Irena LEWANDOWSKA

Autorka hasła: Ewa Głębicka

ur. 1931

Krypt. i pseud.: A. Osa; Anna Osa; Eka; EKA; I.L.; J.L.; jl; Lemur; (lj); Ocelot; SEM.

Tłumaczka, publicystka.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzona 11 lipca 1931 w Warszawie; córka Samuela Kletza, dziennikarza, i Julii Ity Mebel, pielęgniarki. W czasie okupacji niemieckiej razem z matką używały nazwiska Lewandowska, przy którym pozostała także po wojnie. Po upadku powstania warszawskiego przez kilka miesięcy mieszkała w Laskach. Następnie mieszkała w Łodzi, gdzie ukończyła Liceum Ogólnokształcące. W 1950-1955 studiowała ekonomię w SGPiS w Warszawie, uzyskując magisterium; w czasie studiów należała do ZWM. Debiutowała jako tłumaczka w 1948 przekładem prozy Leonida Pierwomajskiego W tym samym polu, ogłoszonym w piśmie „Przyjaźń” (nr 5). W latach następnych pracowała jako dziennikarka w czasopismach „Chłopska Droga” (1950), „Przegląd Kulturalny” (1955) i „Sztandar Młodych” (1955-57; tu też publikowała pod pseudonimem Lemur). W 1956 została członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Do 1962 była członkiem PZPR. Przekłady prozy i publicystyki w języku rosyjskim (także z literatur republik ówczesnego ZSRR), artykuły, felietony, recenzje i wywiady z pisarzami rosyjskimi publikowała w wielu czasopismach, m.in. w „Dialogu” (1964, 1977, 1978, 1996, 1998, 2000, 2001), „Szpilkach” (1964-75), „Filipince” (1964-72), „Kobiecie i Życiu” (1964-70; m.in. pod pseud. Lemur), „Polityce” (1964-79, 1996). W styczniu 1976 należała do sygnatariuszy „Memoriału 101”, wyrażającego protest przeciwko projektowanym zmianom w konstytucji PRL. Współpracowała z Komitetem Obrony Robotników, m.in. kolportując wydawany poza cenzurą „Biuletyn Informacyjny KOR”. W 1980-81 pracowała w dzienniku „Niezależność” Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”. W związku z działalnością w NSZZ „Solidarność” została 13 grudnia 1981 internowana; zwolniona 27 grudnia tegoż roku. Następnie publikowała artykuły i przekłady w czasopismach poza cenzurą: „Wezwanie” (1984, 1986-88; pod pseud.: Anna Osa; Eka, Ocelot, SEM), „Unia” (1985), „Vacat” (1985; pod. krypt. I.L.), „Kultura Niezależna” (1987, 1988; m.in. pod. krypt.: I.L.), „Solidarność” (1988). W czerwcu 1984 była zatrzymana przez służbę bezpieczeństwa i przesłuchiwana w związku ze sprawą Zbigniewa Bujaka. W latach następnych stale współpracowała jako publicystka i tłumaczka z „Gazetą Wyborczą” (1995-2008; także pod pseud. lai). Od 1971 była członkiem ZLP, a od stycznia 1989 SPP, od 1989 należała też do Polskiego PEN Clubu (od 1991 członek komisji rewizyjnej, w 1999-2011 jako członek Zarządu). Za twórczość przekładową otrzymała Nagrodę Literacką ZAiKS-u za 1992, Nagrodę Związku Artystów i Kompozytorów Scenicznych za 1992, Nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za 1993. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1976), Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011). Mieszka w Warszawie.

Ze związku z Witoldem Dąbrowskim, poetą, tłumaczem i publicystą (zmarł w 1978), ma córkę Justynę Dąbrowską (ur. 1960), psychoterapeutkę, dziennikarkę.

