NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
O
\
Gustaw OSTASZ

Gustaw OSTASZ
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

Gustaw OSTASZ
Autorka hasła: Barbara Tyszkiewicz

ur. 1940

Historyk literatury, krytyk literacki.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 15 kwietnia 1940 w Majdanie Nepryskim, na Zamojszczyźnie; syn Marcina Ostasza i Marianny z Gontarzów, rolników. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Józefowie pod Biłgorajem, gdzie w 1957 zdał egzaminy maturalne. Przez rok pracował jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Jędrzejówce, po czym w 1958 podjął studia z zakresu filologii polskiej w Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP) w Krakowie. Tamże w 1963 uzyskał dyplom magisterski. W następnych latach uczył języka polskiego, kolejno w liceach w Gdowie niedaleko Wieliczki (do 1964) i w Czudcu pod Rzeszowem (w 1964-66). Jesienią 1966 został zatrudniony w rzeszowskiej WSP; był bibliotekarzem w Katedrze Literatury i Języka Polskiego i równocześnie prowadził ćwiczenia z literatury modernizmu oraz (do 1970 jako wolontariusz) dokumentację Zakładu Literatury Polskiej. Debiutował w 1966 recenzją pt. Gospodarstwo wyobraźni Juliana Kawalca, dotyczącą tomu opowiadań tegoż autora pt. Marsz weselny, ogłoszoną w „Kwartalniku Rzeszowskim” (nr 3). Jesienią 1967 otrzymał w tej samej uczelni stanowisko asystenta i zajął się dydaktyką z zakresu historii literatury powszechnej i polskiej w XX wieku, poetyki i teorii literatury oraz analizy i interpretacji tekstu literackiego. W 1969-70 był sekretarzem wydziałowej komisji rekrutacyjnej. Artykuły i rozprawy publikował w tym okresie głównie w „Roczniku Naukowo-Dydaktycznym WSP w Rzeszowie. Nauki Humanistyczne” (1968-76, z przerwami). Doktorat uzyskał w 1975, na podstawie dysertacji pt. Powieści historyczne Stanisława Szpotańskiego na tle jego prac naukowych (promotor prof. Wincenty Danek), obronionej w krakowskiej WSP. Jako adiunkt kontynuował pracę w rzeszowskiej WSP, w Katedrze Literatury i Języka Polskiego, przekształconej w 1982 w Instytut Literatury Polskiej. Badania historycznoliterackie koncentrował wokół beletrystyki historycznej i fabuł o tematyce wiejskiej. Został członkiem Towarzystwa Naukowego w Rzeszowie (w 1975-80 wchodził w skład zarządu) i Rzeszowskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza (w zarządzie w 1980-93). W 1977 był pełnomocnikiem rektora rzeszowskiej WSP (ze statusem prodziekana) do spraw młodzieży, w 1981-82 pełnił w tejże uczelni funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Polskiej (IFP) do spraw nauki. Współpracował nadal z „Rocznikiem Naukowo-Dydaktycznym WSP w Rzeszowie. Filologia Polska” (redaktor naukowy wydanego w 1983 zeszytu 15/54), rozprawy drukował także m.in. na łamach „Prac Humanistycznych” (1979, 1982; w 1986 był redaktorem tego periodyku ser. I, nr 27). Za osiągnięcia naukowe kilkukrotnie otrzymywał nagrodę rektora WSP w Rzeszowie (w 1975, 1979, 1981, 1983, 1995). Habilitował się w 1994, przedkładając w krakowskiej WSP pracę pt. W cieniu „Herostratesa”. O tradycjach romantyzmu w poezji polskiej lat 1914-1939. W tymże roku objął w swojej macierzystej uczelni w Rzeszowie stanowisko profesora nadzwyczajnego i kontynuował badania naukowe, głównie z zakresu liryki dwudziestowiecznej. Redagował wybrane numery „Zeszytów Naukowych WSP w Rzeszowie. Seria Filologiczna. Historia Literatury” (1998 nr 31; 1999 nr 34), po reorganizacji uczelni i utworzeniu w 2001 Uniwersytetu Rzeszowskiego (URzesz.), ukazujące się pt. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. Historia Literatury” (2004 nr 21; 2008 nr 52, 2009 nr 59). W 1998-2006 współpracował z Radiem Rzeszów i Rzeszowskim Radiem „Via”, uczestnicząc w dyskusjach na tematy literackie i kulturalne. W 2004 uzyskał tytuł naukowy profesora. Od 2006 (do przejścia na emeryturę w 2010) kierował Zakładem Literatury Polskiej XX wieku IFP URzesz. Rozprawy i recenzje publikował w wielu różnych czasopismach, ale z żadnym z nich nie nawiązał dłuższej współpracy. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1989), Krzyżem Kawalerskim (2003) i Krzyżem Oficerskim (2011) Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2006).

