NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
W
\
Henryk WANIEK

Henryk WANIEK
Autorka hasła: Maria Kotowska-Kachel

Henryk WANIEK
Autorka hasła: Maria Kotowska-Kachel

ur. 1942

Krypt.: H.W.; W.H.

Prozaik, eseista, krytyk artystyczny i literacki, malarz.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 4 marca 1942 w Oświęcimiu; syn Jana Wańka i Ireny z domu Juszczak. W 1945 zamieszkał wraz z rodziną w Katowicach. W 1955–57 uczył się w V Liceum Ogólnokształcącym, a następnie także w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych, gdzie w 1962 zdał maturę. W 1962–63 pracował w Domu Książki w Katowicach. W 1964–70 studiował na katowickim Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Krakowie i w 1965–66 jako wolny słuchacz na Wydziale Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1967 z grupą zaprzyjaźnionych artystów, zainteresowanych m.in. buddyzmem-zen, okultyzmem i kabałą (Urszulą Broll, Antonim Halorem, Zygmuntem Stuchlikiem i Andrzejem Urbanowiczem) założył Tajną Kronikę Grupy Pięciu Osób zwaną później Ligą Spostrzeżeń Duchowych lub kręgiem ONEIRON, działającym w Katowicach do 1974. Brał aktywnie udział w sesjach grupy, nagrywaniu filmów, wydawaniu krążącego po domach (w 2 egzemplarzach) pisma „Nowe Bezpretensjonalne Pismo Święte w Obrazkach” (forma teczki z rękopisami, rysunkami i fotografiami twórców). Debiutował w 1969 wierszem pt. Traktat o malowaniu wizerunków świata, ogłoszonym na łamach „Kultury” (nr 26). W 1970 uzyskał dyplom z plakatu u prof. Tadeusza Grabowskiego oraz z grafiki artystycznej u prof. Andrzeja Pietscha na ASP w Krakowie i wstąpił do Związku Polskich Artystów Plastyków. Podjął pracę nauczyciela w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach oraz wykładowcy w Zakładzie Sztuki filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie (1975–77). Równocześnie zajmował się malarstwem, rysunkiem, grafiką wydawniczą, plakatem, a później także scenografią telewizyjną, filmową i teatralną oraz książkową. Jego prace pokazywane były na wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych; zdobył za nie liczne nagrody i wyróżnienia, m.in. Prix National 6. Międzynarodowego Festiwalu Malarstwa w Cagnes-sur-Mer we Francji (1974) oraz nagrodę 7. Festiwalu Współczesnego Malarstwa Polskiego w Szczecinie (1974). W 1975 opublikował w „Nowym Wyrazie” pierwszy tekst krytyczny pt. Apollinaire — de Chirico (nr 7/8). W 1976 jako stypendysta rządu włoskiego przebywał we Florencji, a w 1976–77 na stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. W 1980 zamieszkał w Brwinowie pod Warszawą. W 1981 na łamach „Twórczości” (nr 11) ogłosił teksty prozatorskie: Apokryf w kajdanach, Bajka dla Boenyż, Bajka o Nieugiętym Mnichu, Bajka o Rybaku, Rycerz, Diabełi Śmierć. Prozę, eseje i recenzje dotyczące literatury i malarstwa ogłaszał m.in. w „Twórczości”, „Nowych Książkach” „NaGłosie” (1992–96), „Regionach” (1993–2004), „Sycynie” (od 1995), „Śląsku” (od 1996), „Tygodniku Powszechnym” (1997–2000), „Odrze” (od 1998), „Przeglądzie Politycznym” (od 2000). W 1995 został członkiem SPP i Polskiego PEN Clubu. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2005) oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007).

