Marcin SENDECKI

Autor(ka) hasła: Barbara Marzęcka

ur. 1967

Poeta, publicysta, tłumacz.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 27 listopada 1967 w Gdańsku; syn Sylwestra Sendeckiego, inżyniera, i Marii z Komszczyńskich, nauczycielki. W 1968 wraz z rodziną zamieszkał w Tomaszowie Lubelskim. Od 1982 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim. Debiutował jeszcze jako uczeń w 1985 wierszami pt. Bajka; Popołudnie, opublikowanymi na łamach „Tygodnika Zamojskiego” (nr 32). Po zdaniu matury w 1986 studiował medycynę w Akademii Medycznej (AM) w Warszawie. W 1987 związał się z redakcją bezdebitowego kwartalnika krakowskiego „brulion” (później „bruLion”), na którego łamach drukował do 1994 wiersze (m.in. w 1993 Wiersz wspólny (półfinałowy), napisany wspólnie z Marcinem Baranem i Marcinem Świetlickim, uznany za manifest pokolenia związanego z tym kwartalnikiem) i artykuły. W czasie studiów na AM był związany z podziemnym ruchem wydawniczym (kolportował publikacje Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOWA) oraz działał w niezależnych strukturach organizacji studenckich (był m.in. przewodniczącym Komisji Uczelnianej, w 1989 szefem komitetu strajkowego AM; w tym samym roku wszedł w skład Komisji Krajowej NZS). W 1990 przerwał studia medyczne i rozpoczął socjologiczne na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Po otrzymaniu magisterium w 1996-2002 uczęszczał na studia doktoranckie w Instytucie Socjologii UW; doktoratu nie ukończył. Jednocześnie w 1996-98 pracował jako socjolog w Departamencie Społeczno-Wychowawczym Ministerstwa Obrony Narodowej. Kontynuował twórczość literacką. Wiersze, recenzje, przekłady z literatury angielskiej publikował m. in. na łamach czasopism „Odra” (1996, 1998, 1999, 2001), „Dekada Literacka” (1998-1999), „Tygodnik Powszechny” (1998, 2000-2003), „Literatura na Świecie” (2005-2007). Był wielokrotnie nagradzany w konkursach literackich. Od grudnia 2001 do grudnia 2011 pracował jako redaktor w tygodniku „Przekrój”, pełnił tam także funkcję sekretarza tygodnika oraz szefa działu kultury, a od 2009 zastępcy szefa działu kultury. W piśmie tym opublikował wiele recenzji literackich i wywiadów głównie z pisarzami i ludźmi kultury, a od kwietnia 2010 do grudnia 2011 drukował stały felieton pt. W tym tygodniu nie piszemy o…. W 2003 jako stypendysta Departamentu Stanu USA uczestniczył w International Writing Program na University of Iowa. W 2011 został członkiem kapituły Nagrody Wielkiego Kalibru przyznawanej na Międzynarodowym Festiwalu Kryminału we Wrocławiu. W latach 2012-2013 był sekretarzem redakcji w miesięczniku „Exklusiv”. W 2012 zaczął publikować recenzje w „Gazecie Wyborczej” oraz podjął współpracę z magazynem „Książki”. W 2015 otrzymał stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2016 stypendium artystyczne m.st. Warszawy.

