NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
W
\
Michał WITKOWSKI

Michał WITKOWSKI
Autor(ka) hasła: Katarzyna Batora

Michał WITKOWSKI
Autor(ka) hasła: Katarzyna Batora

ur. 1975

Utwory podpisywał też: Michał Sebastian Witkowski.

Pseud.: Miss Gizzi.

Prozaik.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 17 stycznia 1975 we Wrocławiu; syn Stanisława Witkowskiego, profesora psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego (UWr.) i Izabeli z Murkowskich, psychologa. W wieku 13 lat uciekł z domu i przez dwa lata mieszkał za granicą, m.in. w Wiedniu, Monachium i Zurychu, przebywając w różnych środowiskach, m.in. pracował w teatrze objazdowym z Genewy. Po powrocie do kraju uczył się w IX Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu. W tym czasie podjął pierwsze próby literackie; w 1994 napisał wiersz Drewno (retrospekcja), opublikowany następnie w jego debiutanckiej książce Zgorszeni wstają od stołów (wyd. 1997). Po zdaniu matury w 1995 studiował filologię polską na UWr. Nadal uprawiał twórczość poetycką i prozatorską; został laureatem kilku konkursów, m.in. Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. S. Grochowiaka w kategorii prozy (1996). W 1997 drukował eseje i recenzje na łamach wrocławskiego pisma „Dykcja”, którego był też współredaktorem. W 1999 uzyskał magisterium, a następnie jako doktorant Instytutu Filologii Polskiej UWr. rozpoczął pracę nad rozprawą z dziedziny krytyki feministycznej u prof. Stanisława Beresia oraz prowadził ćwiczenia ze studentami dziennikarstwa. Rozwijał twórczość literacką i krytycznoliteracką, publikując liczne recenzje, artykuły, opowiadania i fragmenty powieści m.in. w piśmie „FA-art” (1999-2003), „Studium” (1999-2004; tu m.in. fragm. prowadzonego od 1999 Dziennika, 2002 nr 2), „Kresach” (2000-03), „Lampie i Iskrze Bożej” (2000), „Odrze” (2000-03), „Twórczości” (2000-04) „Dekadzie Literackiej” (2001-02), „Gazecie Wyborczej” (2001-09; też w dodatkach „Duży Format” i „Książki”), „Akancie” (2002-03) oraz w „Nowych Książkach” (2002-04). Publikował również w czasopismach niemieckich (kwartalnikach „WIR” (2000) i „Muschelhaufen”, w dzienniku „Stadt Blatt”), węgierskich (w kwartalniku „Nagy Vilag”, gazecie „Az Elet es Iroddalom Melleklete”), a także we francuskim miesięczniku „Lettre Internationale”. Podjął próby w zakresie twórczości dramaturgicznej, powstały w 2003 utwór Wigilia nie został opublikowany, wystawiane były dokonane przez niego adaptacje własnych powieści.Wielokrotnie reprezentował Polskę na festiwalach książek, m.in. w Budapeszcie (2004), Berlinie (2004), Izraelu, Helsinkach, Moskwie, Lipsku, a także w Edynburgu (2010). Był stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odbył wiele podróży zagranicznych, m.in. w 2005 po Malezji, Kubie, Kuwejcie, Brazylii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Omanie, Bahrajnie. W 2006 przeprowadził się do Warszawy. Od tegoż roku współpracował z magazynem artystycznym w estetyce queer „Dik Fagazine”. Swoje powieści nagrywał w autorskim wykonaniu w formie audiobooków. Felietony publikował na łamach tygodnika „Polityka” (od 2009 w rubryce Kawiarnia Literacka, w której drukowali też inni autorzy), następnie od lipca 2014 do kwietnia 2015 w tygodniku „Wprost”. Współpracował także z magazynem „Viva! Moda”. Prowadził równocześnie (do lipca 2015) blog modowy Fashion Pathology (dostępny wówczas w Internecie na www.fashionpathology.com), posługując się pseudonimem Miss Gizzi. Obecnie mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

