Marzanna Bogumiła KIELAR
ur. 1963
Poetka.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzona 8 lutego 1963 w Gołdapi; córka Józefa Zenona Kisielewskiego, przedsiębiorcy, właściciela dwóch odlewni żeliwa, i Łucji z domu Domitrz, pielęgniarki. Uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego w Gołdapi; w 1981 zdała maturę. Od 1982 studiowała filozofię na Uniwersytecie Warszawskim; w 1988 uzyskała magisterium. W 1985 debiutowała wierszem nagrodzonym w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim o nagrodę „Milowego Słupa” pt. Wieczór u znajomych, opublikowanym na łamach czasopisma „Przegląd Koniński” (nr 48). W 1991 rozpoczęła pracę na stanowisku asystenta w Zakładzie Metodologii i Pedagogiki Twórczości w Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej im M. Grzegorzewskiej (od 2000 Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej) w Warszawie. Kontynuowała twórczość poetycką; jej wiersze były wielokrotnie nagradzane w różnych konkursach literackich, m.in. otrzymała nagrodę główną w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. J. Śpiewaka i A. Kamieńskiej (1991). Publikowała m.in. na łamach „Czasu Kultury” (od 1991), „Kresów” (od 1992), „Borussii” (od 1992), „Kwartalnika Artystycznego” (od 1995), „NaGłosu” (od 1995), „Krasnogrudy” (od 1995; także członek zespołu redakcyjnego), „Zeszytów Literackich” (od 1997), „Literacji” (od 2010). W 1995 redagowała tomy poetyckie w serii Biblioteka Pisarzy Sarajewaoraz Biblioteka Krasnogrudy, wydawanych przez Fundację Pogranicze w Sejnach. Brała udział w wielu festiwalach i spotkaniach poetyckich zarówno w Polsce jaki i zagranicą, m. in. w 1995 otrzymała nagrodę poetycką Kryształ Vilenicy, przyznawaną podczas Międzynarodowego Spotkania Pisarzy w Vilenicy (Słowenia); dwukrotnie (w 1997 i w 2001) przebywała na miesięcznym stypendium Baltic Centre for Writers and Translators w Visby (Szwecja). W 1998 otrzymała roczne stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki, a następnie przez pół roku przebywała na stypendium Akademie Schloss Solitude w Stuttgarcie. Nadto uczestniczyła w imprezach literackich, m.in. w Izraelu (1995), Niemczech (1998), Łotwie (2001), Czechach (2001), Szwecji (2003) i Francji (2004, 2006). Reprezentowała Polskę na Międzynarodowych Targach Książki we Franfurcie, Lipsku i Göteborgu. W 2001 obroniła na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu rozprawę doktorską pt. Symboliczne zawłaszczanie indywidualnych przestrzeni życiowych jako sposób tworzenia małych ojczyzn (promotor prof. Andrzej Góralski). W 2002 przez trzy miesiące przebywała w Stanach Zjednoczonych na stypendium International Writing Program na University of Iowa. W tymże roku otrzymała stanowisko adiunkta w Zakładzie Metodologii i Pedagogiki Twórczości w Instytucie Pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej (APS) w Warszawie. Od 1999 należała do SPP, a od 2000 do Polskiego PEN Clubu. W 2000 otrzymała za twórczość poetycką nagrodę „Paszport Polityki”. W 2005 uzyskała ponownie, tym razem półroczne, stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki. W tymże roku objęła funkcję wiceprezesa nowo powstałego Stowarzyszenia Vox Humana, stawiającego sobie za cel przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu (w 2009 wystąpiła ze Stowarzyszenia). W 2006-15 kierowała Pracownią Heurystyki w Zakładzie Metodologii i Pedagogiki Twórczości APS. W 2007 przez miesiąc przebywała na stypendium International Writers Workshop przyznane przez Hong Kong Baptist University w Hong Kongu. W 2010-14 należała do Rady Programowej kwartalnika „LiteRacje”. W 2013 habilitowała się na podstawie rozprawy pt. Integralna wizja Kena Wilberga i jej zastosowanie w edukacji i otrzymała stanowisko profesora nadzwyczajnego w Instytucie Pedagogiki APS, a także Nagrodę Rektora Akademii Pedagogiki Specjalnej II stopnia. Także w tym roku została członkiem Rady Programowej przy Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Podjęła pracę jako profesor nadzwyczajny w Katedrze Pedagogiki Religii i Kultury Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Odbyła wiele podróży zagranicznych m.in. do Włoch, Szwecji, Izraela, Chin, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Turcji, Francji, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Słowenii, na Łotwę, do Czech, Bułgarii, Rumunii, na Węgry, Litwę i do Norwegii. Odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi. (2007).
