Nieodwracalne” Gaspara Noego); Toschiro Mifune – aktor i samuraj; Cień gilotyny („Danton” Andrzeja Wajdy). – Drugie dno: Okręt piratów na placu Châtelet [dot.: B. Brecht: Opera za 3 grosze]; Artyści przeciw społeczeństwu otwartemu [dot. relacji między polityką a sztuką oraz m.in. J. Cortázara]; Autorytety: osoby znaczące i medialne; Wydrążeni ludzie [dot. m.in. eseju T. Todorova „Skazani na heroizm”. „Gaz. Wybor.” 1998 nr 91]. – Piąta klepka: Chomik w mikserze; Tako rzecze Zlatko; Giovinezza; Faszyzm i dekonstrukcja; Kabaret, parady i interpretacje; Widmo Lei Fenga; Seans dla aborygenów [dot. filmu dokumentalnego A. Fidyka „Kiniarze z Kalkuty”]; Ostrożnie z podręcznikami [dot. m.in. filmu P. Weira: Stowarzyszenie umarłych poetów]; Ta piękna rewolucja [dot. filmu P. Garnela: Powiew nocy]; Gwałt na Harvardzie [dot. życia uniwersyteckiego w Stanach Zjednoczonych]; Miłe złego początki [dot. podróży inicjacyjnej, m.in. filmu G. MacKennona „W stronę Marakeszu”]; Dom z ogródkiem [dot. stereotypów]; Zagubione zwierzęta; „Mdłości” doby informatyki [dot. twórczości M. Houllebecqa, zwłaszcza powieści „Poszerzenie pola walki”].
14. Czas niedokonany. [Powieść]. Pozn.: Zysk i S-ka 2011, 592 s.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Gęsiorek. Wwa: Fundacja More Maiorum – Wolne Dźwięki 2017, 1 płyta CD w formacie mp3.
15. Niepokorny. [Wywiad rzeka]. Rozm.: P. Zaremba, M. Karnowski. Wwa: Fronda Pl 2012, 341 s. Lustra.
16. Ukryty. [Powieść]. Pozn.: Zysk i S-ka 2012, 255 s.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Gęsiorek. Wwa: Fundacja More Maiorum – Wolne Dźwięki [2016], 1 płyta CD w formacie mp3.
17. Demokracja limitowana, czyli dlaczego nie lubię III RP. [Szkice]. Pozn.: Zysk i S-ka [2013], 517 s.
Część tekstów druk. w l. 2007-2013 w pismach: „Arcana”, „Gaz. Pol. Codziennie”, „Uważam Rze” oraz dod. hist. „Historia. Uważam Rze”, „Rzeczpospolita” i dod. hist. „Historia. Do Rzeczy”. – Zawartość: Demokracja limitowana, czyli elity i lud w systemie postkomunistycznym; Polityka i pedagogika historyczna III RP; Przemyśleć Solidarność; Polska, antysemityzm, lewica [Nagroda im. Jerzego Zieleńskiego przyznana przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich w 2012]; Dlaczego nie lubię III RP; Zdrada i III RP; Koszmary III RP; Obuch „teorii spiskowej”; W krainie bałwanów; Rak biurokracji; Eksplozja antyrozumu, czyli nowa lewica wobec narodowej żałoby [dot. pracy zbiorowej wyd. przez „Krytykę Polityczną” pt. Żałoba]; Ideologiczna rehabilitacja PRL-u [dot. m.in. książki A. Domosławskiego „Kapuściński non-fiction”]; Pogarda dla przodków, czyli pycha współczesnych; Polsko-ukraiński splot; Bohaterzy czy frajerzy, czyli konserwatywnym dekonstruktorom; Do kołtuna III RP; Czy Polaków stać na niepodległość?; Sens i bezsens patriotyzmu; Gdyby bolszewicy wygrali; Silva rerum; Postpolityczność czyli postdemokracja; W postdemokratycznych czasach; Piarowcy czy sofiści; Prawa przeciw prawu; Homo pacjent, czyli o dysleksji inaczej; Dlaczego jestem homofobem; Co nas czeka; Młot antydyskryminacji; Przemoc w służbie postępu; Wojna z faszyzmem, czyli mowa nienawiści III RP; Kategoria kiczu jako lewicowa pałka; Czy demokracje potrafią się bronić; Kryzys kapitalizmu czy zdrowego rozsądku?; Europa, czyli nowy podział polityczny; Europropaganda; Bezpieczeństwo przeciw wolności?; Lewica w poszukiwaniu tożsamości; Kultura i polityka w Europie dziś; Radosne Kasandry; Artyście biada [dot. J. Lebensteina].