  1. Zgorszeni wstają od stołów. [Wiersz i opowiadania]. Wr.: OKiS [Ośrodek Kultury i Sztuki] 1997, 28 s.Bibl. Koła Młodych Pisarzy.
    Podp. Michał Sebastian Witkowski. – Zawiera utwory z 1994-1997: wiersz Drewno (retrospekcja) [powst. 1994], – nadto opowiadania: Pogranicznica; Książka; Pies na światłach; Rewia.
  2. Copyright. [Opowiadania]. Kr.: Zielona Sowa; Studium Lit.-Artyst. przy Inst. Filologii Pol. UJ 2001, 95 s. Bibl. „Studium”. Nowa Proza i Poezja Pol., 30.
    Nagroda Pozn. Przeglądu Nowości Wydawn. Książka Zimy 2000/2001.
    Zawartość: Baobab; Donaldówki; Szyba; Playboy; Kurs; Black Cat; Copyright.
  3. Tekstylia. O „rocznikach siedemdziesiątych”. [Współautorzy:] P. Marecki, I. Stokfiszewski. Kr.: Krak. Alternatywa; „Rabid” 2002, 671 s.
    Zawartość: I. Antologia [utworów prozatorskich i poetyckich; tu m.in. opowiadanie M. Witkowskiego pt. Kurs [poz. 2]. – II. Słownik [zawiera hasła osobowe i przedmiotowe; tu m.in. hasło dot. M. Witkowskiego]. – III. Krytyka [zawiera wybór szkiców i wywiadów dot. literatury „roczników siedemdziesiątych”; tu m.in. szkic M. Witkowskiego pt. Recykling. Notatki na marginesie twórczości własnej i innych „roczników siedemdziesiątych”, s. 614-643].
  4. Lubiewo. [Powieść]. Kr.: Korporacja Ha!art 2005 [właśc. 2004], 291 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 3 [!] popraw. i uzup. 2005, wyd. 4 2006; wyd. zmien. pt. Lubiewo bez cenzury: Wwa: Świat Książki-Weltbild Polska 2012, 414 s., Wwa: Świat Książki 2014. Nowa Proza Pol. Por. poz. 6.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Witkowski. Kr. 2005, 1 płyta w formacie mp3; Lubiewo bez cenzury. Czyta J. Poniedziałek. Wwa: Świat Książki-Weltbild Polska 2012, 1 płyta w formacie mp3. – Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Świat Książki 2014, plik w formacie EPUB, MOBI.
    Nagrody w 2006: Nagroda Lit. Gdynia, Nagroda Pol. Tow. Wydawców Książek, nominacja do finału Nagrody Lit. Nike, w 2011 nominacja do Independent Foreign Fiction Prize, w 2015 umieszczona na szwedzkiej liście klasyki queer, utworzonej przez dziennikarzy „Expressem”.
    Przekł.: ang.: Lovetown. [Przeł.] W. Martin. London 2010 [nominacja do The Independent Foreign Fiction Prize], – czes: Chlípnice. [Przeł.] J. Jeništa. [Praha] 2007, – fiń.: Hutsula. [Przeł.] T. Kärkkäinen. Helsinki 2007, – franc.: Lubiewo. [Przeł.] M. Nasalik. [Paris] 2007, –hebr.: Hŵp Lwbyeybŵ. [Przeł.] I. Halpern. Yrwšalayim; Tel-‘Abiyb 2009, – hiszp.: Lovetown. [Przeł.] J. Albin. Barcelona 2011, – maced.: Ljubievo. Bez cenzura. [Przeł.] Z. Dimoski. Skopje 2015, – niderl.: Lubiewo. [Przeł.:] J. Dehue, R. Martynowski. Amsterdam 2010, – niem.: Lubiewo. [Przeł.] Ch.-M. Hauptmeier. Frankfurt am Main 2007, – norw.: Skrullestranda. [Przeł.] A. Banach. Oslo 2015, – ros.: Lûbievo. [Przeł.] Û. Čajnikov. Moskva 2007, – szwedz.: Lubiewo. [Przeł.] S. Ingvarsson. Stockholm 2008 [nominacja do nagrody szwedzkiego czasopisma gejowskiego „QX” w kategorii „Książka Roku 2009”], wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta: H. Sandquist. Johanneshov 2011, 1 płyta CD; adapt. teatr.: Oprac. scen.: L. Svensson. Reż.: R. Hallgren. Göteborg, Stadsteatern 2012, – ukr.: Htivnâ. [Przeł.] A. Bondar. Kiïv 2006, – węgier.: Kéjpart. [Przeł.] G. Keresztes. Budapest 2010.
    Adapt.: teatr.: Adapt. i reż.: P. Sieklucki. Wyst. Kr., T. Nowy 2011[nagroda Grand Prix 11. Festiwalu Prapremier w Bydg. w 2012]. Wyst. nast.: Wr., T. Współcz. 2012, Katow., Letni Ogród Teatralny 2012, Łódź, T. Mały 2012; pt. Lubiewo bez cenzury. Kr., T. Nowy 2012, Gdańsk, VI Festiwal Sztuki 2013; pt. Lubiewo: Ciotowski bicz. Kr., T. Nowy 2013 oraz Wwa, T. IMKA 2013.
  5. Fototapeta. [Opowiadania]. Wwa: W.A.B. 2006, 318 s. Wyd. 2 Wwa: W.A.B. – Grupa Wydawn. Foksal 2015.
    Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2006, plik w formacie PDF, wyd. nast. tamże, plik w formacie EPUB, MOBI. – Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Witkowski. Wwa: Bibl. Akustyczna 2009, 1 płyta w formacie mp3.
    Nominacja do Nagrody Lit. Nike 2007.
    Zawartość: Grosz; Kolaboracja; Mosina; Pierroty; Na gapę do raju; Kamera; Po sezonie; Psie Pole.
  6. Lubiewo. [Monodram]. [Współaut. scenariusza:] P. Gruszczyński. Praprem.: Wwa, T. Rozmaitości 2006. Por. poz. 4.
    Próba czytana w wykonaniu aktorów z różnych teatrów.
  7. Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej. [Powieść]. Wwa: W.A.B. 2007, 250 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 2008, wyd. 3 Wwa: W.A.B. –Grupa Wydawn. Foksal 2015. Por. poz. 8.
    Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2007, plik w formacie PDF, wyd. nast. tamże, plik w formacie EPUB, MOBI. – Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Witkowski. Wwa: W.A.B.; Bibl. Akustyczna 2007, 1 płyta CD w formacie mp3.
    Nagroda Paszport „Polityki” 2007, Nagroda Pozn. Przeglądu Nowości Wydawn. i Bibl. Raczyńskich „Książka Lata 2007”, nominacja do Lit. Nagrody Europy Środkowej Angelus, nominacja do Nagrody Lit. Nike 2008, nominacja do Nagrody Lit. Gdynia 2008.
    Przekł.: czes.: Královna Barbara. [Przeł.] J. Jeništa. Praha 2012, – niem.: Queen Barbara. [Przeł.] O. Kühl. Berlin 2010, – ros.: B.R. (Barbara Radzivill iz Âvožno-Ŝakovoj). [Przeł.] Û. Čajnikov. Moskva 2010, – słoweń.: Kraljica Barbara. [Przeł.] T. Jamnik. Radovljica 2010.
    Adapt. teatr.: Adapt. i reż.: J. Tumidajski. Katow., T. Śląski 2008.
  8. Barbara Radziwiłłówna Show. [Monodram]. Praprem. (w wykonaniu autora): Wwa, T. Rozmaitości 2008. Por. poz. 7.
  9. Margot. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2009, 206 s.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Witkowski. Wwa: Świat Książki 2009, 1 płyta w formacie mp3.
    Przekł.: ros.: Margo. [Przeł.] Û. Čajnikov. Sankt-Peterburg 2010, – szwedz.: Margot. [Przeł.:] S. Ingvarsson, E.-S. Zawall. Stockholm 2011, – włos.: Margot. [Przeł.] L. Rescio. Roma 2012.
    Adapt. teatr.: Idź w noc, Margot. Adapt.: A. Pałyga. Reż.: W. Mazurkiewicz. Wyst.: Lubl., T. Provisorium 2010.
  10. Drwal. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2011, 443 s. Wyd. 2 przejrz. i uzup. tamże 2014. Nowa Proza Pol.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta M. Witkowski. Wwa: Świat Książki 2011, 1 płyta CD w formacie mp3. – Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Świat Książki 2014, plik w formacie EPUB, MOBI.
    Fragmenty książki powst. w Międzynarodowym Domu Literatury Passa Porta w Brukseli w ramach stypendium „Residences in Flanders and Brussels”.
    Nominacja do Nagrody Lit. Nike 2012, nominacja do finału Lit. Nagrody Europy Środkowej Angelus w 2012.
    Przekł.: hiszp.: El leñador. [Przeł.] F.J. Villaverde Gonzáles. Barcelona 2013, – kataloński: El llenyater. [Przeł.:] M. Cedro, G. Calaforra. Barcelona 2013, – norw.: Tømmerhoggeren. [Przeł.] A. Banach. Oslo 2013.
  11. Wielki atlas ciot polskich. [Komiks; tekst:] M. Witkowski. Rys.: B. Bruszewska [i in.]. Kr.: Wydawn. i Księg. Korporacja Ha!art 2012, 117 s. Por. poz. 4.
  12. Zbrodniarz i dziewczyna. [Powieść]. Wwa: Świat Książki 2014, 428 s. Nowa Proza Pol.
    Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Świat Książki 2014, plik w formacie PDF, EPUB, MOBI.
  13. Fynf und cfancyś. [Powieść]. Kr.: Znak Litera Nova 2015, 317 s.
    Adapt. teatr.: Wyst. (fragm.) jako sztuka czytana: Reż.: M. Witkowski. Czyta: M. Witkowski. Wr., T. Pol. (Scena Kameralna) 2015; Kr., T. Nowy 2015.
  14. Wymazane. [Powieść]. Kr.: Znak Literanova 2017, 492 s.
    Wyd. jako dokument elektroniczny: Kr.: Znak 2017, plik w formacie EPUB, MOBI.