W 1983 zawarła związek małżeński z Cezarym Władysławem Kielarem, artystą grafikiem (rozwód 1999). Ma córkę Paulę Agnieszkę (ur. 1984). Mieszka w Warszawie.
TWÓRCZOŚĆ
1. Sacra conversazione. [Wiersze]. Red. i posł.: T. Żukowski. Suwałki: Suwalskie Tow. Kultury 1992, 44 s.
Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie, Nagroda im. K. Iłłakowiczówny oraz red. „Czasu Kult.” za najlepszy, debiutancki tomik poetycki w 1993.
2. Materia prima. [Wiersze]. Pozn.: Obserwator 1999, 41 s. Bibl. „Czasu Kult.”, t. 32.
Nominacja do. Nagrody Lit. Nike w 2000.
3. In den Rillen eisiger Stunden. Gedichte. [Wybór wierszy]. [Przeł.] R. Schmidgall. Stuttgart: Edition Solitude 2000, 96 s.
Tekst w jęz. pol. i niem. – Nagroda Die Hubert-Burda–Preis w 2001.
4. Umbra. [Wiersze]. Wwa: Pruszyński i S-ka 2002, 67 s.
5. Monodia. [Wiersze]. Kr.: Znak 2006, 52 s.
Cykle: Po; Ona.
6. Salt Monody. [Wybór wierszy]. [Przekł., wybór i wprowadzenie:] E. Wójcik-Leese. Brookline, MA: Zephyr Press 2006, 128 s.
Tekst w jęz. pol. i ang.
7. Brzeg. [Wybór wierszy]. Wwa: Łośgraf 2010, 80 s.
8. Integralna wizja Kena Wilberga i jej zastosowanie w edukacji. Wwa: Wydawn. Akademii Pedagogiki Specjalnej 2012, 348 s.
Rozprawa habilitacyjna.
9. Integralny pluralizm metodologiczny. Teoria i badania naukowe. [Monografia; współaut.:] A. Gop. Wwa: Wydawn. Akademii Pedagogiki Specjalnej 2012, 164 s.
10. P’’rvomateriâ. Izbrani stihotvoreniâ. [Wybór wierszy]. [Wybór i przekł.:] L. Selâški. Veliko T’rnovo: Faber 2015, 129 s.
Tekst w jęz. bułg. i pol.
Przekłady wierszy M.B. Kielar w antologiach zagranicznych, m.in.: ang.: Altered state. The new polish poetry. Todmorden 2003; Carnivorous boy. Carnivorous bird. Poetry from Poland. Brookline 2004; Modern poets of Europe. A selection. Kathmandu, Nepal 2004; City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. [Przeł.:] M. J. Mikoś. [Wstęp:] A. Niewiadomski. Bloomington, IN 2015 [teksty w jęz. pol. i ang.], – bułg.: Antologiâ na novata polska poeziâ. [Wybór i przekł.] B. Dankov. Sofiâ 2006; Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989 = Lûbov ne e dumata. Antologiâ na polski poetesi i poeti, debûtirali sled 1989 godina. [Wybór:] J. Dehnel i M. Woźniak. [Przeł.:] D.G. Hamze, P. Karag’ozov, D. Lau-Bukovska. Plovdiv 2014 [tekst w jęz. pol. i bułg.]. – franc.: Poèsie. Panorama de la Littérature Polonaise. [Wybór:] K. Dedecius. [Montricher]. Paris 2000, – hebr.: Ahărê mahpēkôt rabôt : mibhar min ha-šîrā(h) ha-pôlānît še-’ahărê 1945. [Przeł.:] D. Weinfeld, R. Weichart. Yrwšalayim 2000, – hiszp.: Poesia a contragolpe. Antologia de polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przeł.:] A. Murcia, G. Beltrán , X. Farré, Zaragoza 2012, – holend.: Bittere Oogst. Poolse poezie van de twintigste eeuw. Amsterdam 2000. – litew.: Poezijos pavasaris. Vilnius 1997, – niem.: Poesie. Bd. 2 [Oprac. i przekł.] K. Dedecius. Zürich 1996; Panorama der polnischen Literatur des 20. Zürich 1996; Das Unsichtbare lieben. Neue polnische Lyrik. Anthologie = Kochać to, co niewidzialne. Nowa poezja polska. Antologia. [Wybór i posl.:] D. Danielewicz-Kerski. [Przedm.:] A. Zagajewski. Köln [1998]; Es ist Zeit: wechsle die Kleider. Stimmen aus Polen. [Wybór i przekł.:] P. Gehrisch, D. Krause. Dresden 1998; Orpheus versammelt die Geister. Stimmen aus der Mitte Europas. [Oprac.:] P. Gehrisch, A. Helbig. Dresden [po 2005]; Das Reicht für eine Irrfahrt durch Polen. Gedichte. [Wybór, przekł. I oprac.:] P. Gehrish. Leipzig 2010, – ros.: Pol’skie poètessy. Antologiâ. [Przekł., wybór, przedm.]