Maria DELAPERRIÈRE
ur. 1941
Podpisywała teksty także: Marie Delaperrière, Maria Korcala-Delaperrière.
Historyk i teoretyk literatury, komparatystka.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzona 9 maja 1941 w Krakowie; córka Józefa Korcali, nauczyciela i działacza kulturalnego, i Jadwigi z Tucholskich, nauczycielki. Dzieciństwo spędziła w Kaliszu; tu od 1954 uczęszczała do III Liceum Ogólnokształcącego im. Anny Jagiellonki; maturę zdała w 1958. Następnie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie; w 1963 uzyskała magisterium. W 1963-65 studiowała filologię romańską na UJ. W 1965 wyjechała do Francji, gdzie w 1966-69 kontynuowała studia romanistyczne na Université Paris Sorbonne – Paris IV. W 1969 zawarła związek małżeński z Jeanem Delaperrière, profesorem języka i literatury francuskiej. W 1970 wyjechała wraz z mężem do Jass w Rumunii, gdzie oboje do 1973 wykładali literaturę francuską na tamtejszym uniwersytecie. W 1971 debiutowała artykułem krytycznym pt. Apollinaire et le cubisme na łamach ukazującego się w Jassach pisma „Cronica” (nr 4). W 1973-74 przebywała wraz z mężem w Moguncji. Zajęła się badaniem dwudziestowiecznej kultury i literatury polskiej oraz badaniami porównawczymi. W 1975 obroniła na Université Paris Sorbonne – Paris IV doktorat na podstawie pracy Jan Brzękowski au carrefour des différentes tendances poétiques en France et en Pologne (promotor prof. Zygmunt Markiewicz). W 1975 została członkiem Instytutu Studiów Słowiańskich (Institut d’Études Slaves; od 1996 członek rady naukowej; od 2008 członek komitetu wydawniczego). Od 1976 należała do Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego (Société Historique et Littéraire Polonaise; od 2004 członek rady administracyjnej i komisji naukowej). Od 1976 wykładała w Institut National des Langues et Civilisations Orientales (INALCO) w Paryżu (od 1981 na stanowisku docenta). W 1984 na Université Paris Sorbonne – Paris IV habilitowała się na podstawie pracy Aux sources des nouvelles structures de l’imagination poétique en Pologne (1918-1930); Étude comparée à la lumière des tendances poétiques européennes. W 1985 otrzymała tytuł profesora. Od tegoż roku do 2009 kierowała Sekcją Języka Polskiego w INALCO. W 1987 została członkiem Stowarzyszenia Polonistów we Francji (następnie: Francuskie Stowarzyszenie Studiów Polskich, Société Française des Études Polonaises; w 1996-2005 przewodnicząca, następnie wiceprzewodnicząca i kierująca komisją literacką). Od 1990 jest członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma „Revue des Études Slaves”. W 1998-2007 była dyrektorem Centre d’Études de l’Europe Médiane (CEEM; Centrum Badań Środkowo-Europejskich) przy INALCO. W 1998-2005 przewodniczyła komisji konkursu agregacyjnego dla absolwentów polonistyki we Francji. Od 2002 jest członkiem Rady Programowej ukazującego się w Katowicach kwartalnika „Postscriptum Polonistyczne”. W 2005 została członkiem korespondentem PAU. W 2009 przeszła na emeryturę nie przerywając współpracy z CEEM przy INALCO. W tymże roku została sekretarzem generalnym Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu. Weszła w skład rady naukowej „Śląskich Studiów Polonistycznych” i pisma Wydziału Polonistyki UJ „Wielogłos”, rady redakcyjnej rocznika Instytutu Języka Polskiego UW „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” oraz dwumiesięcznika „Teksty Drugie”. Została członkiem, następnie wiceprzewodniczącą, powstałego w 2011 Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów Polonistycznych. Od 2013 była członkiem kapituły Nagrody im. W. Szymborskiej. W 2016 otrzymała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego, a w 2017 tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2004) i odznaką „Zasłużony dla Uniwersytetu Jagiellońskiego” (2008).
Jest matką Marca (ur. 1971), André (ur. 1972) i Madeleine (ur. 1977). Mieszka w Paryżu.