18. Cienie moich czasów. [Esej]. Pozn.: Zysk i S-ka 2015, 452 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Pozn.: Zysk i S-ka 2016, plik w formacie EPUB, MOBI.
19. Dom wybranych. [Powieść]. Pozn.: Zysk i S-ka 2016, 388 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Pozn.: Zysk i S-ka 2016, plik w formacie EPUB, MOBI.
Wybór esejów w jęz. rum.: „Un trecut care se ȋncăpățânează să nu mai treacă”. [Przeł.] A.-M. Cernea. Bucureşti 2014.
Przekłady tekstów B. Wildsteina w antologiach zagranicznych: czes.: Návrat člověka bez vlastnotí. [Oprac.:] M. Ruczaj. Brno 2010, – niem.: Polnische Literatur im Gespräch II. 7.-10.XI. 1996. Kr. 1996; Anti-Totalitarismus. [Oprac.:] P. Śpiewak. Frankfurt am Main 2003.
Przekład
1. Des droits de l’homme et du citoyen en Republique Populaire de Pologne. 1984. Rapport. Par le Comité Helsinki en Pologne. [Przeł.] B. Wildstein. Bruxelles: Le Bureau de Coord. à l’ Étranger de NSZZ „Solidarność” 1985, 116 s.
Prace redakcyjne
1. Komitet Samoobrony Społecznej „KOR” [Komitet Obrony Robotników]. [Wywiady przeprowadził i oprac.: B. Wildstein]. „Kontakt”, Paryż 1983 nr 5. Wyd. osob. Kr.: Inicjatywa Wydawn. *1984, 101 s., masz.
Zawiera rozmowy z A. Kowalską, S. Blumsztajnem, M. Chojeckim, K. Pomianem, A. Smolarem, – nadto szkic B. Wildsteina: Z osobistej perspektywy.
2. Kontakt. Paris, [etc. Miesięcznik redagowany przez członków i współpracowników NSZZ-Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”]. Wybór z dziesięciu numerów „Kontaktu”, styczeń-październik 1985, nr 33-43. Red.: B. Wildstein. Wwa: Przedświt* 1986, 101 s.
Tu m.in. B. Wildsteina: Mesjanizm i Solidarność, s. 11-16; Dwa pojęcia historii, s. 36-38.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2015.
Autor o sobie zob. Twórczość poz. 15 oraz m.in.: Poczuliśmy, że Kraków jest wolny. Oprac. P. Wroński. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 222 dod. KOR [nr ] 4 [dot. działań opozycyjnych w krakowskim środowisku studenckim po zamordowaniu S. Pyjasa].
Wywiady: Rozmowa z Bronisławem Wildsteinem. Rozm. W. Grotowicz. „Obecność”* 1985 nr 9 [dot. paryskiego pisma „Kontakt”]; Bronisław Wildstein. Rozm.: A. Bartosiak, Ł. Klinke, M. Meller. „Playboy” 2005 nr 4; Od teczki do stołu okrągłego. Rozm. P. Najsztub. „Przekrój” 2005 nr 7; Jestem grzecznym człowiekiem. Rozm. A. Łukasik. „Newsweek Polska” 2006 nr 20; Nie nająłem się do cyrku. Rozm. A. Łukasik. „Newsweek Polska” 2006 nr 27; Uznano mnie za obce ciało, które trzeba usunąć. Rozm. J. Lichocka. „Rzeczpospolita” 2007 nr 50; Diaboliczny świat odwrócony. Rozm.: A. Bazak, J. Lubelski. „Fronda” 2008 nr 47 [dot. gł. „Dolina Nicości]; [L.] Maleszka był kimś w rodzaju Zeliga. Rozm. P. Zaremba. „Dziennik” 2008 nr 148; O zdradzie i kłamstwie. Rozm. P. Dunin-Wąsowicz. „Lampa” 2008 nr 11 [dot. gł.: Dolina Nicości]; Pisarz z temperamentem. Rozm. W. Jurasz. „Dz. Pol.” 2008 nr 143; Jest inny świat. Rozm. K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2009 