W 1972 ożenił się z Joanną Pasiud; ma dwoje dzieci: Michała (ur. 1978) i Laurę (ur. 1985). Mieszka w Brwinowie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Dziady berlińskie. [Powieść]. [Wwa]: Przedświt. Warsz. Niezal. Ofic. Malarzy i Poetów* 1984, 105 s. Wyd. 2 zmien. i popraw. Wr.: Wydawn. Dolnośl. 1999, 210 s.
2. Anonimowy opis zdobycia Ziemi znaleziony wśród strzępów krajobrazu w głębinach pamięci i pomiędzy domysłami, który odkrył i przygotował H. Waniek. Oprac.: B. Michnik. Kłodzko: Kłodzki Klub Lit. 1985, [16] s. Witryna Artystów.
3. Przestrzeń. Oprac. graf.: J. Soliński. Wyd. na prawach rkpsu. Bydg.: Galeria Autorska J. Kaji i J. Solińskiego. 1988, [36] s.
Krótkie teksty eseistyczne dotyczące kategorii przestrzeni w sztuce.
4. Hermes w Górach Śląskich. [Eseje]. Wr.: Wydawn. Dolnośl. 1994, 184 s. Wyd. 2 tamże 1996.
Nagroda im. A. Kijowskiego w 1997.
Zawartość: Przesłanie. – O Olbrzymach; Siedem Raportów z Zamku Wieczornego; Teatrum Mundi czyli Mała Dyszowa; Sobótka alias Ślęza; Hermes na rozstaju; Terra recognita.
5. Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca: 1257–1957. Kr.: Znak 1996, 160 s. Esej.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike w 1997, Nagroda im. A. Kijowskiego w 1997, nagroda Kulturpreis Schlesien des Landes Niedersachsen, Hannover w 1999.
Eseje dotyczące znaczeń, symboliki, tematów obrazu autorstwa H. Wańka pt. „Śląsko-Silesia-Schlesiens. Imago Templum Salomoni”.
6. Pitagoras na trawie. Eseje. Wwa: Przedświt 1997, 207 s.
Nagroda im. A. Kijowskiego w 1999.
Zawartość: Od siebie; Do ciemności; Pitagoras na trawie; Do Tęczy; Trzydzieści siedem.
7. Inny Hermes. [Eseje]. Wwa; Wr.: Wydawn. Nauk. PWN 2001, 166 s.
Zawartość: Od autora. – Przewodnik wokół Instytutu Przemiany Czasu w Przestrzeń — stacja Wolimierz; Inny Hermes [dot. H.D. Hermesa]; Karetą do piekła, piechotą do nieba; Ząbkowice Śląskie recte Frankenstein; Zapis wycieczki pieszej z naszego stulecia do wieku siedemnastego i z powrotem; Do ciemności.
8. Finis Silesiae. [Powieść]. Wr.: Wydawn. Dolnośl. 2003, 359 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2004.
Nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2004, Dolnośl. Nagroda Lit. LAUR w 2005, nagroda mies. „Śląsk” — „Śląski Orzeł” w 2005, nagroda im. ks. A. Weltzla „Górnośląski Tacyt” w 2007.
9. Martwa natura z niczym. Szkice z lat 1990–2004. Kr.: Znak 2004, 247 s.
Zawartość: Adversus Ikonomachos; Przed zatrzaśniętymi drzwiami percepcji [dot. poezji W. Blake’a]; Zapomniane — przypomniane [dot. biografii i twórczości C.D. Friedricha]; Spalone domy, spalone obrazy [dot. biografii i twórczości C.D. Friedricha]; Woda — matka i mogiła [dot. biografii i twórczości C.D. Friedricha]; Martwa natura z niczym; Moja?
10. Sprawa Hermesa. [Powieść]. Kr.: WL 2007, 330 s.
Nawiązanie do życia H.D. Hermesa, pruskiego teologa protestanckiego. – Nagroda Śląski Wawrzyn Lit. w 2007.
11. Wyprzedaż duchów. [Powieść]. Wr.: Wydawn. Dolnośl. 2007, 196 s. Proza Q.
12. Katowice-blues czyli Kattowitzer-Polka. [Felietony]. Katow.: Śląsk, Wydawn. Nauk. 2010, 142 s.
13. Notatnik i modlitewnik drogowy: 1984–1994. Szczec.: Wydawn. Forma; 13 Muz 2013, 144 s. Piętnastka.
14. Cmentarz nieśmiertelnych: kolonia pisarzy i innych takowych. Wr.; Ośr. Kultury i Sztuki. Instytucja Kultury Samorządu Woj. Dolnośl. 2015, 135 s. Archipelag.
Krótkie teksty eseistyczne dot. artystów skupionych wokół Carla i Gerharda Hauptmannów na przełomie XIX i XX w.
15. Jak Johannes Kepler jadąc do Żagania na Śląsku zahaczył o księżyc. [Powieść]. Opole: Silesia Progress 2015, 239 s. Canon Silesiae, Ślōnskŏ Bibliŏtyka.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Opole: Silesia Progress 2015, pliki w formacie EPUB, MOBI.
16. Obcy w kraju urodzenia. [Powieść]. Kotōrz Mały: Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej; Opole: Silesia Progress, 2016, 340 s. Canon Silesiae; 7. Canon Silesiae, Ślōnskŏ.
Nominacja do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w 2017.
17. Miasto niebieskich tramwajów. [Opowiadania]. Szczec.: Wydawn. Forma; Fundacja Lit. im. H. Brezy 2017, 124 s. Kwadrat.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Szczec.: Wydawn. Forma 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.
Zawartość: Mam cztery lata (zamiast wstępu); Miasto niebieskich tramwajów; Odbycie szczepienia; Wiktor; Pomnik psa; Puste trzy godziny ze Stachurą w tle; Napisane w zastępstwie; Podwójny skarb; Odzyskane; Dwa zdjęcia; Huk; Schwarz; Bitwa; Córka pułku; Psia krew; Pudor rusticus; Kawaler Giacomo gra w ombre!

