29. Ławka i ludzie

Prezentacja kolejnych cech ławki także przybiera zaskakującą, nieoczekiwaną postać: „z oparciem / bez jednej całej klepki, na czterech / koślawych nóżkach”. Wyrażenie „bez jednej całej klepki”, wskazujące pewną właściwość przedstawianego przedmiotu, jest modyfikacją stosowanego w odniesieniu do ludzi frazeologizmu: komuś „brakuje piątej klepki”, co stanowi kolejny sygnał antropomorfizacji ławki. Uszkodzone oparcie, krzywe nóżki – to cechy, które mogłyby sprawić, że ławka widziana jest jako nieużyteczna i brzydka. Tymczasem budowa wersyfikacyjna wypowiedzi sugeruje zupełnie inne jej postrzeganie. Wersy o nieregularnej (choć na ogół przybliżonej: 9, 10, 11, 12, 13, 14, 3) liczbie sylab, bezrymowe,

wiersz wolny, wiersz biały

w większości przypadków kończą się ostrymi przerzutniami: „oparciem / bez jednej całej klepki” (rozdzielenie rzeczownika i określającej go przydawki przyimkowej); „na czterech / koślawych nóżkach” (rozdzielenie dwóch przydawek przymiotnych); „wschodzi nad nią / wielki wózek mleczarza” (rozdzielenie orzeczenia i podmiotu); „numery / wczorajszych kołnierzy” (rozdzielenie rzeczownika i określającej go złożonej przydawki dopełniaczowej); „Służbowa rogatywka / pucuje” (rozdzielenie podmiotu i orzeczenia); „przepędza / chmury naftalenu” (rozdzielenie orzeczenia i dopełnienia). Ten powtarzający się zabieg można odbierać jako wyraz zaskoczenia, a nawet podziwu, powodującego nagłe, nieoczekiwane zatrzymanie monologu, jakby utratę tchu mówiącego, utrudniającą swobodne wypowiadanie kolejnych słów. Zwykła, nieco zdezelowana ławka podniesiona zostaje do rangi przedmiotu niezwykłego, godnego uwagi, domagającego się uważnego spojrzenia, które sprzyja odkrywaniu szczególnych przymiotów obserwowanej rzeczy. Sugestię taką pogłębia zawartość kolejnych wersów.

Strona: 123456789