TWÓRCZOŚĆ
1. Les avant-gardes polonaises et la poésie européenne. Étude sur l’imagination poétique. Paris: Institut d’Études Slaves 1991, 319 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 33.
Zawartość: J. Błoński: Préface. – Avant-propos. Avant-garde ou avant-gardes?; Structures de transition. – Métamorphoses du début du siècle: Faux départ; Transformation de l’espace poétique; Espace poétique: Lieu des mythes; Pour une mythologie moderne. – La situation ontologique du futurisme polonais: Influence extérieure ou necessité evolutive?; Primitivisme et futurisme; Dans le sillage de dada. – Futurisme ou expressionnisme?: La ville génie du lieu et lieu du moi lyrique; Sous le deguisement futuriste; De l’extase a l’apocalypse; Vers un art amimetique; Le bouleversement de l’espace littéraire: Au commencement future le cubisme; Le formisme polonais; Les recherches des futuristes; Le collage dans la poésie polonaise. – Les différentes modalités du constructivisme: Les poétes de „L’Avangarda”; Héritiers de l’imagination desacralisée. – L’inspiration constructiviste. Huidobro et Peiper: affinités et divergences. – Imagination et langage: Le constructivisme de Przyboś; La lyrisme visuel de Brzękowski; Le pouvoir créateur du langage; La poésie polonaise réfractaire au surrealisme.
Wersja polska: Polskie awangardy a poezja europejska. Studium wyobraźni poetyckiej. Przeł. A. Dziadek. Katow.: Wydawn. UŚl. 2004, 341 s. Bibliotheca Alia Universa, t. 8.
Zawartość: Wprowadzenie: Modernizm i awangardyzm; Hegemonia obrazu; Polski awangardyzm. – Cz. 1. Struktury przemian: Metamorfozy z początku wieku [Falstart; Transformacja przestrzeni poetyckiej; Przestrzeń poetycka – miejsce mitów; Wobec nowoczesnej mitologii].¬ Sytuacja ontologiczna polskiego futuryzmu [Wpływy zewnętrzne czy ewolucyjna konieczność?; Prymitywizm i futuryzm; Śladami dadaizmu];¬ Futuryzm czy ekspresjonizm? [Miasto – genius loci i miejsce „ja” lirycznego; W futurystycznym przebraniu; Od ekstazy do apokalipsy]. – Cz. 2. Wstrząs przestrzeni literackiej [Na początku był kubizm; Formizm polski; Poszukiwania futurystów; Kolaż w poezji polskiej]; Różnorodne modalności konstruktywizmu [Poeci awangardy – spadkobiercy zdesakralizowanej wyobraźni; Inspiracja konstruktywistyczna; Huidobro i Peiper – powinowactwa i rozbieżności];¬ Język i wyobraźnia [Konstruktywizm Przybosia; Liryzm wizualny Brzękowskiego; Twórcza moc języka; Poezja polska w obronie przed surrealizmem]. Zakończenie.
2. Dialog z dystansu. Studia i szkice. Kr.: Universitas 1998, 276 s.
Zawartość: I. Gry i stawki polskiej literatury: Barok w polskiej literaturze współczesnej: czyżby terapia? [wersja franc. zob. poz. 4]; Od Apollinaire’a do Ważyka; Arkana modernizmu; Fragment i całość, czyli dylematy nowoczesności [wersja franc. zob. poz. 4]; W poszukiwaniu autora. Gry i stawki polskiej literatury współczesnej [wersja franc. zob. poz. 4]; Subiektywizm i niewyrażalność w poezji awangardy [wersja franc. zob. poz. 4]. – II. U granic tożsamości: Metafora absolutu (o poezji Przybosia); Polifonie i fugi Andrzeja Kuśniewicza [wersja franc. zob. poz. 4]; Rozdroża Grochowiaka [wersja franc. zob. poz. 4]; Emigracja jako droga do tożsamości (czyli Gombrowicz) [wersja franc. zob. poz. 4]; O poezji dwujęzycznej Jana Brzękowskiego. – III. Horyzonty europejskie: Mity europejskie i narodowe; Polskie kłopoty z Europą.