Nadto autorstwo i współautorstwo tekstów do katalogów: wystaw twórczości Henryka Wańka: Henryk Waniek — rysunki według Dantego. Styczeń 1983. Jelenia Góra: MO [Muzeum Okręgowe] 1983, [8] s. – Henryk Waniek. Krajobrazy. Olsztyn: Galeria Sztuki Współcz. BWA 2002, [28] s. – Henryk Waniek. „Sudetei montes”. Malarstwo. Wr.: Galeria „Opus” 2002, [16] s., — oraz tekstów do katalogów wystaw i albumów: Katowicki underground artystyczny po 1953 roku. 14 listopada–11 grudnia 2003. [Współaut.:] J. Zagrodzki, A. Sobota. Katow.: Galeria Sztuki Współcz. BWA 2003, [36] s. – Magiczne przestrzenie: fotografie z Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego studentów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach = Magische Räume: Fotografen aus dem Oberschlesischen Industriegebiet von Studenten der Kunstakademie in Kattowitz. [Współaut.:] P. Mrass, P. Muschalik. [Przeł.] J. Mrass. Katow.: Akad. Sztuk Pięknych 2006, 64 s. – Tomek Byra. Fotografie 2000–2002. [Album]. Współaut.: T. Ferenc. Tłum. na jęz. ang. T. Byra. Wwa: Fundacja im. Tomka Byry — Ekologia i Sztuka 2007, 94 s. – Trzej magowie i gwiazda w Entropii = Three magi and star at Entropia. Galeria Entropia, Wrocław 6.01. 2008. Wr.: Galeria Entropia 2008, [40] s. – Impresje Mikołowskie: 20. odsłona. [Współaut.:] J. Szeligowska-Farquhar. Katow.: Muzeum Śl.; Mikołów: Urząd M. 2011, 143 s.

Przekłady

1. Księga śmierci. Bardo Thödol. [Traktat religijny]. Cz. 1–2. Tłum.: A. Urbanowicz, H. Waniek. Wyd. na prawach rkpsu. Bydg.: Galeria Autorska J. Solińskiego i J. Kaji 1983, 30 + 15 s.
2. I ching — Księga zmian. [Cz. 2]. Bydg.: Klub Radiestetów przy DK Domu Kultury „Agora” SM [Spółdz. Mieszkaniowej] „Zjednoczeni” 1985, 20 s.
3. W. Huxley: Drzwi percepcji; Niebo i piekło. [Szkice]. Przeł.: P. Kołyszko, H. Waniek. Wwa: Przedświt 1991, 104 s.
Tu w przekł. H. Wańka: Niebo i piekło, s. 51–105. 