nr 262 dod. „Plus Minus” [dot. gł.: Dolina Nicości]; Nie jestem dziennikarzem partyjnym. „Dziennik” 2009 nr 84; Polska kultura jest katolicka. Rozm. A. Puchejda. „Znak” 2011 nr 4; Powinności w odwróconym świecie. Rozm. J. Grzegorczyk. „W Drodze” 2011 [nr] 5; Zostaje nam wojowanie. Rozm. K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2011 nr 102 [dot. m.in.: Czas niedokonany]; Żyjemy w rzece czasu. Rozm. P. Legutko. „Dz. Pol.” 2011 nr 103 [dot. gł.: Czas niedokonany]; [Dziesiątego] 10 kwietnia rzeczywistość pękła. Rozm. S. Reńca. „Tyg. Solidarność” 2012 nr 42 [dot. też: Ukryty]; Ofensywa piarowców i nakazana lekkość bytu. Rozm. Ł. Kaczyński. „Polska Dz. Łódz.” 2012 nr z 4 X; Potrzebujemy nowych elit. Rozm. R. Molenda. „idziemy” 2012 nr 46 [dot. m.in.: Ukryty]; Republika – nowa telewizja. „Tyg. Solidarność” 2013 nr 19 [dot. kierowanej przez B. Wildsteina Telewizji Republika] ; Republika TV – rzetelna alternatywa. Rozm. J. Lichocka. „Gaz. Pol.” 2013 nr 7; Jesteśmy na fali, zmieniamy system. Rozm.: J. i M. Karnowscy. „wSieci” 2014 nr 36 [dot. też Telewizji Republika]; Rewolucji nie było. Rozm. J. Lichocka. „Gaz. Pol.” 2014 nr 3; W jakimś sensie dziedziczymy PRL. Rozm. J. Szczepański. „Polska. Metropolia Warsz.” 2014 nr 5, dod. „Forum”; Ja, Polak katolik. Rozm. R. Mazurek. „Rzeczpospolita” 2015 nr 67; Nie daję nikomu w ryja. Rozm. R. Mazurek. „Rzeczpospolita” 2015 nr 284 dod. „Plus Minus” [dot. gł.: Cienie moich czasów]; Subtelny Bronisław. Rozm. M. Rigamonti. „Dz. Gaz. Prawna” 2015 nr 221; Konserwatyści zawsze mieli problem ze sztuką. Rozm. Ł. Kaczyński. „Polska. Metropolia Warsz.” 2016 nr 10 dod. „Magazyn” [dot. m.in.: Cienie moich czasów]; Przyjaźniłem się z Michnikiem. Rozm. M. Cieślik. „Wprost” 2016 nr 3; Wracam do TVP robić, to co potrafię. „Polska. Metropolia Warsz.” 2016 nr 65 dod. „Magazyn”; Wygrywamy z Michnikiem. Rozm. P. Zaremba. „wSieci” 2016 nr 19; Byliśmy razem i nadal jesteśmy. O powstaniu Studenckiego Komitetu Solidarności z Bronisławem Wildsteinem (SKS Kraków) i Krzysztofem Turkowskim (SKS Wrocław) rozm. P. Zaremba. „wSieci” 2017 nr 20; Celem dominującej ideologii jest zniszczenie tradycyjnych tożsamości. Rozm. A. Czupryn. „Polska. Metropolia Warsz.” 2017 nr 18 dod. „Magazyn”; Literatura jest aktem porozumienia. Rozm. M. Mazurek. „Topos” 2017 nr 4; Nie jestem entuzjastą mediów. Rozm. A. Czupryn. „Polska. Metropolia Warsz.” 2017 nr 84.
L. HASS: B. Wildstein. W tegoż: Wolnomularze polscy w kraju i na świecie 1821-1999. Słownik biograficzny. Wwa 1999.
H. GŁĘBOCKI: B. Wildstein. W: Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89. T. 1. Wwa 2000.
E. ZAJĄC: B. Wildstein. W: Encyklopedia Solidarności [on-line] [dostęp 27 listopada 2015].
Ogólne
Waldemar: Jesień w Paryżewie. „Solidarność”* 1987 nr 18/19 (182/183) [korespondencja z Paryża, m.in. o odejściu B. Wildsteina z redakcji pisma „Kontakt” i przyczynach konfliktu z M. Chojeckim].