TWÓRCZOŚĆ

Przekłady

1. M. Maklarski: Klęska mister Clarka. [Powieść]. Wwa: MON 1951, 138 s. Wyd. 2 tamże 1954. Biblioteczka Przygód Żoł.
2. K. Pawlidu: Sześć miesięcy w celi śmierci. [Wspomnienia]. Przeł.: I. Lewandowska i K. Mazur. Wwa: Iskry 1954, 60 s.
3. A. Sołżenicyn: Jeden dzień Iwana Denisowicza. [Powieść]. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. „Polityka” 1962 nr 48-52, 1963 nr 1-5. Wyd. osob. Wwa: Niezal. Ofic. Wydawn.; Niezal. Spółdz. Wydawn. [1980]*, 65 s. Wyd. nast.: tamże: [1981]*, [1989]*; Wr.: Wyzwolenie 1981*; Opole: Aneks 1981*; Wwa: Iskry 1989, 109 s., tamże: wyd. 2 1992, wyd. 3 1994, wyd. 4 2000, wyd. 7 [!] 2002; przedr. w: Jeden dzień Iwana Denisowicza i inne opowiadania. Przeł.: I. Lewandowska i inni. Poz.: Rebis 2010, 2013.
4. I. Grekowa: Fryzjer damski i inne opowiadania. Przeł.: I. Lewandowska i K. Witwicka. Druk fragm.: „Kobieta i Życie” 1964 nr 7-12. Wyd. osob. Wwa: PIW 1968, 216 s.
5. A. Minczakowski: Dorośli i Tonia. [Powieść]. „Przyjaciółka” 1966 nr 1-27.
6. W. Katajew: Zaciszny pensjonat. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: O. Koszutska. Wwa, T. Komedia 1967.
7. G. Maszkin: Biały okręt płynie w dal. [Powieść dla młodzieży]. Wwa: Iskry 1967, 175 s. Wyd. 2 tamże 1971.
8. M. Bułhakow: Życie pana Moliera. [Powieść]. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wwa: PIW 1968, 243 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Wwa: MAW 1987; Wwa: Prószyński i S-ka 1999, 168 s.; pt. Życie pana de Molière. Wwa: Muza 2004, 253 s.
9. A. Abramow, S. Abramow: Jeźdźcy znikąd. [Powieść]. Wwa: Iskry 1969, 279 s. Fantastyka, Przygoda.
10. M. Bułhakow: Mistrz i Małgorzata. [Powieść]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wwa: Czyt. 1969, 603 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1973. Bibl. Klasyki Pol. i Obcej, [wyd. 4] 1980, [wyd. 5] 1983, [wyd. 6] 1987, [wyd. 7] 1988, dodruk 1988; Wstęp: A. Drawicz. Oprac. tekstu i przyp. G. Przebinda; Wr., Kr.: Ossol. 1990, LXXXVIII, 522 s.; [wyd. 9] Wwa: Czyt. 1992, tamże: [wyd. 10] 1993, [wyd. 11] 1994, [wyd. 12] 1995, wyd. 13 1996, wyd. [14] 1997. Bibl. „Czytelnika”, [wyd. 15] 1997; Wwa: Prószyński i S-ka 1998, tamże 1999. Bibl. Interesującej Prozy, toż 2000; Wwa: Muza 2001; Wwa: De Agostini Polska, Altaya Polska 2002. Arcydzieła Lit. Współcz.; Wwa: Muza 2002. Bibl. Bestsellerów, tamże wyd. 1 ilustrowane 2003, toż 2004; Kr.: Mediasat Poland [2004]. Kolekcja „Gaz. Wybor.”. XX wiek, 4; Wwa: Muza 2009, tamże: 2010, wyd. 3 [!] 2011; Wwa: Agora 2012. Bibl. „Gaz. Wybor.”.
Na okł. wyd. z 2010: Zaznaczono ingerencje sowieckiej cenzury.
Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta H. Boukołowski. Wwa: Propaganda [2006], 1 płyta CD w formacie mp3, toż [2008]; wyd. inne: Czyta W. Zborowski. Wwa: Bellona, Agora 2012.
Adapt. teatr. powieści wystawiane były od 1971 także pod tytułami: Czarna magia oraz jak ją zdemaskowano, Czarna magia, Czy pan widział Poncjusza Piłata?, Poncjusz Piłat piąty procurator Judei; Opowieść o Mistrzu i Małgorzacie; Bal u Wolanda. Mistrz & Małgorzata story.