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2016.
  • Wywiady: Metafizyczny dłużnik. Rozm. K. Kofta. „Twój Styl” 1993 nr 11; Rozmowa z Henrykiem Wańkiem („Usunąć belkę z własnych oczu…”). Rozm. J. Błach. „Incipit” 1996 nr 1; Coraz więcej deserów… Rozm. M. Jentys. „Sycyna” 1997 nr 37; Henryk Waniek o sztuce widzenia. Rozm.: K. Janowska, P. Mucharski. W: Rozmowy na koniec wieku. Kr. 1998; Ja tutaj przyjeżdżam po skarby. Rozm. M.M. Szczawiński. „Śląsk” 1999 nr 7; Czy Śląsk przetrwa do 2010 r.? Rozm. H. Baster. „Polityka” 2003 nr 50; Portret z ciemnością w tle. Rozm. J. Gromek. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 84 [dot. Finis Silesiae]; Śląsk z zaświatów. Rozm. M. Radziwon. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 221 [dot. Finis Silesiae]; Jestem tradycjonalistą. Rozm. P. Szewc. „Nowe Książ.” 2006 nr 12; Moją obsesją jest utrwalanie przeszłości. Rozm. P. Szewc. „Nowe Książ.” 2007 nr 4; Zmowa małych łebków. Rozm. A. Klich. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 240; Gorzka cudowność Śląska. Rozm. K. Szymoniak. „Topos” 2009 nr 1; Kto się boi czarnego luda: Śląsk: dwie ojczyzny, dwa patriotyzmy. Rozm.: M. Melecki, K. Siwczyk. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 16; Piekielny raj. Rozm. M. Rabizo-Birek. „Fraza” 2012 nr 4; Liczy się to, co wyjątkowe, osobne. Rozm. K. Bereta. „Śląsk” 2015 nr 8.
  • LP XX w. (M. Jentys).

Ogólne

  • M. BARANOWSKA: Ukryta forma świata. „Konteksty” 1995 nr 2.
  • S. GOŁASZEWSKI: Trzy słowa o wędrowaniu. „Twórczość” 1998 nr 3.
  • K. KARWAT: Mistyka ziemi. „Dz. Zach.” 2000 nr 11.
  • K. KARWAT: Nie wierzcie Wańkowi. „Dz. Zach.” 2002 nr 128.
  • Z. TRYSIŃSKI: Mityczna przestrzeń Śląska. Próba krytycznoliterackiej prezentacji wątków eseistyki Henryka Wańka. „Zesz. Nauk. URzesz. Hist. Lit.” 2002 z. 1.
  • A. KLICH: Czy Śląska już nie ma? „Tyg. Powsz.” 2003 nr 24.
  • M. JENTYS: Henryka Wańka podróże mistyczne. W tejże: Nić Ariadny. Tor. 2005.
  • K. LISOWSKI: Zbiegi okoliczności? (O Henryku Wańku) paru obrazach, lekturach i koincydencjach. „Kwart. Artyst.” 2006 nr 1.
  • M. RABIZO-BIREK: Śląskie miejsca Henryka Wańka „Opcje” 2006 nr 1.
  • Z. KADŁUBEK: O magu śląskich przestrzeni. „Śląsk” 2007 nr 7.
  • R. MACIUSZKIEWICZ: Obrazy. „Śląsk” 2007 nr 4.
  • F. NETZ: Homo silesiensis. „Śląsk” 2003 nr 5, przedr. w tegoż: Ćwiczenia z wygnania. Mikołów 2008.
  • A. WOLDAN: Śląsk mityczny. Uwagi o śląskiej prozie Henryka Wańka. Przeł. J. Herzog. „Fraza” 2015 nr 1/2.

Dziady berlińskie

  • [L. SZARUGA] SPECTATOR: Kartki z notesu. „Wezwanie”* 1984 nr 7.
  • WUSW. „Alm. Hum.”* 1984 nr 1/2.
  • J. KOŹBIEL: Kartki z przedpiekła. „Sycyna” 1999 nr 6/7.
  • R. OSTASZEWSKI: Dziady z podziemia. „Nowe Książ.” 1999 nr 8.
  • M. RABIZO-BIREK: Księga śmierci Środkowoeuropejczyka — „Dziady berlińskie” Henryka Wańka. W tejże: Romantyczni i nowocześni. Rzeszów 2012.