PRZEKŁADY

Przekłady utworów M. Witkowskiego w antologiach zagranicznych, m.in: ang.: Best European Fiction 2010. [Oprac.:] A. Hemon. London 2009, –niem.: Śródmieście = Innenstadt. Berlin 2000, – szwedz.: Polen berättar. [Red.:] I. Grönberg, S. Ingvarsson. Stockholm 2005, – tur.: Kehribar ülkesinden yeni öyküler. [Przeł.:] N. Yüce. İstanbul 2014.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2011.
  • Strona internetowa: http://michalwitkowski.pl [dostęp 20 maja 2016].
  • Autor o sobie: Złe wychowanie Michała Witkowskiego. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 263 dod. „Wysokie Obcasy” nr 45.
  • Wywiady: Pisz, pisz, nasza królowo. Rozm. K. Bielas. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 61 dod. „Duży Format” nr 11 [dot. gł. powieści Lubiewo]; Kocham to, co syfiaste. Rozm.: A. Drotkiewicz, A. Dziewit. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 170, przedr. pt. Pisarka z klasą. W: A. Drotkiewicz, A. Dziewit: Głośniej! Wwa 2006 [tu M. Witkowski jako Michalina Witkowska]; Mam duszę akwizytora. Rozm. K. Kubisiowska. „Rzeczpospolita” 2006 nr 30; Moja kąpiel we fleszach. Rozm. S. Łupak. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 221; Po stronie sił zła. Rozm. Ł. Gałecki. „Lampa” 2006 nr 12; Być jak Paris Hilton. Rozm.: M. Cieślik, Z. Miłoszewski. „Newsweek Polska” 2007 nr 33; Michał Witkowski – nacieszyć się syfem, potem wklepać Vichy. Rozm. J. Sobolewska. „Przekrój” 2007 nr 35; Lubię nieoczywiste. Rozm. K. Janowska. „Polityka” 2008 nr 6; Witkowski jedzie tirem. Rozm. T. Kwaśniewski. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 194 dod. „Duży Format” nr 32 [dot.: Margot]; Zainspirowały mnie historie z Pudelka. Rozm. M. Fuzowski. „Dziennik” 2009 nr 179 dod. „Mag. Dz.”; Jak najwięcej mięcha. O przemianach, obyczajach i nie tylko z Michałem Witkowskim rozmawia Joanna Wróbel. „Bliza” 2010 nr 2; Drwal z uzdrowiska, czyli polskie morze po sezonie. Michał Witkowski rozmawia z P. Pustkowiak o swojej najnowszej powieści parakryminalnej. „Lampa” 2011 nr 11; Nie muszę już nadstawiać łba po nocach. Rozm. M. Sendecki. „Przekrój” 2011 nr 45 [dot. m.in. Drwal]; Spalone zwłoki muszą być. Rozm. D. Wodecka. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 279; Czasami zmyślam. Rozm. A. Zaborski. „Dz. Gaz. Prawna” 2014 nr 143 dod. „Kult. i Program TV” [dot. m.in. Zbrodniarz i dziewczyna]; Jestem śmiertelnie poważny. Rozm. D. Jaroń. Powst. 2014 [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://facet.interia.pl/meskie-tematy/news-michal-witkowski-jestem-smiertelnie-powazny,nId,1493394 [dot. m.in. Zbrodniarz i dziewczyna]; Literatura mnie nudzi. Rozm. D. Gajda. Powst. 2014 [on-line] [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://vumag.pl/ludzie-styl-zycia/michal-witkowski-literatura-mnie-nudzi/spfs2 [dot. m.in. Zbrodniarz i dziewczyna]; Michał Witkowski i jego nowy kryminał „Zbrodniarz i dziewczyna”. Rozm. M. Sadowska. Powst. 2014 [on-line] [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://kultura.newsweek.pl/michal-witkowski-o-swoim-nowym-kryminale-zbrodniarz-i-dziewczyna-artykuly,285339,1.html; Nie chcę być preparatem. Rozm. M. Sadowska. „Newsweek Polska” 2014 nr 19 [dot. gł.: Zbrodniarz i dziewczyna]; Nigdy nie żyłem i nie chciałem żyć w świecie realnym. Rozm. A. Konieczyńska. Powst. 2015 [on-line] [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://ksiazki.onet.pl/michal-witkowski-nigdy-nie-zylem-i-nie-chcialem-zyc-w-swiecie-realnym/m6ns6z [dot. m.in. Fynf und cfancyś]; Zawsze chciałem robić w show-biznesie. Rozm. D. Gajda. „Gala” 2015 nr 8; Życie literackie jest nudne jak owsianka. Rozm. K. Owczarek. Powst. 2015 [on-line] [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://aktivist.pl/michal-witkowski-zycie-literackie-jest-nudne-jak-owsianka [dot. m.in. Fynf und cfancyś]; Wreszcie ja też zamieszkałem w Polsce lat 50.! Rozm. M. Nogaś. Powst. 2017 [on-line] [dostęp 28 października 2017]. Dostępny w Internecie: http://wyborcza.pl/7,75517,22543242,michal-witkowski-o-powiesci-wymazane-wreszcie-ja-tez-zamieszkalem.html; Teraz będę szacownym klasykiem. Rozm. M. Dzierżanowski. „Wprost” 2017 nr 38; Żadnego realizmu magicznego! Rozm. M. Nogaś. „Gaz. Wybor.” 2017 nr 234 [dot. gł.: Wymazane].