Wersje franc. szkiców (niepublikowane w poz. 1, 4): Emigracja jako droga do tożsamości (czyli Gombrowicz): L’émigration en tant que pulsion identitaire: l’exemple de Gombrowicz. W: Littérature et émigration. Paris 1996. – W części: Horyzonty europejskie zamieszczono pol. wersje fragm. szkiców: Le rituel comme art de vivre ou l’image des ancêtres dans la prose polonaise contemporaine. W: L’Europe du milieu, Nancy 1991 s. 253-263; L’éthos romantique ou l’épreuve obligée dans la littérature contemporaine. W: Identité(s) de l’Europe centrale. Paris 1995 s. 111-122; L’Europe en Pologne ou la Pologne en Europe? W: Convergences européennes. Paris 1993. Zob. Prace redakcyjne poz. 3.
3. Pod znakiem antynomii. Studia i szkice o polskiej literaturze XX wieku. Kr.: Universitas 2006, 280 s.
Zawartość: Wprowadzenie. – I. Kryzys mimesis: Czy istnieje poezja impresjonistyczna? Od Mallarmégo do… Leśmiana [wersja franc. zob. poz. 4]; Metafora horyzontu, czyli o powinowactwie sztuk i fenomenologicznym widzeniu świata w poezji Juliana Przybosia; Miron Białoszewski wobec awangardy [wersja franc. zob. poz. 4]; Zbigniew Herbert i jego poetyka spojrzenia [wersja franc. zob. poz. 4]. – II. Dramaty cywilizacyjne: Świadectwo jako problem literacki [wersja franc. zob. poz. 4]; Historia w polskiej literaturze współczesnej: Gry i dekonstrukcje; Polskie poetki, czyli odwaga bycia sobą [wersja franc. zob. poz. 4]; Dlaczego „Nagi sad”? [W. Myśliwskiego; wersja franc. zob. poz. 4]; „Ferdydurke”, czyli Gombrowiczowska wersja Bildungsroman [wersja franc. zob. poz. 4]; Kościół międzyludzki i absurd totalitarny w teatrze Gombrowicza [wersja franc. zob. poz. 4]. – III. Dylematy podmiotowości: Ten Ja, ten Inny…, czyli kłopoty z sobowtórem w polskiej poezji nowoczesnej [wersja franc. zob. poz. 4]; Marginalność i transgresja: Gombrowicz i Genet [wersja franc. zob. poz. 4]; Kazimierz Brandys, czyli „trzy razy ja” [wersja franc. zob. poz. 4]; Herling-Grudziński, czyli tragizm istnienia [wersja franc. zob. poz. 4]; Czesław Miłosz, czyli Prorok „wydziedziczony z proroctw” [wersja franc. zob. poz. 4].
4. La littérature polonaise à l’épreuve de la modernité. Paris: Institut d’Études Slaves 2008, 472 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 53.
Zawartość: La modernité… en toutes lettres. Parcours introductif. – Le romantisme polonais revisité [wersje pol. zob. poz. 5]: Mickiewicz: un moderne?; Mickiewicz et Hugo: deux incarnations du prophétisme romantique; La métaphore du regard. Autour du sonnet „Chemin au-dessus du précipice de Tchoufout-Kale”; “Fantazy”, drame identitaire? Słowacki et Musset; Norwid et Baudelaire. Convergences esthétiques. – De la crise de la mimésis à la crise du Sujet: Les paradoxes de la Jeune Pologne; Impressionnismes poétiques: de Mallarmé à Leśmian [wersja pol. zob. poz. 3]; Face à l’avant-garde française; Entre totalité et fragment; Exprimer l’inexprimable [wersja pol. zob. poz. 2]; „Je” est un autre [wersja pol. zob. poz. 3]. – Exorcismes poétiques contemporains: Przyboś ou le piège des utopies; Miron Białoszewski, avant-gardiste solitaire [wersja pol. zob. poz. 3]; Le baroque polonais contemporain: une thérapie? [wersja pol. zob. poz. 2]; Stanisław Grochowiak, poète de la dissonance [wersja pol. zob. poz. 2]; Herbert et la poétique du regard [wersja pol. zob. poz. 3], – Face aux antinomies du XXe siècle [wersje pol. zob. poz. 3]: Le témoignage comme défi littéraire; Herling-Grudziński ou le tragique de l’existence; Le jeu avec l’Histoire; L’absurde totalitaire dans le théâtre de Gombrowicz; Myśliwski face au déracinement; Miłosz, prophète déshérité; La poésie au féminin ou l’audace d’être soi-même. – La quête de l’identité: Gombrowicz vs. Żeromski ou sur les ruines du Bildungsroman [wersja pol. zob. poz. 3]; Andrzejewski, … un Prométhée? [wersja pol. zob. poz. 5]; Kazimierz Brandys ou „trois fois moi” [wersja pol. zob. poz. 3]; Kuśniewicz homme polyphonique ? [wersja pol. zob. poz. 2]; Marginalité et transgression: Gombrowicz et Genet [wersja pol. zob. poz. 3]; L’exil comme pulsion identitaire: „Trans-Atlantique” de Gombrowicz [wersja pol. zob. poz. 2]; Â la recherche de l’Auteur. Jeux et enjeux dans la création littéraire polonaise contemporaine [wersja pol. zob. poz. 2]; La littérature polonaise à l’épreuve de la liberté.