11. A. i G. Wojnar: Morderstwo na pustkowiu. [Powieść]. „Sztand. Młodych” 1969 nr 27-73; „Kur. Lubel.” 1969 nr 81-129.
12. E. Drabkina: Na przełomie zimy. [Wspomnienia o W. Leninie]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wwa: KiW 1970, 208 s.
13. A. Kirnosow: Dwa kwietnie. [Powieść]. Wwa: PIW 1971, 425 s. Klub Interesującej Książki.
14. L. Levi: Notatnik Szarego Wilka. [Powieść]. Wwa: PIW 1971, 254 s.
15. B. Okudżawa: Kieszonkowe przygody. [Opowiadanie]. Przekł. i adapt.: I.
Lewandowska. Radio 1971. Por. poz. 27.
Adapt. teatr.: Kieszonkowe przygody. Wyst.: Reż.: W. Kobrzyński. Szczec., T. Lalek „Pleciuga” 1981.
16. A. Strugacki, B. Strugacki: Hotel „Pod poległym alpinistą”. [Powieść]. „Expr. Wiecz.” 1971 nr 51-113. Wyd. osob. Wwa: Amber 2005, 190 s. Mistrzowie SF & Fantasy.
17. M. Bułhakow: Biała Gwardia. [Powieść]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. W. Niekrasow: Zamiast posłowia. Wwa: PIW 1972, 325 s. Wyd. nast.: tamże: 1974, wyd. 2 [właśc. 3] 1989, wyd. 3 [właśc. 4] 1992; Wwa: Prószyński i S-ka 1998; Wwa: Muza 2002; Wwa: De Agostini we współpr. z Editiones Altaya Polska 2003.
Od 1989 wyd. bez posł.
18. N. Barańska: Tydzień jak tydzień. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: R. Smożewski. Tarnów, T. Ziemi Krak. 1973.
19. J. Dombrowski: Czarna dama. Trzy opowieści o Szekspirze. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wwa: PIW 1973, 174 s.
20. S. Gorodecki: Ogrody Semiramidy. [Powieść]. Wwa: KiW 1973, 191 s.
21. A. Makajonak: Wykończony apostoł. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. ok. 1973.
Inf. o dacie powst. przekł.: „Now. Teatr.” 1973 nr 6 s. 12-13.
22. W. Maksimow: Tam, gdzie nic już się nie liczy. Dramat w 3 aktach. Przekł. powst. ok. 1973. Wyd. [Wwa:] Niezal. Ofic. Wydawn. 1983*, 58 s.
Inf. o dacie powst. przekł. jak w poz. 21.
23. A. Strugacki, B. Strugacki: Sprawa zabójstwa. [Powieść]. Wwa: Iskry 1973, 225 s. Fantastyka, Przygoda.
24. E. Szwarc: Kopciuszek. [Sztuka dla dzieci]. Wyst.: Reż.: W. Dobromilski. Wr., Wrocławski T. Lalek, Scena Duża 1973.
25. B. Wasiliew: O świcie jest tu spokojnie. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wyst. pt. Tak tu cicho o zmierzchu: Reż.: I. Babel. Kr., T. im. J. Słowackiego 1973.
Wyst. też pt. Jak tu cicho o świcie.
26. Klub 12 krzeseł. [Satyry]. Wybór: A. Mostowicz. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski, A. Mostowicz. Przedm.: W. Wiesiołowski. Wwa: WAiF 1974, 255 s. Wyd. nast. w wyborze pt. Klub „Dwunastu Krzeseł”. (Wybór satyry). Wwa: „Kult. i Ty” 1975, 40 s., wkł. do czasop. „Kult. i Ty”.
Wybór materiałów satyrycznych z pisma „Literaturnaâ Gazeta”.
27. B. Okudżawa: Kieszonkowe przygody. [Opowiadanie dla dzieci]. Wwa: KAW 1974, 30 s. Wyd. nast.: Kieszonkowe przygody. Piosenki napisał W. Dąbrowski. Wwa: Prószyński i S-ka 1999, 42 s. Por. poz. 15.
28. A. i B. Strugaccy: Piknik na skraju drogi. [Powieść]. Wwa: Iskry 1974, 238 s. Wyd. nast. łącznie z opowiadaniem Las. Posł.: S. Lem. Kr.: WL 1977, 287 s. Stanisław Lem poleca; wyd. osob. z przedm. T. Kołodziejczaka Wwa: S.R. (Bracia Szymańscy) 1994. Dzieła wybrane, 1; Wwa: Prószyński i S-ka 1999. Nowa Fantastyka.