Ogólne

  • B. WARKOCKI: „Bądź niewierny Idź” – pikiety, pedały i te sprawy. O polskiej prozie homoseksualnej na początku i opowiadaniu Michała Witkowskiego na końcu. „FA-art” 2003 nr 3/4 [dot.: Raport z wyższych rejonów dna; druk „Ha!art” 2002 nr 13].
  • K. KWIECIEŃ: Ziarna baobabu. „Dekada Lit.” 2006 nr 3.
  • M. BIELECKI: Transgresje, metamorfozy, przebieranki: Witkowski i Gombrowicz. „Kresy” 2007 nr 71.
  • J.Z. BRUDNICKI: Pociąg donikąd. „Trybuna” 2007 nr 221.
  • S. GWÓŹDŹ: Strategie melancholijne w prozie Michała Witkowskiego. „Kresy” 2007 nr 3.
  • W. RUSINEK: Estetyka i rozkład. O świecie przedstawionym w prozie Michała Witkowskiego; K. UNIŁOWSKI: Pożegnanie z Ludową? O narracjach Józefa Łozińskiego i Michała Witkowskiego. „FA-art” 2008 nr 2/3.
  • Z. SAWICKA: Michał Witkowski show. „Sukces” 2008 nr 7.
  • A. KRAMEK-KLICKA: Przygody ciała i ducha. Transgresje w prozie Mariana Pankowskiego i Michała Witkowskiego. „Res Publica Nowa” 2009 nr 5.
  • M. BIELECKI: Kłopoty z Witkowskim. „FA-art” 2010 nr 2.
  • D. NOWACKI: Kto im dał skrzydła. Uwagi o prozie, dramacie i krytyce. (2001-2010). Katow. 2011, passim.
  • D. WODECKA: Michała Witkowskiego biograficzny przewodnik po Wrocławiu. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 303 dod. „Wrocław”.
  • E. ZANIEWSKA: Stylotwórcze funkcje wybranych kategorii słownictwa w twórczości Michała Witkowskiego. „Białost. Arch. Jęz.” 2011 nr 11.
  • D. ANTONIK: Autor jako marka. „Teksty Drugie” 2012 nr 6.
  • D. KOTUŁA: „Detronizacja powagi”. Szkic o obecności campu w polskiej prozie. „Ann. Univ. Paedagogicae Crac. Studia de Cultura” 2012 nr 4 [dot. też twórczości G. Musiała].
  • G. OLSZAŃSKI: Lans Macabre. W tegoż: Apelacje. Mikołów 2012 [dot. wizerunku M. Witkowskiego].
  • TENŻE: Piękny i bestia. (Rzecz o śladach Niewidzialnej Ręku Rynku). „Świat i Sł.” 2012 nr 1.
  • D. ANTONIK: Literatura w audiowizualnym typie kultury. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2013 z. 2 [dot. też twórczości J. Dehnela].
  • A. CZYŻAK: Ironia i nostalgia. O twórczości Michała Witkowskiego. „Porównania” 2013 t. 13.
  • E. KONWERSKA: Rejony dna. O biedzie w twórczości Michała Witkowskiego. „FA-art” 2013 nr 3.
  • A. NĘCKA: „Co nie jest biografią – nie jest w ogóle”. Przykłady z prozy polskiej po 2000 roku. Michał Witkowski. W tejże: Emigracje intymne. Katow. 2013.
