Marek Krystian Emanuel BACZEWSKI

Autorka hasła: Katarzyna Batora

ur. 1966

Właściwe imię i nazwisko: Marek Kowalik.

Poeta, prozaik, eseista, krytyk literacki.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony w 1966? w Bielawie. Przez pewien czas mieszkał w Zabrzu. Debiutował tomikiem wierszy pt. Fortepian Baczewskiego i inne konstrukcje (wyd. Płock 1994). Liczne wiersze (pisane często w cyklu Ars Poetica), nadto prozę i recenzje ogłaszał m.in. w pismach: „FA-art” (od 1995, z przerwami), „Nowy Nurt” (1995-96), „Opcje” (od 1995, z przerwami; tu od 2005 teksty w dziale Felieton), „Arkadia” (1996-99), „Kresy” (1998, 2002, 2004), „Studium” (1998, 2004, 2006-07), „Topos” (1998, 2000-03, 2006, 2008), „Czas Kultury” (1999), „Nowa Okolica Poetów” (1999, 2002, 2006-08), „Twórczość” (1999, 2002, 2006-08, 2010, 2012, 2014, 2016; tu m.in. proza w cyklu Opowiadania krótkie), „Fraza” (2000, 2007, 2009-10, 2014), „Akcent” (2014), „Odra” (2014). Felietony zamieszczał też na portalach internetowych: Witryna Czasopism oraz „Dodatek LITERAcki”. Za twórczość poetycką otrzymał I Nagrodę na V Ogólnopolskim Konkursie Poezji „Beskidy’96”, nagrodę poetycką im. R.M. Rilkego w pierwszej edycji konkursu zorganizowanego przez pismo „Topos” (1997) oraz nagrodę pisma „Nowa Okolica Poetów” (2007). Mieszka w Zawierciu.