W 1963 ożenił się z Janiną Aleksandrą Skowron, wówczas studentką biologii; z tego związku ma syna Grzegorza (ur. 1964). Mieszka w Rzeszowie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Stanisław Szpotański jako pisarz historyczny. [Monografia]. Rzeszów: Wydawn. Uczelniane WSP 1979, 131 s.
Zmien. wersja rozprawy doktorskiej.
2. W cieniu „Herostratesa”. O tradycjach romantyzmu w poezji polskiej lat 1914-1939. Rzeszów: Wydawn. Uczelniane WSP 1993, 231s., dodruk 1994.
Zawartość: Uwagi wstępne. – Od Tyrteuszy legionowych do „Herostratesa”; Futuryści, awangardziści, poeci lewicy wobec paseizmu; Ciąg sprzeczności: „echa” młodopolskiej wersji romantyzmu, wrogość krytyków lewicowo-liberalnych, nobilitacja tradycji; Wilam Horzyca – rzecznik romantyzmu i jego tradycji w poezji lat 1918-1930; Ożywianie tradycji „ciemnego romantyzmu” [dot. m.in.: Cz. Miłosz, A. Rymkiewicz, W. Sebyła]; Polemika z tradycją tyrtejską; „Pod znakiem Norwida”; Śladami pielgrzymów i tułaczy. Podróże; „Romantyczna chmura” w poezji skamandryckiej lat trzydziestych. – Uwagi końcowe.
3. „Przeciwko smokom, jadom, kulom…”. O poezji polskiej 1939-1945. [Szkice]. Rzeszów: „Fosze” 1998, 152 s.
Zawartość: Uwagi wstępne. – Tradycje Norwida w twórczości dwudziestoletnich poetów Warszawy; Korale z krwi. Piosenki żołnierskie wojennego pokolenia; W pejzażu zmagań o niepodległość. „Mazowsze” Krzysztofa Baczyńskiego; Odnajdywanie nadziei. Kazimierza Wierzyńskiego „Do moich zmarłych”; Biblia polskości. O poezji Kazimierza Wierzyńskiego z czasów drugiej wojny światowej; „Przypowieść” Jana Lechonia; Nad wierszem Jana Lechonia „Kniaźnin i żołnierz”; „Żeby w ludzkość wzgardzoną uwierzyć na nowo”. Dyskurs poezji 1939-1945 o ocaleniu.
4. Filiacje, dialogi, spór z tradycją. Szkice o literaturze polskiej XX wieku. Rzeszów: Wydawn. WSP 2001, 152 s.
Zawartość: O młodopolskich filiacjach, dialogu i sporze z romantyzmem; Urzeczony istnieniem mistrz baśni czy filozof? Nad „Łąką” Bolesława Leśmiana; „Poezji ulewa”. Juliusz Słowacki jako tradycja w latach 1918-1939; „Marsz Drugiego Korpusu” Jana Lechonia, czyli „jeszcze Polska nie zginęła”; Pogłosy nie tylko Mickiewiczowskie. Beaty Obertyńskiej „Do mego syna”; Kulturowe dziedzictwo materią poezji. Jerzy Stanisław Sito; Spotkanie historii ze współczesnością. Pośród fabuł Jerzego Zawieyskiego; Zdrój wody żywej. O poemacie Emila Granata „Rozmowa z matką”.
5. Pielgrzymi ku straszliwym jutrom. Werniks na portret pokolenia wojennego. [Szkic]. [Współautor:] M. Widak. Rzeszów: „Fosze” 2002, 78 s.
Dot. twórczości Janusza Wedow (1921-1982) i Tadeusza Porayskiego (1915-1989).
6. Imperatyw polskości. Kazimierza Wierzyńskiego „Wolność tragiczna”. [Rozprawa]. Rzeszów: „Fosze” 2003, 114 s.