29. G. Emin: Siedem pieśni o Armenii. [Opowieści]. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wwa: KiW 1975, 188 s.
30. W. Koniecki: Pośród mitów i raf. [Opowiadania]. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wwa: PIW 1975, 395 s. Współcz. Proza Światowa.
31. A. Strugacki, B. Strugacki: Koniec akcji „Arka”. [Powieść]. Wwa: Iskry 1975, 217 s. Fantastyka, Przygoda.
32. N. Barańska: Moje dni. [Monodram]. Wyst. Wwa, Dzielnicowy Dom Kultury „Mokotów” 1976.
Inf. o przekł.: „Życie Warsz.” 1976 nr 20.
33. M. Ibrahimbekow: Kto pojedzie do Truskawca. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wwa: KiW 1976, 259 s.
34. R. Ibrahimbekow: Spotkanie. [Utwór dramatyczny]. Scenariusz: K. Szumilakowa, I. Wollen. Wyst.: Reż.: I. Pollen. TVP 1976.
35. B. Możajew: Żywy. [Powieść]. Przeł. I. Lewandowska. Posł. opatrzył F. Nieuważny. Wwa: Czyt. 1976, 176 s.
36. O. Czajkowska: Prosto w serce. [Powieść]. Adapt.: A. Sudlitz. Radio 1977.
37. M. Gorki: Wassa Żeleznowa. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wyst.: Reż.: O. Koszutska. Łódź, T. Nowy, Mała Sala 1977.
38. S. Michałkow: Bałałajkin i Spółka. (Sztuka oparta na motywach powieści Michaiła Sałtykowa-Szczedrina „Idylla współczesna”). Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. „Dialog” 1977 nr 8 s. 50-81. Wyst.: Reż.: B. Hussakowski. Opole, T. im. J. Kochanowskiego 1978.
39. A. i B. Strugaccy: Miliard lat przed końcem świata. Rękopis znaleziony w zagadkowych okolicznościach. [Powieść]. „Tyg. Demokr.” 1977 nr 7-18; „Kulisy” 1978 nr 44-52/53, 1979 nr 2-9. Wyd. osob. Wwa: Iskry 1984, 121 s. Wyd. nast.: Wwa: Prószyński i S-ka 1999; Wwa: Amber 2004.
40. M. Unt: Dług. [Opowiadanie]. Wwa: KAW 1977, 71 s.
41. O. Czajkowska: Powróć do nas, sowo… [Powieść]. Wwa: PIW 1978, 141 s. Klub Interesującej Książki.
42. A. Wampiłow: Niezrównany Nakoniecznikow. [Utwór dramatyczny]. Przeł. i notą o utworze opatrzyła I. Lewandowska. „Dialog” 1978 nr 5 s. 79-89. Wyst.: Reż.: S. Zajączkowski. TVP 1979.
43. A. Żytyński: Efekt Brumma. [Powieść]. „Świat Młodych” 1978 nr 105-113.
44. A. Strugacki, B. Strugacki: Przyjaciel z piekła. Powieść fantastycznonaukowa. Wwa: Czyt. 1979, 102 s. Wyd. nast. Wwa: Amber 2003.
45. M. Zoszczenko: Pechowy dzień i zbrodnia i kara. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: R. Śliwowski i I. Lewandowska. Wyst. Reż.: A. Strzelecki. TVP 1979.
46. N. Dumbadze: Białe flagi. [Powieść]. Przekł. powst. ok. 1980. Wwa: PIW 1982, 152 s. Por. poz. 47.
47. N. Dumbadze: Białe flagi. [Powieść]. Adapt. scen.: I. Lewandowska i P. Dangel. Wyst.: Reż.: P. Dangel. Wwa, T. Rozmaitości 1980. Por. poz. 46.
48. M. Rozowski: Dwa razy dwa. [Utwór dramatyczny]. Przeł. I. Lewandowska. Wyst.: Reż.: E. Lubaszenko. TVP 1980.