TWÓRCZOŚĆ

1. Fortepian Baczewskiego i inne konstrukcje. [Wiersze]. Oprac. graf.: A. Łukawski. Płock: Stow. „Civitas Christiana” 1994, 42 s.
Tu na obwolucie data ur. M.K.E. Baczewskiego: 1967.
2. Taniec piórem. [Wiersze]. Bytom: „FA-art” 1998, 45 s. Ser. Poetycka Kwart. Lit. „FA-art”, 2.
3. Kasandra idzie przypudrować nosek. Bacevii Cassandra obscurum poema. [Poemat]. Kr.: „Zielona Sowa”; Studium Lit.-Artyst. przy Inst. Filologii Pol. UJ 1999, 50 s. Bibl. Pis. Lit.-Artyst. „Studium”, 13. Przedr. zob. poz. 11.
4. Wiersze żebrane. Kr.: Fall 1999, 45 s. Dać Świadectwo. Przedr. zob. poz. 11.
5. Wybór wierszy. Sopot: Tow. Przyjaciół Sopotu 2000, 48 s. Bibl. „Toposu”. Przedr. zob. poz. 11.
6. Antologia wierszy nieśmiałych. [Poezje]. Tychy: T. Mały 2003, 61 s. Bibl. Tyskiej Zimy Poetyckiej. Przedr. zob. poz. 11.
Nagroda w konkursie „Tyska Zima Poetycka” w 2003.
7. Morze i inne morza. [Wiersze]. Mikołów: Inst. Mikołowski 2006, 56 s. Bibl. Arkadii, 24.
Nominacja do Nagrody Lit. „Gdynia” w 2007.
8. [Pięć] 5 poematów. Bytom, Katow.: Wydawn. FA-art 2006, 50 s. Przedr. (z wyjątkiem poematu: Canto) zob. poz. 11.
Zawartość: Ars Poetica XXIII: Distilled from pure grain; Canto; 62; Ars Poetica VII: Ostatni wieczór autorski; Miesto Prochłady. 18 sonetów do Mariny Cwietajewej.
9. Nie używaj tego ognia. Scenariusz słuchowiska. „Dialog” 2008 nr 9 s. 63-72.
Adapt. radiowa: Reż.: W. Modestowicz. Radio 2008 [Nagroda specjalna ZAiKS-u].
10. Dykteryjki o Bogu, przyjaźni i wielbłądach. [Opowiadania]. Katow.: Stow. Inicjatyw Wydawn.; Górnośląskie Centrum Kultury 2009, 63 s. Bibl. Kwart. Kult. „Opcje”.
Zawartość: Charon; Most; Trzej przyjaciele; Ja, dwa wielbłądy; Cień; Jurodiwy; Skazaniec; Lamech, sługa Boży.
11. Fortepian i jego cień. [Wiersze]. Pozn.: Wydawn. Woj. Bibl. Publicznej i Centrum Animacji Kultury 2010, 244 s. Bibl. Poezji Współcz. – Woj. Bibl. Publiczna i Centrum Animacji Kult. w Pozn., 16.
Zawiera wiersze wybrane z poz. 1, 7, – nadto: poz. 3-6, 8 [z wyjątkiem poematu: Canto] oraz cykl pt. Wiersze nowe. – K. Siwczyk: Wracając do powrotów [posł.].
12. Była sobie książka. Eseje. Mikołów: Inst. Mikołowski 2011, 191 s. Ser. Krytyczna Bibl. Arkadii, 65.
Zawartość: Aforyzmy o czytelniku; Była sobie książka [dot. historii książki]; Warowną twierdzą jest mój głód [dot. m.in. twórczości G. Bataille’a]; Gwiazda Hamlet [dot.: Z. Herbert: Tren Fortynbrasa; W. Wirpsza: Sens Fortynbrasa; J. Suchanek: Spis Fortynbrasa]; Wojna i piękno [dot. m.in. poematu G. Apollinaire’a: Prześliczna rudowłosa].
13. Bajki Baczewskiego. [Opowiadania]. Katow.: Wydawn. FA-art 2012, 187 s.
Zawartość: Bajka o królewnie, której nie było; Czerwony Kapturek; Kopciuszek; Lustro Które Mówi; Bajka o biednym rybaku i złotej rybce; Bajka o małym królu; Bajka o zagubionym zajączku; Ostatnia przygoda wesołego Robin Hooda; Bajka o królestwie niebieskim; Bajka o błędnym smoku i bezbłędnym rycerzu; Obcy; Bajka o przebudzonej królewnie; Bajka o wielkich podobieństwach i drobnych różnicach; Bajka o zamienionym żołnierzu; Krótka bajka o miłości; Bajka o pięknej królowej i źródle wody żywej.
14. Złote myśli samobójcze. [Szkice]. Mikołów: Inst. Mikołowski 2014, 131 s. Bibl. „Arkadii” – pisma katastroficznego, 108.
Druk. wcześniej na łamach pism: „Opcje”, „Witryna Czasopism”, „FA-art”, „Dodatek LITERAcki”. – Zawartość: Jak żyć? – czyli gentelman, artysta, asceta i pieniądze [dot. m.in. L. Tołstoja]; Apologia z trzema kropkami; Il miglior ladro; Cyrk jako katastrofa; Problemy z nadwagą? Porzuć nieskuteczne diety! [dot. m.in. Anny Kareniny, postaci z powieści L. Tołstoja]; Seks w dobie internetu; Copulatio lucri causa albo łańcuszek św. Hermesa; Lament na zwarcie w płycie głównej; Kopiąc piłkę w drużynie Platona [o stosunku Autora do filozofii Platona]; Me quater undenos Decembris albo mężczyzna w wieku męskim; Złote myśli samobójcze; Dlaczego trzeba karmić misie; Uwaga! Czytanie poniższego tekstu zagraża śmiercią lub trwałym kalectwem!; Najlepszy wybór; Czemuś mnie wziął i opuścił?!; Rzucając perły czystej elokwencji przed wieprze z trzody czczej erudycji; Spóźniającym się na randki zwracamy honor; Ranking literówek; Śmierć po pracowitym życiu; Nikomunikacja; Opowieść o myślącym człowieku; Narrare humanum est; Lekce homo. Co się pije, co się je; Lista Bolka albo czy istnieje międzynarodowy spisek dziewic?; Pierwszy polski pacyfista albo przepis na rycerza [dot. króla Leszka Białego]; Ein feste Burg ist unser Teufel; Zrób coś dla jaj; Życzenia noworoczne jako literatura wyczerpania; Wąż; Tako rzecze Cambronne; Nota od autora. – Tu na obwolucie data ur. M.K.E. Baczewskiego: 1964.
15. Projekt „Orfeusz”. [Wiersze]. Mikołów: Inst. Mikołowski 2016, 67 s. Bibl. „Arkadii”, 127.
Nominacja do nagrody Śląski Wawrzyn Lit. w 2017.
16. Wejdź do mnie. [Wiersze]. Łódź: Dom Lit. SPP. Oddz. 2017, 66 s. Białe Kruki, Czarne Owce, 10.
Słuchowiska radiowe: Cień. Radio 2000 [nagroda na festiwalu T. Radia Rzeszów]. – Obcy. Radio 2001. – Lata wieku XX. Radio 2006. – Ironia losu. Reż.: M. Wojtyszko. Radio 2014. – Zob. też Twórczość poz. 9.