5. Literatura polska w interakcjach. Szkice porównawcze z literatury i kultury. Wwa: Neriton 2010, 357 s. Nauka o Lit. Pol. za Granicą, t. 12.
Nagroda Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie im. W. Majewskiej w 2011.
Zawartość: Od autorki. – Romantyczne doświadczenie nowoczesności: Mickiewicz i nowoczesność [wersja franc. zob. poz. 4]; Metafora spojrzenia (wokół sonetu „Droga nad przepaścią w Czufut-Kale) [wersja franc. zob. poz. 4]; Mickiewicz i Hugo: dwa warianty romantycznego profetyzmu [wersja franc. zob. poz. 4]; „Maria Stuart” [J. Słowackiego], dramat nowoczesności?; „Fantazy” i „Fantazjo”, czyli jak zdemaskować pozór [wersja franc. zob. poz. 4]; Między Baudelaire’em a Mallarmém, czyli o Norwidowskiej wizji sztuki [wersja franc. zob. poz. 4], – Obraz, mit, historia z ironią w tle: Ekfraza czy figuracja?; Prometeusz wyśniony. Andrzejewski w świetle mitokrytyki [wersja franc. zob. poz. 4]; Francuskie witraże Kuśniewicza; Panopticum tyranów, czyli fascynująca moc władzy. Gombrowicz w paradygmacie teatru absurdu; Ironia Kuśniewicza: trop czy wizja świata?; Polskie gry i egzorcyzmy literackie po 1989 roku, – W obliczu Europy: Wiek XX wobec humanizmu; Klasycyzm polski w perspektywie europejskiej – wiek XX i XXI; Gdzie są moje granice? O postkolonializmie w literaturze; Literatura w stanie wyczerpania?. – Interakcje polsko-francuskie: Walka o zaistnienie. Z dziejów polskiej inteligencji we Francji w latach 1914-1918; „La Pologne, revue politique, économique et littéraire” (1919-1934), czyli międzywojenne dylematy; Wobec Paryża 1918-1939; Walka o obecność. Z dziejów polskiej elity kulturalnej we Francji międzywojennej; „Kultura” paryska wobec intelektualistów francuskich: strategie, przyjaźnie, inspiracje.
Wersje franc. szkiców (niepublikowane w poz. 1, 4): „La Pologne, revue politique, économique et littéraire” (1919-1934), czyli międzywojenne dylematy : „La Pologne (revue politique, économique et littéraire)’’ de 1919 à 1934: hommes, faits, langage. W: La presse polonaise en France 1918-1984. [Villeneuve d’Ascq] 1988 s. 162-176. – Walka o zaistnienie. Z dziejów polskiej inteligencji we Francji w latach 1914-1918: Stratégie politique et culturelle dans l’émigration polonaise (1914-1918). „Zesz. Nauk. UJ. Studia Gallo-Polonica‘’ 1988 t. 1 s. 51-60. – Ironia Kuśniewicza: trop czy wizja świata?: L’Ironie de Kuśniewicz: trope ou vision du monde? W: L’Ironie contemporaine: littérature, philosophie, politique, médias. „Les Nouveaux Cahier Franco-Polonais”. Wwa, Paryż 2009 s. 188-203.