  • D. ANTONIK: Autor jako marka. Literatura w kulturze audiowizualnej społeczeństwa informacyjnego. Kr.: Universitas 2014, 186 s. Modernizm w Polsce, 46 [dot. też J. Dehnela].
  • A. GROCHOWSKA: Szafiarka, kamp i literatura, czyli Michał Witkowski i jego Fashion. „Fragile” 2014 nr 1.
  • E. KONWERSKA: Mówią o sobie. O języku, imionach i tożsamości w prozie Michała Witkowskiego. „Pr. Literaturoznawcze” 2014.
  • J. LECH: Wyobraźnia po transformacji. Powst. 2014 [on-line] [dostęp 19 maja 2016]. Dostępny w Internecie: http://czytanezaregalem.blog.pl/2014/06/10/michal-witkowski-barbara-radziwillowna-z-jaworzna-szczakowej.
  • M. NOWICKA: Seks w wielkim mieście. „Arterie”, Łódź 2015 nr 3.
  • R. WIŚNIEWSKI: Notatki z undergruntu. Wiosenna kronika upadłości. „Odra” 2015 nr 6.
  • D. ANTONIK: Sukces i nietrwałość literatury markowej. „Nowa Dekada Krak.” 2016 nr 3.
  • A. JEZIERSKA: „Jest wredna. Kocham ją”. Jelinek według Witkowskiego. Między interpretacją a użyciem. „Transfer. Reception studies” 2016 t. 1.
  • M. KITA: Stylowy portret „przegiętej cioty” w pisarstwie Michała Witkowskiego. „Jęz. Artyst.” 2017 T. 16.

Zgorszeni wstają od stołów

  • B. BUDZIŃSKA: Każdy ma swoją mleczną drogę. „Dykcja” 1997 nr 7/8, przedr. „Metafora” 1999 nr 37/38.
  • A. DACZKOWSKI: Trup przedwojennej tramwajarki na nadmuchiwanym materacu. „Rita Baum” 1998 nr 1.

Copyright

  • A. BŁAŻYŃSKA: Gumologia. „Opcje” 2001 nr 3/4.
  • P. KĘPIŃSKI: Smutna zabawa w literaturę. „Życie” 2001 dod. „Życie z Książkami” nr z 19 IV.
  • K. MALISZEWSKI: Co czuły dzieci stanu wojennego… „Gaz. Wybor.” 2001 nr 63 dod. „Mag. z Książ.” nr 2.
  • M. MIZURO: Priscilla, królowa supermarketu. „FA-art” 2001 nr 2.
  • D. NOWACKI: Między nami kolesiami. „Studium” 2001 nr 1.
  • R. OSTASZEWSKI: Okazje na wyprzedaży. „Nowe Książ.” 2001 nr 4.
  • A. PLUSZKA: Autor ma głos? „Kresy” 2001 nr 1/2.
  • B. WARKOCKI: Balonówka z coca-colą. „Pro Arte” 2001 nr 14/15.
  • A. FRANKOWIAK: Gucci, Dior i skręty bez filtra. „Portret” 2002 nr 12.
  • M.K. SAWICZEWSKA-LORKOWSKA: Historyjki z donaldówek. „Topos” 2002 nr 3.
  • W. BROWARNY: Fikcja i wspólnota. Wr. 2008, passim.
  • K. MALISZEWSKI: Historyjki obrazkowe i inne. W tegoż: Pociąg do literatury. Wr. 2010.