OPRACOWANIA (wybór)

• Wywiady: „Żyjemy w czasach, które nie mają czasu”. Rozm.: M. Melecki, K. Siwczyk. „Arkadia” 2003 nr 13/14; Być w nadziei. Rozm. J. Winiarski. „Studium” 2007 nr 3/4; Od książek, które szanuję, oczekuję refleksji na mój temat. Rozm. J. Durski. „Nowa Okolica Poetów” 2007 nr 2; Realizm magiczny Podlasia. Rozm. J. Jaworska. „Dialog” 2008 nr 9 [dot. słuchowiska: Nie używaj tego ognia]; „Będę liczył gwiazdy w dzień”. Rozm. A. Świeściak. „Opcje” 2012 nr 4; Kto pierwszy parsknie śmiechem, ten dostaje oklep. Rozm. R. Gawin. „Arterie”, Łódź 2015 nr 3; Dzikie zwierzęta. Rozm. A. Świeściak. „Opcje” 2016 nr 4; Werbalizacja wewnętrznej prawdy. „Próżnia” Marka K.E. Baczewskiego. Rozm. R. Rutkowski. „Arterie” 2016 nr 2.

OGÓLNE:

• C.K. KĘDER: Ostatni taki Baczewski w obronie wierszoklectwa pseudointelektualnego. „FA-art” 1998 nr 1/2 [dot. m.in. M.K.E. Baczewskiego].
• [I.S. FIUT] I. MOSTOWICZ: W kręgu młodej literatury krakowskiej. „Koniec Wieku” 2000 nr 16 [dot. też: J. Franczaka, Ł. Orbitowskiego i J. Wysowskiego].
• M. KIÂNOVSKA: Bačevskij, gorilka, Kassandra i kava. Kilka ekstraordinarnych sužetiv na „B”. „Kurier Krivbasu” 2005 nr z XI [oryginał w masz. w jęz. pol. pt. Baczewski, wódka, Kassandra i kawa. Kilka nadzwyczajnych fabuł na „B” dostępny w Bibliotece Domu Literatury w Wwie].
• A. ŚWIEŚCIAK: Profanacje M.K.E. Baczewskiego. „FA-art” 2009 nr 4.
• D. KUJAWA: „Powiedzmy kolokwialnie, że ja z innej beczki”. Marek Krystian Emanuel Baczewski jako poeta przemilczany. W: Nie w pierwszym szeregu. Tor. 2015 [dostępny w Bibl. Nar. jako plik tekstowy w formacie PDF].

Fortepian Baczewskiego i inne konstrukcje

• J. SZAKET: Konstrukcja fortepianu. „FA-art” 1994 nr 4.
• A. DOROBEK: Fortepianowy tygiel. „Nowy Nurt” 1995 nr 12.
• P.W. LORKOWSKI: Gry demiurga. „Topos” 1995 nr 9/10.

