Maryna OCHAB
ur. 1946
Imiona metrykalne: Maria Danuta.
Przekłady podpisywała też imieniem: Maria.
Pseud.: M.L.; M.Li; Maria Li.
Tłumaczka.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzona 12 maja 1946 w Warszawie; córka Edwarda Ochaba, działacza społecznego i politycznego, m.in. Przewodniczącego Rady Państwa (1964-68), i Rozalii z domu Bobrowicz. Uczyła się w Liceum Ogólnokształcącym im. N. Żmichowskiej, później w Liceum Ogólnokształcącym im. J. Słowackiego; w 1963 zdała maturę. Następnie studiowała filologię romańską na Uniwersytecie Warszawskim; w 1968 uzyskała magisterium. Debiutowała jako tłumaczka z języka francuskiego w 1974 wspólnym ze Stanisławem Cichowiczem przekładem książki C.I. Guliana pt. Hegel, czyli filozofia kryzysu, a w 1975 samodzielnym tłumaczeniem powieści kryminalnej G. Simenona pt. Wariatka Maigreta, drukowanym początkowo w odcinkach na łamach dzienników. Rozwijała działalność translatorską z języka francuskiego i z angielskiego, publikując przekłady artykułów, esejów i wierszy m.in. w „Literaturze na Świecie” (1976, 1986-87, 2000, 2003, 2008, 2011, 2014, 2016), „Punkcie” (1979), „Aneksie” (Londyn, 1984, 1987-88; podp.: M.L., M.Li, Maria Li), „Zeszytach Literackich” (Paryż, Warszawa, 1988-89, 1998-2007, od 2015) oraz w „Kontekstach” (1995, 1997-99, 2011). W 1996 została członkiem SPP, a w 2000 Polskiego PEN Clubu. Za przekłady z języków obcych otrzymała m.in. wyróżnienie Pro Helvetia, przyznane przez Szwajcarską Fundację dla Kultury (1985), wyróżnienie Polskiego PEN Clubu (2001), nagrodę „Zeszytów Literackich” im. P. Hertza (2006) oraz w 2015 Nagrodę za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego, ustanowioną przez Prezydenta m. Gdańska.
Ma córkę Karolinę. Mieszka w Warszawie.
TWÓRCZOŚĆ
Przekłady
1. C.I. Gulian: Hegel, czyli filozofia kryzysu. Z franc. przeł.: M. Ochab i S. Cichowicz. Wwa: PWN 1974, 594 s.
2. G. Simenon: Wariatka Maigreta. [Powieść]. „Głos Pracy” 1975 nr 93-154, „Tryb. Rob.” 1975 nr 96-126, „Gaz. Pomor.” 1975 nr 106-159, „Słowo Pol.” 1975 nr 144-258, „Echo Kr.” 1975 nr 171-187. Wyd. osob.: Wwa: Czyt. 1976, 151 s. Seria z Jamnikiem.
3. F. Braudel: Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II. T. 1. Przeł.: T. Mrówczyński i M. Ochab [rozdz. 5 cz. 1 przeł. S. Meller]. Wstępem opatrzyli B. Geremek, W. Kula. Gdańsk: WM 1976, 683 s. Wyd. 2 Wwa: KiW 2004. Hist. Morska.
4. M. Pagnol: Mój dzielny tata. [Powieść]. Wwa: Czyt. 1978, 175 s.
5. M. Aymé: Przechodzimur. Opowiadania. Wwa: KiW 1979, 221 s. Koliber, 52.
6. R. Nelli: Życie codzienne katarów w Langwedocji w XIII w. Wwa: PIW 1979, 215 s.
7. M. Edelman, H. Krall: Mémoires du Ghetto de Varsovie; Un dirigeant de l’insurrection raconte. [Wstęp:] P. Vidal-Naquet. [Przeł.:] P. Li, M. Ochab. [Paris:] Édition du Scribe 1983, 159 s. Collection Historie. Wyd. nast. tamże 1993. Wyd. oddzielne zob. poz. 22, 33.
Zawiera: M. Edelman: Le ghetto lutte; H. Krall: Prendre le bon Dieu de vitesse. – Tytuły oryginałów pol.: Getto walczy; Zdążyć przed Panem Bogiem.
8. C. Castoriadis: W obliczu wojny. Wwa: Myśl 1986, 190 s.
Przekł. podp.: Maria Li.
9. P. Ricoeur: Symbolika zła. Przeł.: S. Cichowicz, M. Ochab. Wwa: PAX 1986, 339 s. Wyd. 2 Wwa: De Agostini we współpracy z Ediciones Altaya Polska 2002. Arcydzieła Wielkich Myślicieli.