W 1995 zawarł związek małżeński z Katarzyną Pruchla, redaktorką, tłumaczką (rozwiedzeni), z tego związku ma córkę Zuzannę (ur. 1999). W 2013 poślubił Karolinę Felberg, badaczkę literatury i edytorkę. Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Z wysokości. Wiersze z lat 1985-90. Kr., Wwa: bruLion 1992, 31 s. BibLioteka. Przedr. zob. poz. 7.
2. Książeczka do malowania. [Wiersze]. [Rys.:] Wyd. Rybitwa. Red.: A. Burszta. Legnica: Centrum Sztuki – T. Dram. 1998, 14 s. Przedr. zob. poz. 6.
3. Muzeum sztandarów ruchu ludowego. [Wiersze]. Legnica: Centrum Sztuki – T. Dram. 1998, 14 s. Barbarzyńcy i Nie, 11.
4. Parcele. [Wiersze]. Kr., Wwa: bruLion 1998, 24 s. BibLioteka. Przedr. zob. poz. 7.
   Cykle: Top market; Parcele.
5. Opisy przyrody. [Wiersze]. Legnica: Biuro Lit. Port Legnica 2002, 36 s. Port Legnica 2002, 4.
6. Szkoci dół. [Wiersze]. Kr.: a5 2002, 53 s.
   Cykle: Pamiątka z celulozy; Książeczka do malowania [poz. 2]; Koszary.
7. Z wysokości; Parcele. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2006, 84 s. Wielki Kanion, 8.
   Zawiera wiersze z poz. 1, 4.
8. Trap. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2008, 35 s. Poezje, 12.
   Nominacja w kategorii książka roku Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w 2009, nominacja do nagrody kanału TVP Kultura – Gwarancja Kultury w 2009.
9. [Dwadzieścia dwa] 22. [Wiersze]. Pozn.: Wydawn. Woj. Bibl. Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2009, 28 s. Bibl. Poezji Współcz., 8.
   Nominacja w kategorii książka roku Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w 2010.
10. Pół. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2010, 62 s. Poezje, 52.
    Nominacja w kategorii książka roku Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w 2011; nominacja do nagrody kanału TVP Kultura – Gwarancja Kultury w 2011.
11. Farsz. [Wybór wierszy]. Wr.: Biuro Lit. 2011, 50 s. Poezje – Biuro Lit.; 66.
    Nominacja w 2012 do Nagrody Lit. Gdynia i do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii książka roku.
12. Błam 1985-2011. [Wiersze zebrane]. Wr.: Biuro Lit. 2012, 354 s. Dożynki;18.
13. Antologia. [Wybór wierszy]. [Wstęp.:] P. Próchniak. Wwa: Hachette Polska 2013, 190 s. Poezja Polska, 84.
    Zawiera wybór wierszy z poz. 1, 4-6, 8-11.
14. Pamiątka z celulozy. Wybór wierszy. [Wybór i posł.:] P. Mackiewicz. Pozn.: Wydawn. Woj. Bibl. Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2014, 138 s. Bibl. Poezji Współcz.,80.
    Zawiera wybór wierszy z poz. 1, 4-11.
    Dwa warianty okładki.
15. Przedmiar robót. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2014, 36 s. Poezje, 114.
    Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius w kategorii książka roku 2014.
16. Figle w fokarium. O fokach z Helu. [Opowiadanie dla dzieci]. Il.: E. Poklewska-Koziełło. Wwa: Egmont Polska 2015, 32 s. Czytam sobie . Poziom 1. Edukacyjny Egmont.
17. Lamety. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2015, 60 s. Poezje, 136.
    Adaptacja w formie komiksu wiersza pt. 21 lipca: Czekolada stołeczna. [Rys.:] M. Prawelska. W: Powrót barbarzyńców i nie. Wr. 2013 s. 21-24.
    Nadto słowa do: Tractus-na chór mieszany a capp. [Muz.:] M. Zieliński. Kr.: PWM 2001, 14 s.
    Wybory wierszy M. Sendeckiego w przekł.: niem.: Parzellen. Gedichte aus zehn Jahren. [Przeł.:] M. Braun, G. Kahlau. Mainz 1997. – portug.: Parcelas. [Przeł.] R.A. Branco. [Lisboa] 2001.

Przekłady

1. T. Zeldin: Jak rozmowa zmienia twoje życie. [Eseje]. Przeł.: M. Sendecki. Wwa: W.A.B. 2001, 134 s.
2. J. Schuyler: Trzy poematy. [Przeł.:] M. Sendecki, A. Sosnowski, B. Zadura. Wr.: Biuro Lit. 2012, 104 s. Poezje,78.

Prace redakcyjne

1. Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler. Pomysł i red. antologii: M. Baran, M. Sendecki, M. Świetlicki. Kr.: Zebra 1997, 39 s. Bibl. Zebry. Wyd. nast. [popraw.] w: Żegnaj, laleczko. Wiersze noir. Z dodaniem legendarnej antologii Długie pożegnanie. Kr.: EMG 2010, 102 s.
   Wiersze poświęcone autorowi powieści kryminalnych, R. Chandlerowi.
2. J. Le Carré: Zdania i uwagi. Selected, fragments. [Antologia cytatów]. Przeł.: L. Dorn [i in.]. Wybrał : M. Sendecki. Łódź: Muzeum Książki Artyst. 1998, 19 s. The British Council Poland.
   Tekst w jęz. pol. i ang.
3. Bombardeo de poemas sobre Varsovia = Bombing of poems over Warsaw. [Wiersze]. [Wiersze poetów pol. wybrał M. Sendecki. Przeł. na jęz. hiszp.: G. Beltran i A. Murcia. Przekł. na jęz. pol.: M. Kałuża. Red.: G. Beltran, M. Sendecki i M. Ziętara]. Wwa: m. st. Wwa 2009, 125 s.
   Tytuł na okł.: Deszcz wierszy nad Warszawą. – Tekst częściowo równolegle w jęz. pol., ang. i hiszp. – Do książki dołączona jest płyta CD z nagraniami wierszy.
4. Wiersze polskie po 1918 roku. Pogoda ziemi. [Antologia]. [T. 2.] Wybór i oprac.: M. Sendecki. Kalisz: Martel 2010, 512 s.
5. Żegnaj, laleczko. Wiersze noir. Z dodaniem legendarnej antologii Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler. [Red.:] M. Baran, M. Sendecki, M. Świetlicki. Kr.: EMG 2010, 102 s. Zob. poz. 1.
   Antologia wierszy poetów pol. poświeconych autorowi powieści kryminalnych, R. Chandlerowi.