49. M. Bułhakow: Fatalne jaja. [Opowiadanie]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. „Lit. na Świecie” 1981 nr 9 s. 4-107. Przedr. w: Fatalne jaja i inne opowiadania. Przeł. I. Lewandowska i inni. Wwa: Alfa 1988, 139 s. Dawne Fantazje Nauk., 8. Wyd. nast.: wspólnie z poz. 56 pt. Fatalne jaja; Diaboliada: Wwa: Czyt. 1993, 139 s.; Wwa: Muza 1994. Dzieła wybrane; wyd. osob.: Wwa: Prószyński i S-ka 1998, 74 s., tamże 1999; Wwa: Muza 2002; wyd. łącznie z poz. 56 i poz. 58 pt. Fatalne jaja; Diaboliada; Psie serce. Wwa: De Agostini we współpr. z Editiones Altaya Polska 2003, 293 s. Arcydzieła Lit. Współcz. Przedr. zob. poz. 57.
50. A. Strugacki, B. Strugacki: Żuk w mrowisku. [Powieść]. „Fantastyka” 1982 nr 1-3. Wyd. osob. Wwa: Iskry 1983, 162 s. Fantastyka, Przygoda. Wyd. nast.: [wyd. 2] tamże 1988; Wwa: Prószyński i S-ka 2001.
51. W. Lebiediew, J. Simczenko, A. Starostin: Dziennik jednego roku. [Opowieść o Selkupach]. Przeł. I. Lewandowska przy współpr. M. Jagiełły. Wwa: Iskry 1983, 197 s. Naokoło Świata.
52. A. i B. Strugaccy: Ślimak na zboczu. [Powieść]. Wwa: Alfa 1985, 255 s. Bibl. Fantastyki. Wyd. nast.: Wwa: Świat Książki ‒ Bertelsmann Media 1997; Wwa: Amber 1999. Mistrzowie SF & Fantasy.
53. W. Jerofiejew: Noc Walpurgii albo „Kroki Komandora”. Tragedia w pięciu aktach. Przeł. I. Lewandowska. Wiersze tłum. wspólnie z [M.B. Jagiełłą] Jasiem Wędrowniczkiem. Wwa: Niezal. Ofic. Wydawn. 1986*, 56 s. Przedr. „Dialog” 1989 nr 1 s. 39-85. Wyst.: Reż.: J. Zoń. Jelenia Góra, T. im. C.K. Norwida 1989. Wyd. nast.: pt. Noc Walpurgii czyli Kroki Komandora. Tragedia w pięciu aktach. Przeł. I. Lewandowska. Wwa: Czyt. 1991; wyd. pt. Noc Walpurgii. Wiersze i piosenki tłum. I. Lewandowska i M.B. Jagiełło. Wybrał i oprac.: A. Drawicz. Przeł. A. Drawicz i in. (W. Jerofiejew: Dzieła prawie wszystkie). Kr.: WL 2000, wyd. nast. tamże: 2001, 2003, 2005, wyd. 3 [!] 2008, 2011.
54. M. Bułhakow: Nie nasz człowiek. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: W. Dąbrowski, Z. Fedecki, I. Lewandowska. Wyst.: Adapt.: K. Kanownik. Reż.: J. Kukuła. Radio 1987.
55. W. Sorokin: Kolejka. [Powieść]. [Kr.:] Ofic. Lit. 1988*, 257 s. Wyd. nast. Gdańsk: Tower Press 2005.
56. M. Bułhakow: Diaboliada. [Opowiadanie]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wyd. łącznie z Fatalne jaja (poz. 49) i Psie serce (poz. 58) pt. Opowiadania. Wwa: Współpraca 1989, 237 s. (poz. 57). Wyd. nast. łączne z poz. 49 pt. Fatalne jaja; Diaboliada. Wwa: Czyt. 1993, 139 s. Wyd. osob.: Wwa: Prószyński i S-ka 1998, 45 s.; Wwa: Muza 2003.
57. M. Bułhakow: Opowiadania. Przeł.: I. Lewandowska, W. Dąbrowski. Wwa: Współpraca 1989, 237 s.
Zawiera opowiadania: Psie serce (poz. 58); Diaboliada (poz. 56), Fatalne jaja (poz. 49).
58. M. Bułhakow: Psie serce. [Opowiadanie]. Wwa: Iskry 1989, 95 s. Wyd. nast.: Gdańsk: Atext 1991; Wwa: Prószyński i S-ka 1999; Wwa: Muza 2002; wyd. łącznie z poz. 49 i poz. 56 pt. Fatalne jaja; Diaboliada; Psie serce. Wwa: De Agostini we współpr. z Editiones Altaya Polska 2003, 293 s. Przedr. poz. 57.
59. A. Strugacki, B. Strugacki: Fale tłumią wiatr. Wwa: Iskry 1989, 135 s.
60. M. Bułhakow: Proszę mnie wypuścić. Wyst.: Reż. i oprac tekstu: Ł. Korwin. TVP 1991.
Adapt. teatr. listów M. Bułhakowa do władz sowieckich.
61. O. Juriew: Miriam. Komedia w formie komedii ludowej. „Dialog” 1992 nr 11 s. 53-64. Wyst.: Reż.: R. Załuski. TVP 1993.