A. FRISZKE: Opozycja polityczna w PRL 1945-1980. Londyn 1994, passim.
Lista ćwierć miliona sygnatur osobowych. Pełny zapis programu „Summa zdarzeń – Lista Wildsteina”, wyemitowanego [w TVP] 3 stycznia 2005 roku. „Głos” 2005 nr 5.
R. KALUKIN: Bronisław Niezłomny. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 123 [sylwetka B. Wildsteina – nowego prezesa TVP].
J. SADECKI: Historia trzech przyjaciół. Rocznica śmierci Stanisława Pyjasa. „Rzeczpospolita” 2008 nr 107.
Trzech kumpli. Przypis do dziejów PRL. Na podstawie materiałów zgromadzonych przez E. Stankiewicz i A. Ferens. Kr.: Znak; TVN 2008, 202 s. [dot. S. Pyjasa, B. Wildsteina i L. Maleszki; zawiera również płytę DVD z fabularyzowanym filmem dokumentalnym „Trzech kumpli”. TVN 2008].
A. DUDEK: Historia listy Wildsteina. „Rzeczpospolita” 2011 nr 123.
O. GÓRZYŃSKI: Dziennikarz z karabinem rewolucjonisty. „Rzeczpospolita” 2014 nr 116.
V. Tismaneanu: Recomandare de lectura: „Un trecut care se ȋncăpățânează să nu mai treacă” de Bronisław Wildstein. Powst. 2014 [on-line] [dostęp 5 lutego 2016]. Dostępny w Internecie: http://www.contributors.ro/cultura/recomandare-de-lectura-un-trecut-care-se-incapataneaza-sa-nu-mai-treaca-de-bronislaw-wildstein .
K. KANIA: Polska powieść polityczna u progu XXI wieku. O prozie Bronisława Wildsteina; A. LUBOŃ: Za kulisami współczesnej Polski. Transformacja projektu quasi-publicystycznego cyklu w najnowszych powieściach Bronisława Wildsteina. „Tematy i Konteksty” 2015 nr 5.
A. LUBOŃ: Porządkowanie chaosu. O pisarstwie Bronisława Wildsteina. W: Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych. Cz. 2. Katow. 2016.
W. SADKOWSKI: Narodziny nowego nurtu literackiego. „Res Humana” 2016 nr 5.
Jak woda
S. BALBUS: Prawdy z wodnego zwierciadła. „Gaz. Krak.” 1990 nr 280, toż. „Dekada Lit.” 1990 nr 1.
A. SZOSTKIEWICZ: Rozterki kabalisty. „Tyg. Powsz.” 1990 nr 30.
H. ZAWORSKA: Zatopiony. „Po prostu” 1990 nr 12, przedr. w tejże: Wczoraj i dzisiaj. Pozn. 1992.
D. PAWELEC: Prozatorskie debiuty dekady – ze wskazaniem. W tegoż: Debiuty i powroty. Czytanie w czas przełomu. Katow. 1998 [dot. też: Ch. Skrzyposzek: Wolna Trybuna; J. Pilch: Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej].
Brat
E. BIEŃKOWSKA: Głos pokolenia. „Znak” 1993 nr 4.
M. CZUBAJ: Papierowe klęski. „Gaz. Wybor.” 1993 nr 40.
J. KOPCIŃSKI: Dwa razy Paryż. „Życie Warsz.” 1993 nr 82 dod. „Ex Libris” nr z IV [rec. też: M. Gretkowska: My zdies’ emigranty].
L. LEWIN: Na paryskim bruku – powieść z kluczem. „Życie Warsz.” 1993 nr 15.
T. NYCZEK: Polska w Paryżu. „Gaz. Wybor.” 1993 nr 40.
M. PORĘBSKI: Un Calva’. „Tyg. Powsz.” 1993 nr 16.
P. RODAK: Jak mdłości. „Życie Warsz.” 1993 nr 82 dod. „Ex Libris” nr z IV. – A. STORECKI: Paryż i czas. „Prz. Lit.” 1993 nr 2.
E. RYBICKA: Labirynt: temat i model konstrukcyjny. Od Berenta do młodej prozy. „Pam. Lit.” 1997 z. 3 [dot. m.in. B. Wildsteina].