7. „Mądrość liścia spadającego”. Drobiazgi nie tylko poetyckie. [Szkice, eseje, omówienia]. Rzeszów: „Fosze” 2008, 176 s.
Zawartość: Słowo wstępne. – Echa tradycji: Mickiewicz w recepcji skamandrytów; Z semantyki podróży w liryce 1918-1939; Co z manifestu Tetmajera zostało „nam, co wszystko wiemy?” [dot. wiersza: Koniec wieku XIX]; Juliana Przybosia wersja sztuki bez granic. – Poezja i mądrość: O mądrości heroicznej, [dot. wiersza L. Staffa: Podwaliny]; „Nie ma o czym gadać”. Zaminowane wszystko [dot. wiersza K. Wierzyńskiego: Lekcja konwersacji]; O pożytkach refleksji nad sumieniem; „Mądrość liścia spadającego” [dot. tryptyku R. Brandstaettera pt. Monte Pincio]; O szczególnej bliskości Karola Wojtyły polonistom; Poezja i kłamstwo; Słowa na miarę czasów. Niby felieton [o metafizyce w literaturze XX wieku]. – Pięć razy o Cherubinie Pająku: Późny debiut [gł. nt. tomów: Mgnienia i W locie]; Psalmy jubileuszowe i pieśni [pierwodr. jako posł. do: Ch. Pająk: Jubileuszowe pieśni pielgrzyma, zob. Prace redakcyjne poz. 6]; Nad „Słodyczą Itaki” [pierwodr. jako posł. do: Ch. Pająk: Słodycz Itaki, zob. Prace redakcyjne poz. 7]; Dyskurs ze świętym Franciszkiem i jego legendą [pierwodr. jako posł. do: Ch. Pająk: Szare w blasku, zob. Prace redakcyjne poz. 8]; Bernardyna modlitwy ciche i repliki wierszem [pierwodr. jako posł. do: Ch. Pająk: Szepty duchowego rozeznania, zob. Prace redakcyjne poz. 11]. – Historia i codzienność tkanką fabuł: Nad narracjami Stanisława Szpotańskiego; Pisarstwo samorodne [o twórczości A. Bober; łączna wersja wstępu do: A. Bober: Tęsknotą pisane, zob. Prace redakcyjne poz. 4 oraz posł. do A. Bober: Życie autorem, zob. Prace redakcyjne poz. 4]; Glosa edytorsko-filologiczna [nowa wersja posł. do: A.L. Zdzienicki: Ze wspomnień hubalczyka, zob. Prace redakcyjne poz. 12]. – Omówienia i recenzje: Misterium bólu, trwania, nadziei [dot.: E. Granat: Sceny w antrakcie]; Obrzeża pracy filologa [dot.: Z. Lisowski: Obrzeża]; Amorficzne wspominanie Brandstaettera [dot.: P. Bystrzycki: Szabasy z Brandstaetterem]; Pod urokiem pisarstwa Anny Kamieńskiej [dot.: S. Dłuski: Egzystencja i metafizyka]; Nad świadomością i światem wyobraźni wojennego pokolenia [dot.: Z. Ożóg: Romantycy czasu wojny].
8. Śladami poezji czystej. [Szkice]. Posł.: Z. Trzaskowski. Rzeszów: Wydawn. Oświatowe Fosze; Gustaw Ostasz 2017, 150 s.
Zawartość: Słowo wstępne. – Nad genealogią i meandrami istnienia „poezji czystej”; Bekwark. Osobowy znak sztuki idealnej; Terminowanie rzemiosła u Boga; Wśród znaków tragedii i ocalenia w poezji 1939-1945; W aurze sztuki bez granic; Mądrość paradoksalna; Mariaż mowy wiązanej z modlitwą. Egzystencjalne ślady czasu. – W. Ostasz: Retracing Pure Poetry. Summary.