62. A. i B. Strugaccy: Żydzi miasta Petersburga. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1992 nr 4 s. 46-69. Wyst.: Reż.: J. Skalski. TVP 1993.
63. M. Gogol: Martwe dusze. Adapt.: M. Bułhakow. Wyst.: Reż.: W. Fokin. Kr., T. im. J. Słowackiego 1993.
64. K. Bułyczow: Dziewczynka, której nigdy nie zdarzyło się nic złego. [Widowisko dla dzieci]. Przekł. i adapt.: I. Lewandowska. Piosenki: W. Dąbrowski. Wyst.: Reż.: A. Glińska. TVP 1994.
65. O. Jureiw: Mały pogrom w bufecie kolejowym. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: R. Załuski. TVP 1994.
66. L. Pietruszewska: W kółko to samo. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: T. Zygadło. TVP 1994.
67. E. Szwarc: Czerwony Kapturek. [Sztuka dla dzieci]. Wyst.: Reż.: Z. Niecikowski. Szczec., T. Lalek „Pleciuga” 1994.
68. S. Złotnikow: Akapit. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: T. Zygadło TVP 1994.
69. J. Dombrowski: Testament Szekspira. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: I. Lewandowska i W. Dąbrowski. Wyst.: Reż.: A. Ustynowicz. TVP 1995.
70. W. Maksimow: Po tamtej stronie. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: T. Zygadło. TVP 1995.
71. M. Bogomolny: Zwycięstwo. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1996 nr 1 s. 41-50.
72. M. Bułhakow: Ach, co za wynalazek. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: J. Zaorski. TVP 1996.
73. E. Radziński: Stalin. Pierwsza pełna biografia oparta na rewelacyjnych dokumentach z tajnych archiwów rosyjskich. Przeł.: I. Lewandowska, M. Jagiełło. Wwa: Magnum 1996, 633 s.
74. B. Okudżawa: Wędrówki pamięci. [Powieść]. Kr.: WL 1997, 342 s. Wyd. nast. łącznie z poz. 76 pt. Wędrówki pamięci; Jeszcze wszystko przed nami. Kr.: WL 2003, 323 s.
75. R. Ibrahimbekow: Pętla. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1998 nr 1 s. 36-69.
76. B. Okudżawa: Jeszcze wszystko przed nami. [Opowiadanie]. Kr.: WL 1999, 68 s. Wyd. nast. łącznie z poz. 74 pt. Wędrówki pamięci; Jeszcze wszystko przed nami. Kr.: WL 2003, 323 s.
77. E. Griszkowec: Zima. Jak zjadłem psa. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 2000 nr 12 s. 71-105. Wyst.: Reż.: M. Bednarkiewicz. Wwa, T. Nar. 2001.
78. A. Strugacki, B. Strugacki: Kulawy los. Wwa: Amber 2000, 303 s. Mistrzowie SF & Fantasy.
79. W. Jerofiejew: Zapiski psychopaty. [Powieść]. Kr.: WL 2002, 179 s. Wyd. 2 tamże 2003.
80. A. Strugacki, B. Strugacki: Koniec eksperymentu „Arka”. [Powieść]. Wwa: Amber 2003, 139 s. Mistrzowie SF & Fantasy.
81. A. Strugacki, B. Strugacki: Przyjaciel z piekła. [Powieść]. Wwa: Amber 2003, 94 s.
82. A. Politkowska: Druga wojna czeczeńska. [Reportaże]. Przeł. i oprac.: I. Lewandowska. Kr.: Znak 2006, 233 s.
83. W. Tokariewa: Miłość na całe życie. [Powieść]. Przeł. I. Lewandowska. Wwa: Muza 2006, 144 s.
84. W. Nabokow: Biegun. [Sztuka lalkowa dla dorosłych]. Wyst.: Reż.: E. Piotrowska. Białystok, Białost. T. Lalek 2007.
85. D. Popow, I. Milstein: Pomarańczowa księżniczka. Zagadka Julii Tymoszenko. Kr.: WL 2007, 282 s.