10. F. Braudel: Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek. T. 1. Struktury codzienności. Możliwe i niemożliwe. Przeł.: M. Ochab i P. Graff. Wstęp i red. nauk.: J. Kochanowicz. Wwa: PIW 1992, 551 s.
11. A. Finkielkraut: Porażka myślenia. Wwa: Niezal. Ofic. Wydawn. 1992, 137 s.
Praca z zakresu etnopsychologii.
12. Gombrowicz w Europie. Świadectwa i dokumenty 1963-1969. Oprac.: R. Gombrowicz. Przeł.: O. Hedemann, M. Ochab. Tekst pol. wyd. przejrzał J. Jarzębski. Kr.: WL 1993, 423 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2002.
13. P. Ariès: Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach. Gdańsk: Marabut 1995, 238 s. Wyd. 2 z podtyt.: Dziecko i rodzina w czasach ancien regime’u. Wwa: Aletheia 2010, 334 s.
14. J. Delumeau: Wyznanie i przebaczenie. Historia spowiedzi. Gdańsk: Marabut 1997, 113 s.
15. Z. Milshtein: Koci chichot. Powieść z trzydziestoma trzema rysunkami autora. Wwa: Sic! 1997, 143 s.
16. J. Starobinsky: 1789. Emblematy rozumu. [Szkice]. Wwa: Czyt. 1997, 161 s.
17. L. Carrington: Trąbka do słuchania. [Powieść]. Posł.: A. Taborska. Piosenki i zagadki przeł. M. Lipszyc. Wwa: PIW 1998, 292 s.
18. G. Bataille: Erotyzm. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1999, 282 s. Przygody Ciała. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 2007, wyd. 3 2015.
19. M. Leiris: Lustro tauromachii. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 1999, 52 s. Przygody Ciała.
20. M. Petrusewicz: Irlandzki sen. Życie Konstancji Markiewiczowej – komendantki IRA (1868-1927). Wwa: „Twój Styl” 2000, 272 s.
21. J.-B. Botul: Życie seksualne Immanuela Kanta. [Szkice]. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2002, 81 s.
22. M. Edelman: Mémoires du ghetto de Varsovie. [Przeł.:] P. Li, M. Ochab. [Wstęp:] P. Vidal-Naquet. Paris: Liana Levi 2002, 124 s. Zob. poz. 7.
23. P. Hassner: Koniec pewników. Eseje o wojnie, pokoju i przemocy. Wybór i wstęp: A. Smolar. Wwa: Fundacja im. Stefana Batorego, Sic! 2002, 258 s.
24. J. Semprún: Odpowiedni trup. [Powieść]. Wwa: Czyt. 2002, 155 s.
25. M. Toussaint-Samat: Historia naturalna i moralna jedzenia. Przeł.: A.B. Matusiak, M. Ochab. Wwa: W.A.B. 2002, 667 s. Seria z Wagą. Wyd. 2 tamże 2015.
26. F. Augiéras: Podróż na górę Athos. [Reportaże]. Przeł.: J. Jury, M. Ochab. Wwa: „Twój Styl” 2003, 255 s. Wielki Wóz.
27. A. Glucksmann: Dostojewski na Manhattanie. Wwa: Sic! 2003, 253 s.
Rozprawa nt. współczesnego nihilizmu.
28. Z. Milshtein: Śpiew psa. [Powieść]. Wwa: „Twój Styl” 2003, 111 s.
29. G. Ceronetti: Milczenie ciała. Materiały do studiów medycznych. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2004, 174 s. Przygody Ciała.
30. M. Pastoureau: Diabelska materia. Historia pasków i tkanin w paski. Wwa: Ofic. Nauk. 2004, 143 s.
31. R. Caillois: W sercu fantastyki. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2005, 177 s. Arch. Wyobraźni.
32. J.-C. Izzo: Total Cheops. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2005, 238 s. Wyd. 2 tamże 2006. Mroczna Ser.
33. H. Krall: Prendre le bon Dieu de vitesse. [Przeł.:] P. Li, M. Ochab. [Paris:] Gallimard 2005, 138 s. Arcades, 81. Zob. poz. 7.
34. V.S. Naipaul: Podróż karaibska do pięciu społeczeństw kolonialnych. Wwa: Ofic. Lit. Noir sur Blanc 2005, 338 s.
35. R. Queneau: Zazi w metrze. [Powieść]. Wwa: PIW 2005, 150 s. Osiemdziesiąt Światów.
Nagroda za przekład przyznana przez miesięcznik „Lit. na Świecie” w 2005.