Rozprawy i szkice w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Uwagi o narracyjnym kształcie „Panów Leszczyńskich” Hanny Malewskiej. „Rocz. Nauk.-Dydak. WSP w Rzesz. Nauki Hum.” 1968 z. 3 s. 213-224. – W kręgu poetyki i problematyki reportaży Wilhelma Macha z tomu „Doświadczenia i przypadki”. W: Wilhelm Mach – człowiek i pisarz. Rzeszów 1968 s. 131-142. – O świecie przedstawionym i technice narracji „Plamy” Stanisława Piętaka. W: Stanisław Piętak – poeta i prozaik. Rzeszów 1969 s. 145-165. – Z problematyki dramatu Stanisława Szpotańskiego „Świątkarz”. „Rocz. Nauk.-Dydak. WSP w Rzesz. Nauki Hum.” 1969 z. 4 s. 129-140. – Wokół biografii Stanisława Szpotańskiego. „Rocz. Nauk.-Dydak. WSP w Rzesz. Nauki Hum. Filol. Pol.” 1972 z. 6 s. 63-88. – O rodowodzie pisarstwa Stanisława Szpotańskiego. „Rocz. Nauk.–Dydak. WSP w Rzesz. Filol. Pol. Pr. Hist.-lit.” 1975 z. 19 s. 99-113. – Powstanie listopadowe w twórczości Stanisława Szpotańskiego. „Rocz. Nauk.–Dydak. WSP w Rzesz. Filol. Pol. Pr. Hist.-lit.” 1976 z. 30 s. 125-138. – O świecie przedstawionym opowiadań i powieści Juliana Kawalca. W: Temat wiejski w literaturze polskiej. Rzeszów 1978 s. 25-35. – Filozoficzne źródła baśniowości w poezji Bolesława Leśmiana. „Pr. Hum.” 1982 nr 23 s. 75-90. – Rozwój sztuki narracji Juliana Kawalca; Antropologia filozoficzna Juliana Kawalca. W: W kręgu twórczości Juliana Kawalca. Rzeszów 1982 s. 41-47; 89-99. – O tradycjach romantyzmu w poezji pierwszego dziesięciolecia okresu międzywojennego. Szkic. „Pr. Hum.” 1986 nr 27 s. 179-214. – Bliski i wierny swej ziemi. O liryce Emila Granata. W: Pejzaże poetyckie. Rzeszów 1988 s. 57-72. – O świecie wewnętrznym poematu „Wybór”. [Współautor:] Z. Lenart. W: Nad wierszami Baczyńskiego. Rzeszów 1998 s. 171-180. – Wyspiański w recepcji skamandrytów. W: Wyspiański. Siedlce 2001 s. 451-469. – Tradycje Słowackiego w polskiej poezji 1918-1939. Kwestie wybrane. W: „Przez gwiazdy i błękit jestem z Wami”. Przemyśl; Rzeszów 2009 s. 203-219. – Miniatura z theatrum przerażenia i bólu. Kazimierza Wierzyńskiego „Na proces moskiewski”. W: Liryka żołnierska. Estetyka i wartości. Rzeszów 2011 s. 372-380. – Apoteoza prymarnej aksjologii edukacyjnej. W: Problemy integracji i zagadnienia aksjologiczne w edukacji polonistycznej. Rzeszów 2012 s. 228-236. – Wśród znaków tragedii i ocalenia w poezji 1939-1945. „Ann. Univ. Paedagogicae Crac. Stud. Historicolitteraria” 2012 t. 12 (114) s. 139-149, toż on-line [dostęp 3 marca 2018]. Dostępny w Internecie: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Annales_Universitatis_Paedagogicae_Cracoviensis_Studia_Historicolitteraria/Annales_Universitatis_Paedagogicae_Cracoviensis_Studia_Historicolitteraria-r2012-t12/Annales_Universitatis_Paedagogicae_Cracoviensis_Studia_Historicolitteraria-r2012-t12-s139-149/Annales_Universitatis_Paedagogicae_Cracoviensis_Studia_Historicolitteraria-r2012-t12-s139-149.pdf – Bekwark. Jana Lechonia osobowy znak sztuki idealnej. „Kamerton” 2013 nr 57 s. 228-237. – Przeszłość i teraźniejszość jako lustra wzajemne. Nad fabułami Jerzego Zawieyskiego. W: Lux ex Silesia. Wwa 2013 s. 539-550.