. N. Astaf’eva. Sankt-Peterburg 2002, – serb.: Moj poljski pesnički XX vek. Antologija. [Oprac. i przekł.:] B. Rajčíć. Beograd 2012; Rečnik mlade poljske poezje. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960-1990. godine. [Przekł. i wstęp:] B. Rajčíć. Beograd 2013, – słoweń.: Vilenica ’95. Miednarodna Literarna Nagroda. Ljubljana 1995; Akslop poljska nazaj. Antologija novejše poljske poezje. [Oprac.:] P. Čučnik. Ljubljana 2005, – szwedz.: Jag i första och sista person. 20 polska kvinnliga poeter . [Red.:] I. Grönberg, S. Ingvarsson. Stockholm 2008; 17 [Sjutton] polska poeter. [Red.:] I. Grönberg. Stockholm. 2003, – turec.: Po(I)emat – Poponya Edebiyati Siar Seckisi. Ankara 2007, – ukr.: Tomu ŝo voni suŝcì. Antologìâ sučasnoï pol’s’koï poezìï. L’vìv 2005 [teksty w jęz. pol. i ukr.], – włos.: Incontri di poeti polacchi e italiani. Roma 2003 [teksty w jęz. pol. i włos.]; Inattese vertigini. Antologia della poesia polacca dopo il 1989. [Przeł.:] A. Amenta, L. Costantino. Udine 2010.
Praca redakcyjna
1. „Malowani słowem”. VII Ogólnopolski Konkurs Poetycki. Wybór i red.: M.B. Kielar, A. Janko, K. Mazur. Współpraca: A. Górka. Szczecinek: Szczeciniecki Ośrodek Kultury 2003, 42 s.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2008, 2011.
Autor o sobie: Jestem poetką. „Wyspa” 2009 nr 2 [tu m.in. wypowiedź M.B. Kielar].
Wywiady: Najgorsze są poranki… Rozm. I. Kiec. „Czas Kult.” 1994 nr 1; Po prostu piszę… Rozm.: D. Dutko, J. Nachiło. „Kartki. Pis. Lit.-Artyst.” 2001 nr 23; Z Marzanną Bogumiłą Kielar, laureatką Paszportu „Polityki” rozm. A.D. Kawka. „Not. Wydawn.” 2001 nr 2; Zrozumieć lodowce. Rozm. M. Wolny. „Polityka” 2001 nr 3; Wydobywanie znaczeń z ciemności. Rozm: R. Wiśniewski, Ł. Babiński. „Studium” 2002 nr 3/4; Zakreślam sobie granice. Rozm. M. Robert. „Arte” 2006 nr 3.
Ogólne
W. SMASZCZ: Od tamtej strony nie odgradza nas nic. .. Twórczość M. B. K. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 16 dod. „Białystok”.
Z. CHOJNOWSKI: Liryczne okrucieństwo Północy M.B. Kielar. W: Zmartwychwstały kraj mowy. Olsztyn 2002.
P. ŚLIWIŃSKI: M.B. K. [podrozdz. większej całości pt. Poeta wobec kryzysu (1996)]. W: Przygody z wolnością. Kr. 2002.
S. GOŁASZEWSKI: MBK. „Twórczość” 2002 nr 11/12.
U.M. ŁEBKOWSKA: „Linia śniegu” i „liściowe blizny”. Poezja Marzanny Kielar. „Kresy” 2007 nr 1 /2.
A. ŚWIEŚCIAK: Dramat poszczególności. M.B. Kielar. W tejże: Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kr. 2010.
R. INGBRANT: Kvinnligt och manligt i Polen. Två studier om genus, kultur och politik. Stockholm 2010 [m.in. dot. M.B. Kielar; tu także w dodatku wybrane utwory].
Sacra conversazione
Z. CHOJNOWSKI : Modlitwy do Nic. „Borussia” 1993 nr 7 [m.in. dot. M.B. Kielar].
M. CISŁO: Madonna – Gaja – Sfinks. „Res Publica Nowa” 1993 nr 10.
J. DRZEWUCKI: Tanatos i Zuzanna. „Twórczość” nr 1993 nr 3.
I. KIEC: Niepokój w masce poetyckiej harmonii. „Czas Kult.” 1993 nr 1.
M. SŁAPIK. „Z Bliska” 1993 nr 2.
W. SMASZCZ: Mgła z delikatnością japońskiej bibułki. „Gaz. Współcz.” 1993 nr 150, przedr. w tegoż: Druga strona. Kr. 1997, toż w: Marzanna Bogumiła Kielar. Laureatka Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Genewa 1993, Nagrody Poetyckiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny. Suwałki: Suwalskie Tow. Kultury 1993, 12 s. [tu także wiersz M.B. Kielar].