PRZEKŁADY

Przekłady wierszy M. Sendeckiego w zagranicznych antologiach, m.in.: ang.: Young poets of a new Poland. An anthology. [Przeł.] K. Lars [i in.]. London 1993; City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. [Przeł.] M. J. Mikoś. [Wstęp:] A. Niewiadomski. Bloomington, IN 2015 [teksty w jęz. pol. i ang.], – bułg.: Antologiâ na novata polska poeziâ. [Przeł.] B. Dankov. Sofiâ 2006, Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989 = Lûbov ne e dumata. Antologiâ na polski poetesi i poeti, debûtirali sled 1989 godina. [Wybór:] J. Dehnel i M. Woźniak. [Przeł.:] D.G. Hamze, P. Karag’ozov, D. Lau-Bukovska. Plodiv 2014 [tekst w jęz. pol. i bułg.], – czes.: Bilé propasti. Antólogie mladé polské poezie.[Przeł.] B. Trojak [i in.]. Brno 1997, – franc.: Poésie. [Przeł.] Ch.-H. du Bord [i in.]. [Montricher] Paris 2000, – hiszp.: [Ciento uno] 101. (6 poetas polacos contemporáneos). [Wybór i wstęp:] M. Ziętara. [Przekł.:] M. Ziętara [także oprac. i wstęp], M. Barrientos. Santiago de Chile 2008 [tekst w jęz. pol. i hiszp.]; Poesia a contragolpe. Antologia de polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przeł.:] A. Murcia, G. Beltrán , X. Farré, Zaragoza 2012,– niem.: Am Rande des Himmels. [Red.]. P. Grosz. Mainz 1995; Poesie. [Przeł.] K. Dedecius. Zürich 1996; Es ist Zeit Wechsle die Kleider. Stimmen aus Polen.. [Oprac.:] P. Gehrisch, D. Krause. Dresden 1998 [teksty w jęz. pol. i niem.]. – rum.: Poets in Trnsylvania. [Przeł.:] C. Alexandrescu, R. Nitescu. Sibiu 2015, – serb.: Moj poljski pesnički XX vek. Antologija. [Oprac. i przekł.:] B. Rajčíc. Beograd 2012; Rečnik mlade poljske poezije. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960-1990. [Przeł.] B. Rajčić. Beograd 2013, – słoweń.: Akslop poljska nazaj. Antologia novejše poljske poezje. [Przeł.]. P. Čučnik. [i in.]. Ljubljana 2005. – szwedz.: 17 [Sjutton] polska poeter. [Red.]. I. Grönberg. Stockholm 2003.

OPRACOWANIA (wybór)

• Ank. 2009, 2011.
• Wywiady: Nie widzę w tym żadnego powołania. Rozm. K. Czanganik. „Gaz. Krak.” 1994 nr 62; Opisy przyrody to ostrzeżenie. Rozm. J. Przybyłowski. „Lampa” 2009 nr 10; O ciele (wiersza). Rozm. W. Klera. „Elewator” 2015 nr 1.

• LP XX w. (M. Jentys).

Ogólne

• P. MACKIEWICZ: Sequel. O poezji Marcina Sendeckiego. Pozn.: Wydawn. Bibl. Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2015, 178 s.