O zdradzie i śmierci
P. GOŹLIŃSKI: Bez przypisów. „Życie Warsz.” 1995 nr 17.
J. ŁUKASIEWICZ. „Odra” 1995 nr 11.
P. RODAK: Plutarch współczesny. „Gaz. Wybor.” 1995 nr 43.
M. ZALESKI: Plutarch jako odtrutka. „Res Publica Nowa” 1995 nr 3.
P. GOŹLIŃSKI: Spojrzenie Eumenesa. „Znak” 1996 nr 4.
Dekomunizacja, której nie było, czyli Mistyfikacja triumfująca
D. GAWIN: „Rzeczpospolita” 2000 nr 289.
S. OBIREK: Jasne widzenie. „Więź” 2001 nr 2.
J. PARYS. „Tyg. Solidarność” 2001 nr 10.
Profile wieku
P. LISICKI: Pytania na powitanie wieku. „Rzeczpospolita” 2000 nr 135.
A. PAWELEC: Dwójka i trzy zera. „Prz. Polit.” 2000 nr 46/47.
J. SADOWSKI: Profile przyszłości. „Nowe Książ.” 2000 nr 12.
P. ŚPIEWAK: „Gaz. Wybor.” 2000 nr 143 dod.
D. GAWIN: Na progu przyszłości. „Znak” 2001 nr 11.
Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością
M. SPYCHALSKI: O pożytecznych idiotach. „Nowe Państ.” 2003 nr 5.
J. STRĘKOWSKI. „Nowe Książ.” 2003 nr 4.
J. TOMKOWSKI: Sen o wolności. „Rzeczpospolita” 2003 nr 120.
K. MASŁOŃ: Wildstein pyta i diagnozuje. „Rzeczpospolita” 2010 nr 231 (dod.).
R. ZIORA: Przyszłość jako spółka. „Śląsk” 2010 nr 11.
M. URBANOWSKI: Podróże do kresów. W tegoż: Dezerterzy i żołnierze. Kr. 2007 [dot. m.in. B. Wildsteina].
Mistrz
P. BRATKOWSKI: W bagnie historii. „Newsweek Polska” 2004 nr 45/46.
K. MASŁOŃ: Nie czuli ciążenia ziemi. „Rzeczpospolita” 2004 nr 278.
R. PAWŁOWSKI: Prorok czy szalbierz. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 268.
Z. KRÓL: Polskie piekło. „Res Publica Nowa” 2005 nr 3.
D. NOWACKI: W labiryncie. „Nowe Książ.” 2005 nr 2.
M. SMOLAREK: Skalp zdarty z laboratorium. „Odra” 2005 nr 6.
M. TERLIKOWSKA: Poszukiwanie zaginionej Arki. „Nowe Państ.” 2005 nr 1.
E. KLAJMAN-GOMOLIŃSKA: Wyrok, nadzieja czy dotykanie prawdy… „Akant” 2007 nr 9 [dot. też: S. Pastuszewski: Coś się kończy, coś się zaczyna].
D. HECK (M. TARCZYŃSKA): Sophia Trojańska. W tejże: Recenzje bez cenzury. Lubl. 2015.
Dolina Nicości
A. BAZAK: Głos ocalonego z targowiska próżności. „Fronda” 2008 nr 47.
A. BAZAK: Kraj nierozliczonej zdrady. „Zesz. Karmelitańskie” 2008 nr 4.
E. BIELA: Życie w Dolinie Nicości. „Akant” 2008 nr 9.
S. BLUMSZTAJN: Wyspiański IV RP. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 135.
T. BUREK: Coście z tym marzeniem zrobili? „Rzeczpospolita” 2008 nr 150.
M. CIEŚLIK: Dzieła z teczek. „Newsweek Polska” 2008 nr 23.
P.F. DERENDARZ: Coś z nicości. „Tygiel Kult.” 2008 nr 10/12.
J. DUKAJ: Polska wraca do gry. „Tyg. Powsz.” 2008 nr 23.
P. DUNIN-WĄSOWICZ: W medialnym piekle. „Lampa” 2008 nr 6.
W. JURASZ: My nie jesteśmy historią. „Dz. Pol.” 2008 nr 138.
Dwugłos o „Dolinie Nicości” Bronisława Wildsteina: K. KOEHLER; M. URBANOWSKI: Atmosfera bagna. „Arcana” 2008 nr 3/4.
