Kazimierz IVOSSE
ur. 1938
Podpisywał także utwory nazwiskami: Iwosa-Ivosse; Ivosse-Ivossa.
Prozaik, poeta, publicysta, malarz
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzony 11 marca 1938 w Jarosławiu na Podkarpaciu; syn Mikołaja Iwosa [później: Ivossé], i Anny z domu Babiak. Dzieciństwo spędził w Jarosławiu, gdzie w 1958 ukończył Technikum Drogowo-Geodezyjne. W tym też roku przeniósł się do Wrocławia, pracując dorywczo i równocześnie uczęszczając jako wolny słuchacz na studia dziennikarskie na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1964-66 pracował na Podkarpaciu jako nadzorujący budowę dróg i mostów w Powiatowym Zarządzie Dróg Lokalnych w Brzozowie, w 1967-72 jako starszy ekonomista w Przedsiębiorstwie Sprzętowo-Transportowym Budownictwa Rolniczego w Sieniawie pod Jarosławiem. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką. Debiutował w 1968 na łamach „Życia Przemyskiego” wierszem pt. Otwieranie miasta (nr 34), a w 1969 fragmentami prozy pt. Pory dnia (nr 43). W 1972-82 pracował jako starszy ekonomista w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego „Jarlan” w Jarosławiu; do 13 grudnia 1981 był też kierownikiem „Art-Clubu” w Jarosławiu. Równocześnie kontynuował twórczość poetycką i prozatorską, teksty zamieszczał m.in. w „Prometeju” (od 1971), „Nowinach” (1975-81), „Profilach” (1978-82, z przerwami). Otrzymał wiele nagród i wyróżnień w konkursach na poezję i prozę, m.in. w konkursie o nagrodę „Złotej Lampki Górniczej” (1968, 1970), o „Bieszczadzki Laur” (1972), nagrodę Krakowskiej Rozgłośni Polskiego Radia (1973). W 1980otrzymał III nagrodę na Festiwalu Filmów Animowanych w Moskwie za scenariusz filmu Inspektor na tropie. Był członkiem NSZZ „Solidarność”, redagował Biuletyn Informacyjny Międzyzakładowej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Jarosławiu „Do Rzeczy” (wydawany od kwietnia do listopada 1981). Po ogłoszeniu stanu wojennego kontynuował konspiracyjną działalność związkową w NSZZ „Solidarność”. Od 1982 publikował także powieści. Wiosną 1988 z powodów politycznych wyemigrował do Niemiec. Przebywał do czasu otrzymania azylu jesienią 1988 w obozie dla uchodźców w Oldenburgu. Pracował fizycznie, m.in. jako pomocnik kucharza i dozorca. Wiersze, artykuły i recenzje zamieszczał w pismach krajowych i ukazujących się poza granicami Polski, m.in. w „Słowie” (1990-91), „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” (Londyn 1994-2005), „Teczce” (Paryż), „Kurierze” (Hamburg), „Samym Życiu” (Ahlen), „Naszym Słowie” (Würzburg). Był współzałożycielem Klubu Inteligencji Katolickiej w Lubece (1994) oraz Towarzystwa Krzewienia Kultury Polskiej „Polonus” w Kilonii (1995). Zajął się także malarstwem sztalugowym, grafiką i rysunkiem, brał udział w wielu wystawach zbiorowych na terenie Niemiec (m.in. w Oldenburgu, Lubece i Hamburgu). W 1995-97 prowadził galerię sztuki w Oldenburgu. Został laureatem Nagrody Honorowej m. Jarosławia (1995) oraz nagrody wydawnictwa Artex Publishing (Stany Zjednoczone; 1996). Wstąpił do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w Londynie (w 1997), Stowarzyszenia Éditions „Casimir Le Grand” w Paryżu (w 1997), Jarosławskiego Stowarzyszenia Charytatywnego im. Ojca Pio (w 1999), Lubecker Autorenkreis und seine Freunde e.v. (członek w 2000-06), Polskiego Stowarzyszenia Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie (w 2001; Association Polonaise des Auteurs, Journalistes et Traducteurs en Europe; A.P.A.J.T.E) z siedzibą w Paryżu. Podjął współpracę z wydawaną w Zelowie „Gazetą Kulturalną”, zamieszczając tam wiersze i artykuły (od 2004), a także z kwartalnikami: „Łowiec Galicyjski” i „Porady na zdrowie”. W 2012 zaczął prowadzić blog na Jarosławskiej Platformie Blogowej.
W 1964 zawarł związek małżeński z Anną Nepelską, nauczycielką polskiego (zmarłą w 2006); jest ojcem Iwony Ivosse-Pinno (ur. 1965), historyka sztuki, poetki. Mieszka w Jarosławiu i w Wankendorfie w Niemczech.
TWÓRCZOŚĆ
1. Zanim zabrzmi cisza. [Powieść]. Olsztyn: Pojezierze 1982, 113 s.
Nagroda w konkursie na powieść wydawn. „Pojezierze” w 1980.