• J. KORNHAUSER: Nowi dzicy. W tegoż: Międzyepoka. Kr. 1995 [m.in. dot. M. Sendeckiego].
• J. KLEJNOCKI, J. SOSNOWSKI: Chwilowe zawieszenie broni. Wwa 1996, passim.
• A. NASIŁOWSKA: Kto się boi dzikich? „Teksty Drugie” 1996 nr 5 [m.in. dot. M. Sendeckiego].
• R. Grupiński, I. Kiec: Doświadczaj mnie Panie. W tychże: Niebawem spadnie błoto. Pozn. 1997 [dot. m.in. M. Sendeckiego].
• A. GRABOWSKI: Początek epoki post. O wierszach Marcina Sendeckiego. „Dekada Lit.” 1999 nr 5/6.
• L. PUŁKA: Szkoła przetrwanie. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 42 dod. „Gaz. Dolnośl.”.
• J. GUTOROW: Marcin Sendecki. Notatki. W tegoż: Niepodległość głosu. Kr. 2003.
• J. ŁUKASIEWICZ: Widoki z drugiego… W tegoż: Ruchome cele. Wwa 2003.
• Z. STECHNIJ, A. STECHNIJ: Od patrzenia przez soczewkę do metafizyki – próba wejścia w poetycki świat Marcina Sendeckiego. W tychże: Oswajanie poetów. Lubl. 2003.
• J. ORSKA: Warunki obserwacji. „FA-art” 2006 nr 1/2 [dot. także M. Barana], przedr. z podtyt.: O poezji Marcina Sendeckiego i Marcina Barana w tejże: Liryczne narracje. Kr. 2006 oraz w: Nowa poezja polska. Kr. 2009.
• P. KĘPIŃSKI: Zawsze chaos. Taki jest Marcin Sendecki. W tegoż: Bez stempla. Wr. 2007.
• J. PILCH: Mściciel z „Przekroju”. „Dz. Polska-Europa-Świat” 2009 nr 1.
• J. ORSKA: Touched for the first time. „Odra” 2010 nr 2.
• J. ORSKA: Była sobie raz królewna, czyli jak czytać wiersze. „Odra” 2012 nr 4.
• P. MACKIEWICZ: „Czy bruLion” nie ma końca ? Roczniki osiemdziesiąte wobec „bruLionu”. W tegoż: Małe i mniejsze. Katow. 2013 [dot. m.in. M. Sendeckiego].

Z wysokości

• M. CISŁO: Poetycka seria bruLionu. Odwróć głowę. „Prz. Lit.” 1993 nr 4 [dot. też: M. Świetlickiego].
• R. MIELHORSKI: Czystopis. Seria poetycka „brulionu”. „Nowe Książ.” 1993 nr 12.
• M. STALA: Będzie święto, będziemy jeść ciastka. „Tyg. Powsz.” 1993 nr 27, przedr. w tegoż: Druga strona. Kr. 1997.
• M. STALA: Dotknięcie ziemi. O jednym wierszu Marcina Sendeckiego. „NaGłos” 1995 nr 20, przedr. w tegoż: Druga strona. 1997 [dot. wiersza: „Z wysokości drugiego pietra…” ].
• S. MATUSZ: Oko Boga, oko brata. O wierszu M. Sendeckiego „Z wysokości”. „Migotania” 2011 nr 1.

Muzeum sztandarów ruchu ludowego

• A. EKIERHARD: Wystawcie to sobie. „Studium” 1998 nr 13/14.

Parcele

• D. FOKS: Strzały znikąd. „Gaz. Wybor.” 1998 nr 281.
• G. LUTEREK: Znikąd, donikąd. „Czas Kultury” 1998 nr 4.
• W. BONOWICZ: Nie do ustalenia. „Tyg. Powsz.” 1999 nr 10.
• J. GUTOROW: Kilka uwag parcelanta. „Odra” 1999 nr 1.
• A. KACZANOWSKI: Popioły Sendecki. (Na podstawie Parcele Sendecki). „Studium” 2000 nr 2 /3.

Opisy przyrody

• J. GUTOROW: Lektura nieustająca. „Odra” 2002 nr 10 [dot. też: Szkoci dół].
• A. KAŁUŻA: Zamazywanie, zacieranie brzmień. „FA-art” 2002 nr 3.
• J. ŁUKASIEWICZ: Widoki „z drugiego”… „Nowe Książ.” 2002 nr 7 /8.
• P. ŚLIWIŃSKI: Fragmenty, ułamki. „Res Publica Nowa” 2002 nr 9 [dot. też: Szkoci dół].
• J. WAJS: Patchworki. „Twórczość” 2002 nr 11/12. [dot. też: Szkoci dół].
• A. KAŁUŻA: Schodząc: Opisy przyrody Marcina Sendeckiego. W tejże: Bumerang Wr. 2010.

Szkoci dół

• J. GUTOROW: Lektura nieustająca. „Odra” 2002 nr 10 [dot. też: Opisy przyrody].
• A. POPRAWA: Czy (za oknem) jest jakaś idea (Marcinie)? „Nowe Książ.” 2002 nr 10.
• P. ŚLIWIŃSKI: Fragmenty, ułamki. „Res Publica Nowa” 2002 nr 9 [dot. też: Opisy przyrody].
• J. WAJS: Patchworki. „Twórczość” 2002 nr 11/12 [dot. też: Opisy przyrody].
• J. ORSKA: Unmitigated hell. „Arkusz” 2003 nr 3.
• L. SZARUGA: Świat poetycki (XVIII). „Zesz. Lit.” 2003 nr 1 [m.in. dot. M. Sendeckiego].