Taniec piórem

• A. CHOJECKI. „Topos” 1999 nr 1.
• A. DOROBEK: Powtórka z Nabokova, czyli echa płockich konkursów literackich. „Gościniec Szt.” 1999 nr 2/4.
• K. MALISZEWSKI: Tańczący z rozpaczą albo Postmodernizm w przypisach. „Studium” 1999 nr 1/2.

Kasandra idzie przypudrować nosek

• T. CZERSKA: Czytane na gorąco. „Pogranicza” 1999 nr 4.
• D. PAWELEC. „Nowe Książ.” 1999 nr 9.
• A. ŚWIEŚCIAK: Baczewski wysiaduje. „Opcje” 1999 nr 6.
• M. WAWRZYŃSKA: Życie to nie nasza sprawa. „Studium” 1999 nr 5.
• A. KAŁUŻA: „Poeta idzie przypudrować nosek”. W tejże: Bumerang. Wr. 2010.

Wiersze żebrane

• J. SZAKET: Klocki św. Baczewskiego. „FA-art” 2000 nr 2.
• P. KOZIOŁ: Marek, Krystian, Emanuel. „Twórczość” 2011 nr 4 [dot. wiersza pt. Nieopalimaja kupina z cyklu: Ikonopisanie].

Wybór wierszy

• P. GULDA: Mickiewicz – copy writer. „Gaz. Morska” 2000 nr 295.
• A. KAŁUŻA: Flos poetarum. „FA-art” 2001 nr 1.

Antologia wierszy nieśmiałych

• Ł. ABALAR: Czyżby książka dla wybrednych. „Studium” 2003 nr 5/6.
• A. KAŁUŻA: Baczewski coraz bardziej Baczewski. „FA-art” 2003 nr 1/2.
• A. ŚWIEŚCIAK: Czy Baczewski może być zbawiony i 36 innych kazań. „Opcje” 2003 nr 6.
• K. MALISZEWSKI: Śmierć i nieśmiałość. W tegoż: Rozproszone głosy. Wwa 2006.
• S. MATUSZ: Śmierci równoległe albo rapsod żałobny M.K.E. Baczewskiego. „Migotania” 2011 nr 2.

Morze i inne morza

• A. PIECH-KLIKOWICZ: Trawienie świata. „Nowe Książ.” 2007 nr 5.
• A. ŚWIEŚCIAK: Baczewski i inne morza. „Opcje” 2007 nr 1, przedr. „Nowa Okolica Poetów” 2007 nr 2.
• K. ZDANOWICZ-CYGANIAK: Podtopieni. „Śląsk” 2007 nr 7.
• T. CIEŚLAK: „Morze…” M.K.E. Baczewskiego. W tegoż: W poszukiwaniu ostatecznej tajemnicy. Łódź 2009.

Nie używaj tego ognia

• Zob. Wywiady.

Dykteryjki o Bogu, przyjaźni i wielbłądach

• A. MARCHEWKA: Samotność nie jest żadnym położeniem. „Lampa” 2010 nr 6.
• P. URBANIAK: Dykteryjki na poważnie. „Nowe Książ.” 2010 nr 4.

Fortepian i jego cień

• K. SIWCZYK: Wracając do powrotów. W tegoż: Ulotne obiekty ataku. Mikołów 2010.
• J. MADEJSKI: Głód formy. „Nowe Książ.” 2011 nr 2.

Bajki Baczewskiego

• P. MAŁOCHLEB: Wybawienie w świecie fikcji. „Nowe Książ.” 2012 nr 12.
• E. KĄCKA: Baczewski po drugiej stronie lustra. „Twórczość” 2013 nr 6.

Złote myśli samobójcze

• M. BARAN [on-line] [dostęp 29 marca 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.instytutmikolowski.pl/marek-k.-e.-baczewski-zlote-mysli-samobojcze.php