Hermes w Górach Śląskich

  • U.M. BENKA: Borges w Sudetach. „Opcje” 1995 nr 1/2.
  • L. BUGAJSKI: Góry niezwykłe. „Wiad. Kult.” 1995 nr 11.
  • A. CHOJECKI: Czytanie gór. „Topos” 1995 nr 3/4.
  • M. FOSTOWICZ: Wiara w krajobraz. „Odra” 1995 nr 9.
  • M. JENTYS: Hermes, towarzysz człowieka. „Sycyna” 1995 nr 21.
  • K. RODOWSKA: Zachęta do wyprawy — tam… „Twórczość” 1995 nr 12.
  • Z. SKROK: „Góry takie kamienne”. „Nowe Książ.” 1995 nr 3.
  • T. NYCZEK: Solo na głosy mieszane. W tegoż: Plus nieskończoność. Trzy tercety krytyczne na poezję, teatr i malarstwo oraz solo na głosy mieszane. Kr. 1997.

Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca

  • M. JENTYS: Imago templum. „Sycyna” 1996 nr 25.
  • J. MICHALSKI: Cud bezgranicznej świadomości. „Znak” 1996 nr 12.
  • T. NYCZEK: Jak szewc został mistykiem a anioł Ślązakiem. „Tyg. Powsz.” 1996 nr 38.
  • S. STERNA-WACHOWIAK: Kartophilos w mistycznej podróży. „Nowe Książ.” 1996 nr 11.
  • E. CEBO: Poza zwykłe ludzkie postrzeganie. „Wiad. Kult.” 1997 nr 7.
  • M. KLECEL: Podróże równoległe. „Literatura” 1997 nr 4.
  • M. RABIZO-BIREK: Mądrość śląskiego szarlatana. „Twórczość” 1997 nr 7.

Pitagoras na trawie

  • M. BŁAŻEJEWSKI: Odliczanie świata. „Topos” 1998 nr 4.
  • M. FOSTOWICZ: Patrzeć i widzieć. „Odra” 1998 nr 4.
  • M. RABIZO-BIREK: Waniek na trawie. „Twórczość” 1998 nr 2.

Inny Hermes

  • M. FRĄTCZAK: Międzyczas. „Czas Kult.” 2002 nr 2.
  • A. PIWKOWSKA: Inny świat. „Nowe Książ.” 2002 nr 7/8.
  • K. RATNICYN: Mistyczna poezja Śląska. „Prz. Polit.” 2002 nr 57/58.
  • S. GOŁASZEWSKI. „Twórczość” 2004 nr 11.

Finis Silesiae

  • J. ADAMCZEWSKA: Apokryf śląski. „Topos” 2003 nr 6.
  • K. KARWAT: Śląsk w sarkofagu. „Tyg. Powsz.” 2003 nr 24.
  • M. MIZURO: Czy ten świat naprawdę musiał zaginąć? O „Finis Silesiae” Henryka Wańka. „Sł. Pol.” 2003 nr 86.
  • K. MALISZEWSKI: Z Trzeciej Rzeczypospolitej do Trzeciej Rzeszy. „Odra” 2003 nr 9.
  • F. NETZ: Homo silesiensis. „Śląsk” 2003 nr 5, przedr. w tegoż: Ćwiczenia z wygnania. Mikołów 2008.
  • A. POPRAWA: Powieść obrazkowa. „Nowe Książ.” 2003 nr 7/8.
  • G. SOWULA: Zaklinacz czasu. „Rzeczpospolita” 2003 nr 179.
  • A. SZYMUTKO: Zaginiony Śląsk. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 84.
  • P. LACHMANN: Świat przed końcem świata. „Prz. Polit.” 2004 nr 65.
  • M. RABIZO-BIREK: Artysta w śląskim labiryncie. „Twórczość” 2004 nr 7/8.
  • P. WIESEHÖFER: Odrodzony Śląsk. „Zesz. Eichendorffa” 2004 z. 8.
  • J. LYSZCZYNA: Fotografie wyobraźni: „Finis Silesiae” Henryka Wańka. „Śl. Miscellanea” 2008.
  • Zob. też Wywiady.