36. J. Wullschläger: Andersen. Życie baśniopisarza. [Biografia]. Przeł. M. Ochab. Fragm. baśni, listów i dzienników Ch. Andersena w przekł. B. Sochańskiej. Wwa: W.A.B. 2005, 534 s.
37. R.H. van Gulik: Sędzia Di i złote morderstwo. [Powieść]. Wwa: PIW 2006, 228 s.
38. J.-C. Izzo: Szurmo. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2006, 249 s. Mroczna Ser. Wyd. 2 tamże 2007. Lato z Kryminałem, 3.
39. F. Melquiot: Nad moim grobem noc nie zapadnie. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: M. Ochab, B. Schubert. Wyst. (jako sztuka czytana): Reż.: A. Smolar. Wwa, T. Rozmaitości 2006.
40. J. Starobinski: Wynalezienie wolności. 1700-1789. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2006, 249 s.
41. J. Clair: De immundo. Apofatyczność i apokatastaza w dzisiejszej sztuce. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2007, 101 s.
42. J. Le Goff, J.-L. Schlegel: O średniowieczu. Wwa: Ofic. Nauk. 2007, 137 s. Chcemy Wiedzieć.
43. J.-C. Izzo: Solea. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2007, 205 s. Mroczna Ser. Wyd. 2 tamże 2008. Lato z Kryminałem, 5.
44. E. Maillart: Od Gór Niebiańskich do Czerwonych Piasków. [Reportaże]. Wwa: PIW 2007, 301 s. 80 Światów.
45. R. Roussel: Słoneczny pył. [Utwór dramatyczny]. „Lit. na Świecie” 2007 nr 9/10 s. 31-176.
46. J. Depaule: Ciało kobiety, młot. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: M. Ochab, B. Schubert. Wyst.: Reż.: J. Depaule. Wwa, T. Polonia 2008.
O mistrzyni sportowej Kamili Skolimowskiej.
47. J. Duquesne: O Bogu. [Dla młodzieży]. Wwa: Ofic. Nauk. 2008, 106 s. Chcemy Wiedzieć.
48. E. Huisman-Perrin: O śmierci. Wwa: Ofic. Nauk. 2008, 81 s. Chcemy Wiedzieć.
49. S. Leroy, P. Lucas: O rozwodzie. Wwa: Ofic. Nauk. 2009, 97 s. Chcemy Wiedzieć.
50. W. Mouawad: Seuls. (Sami). [Utwór dramatyczny]. Wyst. (jako sztuka czytana): Wwa, Nowy T. 2009.
51. J. Pommerat: Jedną ręką. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: M. Ochab, B. Schubert. „Dialog” 2009 nr 3 s. 120-146. Wyst.: Reż.: A. Smolar. Wwa, T. Studio 2009.
52. J. Clément: O kulturze. Wwa: Ofic. Nauk. 2010, 138 s. Chcemy Wiedzieć.
53. C. Lanzmann: Zając z Patagonii. [Wspomnienia]. Wołowiec: Czarne 2010, 511 s.
54. W. Mouawad: Monologi. Wyst. jako część spektaklu pt. Opowieści afrykańskie. Reż.: K. Warlikowski. Wwa, Nowy T. 2011.
55. J. Starobinski: Czarodziejki. [Szkice]. Przekł.: M. Ochab i T. Swoboda. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2011, 322 s. Bibl. Mnemosyne.
Historia opery europejskiej.
56. M. Pastoureau: Niebieski. Historia koloru. Wwa: Ofic. Nauk. 2013, 219 s. Ludzie i Kolory.
57. V.S. Naipaul: Indie. Miliony zbuntowanych. [Reportaże]. Przeł.: A. Nowakowska, M. Ochab. Wołowiec: Czarne 2013, 600 s.
Nominacja do Nagrody im. R. Kapuścińskiego za reportaż lit. w 2014.
58. J. Pommerat: Pinokio. [Utwór dramatyczny]. Wyst.: Reż.: A. Smolar. Wwa, Nowy T. 2014.
59. N. Göle: Muzułmanie w Europie. Dzisiejsze kontrowersje wokół islamu. Kr.: Karakter 2016, 291 s.
Praca redakcyjna
1. A. Zinowiew: Homo sovieticus. [Powieść]. Tłum. S. Deja. Do druku przygot. M. Ochab. London: Polonia Book Fund 1984, 234 s.
OPRACOWANIA (wybór)
- Ank. 2016.