Z wysokości; Parcele

• S. CHYCZYŃSKI: Z wysokości drugiego piętra. „Twórczość” 2006 nr 12.
• A. KAŁUŻA: Czuwanie przy zwłokach liryzmu. „Arte” 2006 nr 6.
• K. MIŁOBĘDZKA: Zobaczyć to co widać. „Tyg. Powsz.” dod. „Książ. w Tyg.” 2006 nr 47.
• A. KAŁUŻA: Głosy; A. ŚWIEŚCIAK: Przymus mówienia. „Opcje” 2007 nr 12 [dot. też: W. Bonowicza].

Trap

• P. MACKIEWICZ: Przechodzisz albo wpadasz. „Odra” 2008 nr 10.
• J. ORSKA: Niedziela jak pusty basen. „Nowe Książ.” 2008 nr 5.
• A. PYZIK: Pewna ilość poezji. „Lampa” 2008 nr 4.
• K. SIWCZYK: Cięcia i powroty. „Tyg. Powsz.” 2008 nr 6, przedr. w tegoż: Ulotne obiekty ataku. Mikołów 2010.
• J. GUTOROW: Tytuł na końcu. „Polska” 2008, dod. nr 263.

[Dwadzieścia dwa] 22

• A. KAŁUŻA: Stłumienia. „FA-art” 2009 nr 4, przedr. pt. Przygoda w budce telefonicznej w tejże: Wielkie wygrane. Mikołów 2011.– P. KOZIOŁ: Efekt niedopasowania. „Lampa” 2009 nr 9.
• J. MADEJSKI: Admonicja goni adhortację. „Nowe Książ.” 2009 nr 8.
• A. WOLNY-HAMKAŁO: Intensywność i elegancja wierszy Sendeckiego. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 234.
• J. BIERUT: Ta łuna to on. „Twórczość” 2010 nr 1.

Pół

• J. FIEDORCZUK: Kondensacja. „Twórczość” 2010 nr 4.
• A. ŚWIEŚCIAK: Pół Sendeckiego. W tejże: Lekcje nieobecności. Mikołów 2010.
• J. ŁUKASIEWICZ: …Pół… notatki literackie. „Odra” 2011 nr 1.
• P. MACKIEWICZ: Ty dwa, ja pół. „Nowe Książ.” 2011 nr 3, przedr. w tegoż: Małe i mniejsze. Katow. 2013.
• L. SZARUGA: Świat poetycki (LI). „Zesz. Lit.” 2011 nr 2.

Farsz

• M. BARAN: Zamieranie słów. [on-line] [dostęp 20 listopada 2016]. Dostępny w Internecie: http://portliteracki.pl/przystan/teksty/zamieranie-slow/.
• J. FIEDORCZUK: Bez znieczulenia. „Twórczość” 2012 nr 8.
• P. MACKIEWICZ: „Tak mi mów”. „Nowe Książ.” 2012 nr 7, przedr. w tegoż: Małe i mniejsze. Kat. 2013.
• K. SIWCZYK: „Rano kawa i napalm” W tegoż: Kinkiety w piekle. Mikołów 2012.

Błam

• M. MACKIEWICZ: W ciemnych, jucznych słowach. W tegoż: Małe i mniejsze. Katow. 2013.

Przedmiar robót

• W. KLERA: Suma niespełnień. „Elewator” 2015 nr 2.
• M. OLSZEWSKI: Sendecki sentymentalny. „Nowe Książ.” 2015 nr 5.
• A. ŚWIEŚCIAK: Bez pomiaru. „Tyg. Powsz.” 2015 nr 21.

Lamety

• A. FRĄCZYSTY: Cierpliwe słuchanie szorstkiej frazy. [on-line] [dostępny 20 listopada 2016] Dostęp w Internecie: http://portliteracki.pl/przystan/teksty/esej-andrzeja-fraczystego/.
• I. PODLECKA: Lutując. Powst. 2015 [on line] [dostępny 20 listopada] Dostęp w Internecie: http://portliteracki.pl/przystan/teksty/szkic-ilony-podleckiej/.
• P. MACKIEWICZ: Trap, scat, wir.: „Lamety”. „Nowe Książ.” 2016 nr 4.