Tekstylia

  • M. CYRANOWICZ: Bracia i siostry w krytyce. „Studium” 2002/2003 nr 6/1.
  • E. GRACZYKOWSKA, B. WARKOCKI, K. FRANCUZIK: My, siódma dekada; M. MIZURO: Cnota epigonizmu. „FA-art” 2002 nr 4.
  • K. MASŁOŃ: Świat o smaku bananów. „Rzeczpospolita” 2002 nr z 28 XII dod. „Plus Minus” nr 52.
  • M. MIKOS: Niepokolenie lat 70. „Gaz. Wybor.” 2002 nr 274.
  • J. NOWICKA: Bank świeżej krwi. „Rzeczpospolita” 2002 nr 277.
  • K. DUNIN: Małogorsi. „Res Publica Nowa” 2003 nr 1.
  • A. KRAWCZYK: Bank młodej krwi. „Topos” 2003 nr 1/3.
  • M. LAREK: Za dużo hałasu o Nic. „Gaz. Malarzy i Poetów” 2003 nr 1.
  • A. LUBICZ: Piekło i niebo literatów. „Fronda” 2003 nr 30.
  • J. ŁUKASIEWICZ: Na kolędę. „Arkusz” 2003 nr 2.
  • J. ŁUKASIEWICZ: Tragiczność i lekkość bytu. „Arkusz” 2003 nr 5 [polem. ze szkicem M. Witkowskiego „Recycling”].
  • K. MALISZEWSKI: Generalna próba głosu. „Czas Kult.” 2003 nr 2/3.
  • D. NOWACKI: O co im chodzi? Wokół księgi twórczości najmłodszych pisarzy. „Twórczość” 2003 nr 4.
  • J. ORSKA: Chociaż mało mamy lat…; M. KASPRZAK: Zwierzę pociągowe. „Studium” 2003 nr 2.
  • M. PIETRZAK. „Tygiel Kult.” 2003 nr 7/9.
  • W. WOŹNIAK. „Pracownia” 2003 nr 1.