2. Obcy [Powieść]. Rzeszów: KAW 1982, 162 s.
3. Wronie oko. [Słuchowisko]. „Ok” 1983 nr 4 s. 7-31.
4. Siódmy dzień święcić. [Powieść]. Rzeszów: KAW 1984, 208 s.
5. Garść nieba, garść piekła. [Powieść]. Rzeszów: KAW 1988, 389 s. Wyd. nast.: Oldenburg; Jarosław: P.W. Kolor-Druk 2014.
6. Wiersze grudniowe=Dezembergedichte. Hannover: Erulier 1995.
Wiersze w jęz. pol. i niem.
6. Przeminęło, odeszło w milczeniu. O Karlu Dedeciusie. [Powieść]. Lubl.: Red. Wydawn. KUL 1997, 268 s.
8. Złoty kościotrup. [Opowiadania]. Tarnów: Ofic. Wydawn. Witek-Druk 1998, 112 s.
9. Fremd in Deutschland. [Wiersze]. Lubeka 1999, 29 s.
Tekst w jęz. pol. i niem.
10. Tak daleko drugi brzeg. Powieść. Jarosław: Wydawn. Franciszkańskie 1999, 143 s.
11. Rzeka ludzi szczęśliwych. Powieść. Jarosław; Wólka Pełkińska: Urząd Parafialny. Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. św. Stanisława B.M. 2000, 207 s.
12. Claudine. Powieść. Krosno: Roksana [2002], 185 s.
13. Kamienica pod czternastką. Powieść. Jarosław: Papirus 2004, 232 s.
14. [Sto] 100 fraszek. Jarosław: Kolor-Druki 2005, 61 s.
15. Odejścia i powroty. Wiersze wybrane. Jarosław; Oldenburg: Papirus [2006], 179 s.
16. Opowiem to jeszcze raz. Powieść. Jarosław: P.W. Kolor-Druk 2007, 234 s.
Dot. biografii Ignacego Łukaszewicza.
17. List otwarty do poety Kennetha Rexrotha albo poemat egzystencjalny. Wr.; Oldenburg: Jarosław: Wydawn. Kolor-Druk 2008, 68 s.
18. Światłocienie. [Felietony]. Jarosław: Parafia Chrystusa Króla 2009, 272 s.
19. Księga ciszy. [Powieść]. Jarosław: Wydawn. Kolor-Druk 2012, 441 s.
20. Cisza i cień. Powieść. Hamburg; Oldenburg/H; Jarosław: Papirus 2015, 291 s.
21. Między ciszą a ciszą. Powieść. Hamburg; Oldenburg: H. Wankendorf; Jarosław: Wydawn. Kolor-Druk 2017, 344 s.
Słuchowiska radiowe, m.in. Gołębie zbierają się przed północą. Radio 1981.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2014.
Wywiady: Noszę w sobie grzech uchodźstwa. Rozm. J. Pless. „Suplement” 1994 nr 6; Patriotyzm emigracyjny między Odrą a Renem. Rozm. R. Iwan. W: R. Iwan: U progu polskiej demokracji. Lubl.-Kilonia 1994.
Zanim zabrzmi cisza
J. GRYGIEL: Pacyfistyczna ballada. „Nowiny” 1982 nr 113.
A. KRZYWDA-NIEWOLAK: Mała epika. „Profile” 1982 nr 7.
T. MATULEWICZ: Wielki niedobry sen. „Tu i Teraz” 1982 nr 13.
H. PANAS. „Gaz. Olszt.” 1982 nr 75.
Obcy
A. GNAROWSKI: Na miarę człowieka. „Tu i Teraz” 1982 nr 28.
A. KRZYWDA-NIEWOLAK: Mała epika. „Profile” 1982 nr 7.
Siódmy dzień święcić
E. BIELA: Okolice roku 1900. „Profile” 1984 nr 11.
Powrót na górę↑
Garść nieba, garść piekła
E. BIELA: John Polak w Ameryce. „Profile” 1989 nr 9.
E. JANISŁAWSKA-MAZURKIEWICZ. „Rzeczywistość” 1989 nr 14.
Z. SZELIGA. „Życie Przemyskie” 1989 nr 8.
Wiersze grudniowe
I. BEAUPRE-STANKIEWICZ: Wiersze w złotej ramie życia. „Dz. Pol. i Dz. Żołn.”, Londyn 1996 nr 261.
Przeminęło, odeszło w milczeniu
J. KOPROWSKI: Wątpliwości i znaki zapytania. „Nowe Książ.” 1997 nr 11.
J. PLESS. „Dz. Pol. i Dz. Żołn.” 1997 nr 191.
Tak daleko drugi brzeg
E. BIELA: Odkurzone słowo: nostalgia. „Akant” 2000 nr 4.
A. NEPELSKA: Szczęście tkwi w spełnieniu. „Dz. Pol. i Dz. Żoł.” 2001 nr 177.
Rzeka ludzi szczęśliwych
A. NEPELSKA: Życie, woda sącząca się przez żwiry…. „Dz. Pol. i Dz. Żołn.” 2002 nr 45 [właśc. 46].