Artykuły w książkach zbiorowych i czasopismach, m.in.: Fantastyka czy cudowność. (Z badań porównawczych nad polską wyobraźnią literacką). „Ruch Lit.” 1990 z. 1 s. 1-18. – Le rituel comme art de vivre ou l’image des ancêtres dans la prose polonaise contemporaine. W: L’Europe du milieu. Nancy 1991 s. 253-263. – Le Cosaque dans la littérature polonaise: héros ou anti-héros. W: Les Cosaques de l’Ukraine, rôle historique, répresentations littéraires et artistiques. Paris 1995 s. 191-201. – Le geste insurrectionnel polonais et ses représentations littéraires. W: Les grands accents des relations franco-polonaises: Kościuszko-Chopin. [Unversité de Dijon] 1997 s. 23-35. – Si loin d’ici et si près. W: Mélanges, hommage à François de Labriolle. Paris 1997 s. 151-167. – Paris comme catalyseur de la vie culturelle et artistique des Polonais (1918-1939). W: Paris „capitale culturelle” de l’Europe Centrale? Les échanges intellectuels entre la France et les pays de l’Europe médiane, 1918-1939. Paris 1997 s. 137- 151. – Paul Cazin. Les relations culturelles entre la France et la Pologne au XXe siècle. W: Paul Cazin, actes du colloque de l’Université de Dijon. [Dijon:] Conseil Regional de Bourgogne 1997 s. 75-89. – Przekłady literatury polskiej we Francji. W: Przekład literacki, teoria, historia, współczesność. Wwa 1997 s. 262-281. – La littérature polonaise. W: L’Histoire littéraire de l’Europe médiane. Des origines à nos jours. Paris 1998 s. 181-235. – La modernité et l’avant-gardisme polonais dans le contexte européen. „Revue des Études Slaves”, Paryż 1998 nr IV s. 201-214. – La poésie polonaise en France: présence-absence. W: La littérature polonaise en France. D’une sélection politique des oeuvres à traduire au miroir déformant de la traduction. [Lille] 1998 s. 165-189. – Le fragment comme miroir de la modernité. W: Modernisme en Europe centrale. Les avant-gardes. Paris 1999 s. 97-121. – L’héroïsme à la polonaise ou le mythe de Kościuszko. W: Lieux de mémoire en Europe médiane. Représentations identitaires. Paris 1999 s. 33-45. – Le roman polonais face à l’Histoire. W: Imaginaire et genres littéraires. Paris 2001 s. 149-162. – La poésie polonaise face à l’avant-garde française: fascinations et réticences. „Revue de Littérature Comparée”, Paryż 2003 nr 2 s. 355-368. – La terre: vertige de l’envol et de la descente; métamorphose de l’imaginaire poétique au XXe siècle. „Les Nouveaux Cahiers Franco-Polonais”, Wwa-Paryż 2005 nr 4 s. 67-84. – Comment témoigner en littérature? Réflexions sur quelques exemples de la prose polonaise contemporaine. W : Le témoignage dans la littérature polonaise du XXe siècle. Paris 2008 s. 95-103. – Le roman polonais dans le concert européen. W: Problématique du roman européen. 1960-2007. Paris 2009 s. 93-103. – Le témoignage en tant que problème littéraire. W: Raconter l’Histoire. Montreal-Paris 2009 s. 61-77. – Prométhée ou Icare. W: Figures mythiques en Europe centrale. Paris 2010 s. 21-31. – Dialog Miłosza z Mickiewiczem. „Postscriptum Polonist.” 2011 nr 1 s. 233-246, przekł. włos.: Il dialogo tra Miłosz e Mickiewicz. [Przeł.] B. Brózda. W: Atti dell’Accademia Polacca. Vol. 2. Roma 2012. – Émigration intérieure et codes de contestation dans la littérature polonaise 1945–1980. ,,Wielogłos” 2012 nr 4 s. 215-225. – La poésie au féminin ou la féminité autrement. W: Minorités littéraires (et autres) en Pologne. Paris 2012 s. 25-38. – Romantyzm w reinterpretacjach Miłosza. „Prz. Hum.” 2012 nr 4 s. 133-143. – L’innovazione come visione del mondo. L’avanguardia polacca nel contesto europeo. [Przeł.] B. Brózda. W: Avanguardie e tradizioni nel XX e XXI secolo: fra Polonia, Italia e Europa: atti del Convegno dei polonisti italiani 22-23 aprile 2010. Rome 2013 s. 15-25. – Miejsca pamięci czy pamięć miejsc. Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. „Ruch Lit.” 2013 z. 1 s. 49-61. – Miłosz i Francja: fascynacja czy idiosynkrazja? W: Miłosz i Miłosz. Kr. 2013 s. 39-52. – Polska literatura w świetle współczesnej komparatystyki europejskiej. „Postscriptum Polonist.” 