Prace redakcyjne i edytorskie

1. W kręgu twórczości Juliana Kawalca. Zbiór szkiców i artykułów. Pod red. Z. Andresa i G. Ostasza. Rzeszów: Tow. Nauk. 1982, 223 s. Tow. Nauk. w Rzeszowie.
2. Nad wierszami Baczyńskiego. Interpretacje i szkice. Pod red. [i ze wstępem] G. Ostasza. Rzeszów: Wydawn. WSP 1989, 131 s. Wyd. 2 poszerz. i uzup. tamże 1998, 276 s.
Wyd. 2 z podtyt.: Interpretacje, szkice i rozprawy.
3. Poezja pokolenia wojennego. Studia, interpretacje i artykuły. Pod red. [i ze wstępem:] Z. Andresa i G. Ostasza. Rzeszów: Tow. Nauk. 1989, 298 s. Tow. Nauk. w Rzeszowie.
4. A. Bober: Tęsknotą pisane. [Wiersze]. [Oprac. i wstęp:] G. Ostasz. Kolbuszowa: Bibl. Publ. Miasta i Gminy 1997, 81 s. Varia Kolbuszowskie, 5.
Inf. o autorze oprac. i wstępu za G. Ostaszem – Przedr. rozszerz. wstępu pt. Pisarstwo samorodne zob. Twórczość poz. 7.
5. Od oświecenia do romantyzmu. Prace ofiarowane Piotrowi Żbikowskiemu. Pod red. G. Ostasza i S. Uliasza. Rzeszów: Wydawn. WSP 1997, 283 s.
6. Ch. Pająk: Jubileuszowe pieśni pielgrzyma. [Wiersze]. [Oprac. i posł.:] G. Ostasz. Rzeszów: [Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego] 2000, 157 s.
Inf. o autorze oprac. i posł. za G. Ostaszem. – Przedr. posł. pt. Psalmy jubileuszowe i pieśni zob. Twórczość poz. 7.
7. Ch. Pająk: Słodycz Itaki. Wiersze sandomierskie. [Oprac. i posł.:] G. Ostasz. Rzeszów: [Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego] 2001, 123 s.
Inf. o autorze oprac. i posł. za G. Ostaszem. – Przedr. posł. pt. Nad „Słodyczą Itaki” zob. Twórczość poz. 7.
8. Ch. Pająk: Szare w blasku. [Oprac.] i posł.: G. Ostasz. Kalwaria Zebrzydowska: „Calvarianum” 2003, 183 s.
Przedr. posł. pt. Dyskurs ze świętym Franciszkiem i jego legendą zob. Twórczość poz. 7.
9. B. Strzelec: Odkrywanie Brandstaettera. Nad „Pieśnią o moim Chrystusie”. [Red. nauk.] G. Ostasz. Rzeszów: „Fosze” 2004, 152 s.
Inf. o red. nauk. za G. Ostaszem.
10. A. Bober: Życie autorem. [Powieść]. [Red. nauk., oprac. filol. i posł.:] G. Ostasz i K. Waszczyszyn. Kolbuszowa: Miej. i Powiatowa Bibl. Publiczna 2005, 302 s. Varia Kolbuszowskie, 20.
Inf. o red. nauk., oprac. filol. i posł. za G. Ostaszem. – Przedr. rozszerz. posł. pt. Pisarstwo samorodne zob. Twórczość poz. 7.
11. Ch. Pająk: Szepty duchowego rozeznania. Wiersze o kapłaństwie. [Oprac. i posł.:] G. Ostasz. Kalwaria Zebrzydowska; Kr.: Calvarianum 2005, 190 s.
Inf. o autorze oprac. i posł. za G. Ostaszem. – Przedr. posł. pt. Bernardyna modlitwy ciche i repliki wierszem zob. Twórczość poz. 7.
12. A. L. Zdzienicki: Ze wspomnień hubalczyka. [Red. nauk. i język. oraz posł.:] G. Ostasz. Rzeszów: Ofic. Wydawn. Politechniki Rzeszowskiej 2005, 144 s.
Inf. o autorze red. nauk. i język. oraz posł. za G. Ostaszem. – Przedr. zmien. posł. pt. Glosa edytorsko-filologiczna zob. Twórczość poz. 7.
13. Ojciec Cherubin – duszpasterz, muzyk, poeta. Zestaw artykułów i wspomnień. Pod red. G. Ostasza. Rzeszów: Ruch Kultury Chrześcijańskiej „Odrodzenie”, Stow. Katolickie „Bonus Liber” 2011, 228 s.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2010, 2013.
  • Autor o sobie: Nade wszystko czuję się nauczycielem „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2010 nr 4 [wykład jubileuszowy, wygłoszony 17 czerwca 2010 na URzesz.]; przedr.: „Kur. Codz.”, Chicago 2010 nr 29.
  • Wywiad: W cieniu „Herostratesa”. Rozm. Z. Lenart. „Aspekt” 1994 nr 5 [dot. poz. 2].
  • WUP t. 5 – D. HEJDA: Bibliografia prac Profesora Gustawa Ostasza publikowanych w latach 1966-2010; E. MAZUR: Szkic do biografii zawodowej Gustawa Ostasza. W: Tradycje literatury polskiej XX wieku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Gustawowi Ostaszowi. Rzeszów 2010.