K. KŁOPOTOWSKI: Została potęga smaku. „Rzeczpospolita” 2008 nr 132.
B. KRÓLIKOWSKI: Ewangelia według Judasza. „Myśl.pl” 2008 nr 11.
M. NOWAK: Pół roku z życia III RP. „Ethos” 2008 nr 2/3.
A. SASINOWSKI: Wspólnota w agonii. „Pogranicza” 2008 nr 5.
Spór o nową powieść Wildsteina: M. MIECZNICKA: Nowatorska krytyka elit; J. SOBOLEWSKA: Publicystyka zamiast literatury. „Dziennik” 2008 nr 153.
M. URBANOWSKI: Bez apokalipsy. „Rzeczpospolita” 2008 nr 120.
J. WIERZEJSKA: Z kluczem? „Nowe Książ.” 2008 nr 10.
M. WOLSKI: Światło w dolinie. „Gaz. Pol.” 2008 nr 29.
M. ZAJĄC: Dno piekieł jest mocno pocukrzone. „Polska” 2008 nr 150.
R.A. ZIEMKIEWICZ: Dwie Polski, obie ułomne. „Rzeczpospolita” 2008 nr 209 [rec. też: J. Anderman: Cały czas].
M. LUBELSKA: Polska wprost i „z ukosa”. O „Dolinie Nicości” Bronisława Wildsteina i „Marszu Polonia” Jerzego Pilcha. W: Od polityki do poetyki. Kr. 2010.
E. MORAWIEC: O „Dolinie Nicości” i jej Autorze. „Arcana” 2010 nr 1 [laudacja z okazji przyznania B. Wildsteinowi nagrody im. J. Mackiewicza].
D. NOWACKI: Innego świata nie będzie? O jednej powieści B. Wildsteina. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Kr. 2011.
M. BERNACKI: W Polsce bez zmian. Bronisław Wildstein „Dolina Nicości”, Jerzy Pilch „Marsz Polonia”. W tegoż: Świat interpretować – konieczne zadanie. Bielsko-Biała 2014.
H. GOSK: (Nie)normalność naszych czasów. Literacka diagnoza polskiej rzeczywistości pióra „niepokornych”. W tejże: Wychodzenie z „cienia imperium”. Kr. 2015 [dot. też: Ukryty oraz R. Ziemkiewicz: Ciało obce].
D. HECK (M. TARCZYŃSKA): Tabu. W tejże: Recenzje bez cenzury. Lubl. 2015.
Rec. adapt. tv: R. PAWŁOWSKI. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 224.
Zob. też Wywiady.
Moje boje z III RP
M. WOLSKI: Z pola walki. „Gaz. Pol.” 2009 nr 5.
Śmieszna dwuznaczność świata, który oszalał
W. JURASZ: O banalności współczesności. „Dz. Pol.” 2009 nr 93.
P. ZAREMBA: Bronisław Wildstein ostatnio nieco mniej znany. „Dziennik” 2009 nr 160.
D. CHABRAJSKA: Rzemiosło czy sztuka? Bronisław Wildstein o kinie epoki postmodernizmu. „Ethos” 2010 nr 1.
Czas niedokonany
T. BOCHEŃSKI: Dziedziczenie demonów. „Rzeczpospolita” 2011 nr 141.
W. BOLECKI: Buddenbrookowie i Brokowie. „Uważam Rze” 2011 nr 16.
K. DUNIN: Jaka literatura wychodzi publicystom. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 148 [dot. też: R. Ziemkiewicz: Zgred].
A. MAŚNICA: Pomiędzy Bogiem, historią i Polską. „Rzeczy Wspólne” 2011 nr 4.
M. MATYSZKOWICZ: Niedokonany czas Broków. „Fronda” 2011 nr 60.
E. MORAWIEC: Horyzont. „Arcana” 2011 nr 4 [dot. też: R.A. Ziemkiewicz: Zgred].
D. NOWACKI: (Budden) brookowie, czyli pragnienie wybitności. „Nowe Książ.” 2011 nr 8.
P. ŚLIWIŃSKI: Grzech nieodkupiony: „Czas niedokonany” Bronisława Wildsteina. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 28.