2013 nr 1 s. 29-39; przedr. w: Polonistyka wobec wyzwań współczesności. Opole 2014 t. 1 s. 19-28. – Une poétique de l’absence au service du témoignage. W: Mémoire(s) des lieux dans la prose centre-européenne après 1989. Lausanne; [Paris] 2013 s. 306-321. – Francuskie inspiracje Miłosza. W: Rodzinny świat Miłosza. Kr. 2014 s. 29-40. – Awangarda w stanie post-istnienia. W: Widnokręgi literatury – wielogłosy krytyki. Kr. 2015 s. 157-168. – Médiations et médiateurs culturels entre la France et la Pologne de l’entre-deux-guerres. W: La France et l’Europe centrale: Médiateurs et médiations. Paris 2015 s. 173-182. – Norwid ou la modernité défiée. W: Norwid: notre contemporain. Paris 2015 s. 117-131. – O tożsamości Prometeusza. W: W ogrodzie świata. Kr. 2015 s. 169-180. – Między kanonem literackim a kulturą zwielokrotnioną. „Postscriptum Polonist.” 2016 nr 2 s. 11-22. – Wystąpienie uhonorowanej tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Marii Delaperrière. „Wielogłos” 2016 nr 4 s. 151-158.
Prace redakcyjne
1. La Baroque en Pologne et en Europe. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: INALCO 1990, 442 s. Collection Colloques Langues’O.
2. Panorama de la littérature polonaise des origines à 1822. [Oprac.:] M. Delaperrière, F. Ziejka. Wwa: PWN; Paris: Institut d’Études Slaves 1991, 479 s. Collection de Manuels Publiée par l’Institut d’Études Slaves, 8.
3. Convergences européennes – conscience nationale et conscience européenne dans les littératures slaves, baltes, balkaniques et hongroise au XXe siècle. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: INALCO 1993, 317 s. Colloques Langues’O.
4. Littérature et émigration dans les pays de l’Europe centrale et orientale. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves 1996, 224 s. Cultures et Sociétés de l’Est, 27.
5. Paris „capitale culturelle” de l’Europe Centrale? Les changes intellectuels entre la France et les pays de l’Europe médiane, 1918-1939. [Oprac.:] M. Delaperrière, A. Marès. Paris: Institut d’Études Slaves; Centre d’Études Slaves 1997, 240 s. Cultures et Sociétés de l’Est, 30.
6. Histoire littéraire de l’Europe médiane. Des origines à nos jours. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: L’Harmattan 1998, 451 s. Aujourd’hui l’Europe.
7. Modernisme en Europe centrale. Les avant-gardes. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: L’Harmattan 1999, 242 s. Aujourd’hui l’Europe.
8. (Post)modernisme en Europe centrale. La crise des idéologies. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: L’Harmattan 1999, 230 s. Aujourd’hui l’Europe.
9. Mickiewicz par lui-même. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves 2000, 288 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 39.
10. L’enseignement du polonais en France. Assises 2001. [Oprac.:] M. Delaperrière, H. Włodarczyk. Paris: Institut d’Études Slaves 2002, 164 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 43.
11. Słowacki aujourd’hui. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves 2002, 239 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 41.
12. Absurde et dérision dans le théâtre est-européen. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: L’Harmattan 2003, 256 s. Espaces Littéraires.
13. La France et la Pologne au-delà des stéréotypes. [Oprac.:] M. Delaperrière, J. Doberszyc, B. Drwęski. Paris: L’Institut d’Études Slaves 2004, 139 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 45.
14. La poésie polonaise du vingtième siècle. Voix et visages. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves 2004, 412 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 47.
15. Europe médiane. Aux sources des identités nationales. [Antologia; oprac.:] M. Delaperrière, A. Marès, B. Lory. Paris: Institut d’Études Slaves 2005, 480 s.