Ogólne

  • E. MAZUR: Profesorowi Gustawowi Ostaszowi na jubileusz; K. OŻÓG: Przemówienie na jubileuszu prof. Ostasza; M. STANISZ: Gustaw Ostasz – subtelny interpretator, wrażliwy dydaktyk. „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2010 nr 4, przedr. „Kur. Codz.”, Chicago 2010 nr 29, toż on-line [dostęp 7 stycznia 2017]. Dostępny w Internecie: https://www.ur.edu.pl/file/5814/gazeta_czerwiec2010.pdf.

Stanisław Szpotański jako pisarz historyczny

  • A. JOPEK: O powieściach historycznych Stanisława Szpotańskiego. „Profile” 1980 nr 3.

W cieniu „Herostratesa”

  • B. FARON. „Ruch Literacki” 1994 nr 5/6.
  • Zob. też Wywiady.

„Przeciwko smokom, jadom, kulom…”

  • Z. OŻÓG: Jak „artysta organizuje wyobraźnię narodową”? „Fraza” 1998 nr 3/4.

Filiacje, dialogi, spór z tradycją

  • Z. LISOWSKI: Gustawa Ostasza dyskurs intertekstualny. „Fraza” 2002 nr 4.
  • J. PASTERSKI: Literatura i tradycja. „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2002 nr 5.
  • Z. LISOWSKi: Gustawa Ostasza sukces intertekstualny. „Ogród” 2003 nr 3/4.

Pielgrzymi ku straszliwym jutrom

  • R. MŚCISZ: Pielęgnowanie legendy. „Fraza” 2002 nr 1/2.

Imperatyw polskości

  • J. PASTERSKI: Wierzyńskiego księga polskości. „Gaz. Uniw. Pr. i Studentów URzesz.” 2003 nr 7/21.
  • R. MŚCISZ: W hołdzie Piłsudskiemu. „Fraza” 2005 nr 3.

„Mądrość liścia spadającego”

  • E. MAZUR: Książka na miarę czasów. „Kur. Codz.”, Chicago 2008 nr 193.
  • P.D. URBAN: Gustawa Ostasza „Mądrość liścia spadającego”. „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2009 nr 3.

Nad wierszami Baczyńskiego

  • S. ŻAK: Biblioteka polonisty. „Jęz. Pol. w Szk. dla klas IV-VIII” 1990/1991 z. 1/2 [dot. także: Poezja pokolenia wojennego].
  • R. MŚCISZ: Baczyński nie-raz jeszcze. „Fraza” 1999 nr 1 [dot. wyd. 2].

Poezja pokolenia wojennego

  • S. ŻAK: Biblioteka polonisty. „Jęz. Pol. w Szk. dla klas IV-VIII”. 1990/1991 z. 1/2 [dot. także: Nad wierszami Baczyńskiego].

Od Oświecenia do Romantyzmu

  • T. KOSTKIEWICZOWA. „Wiek Oświecenia” 1999 z. 15.

A. Bober: Życie autorem

  • T. MAJDOSZ: Życiem pisane. „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2006 nr 1/2.

A.L. Zdzienicki: Ze wspomnień hubalczyka

  • E. MAZUR. „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2005 nr 6.
  • S. SZCZEPAŃSKI. „Kur. Codz.”, Chicago nr z 27 maja 2005.

Ojciec Cherubin – duszpasterz, muzyk, poeta

  • E. RADION: Książka wspomnień o ojcu Cherubinie Pająku. „Kamerton” 2011 nr 55, przedr.: „Barbizon Wiśniowski” 2011 nr 5, „Gaz. Uniw. Pracowników i Studentów URzesz.” 2011 nr 5, toż on-line [dostęp 15 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: www.ur.edu.pl/file/5800/gazeta.GRUDZIEN.2011.pdf‎.