Praca redakcyjna

1. Wysocki. [Scenariusz spektaklu]. [Przekł. piosenek:] M. Jagiełło, W. Młynarski, A. Bianusz, A. Jarecki. Wyst.: Reż.: W. Młynarski. Wwa, T. Ateneum im. S. Jaracza 1989.

OPRACOWANIA (wybór)

Autor o sobie

• I. LEWANDOWSKA: Trudno być bogiem. „Kino” 1969 nr 12 [dot. ros. science-fiction; I. LEWANDOWSKA: Dlaczego ją lubię. „Głos Pracy” 1976 nr 242 [dot. książki I. Konieckiego „Pośród mitów i raf”].
• Wywiad. Rozm. R. Roykiewicz. „Itd” 1989 nr 32/33.

M. Bułhakow: Mistrz i Małgorzata

• Mistrz i Małgorzata (Przekłady poz. 10): I. OBŁĄKOWSKA-GALANCIAK: Kilka uwag o translokacji nazw własnych w przekładzie (Na materiale polskiego tłumaczenia „Mistrza i Małgorzaty” Michaiła Bułhakowa). W: Świat przedstawiony w dziełach pisarzy Wschodniej Słowiańszczyzny. Zielona Góra 1994 [dot. m.in. przekł. I. Lewandowskiej].
• G. PRZEBINDA: „Sto dwadzieścia jedna Małgorzata”. O tekście pierwszego polskiego przekładu „Mistrza i Małgorzaty”. „Prz. Rusycystyczny” 2017 nr 2.

Wysocki

• J. SIERADZKI: Na górze i na dole. „Polityka” 1989 nr 40 [dot. m.in.: Wysocki].