W. SMASZCZ: Debiut na Parnasie. Wszystko dla M.B. Kielar. „Gaz. Współcz.” 1993 nr 223.
D. SOŚNICKI: Mowa obrazów o (i na marginesie) „Sacra conversazione”. „Pracownia” 1993 nr 12.
M. STALA: Święta rozmowa. „Tyg. Powsz.” 1993 nr 14.
E. BIAŁY: Ślęczenia i ekstazy. O najnowszej poezji polskiej. „Czas Kult.” 1994 nr 3 [m.in. dot. M.B. Kielar].
G. BORKOWSKA: Krępująca szczerość. „Polityka” 1995 nr 3.
I. KIEC, R. GRUPIŃSKI: Czerń coraz głębiej. W tychże: Niebawem spadnie błoto. Pozn. 1997.
M. STALA: Święta rozmowa. W tegoż: Druga strona. Kr. 1997.
Materia prima
A. STASIUK: Stwarzanie świata. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 282.
R. KOBIERSKI: Topienie Marzanny. „Studium” 2000 nr 2/3.
MISIAK: Pierwotność materii? „Kwart. Artyst.” 2000 nr 3.
M. SABINIEWICZ: Piękna poetka. „Zesz. Lit.” 2000 nr 4.
A. STANKOWSKA: Krajobraz osób. „Res Publica Nowa” 2000 nr 5.
S. STERNA-WACHOWIAK: Szyby i lustra świata. „Nowe Książ.” 2000 nr 6.
P. PIASZCZYŃSKI: Światło, cień i krew. „Borussia” 2000/2001 nr 23.
E. NOWAKOWSKA: „Rozmarzające ognie” M.B. Kielar. „Topos” 2001 nr 2/3.
Umbra
J. KLEJNOCKI: Ażurowa wrażliwość. „Polityka” 2002 nr 36.
W. KUCZOK: Rozmarzanie Marzanny. „Gaz. Wybor.” 2002 nr 289.
U. ŚMIETANA: Milczenie roślin i kamieni. „Czas Kult.” 2002 nr 6.
W. GIEDRYS: Powtarzalność i niepowtarzalność. „Opcje” 2003 nr 1.
J. GIZA-STĘPIEŃ: „Rzeczy gotowe do wyjęcia”… spod powiek. „Pogranicza” 2003 nr 2.
I. KANTOROWSKI: Malowanie wierszem. „Akant” 2003 nr 7.
J. ORSKA : Zimno, zimno, zimniej… „Odra” 2003 nr 1.
S. SOBIERAJ: Oswajanie cienia. „Twórczość” 2003 nr 10.
A. WIEDEMANN: Klosz. „Tyg. Powsz.” 2003 nr 22, przedr. w tegoż: Poczytalność. Przygody literackie. Wr. 2016.
Monodia
J. GIZA-STĘPIEŃ: Lamentacje po minionym. „Pogranicza” 2006 nr 2.
A. FRANASZEK: Kropla, kamień, płomień. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 22.
E. KOŁODZIEJCZYK: Substancje Monodii. „Kresy” 2006 nr 4.
J. ŁUKASIEWICZ: Pytanie o podwójność. „Nowe Książ.” 2006 nr 5.
M. OLSZEWSKI: Poezja z epoki lodowcowej. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 88.
J. RIESENKAMPF: Koncert na jednej nucie. „Lampa” 2006 nr 6.
M. ROBERT: Recenzja z „Monodii”. „Arte” 2006 nr 3.
R. RŻANY: Miłość w krajobrazie z alg. „Nowa Okolica Poetów” 2006 nr 1.
A. SINKOWSKI. „Twórczość” 2006 nr 9.
M. SŁAPIK: Szczegół metafizyczny. „Z Bliska” 2006 nr 5.
J. ORSKA: Nie ma łagodnego przejścia pomiędzy światłem a mrokiem. „Odra” 2007 nr 9.
P. ŚLIWIŃSKI: Pierwsza dama liryki. „Newsweek Polska” 2006 nr 11.
J. ZIELIŃSKI: Krajobraz po miłości. „Rzeczpospolita” 2006 nr 30.
A. SINKOWSKI: Pamięć, która podobno jest. „Odra” 2011 nr 3.
Brzeg
A. SZYMAŃSKA: Przed i po apokalipsie. „Prz. Powsz.” 2010 nr 11.