M. URBANOWSKI: Saga rodu Broków. „Rzeczpospolita” 2011 nr 111 dod. „Plus Minus”.
M. WOLSKI: Saga Wildsteina. „Gaz. Pol.” 2011 nr 20.
A. WAŚKO: Publicystyka to czy literatura? „Niezal. Gaz. Pol. Nowe Państ.” 2012 [nr] 4 [dot. też: R.A. Ziemkiewicz: Zgred].
M. KLECEL. „Glaukopis” 2014 nr 30.
M. URBANOWSKI: W poszukiwaniu utraconej rodziny. „Nowa Dekada Krak.” 2014 nr 1/2 [dot. też: J. Polkowski: Ślady krwi].
M. ZDUNIAK-WIKTOROWICZ: „Projekty totalne” – o przedstawieniach historii XX wieku w najnowszej prozie polskiej i niemieckiej. Czas: jaki był XX wiek i jak do tego doszło, że XXI jest taki, a nie inny. W: Opcja niemiecka. Kr. 2014.
M. TOMCZOK: Niepokonani. Wokół autobiografii i sagi w powieści „Czas niedokonany” Bronisława Wildsteina. W: Autobiografie (po)graniczne. Kr. 2016.
Zob. też Wywiady.
Niepokorny
Ł. ADAMSKI: Szczera spowiedź Wildsteina i kawał historii Polski. Powst. 2012 [on-line] [dostęp 9 grudnia 2015].
M. WOLSKI: Portret człowieka odważnego. „Gaz. Pol.” 2013 nr 4.
Ukryty
W. JURASZ: Chcą Barabasza. „Dz. Pol.” 2012 nr 236.
R. KALUKIN: Drugi obieg 2012. „Newsweek Polska” 2012 nr 43 [dot. też: W. Gadowski: Wieża komunistów; M. Wolski: Mocarstwo].
D. KOWALCZYK: Łajdactwo popłaca? „idziemy” 2012 nr 44.
A. LIBERA: Wolność i zbrodnia. „Uważam Rze” 2012 nr 38.
D. NOWACKI: Zbrodnie i krzyż. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 43.
M. URBANOWSKI: Kryminał i głębsze znaczenie. „Arcana” 2012 nr 6.
K. VARGA: Sikanie na znicze, czyli Wildstein wymiata. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 238 dod. „Duży Format” nr 40.
M. WOLSKI: Ujawniony. „Gaz. Pol.” 2012 nr 39.
H. GOSK: (Nie)normalność naszych czasów. Literacka diagnoza polskiej rzeczywistości pióra „niepokornych”. W tejże: Wychodzenie z „cienia imperium”. Kr. 2015 [dot. też: Dolina Nicości; R. Ziemkiewicz: Ciało obce].
Zob. też Wywiady.
Demokracja limitowana, czyli dlaczego nie lubię III RP
R. LEGUTKO: Demokracja limitowana według Wildsteina. „Do Rzeczy” 2013 nr 21.
Cienie moich czasów
D. GAWIN: Osobista odyseja Bronisława Wildsteina. „wSieci” 2015 nr 49.
M. WOLSKI: Przypadki człowieka odważnego. „Gaz. Pol.” 2015 nr 52.
S. BURYŁA: Zrozumieć swój czas. „Nowe Książ.” 2016 nr 3.
G. GÓRNY: Metamorfozy Wildsteina. „wSieci” 2016 nr 46.
R. LEGUTKO: Świat według Wildsteina. Autobiografia nie tylko o sobie samym. „Do Rzeczy” 2016 nr 27.
J. POLKOWSKI: Pasje Bronisława Wildsteina. „Rzeczpospolita” 2016 nr 1.
A. PRZYŁĘBSKI: Dekadencja Europy – Bronisław Wildstein jako krytyk kultury. „Studia Kulturoznawcze” 2016 nr 1.
Zob. też Wywiady.
Dom wybranych
S. BURYŁA: Powieść o mediach. „Nowe Książ.” 2017 nr 4.
L. SZARUGA: Stan rzeczy. „Borussia” 2017 nr 59 [dot. też: M. Ławrynowicz: Mundur; J. Bocheński: Blog].
M. URBANOWSKI: Witkacy, Wyspiański i widma współczesności. (O nowej powieści Bronisława Wildsteina). „Arcana” 2017 nr 1/2.