16. La littérature face à l’histoire. Discours historique et fiction dans les littératures est-européennes. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: l’Harmattan 2005, 368 s.
17. Czesław Miłosz et le vingtième siècle. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves; Société Historique et Littéraire Polonaise 2006, 302 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 50; Mémoires de la Société Historique et Littéraire Polonaise.
18. Joseph Conrad – un Polonais aux confins de l’Occident. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves; Société Historique et Littéraire Polonaise 2009, 272 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 57.
19. Juliusz Słowacki: Lectures contemporaines. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études Slaves; Société Historique et Littéraire Polonaise 2010, 118 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 60.
20. La Pologne multiculturelle. [Oprac.:] M. Delaperrière, F. Ziejka. Paris: Institut d’Études Slaves 2011, 249 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 61; Société Historique et Littéraire Polonaise.
21. Littératures de l’Europe médiane: après le choc de 1989. [Oprac.:] M. Delaperrière, M. Vrinat-Nikolov. Paris: Institut d’Études Slaves 2011, 172 s. Cultures&Sociétés de l’Est.
22. Aleksander Wat sur tous les fronts. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études slaves, 2013, 220 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 64; Mémoires de la Société Historique et Littéraire Polonaise.
23. Miłosz et la France. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études slaves, 2013, 255 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 65.
24. Norwid: notre contemporain. [Oprac.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études slaves, 2015, 334 s. Travaux Publiés par l’Institut d’Études Slaves, 68.
25. Chemins de la modernité polonaise.La Terre Promise [W. Reymonta] à L’Avant-Printemps [S. Żeromskiego]. [Red.:] M. Delaperrière. Paris: Institut d’Études slaves, Société Historique et Littéraire Polonaise 2016, 256 s.
Fragm. „Przedwiośnia” S. Żeromskiego przeł. J. Delaperrière.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2010, 2011.
Wywiad: W każdym języku myśl układa się inaczej. Rozmowa z prof. Marią Delaperrière, badaczką nowoczesnej kultury i literatury polskiej, komparatystką, doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozm. R. Pagacz-Moczarska. „Alma Mater” 2017 nr 194.
Ogólne
Maria Delaperrière: doctor honoris causa Universitatis Silesiens. Red. nauk.: J. Tambor, M. Bąk. Katow.: Wydawn. UŚl. 2016, 93 s.
M. SZTUKA : Pomosty dialogu. ,,Gaz. Uniwersytecka UŚl w Katowicach” 2016, nr lipiec-sierpień.
Les avant-gardes polonaises et la poésie européenne
H. WŁODARCZYK. ,,Revue des Études Slaves”, Paryż 1991 z. 3.
A. CZERNIAWSKI. ,,The Slavonic and East European Review”, Leeds 1993 nr 3.
S. JAWORSKI. ,,Ruch Lit.” 1994 z. 5/6.
Polskie awangardy a poezja europejska
S. JAWORSKI. „Pam. Lit.” 2007 z. 3.
J. OLCZYK: Antynomie modernizmu w poezji polskiej. „Dekada Lit.” 2008 nr 2/3.
Dialog z dystansu
L. BURSKA. „Teksty Drugie” 1999 nr 5.
J. STRĘKOWSKI: Pisarskie kontrantypociski. „Nowe Książ.” 1999 nr 2.
J. OLCZYK: Antynomie modernizmu w poezji polskiej. „Dekada Lit.” 2008 nr 2/3.
Pod znakiem antynomii
M. ADAMIAK: Fragmenty literatury nowoczesnej. ,,Nowe Książ.” 2007 nr 1.
J. OLCZYK: Antynomie modernizmu w poezji polskiej. „Dekada Lit.” 2008 nr 2/3.
J. WIERZEJSKA: Antynomie nowoczesności. „Prz. Hum.” 2008 nr 1.
La littérature polonaise à l’épreuve de la modernité
T. WÓJCIK: Literatura polska wobec doświadczenia nowoczesności. ,,Pam. Lit.‘’ 2011 z. 1.
Literatura polska w interakcjach
A. DZIADEK : O literaturze polskiej z dystansu. ,,Pam. Lit. ” 2012 z. 4.