Martwa natura z niczym

  • W. SKRODZKI: Grzech sztuki. „Więź” 2005 nr 1.

Sprawa Hermesa

  • A. FRANASZEK: Przed niebiańskim Trybunałem. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 230.
  • J. JAWORSKA: Anielski apokryf. „Lampa” 2007 nr 9.
  • M. RABIZO-BIREK: Złe świata naprawianie. „Nowe Książ.” 2007 nr 12.
  • W. BROWARNY: Śmierć w Breslau dla zaawansowanych. „Odra” 2008 nr 2.
  • M. DĘBORÓG-BYLCZYŃSKI: Ryt śląskiej angelologii. „Śląsk” 2008 nr 2.
  • W. GOŁĄBIOWSKI: Niesielsko, anielsko. „Esensja” 2008 nr 5.
  • T. KOMENDANT: Trzecie zęby. „Twórczość” 2008 nr 7.
  • K. RYCĄBEL: Sprawa Hermesa, sprawa śląska. „FA-art” 2008 nr 1.

Wyprzedaż duchów

  • A. MORAWIEC: Ziemia żywego cudu. „Nowe Książ.” 2007 nr 4.
  • M. WOJAK: W metafizycznym Supermarkecie. „Wyspa” 2007 nr 3.
  • E. ANTONIAK: Wakacje z duchami, ezoteryczna dumka. „Twórczość” 2008 nr 7.

Katowice-blues czyli Kattowitzer-Polka

  • B. WIDERA: Podróż do przeszłości. „Śląsk” 2011 nr 4.

Notatnik i modlitewnik drogowy: 1984–1994

  • 1984–1994 (poz. 13): K. KISSIN: Wańka Intercity. „Lampa” 2013 nr 1.
  • A. ŁOZOWSKA-PATYNOWSKA: Waniek jak Schulz? „Latarnia Morska” 2014 nr 1.
  • A. POLACHOWSKA: Układanie fragmentów, rozbijanie całości. „EleWator” 2014 nr 1.
  • P. SZEWC: Osobisty stosunek. „Nowe Książ.” 2014 nr 1.
  • J. NOWAK: Brudnopis ezoteryka. „Topos” 2014 nr 6.
  • P. JASNOWSKI: Resztki wygrzebywane z popiołu. „Twórczość” 2015 nr 6.
  • Z. KADŁUBEK: O kwadratowym modlitewniku Henryka Wańka. „Śl. Stud. Polonist.” 2015 nr 1.
  • L. SZARUGA: Stan rzeczy. „Borussia” 2015 nr 55 [dot. też: K. Koehler: Wnuczka Raquela oraz M. Miłkowski: Wist].

Cmentarz nieśmiertelnych

  • I. MATUSZKIEWICZ: Czy Szklarska Poręba jest miejscem? „Fraza” 2016 nr 4.
  • J. PETROWICZ: W dawnym Schreiberhau. „Nowe Książ.” 2016 nr 6.
  • G. Tomicki: Poręba pisarzy. „Odra” 2016 nr 9.

Jak Johannes Kepler jadąc do Żagania na Śląsku zahaczył o księżyc

  • W. BROWARNY: W Sudetach, prawie na Księżycu. „Nowe Książ.” 2015 nr 10.
  • J. PETROWICZ: Jak Henryk Waniek, pisząc o Hynku Panwiczu, zahaczył o Keplera. „Twórczość” 2015 nr 12.
  • K. BERETA: Traktat o grze w świat. „Śląsk” 2016 nr 2.
  • I. MATUSZKIEWICZ: O jednym takim, co poleciał na Księżyc. „Fraza” 2016 nr 1/2.
  • K. WIECZOREK: Księżyc odbity we krwi. „Twórczość” 2018 nr 1.

Obcy w kraju urodzenia