Lubiewo

  • J. BRACH-CZAINA: Przesilenie nowoczesności. Teoretyczny i literacki obraz relacji ludzkich. „Teksty Drugie” 2005 nr 4 [dot. m.in. M. Witkowskiego].
  • W. BROWARNY: Pamiętnik znaleziony w pikiecie. „Odra” 2005 nr 4.
  • M. CUBER: Pamiętnik z powstania pedalskiego. „Twórczość” 2005 nr 5.
  • P. GRUSZCZYŃSKI: Jechać do Lubiewa. „Res Publica Nowa” 2005 nr 3.
  • I. IWASIÓW: Alexis. Gdzie jest kobiecość?; Z. JARZĘBOWSKI: „Piszę tę ciotowską księgę…”; P. KRUPIŃSKI: Legenda romantyczna i cioty. Na marginesie „Lubiewa”; J. MADEJSKI: Żorżeta, przegięcie, literatura. „Pogranicza” 2005 nr 1.
  • K. JANOWSKA: Koszmar bez środków znieczulających. „Polityka” 2005 nr 5.
  • P. MACKIEWICZ: Przez uchylone drzwi. „Akcent” 2005 nr 2.
  • K. MALISZEWSKI: Utracona cześć literatury polskiej. „Czas Kult.” 2005 nr 1, przedr. w tegoż: Pociąg do literatury. Wr. 2010.
  • M. MIZURO: Oleśnicka i inne. „Nowe Książ.” 2005 nr 3.
  • D. NOWACKI: Niech o nas czytają. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 2.
  • M. PIETRZAK: Jednak literatura. „Studium” 2005 nr 3.
  • W. RUSINEK: Barokowy Witkowski. „FA-art” 2005 nr 1.
  • A. SKRENDO: „Miejsce ujawnienia”. „Pogranicza” 2005 nr 1, przedr. w tegoż: Falowanie nowoczesności. Szczec. 2013.
  • P. SOBOLCZYK: My queendom is my pride. „Tygiel Kult.” 2005 nr 7/9.
  • A. SOKOŁOWSKI: Witajcie w Ciotogrodzie. „Fronda” 2005 nr 36.
  • W. ŚMIEJA: Pedalska powieść dla kucharek. „Kresy” 2005 nr 4 [dot. też: B. Żurawiecki: Trzech panów w łóżku, nie licząc kota].
  • D. ŚNIEŻKO: „Lubiewo”, czyli projekt eposu pedalskiego. „Pogranicza” 2005 nr 1.
  • K. UNIŁOWSKI: Pedał – mój bliźni. „Opcje” 2005 nr 2, przedr. w tegoż: Kup pan książkę. Katow. 2008.
  • P. URBANIAK: Antymanifest gejowski. „Topos” 2005 nr 3.
  • B. WARKOCKI: Do przerwy 1:1. „Krytyka Polit.” 2005 nr 9/10.
  • A. ŚCIEPURO: „Świat przedstawiony” we współczesnej polskiej powieści gejowskiej na przykładzie „Lubiewa” Michała Witkowskiego i „Trzech panów w łóżku, nie licząc kota” Bartosza Żurawieckiego. „Slavica Wratisl.” 2007 nr 143 cz. 2.
  • M. ŻÓŁKOŚ: „Ktoś musi za nas to zrobić”. Tragizm homoseksualnego pożądania w „Lubiewie” Michała Witkowskiego. W: Księga Janion. Gdańsk [2007].
  • A. WIATR: Seksualność ciot. Szkic o przegiętej opowieści. „Acta Universitatis Wratislaviensis. Socjologia” 2008 nr 42.
  • A.M. FRANKOWIAK: Między ekshibicjonizmem a autobiografizmem. Literatura najnowsza w obszarze intymności (ciota – żydowica – odludek). W: „Napis” 2009 ser. XV [dot. też: M. Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy; A. Stasiuk: Fado].
  • W. MARSZAŁEK: Wobec odmienności. „Lubiewo” Michała Witkowskiego. „Ann. Acad. Paedagogicae Crac. Studia Historicolitteraria” 2009 nr 9.
  • B. GAWROŃSKA PETTERSON: Gender in culture and gender in language. On translation of the novel „Lubiewo” by Michał Witkowski. „Folia Scandinavica Posnaniensia” 2011 vol. 12.
  • P. ŁUCZYK: Gejowski fantazmat kobiecości w „Lubiewie” Michała Witkowskiego. „FA-art” 2012 nr 2.
  • K. SIDOWSKA: Literatura a przełamywanie wstydu. „Zag. Rodzaj. Lit.” 2013 T. 56 z. 2 [dot. też: M. Gretkowska: Polka; A. Nasiłowska: Domino; Księga początku].
  • M. CZARDYBON: Chichot Michaśki. Niebezpieczne związki czarnego humoru i kampu w „Lubiewie” Michała Witkowskiego. „Tekstualia” 2014 nr 1.
  • K. SZAFRANIEC: Kultura polska w przekładzie. Problemy ekwiwalencji. „Acta Univ. Lodz. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2014 [z.] 21.
  • A. SZYMIŁ: „Lovetown”. Kilka uwag o angielskim tłumaczeniu „Lubiewa”. „Pozn. Studia Polonist. Ser. Lit.” 2014 T. 23.
  • A. JACKOWIAK: Kim jest ciota? Literacki obraz homoseksualisty w „Lubiewie” Michała Witkowskiego. W: Seksualność w najnowszej literaturze polskiej [on-line] Tor. 2015, plik w formacie pdf].
  • S. MRZYGŁODZKA: Pociąg i dworzec. Sentymentalny wehikuł czasu w „Lubiewie” Michała Witkowskiego. W: Kolej na kolej. Zielona Góra 2015.
  • K. SZAFRANIEC: Tłumaczenie elementów kulturowych na język słoweński. Analiza wybranych przykładów. W: Język polski – nie taki obcy. Olsztyn 2015.
  • A. WENDORFF: Género socio-cultural en la traducción de Lubiewo Michał Witkowski al español. W: Translatio y cultura. Madrid 2015.
  • K. DUNIN: Bezwstydny taniec nie może trwać bez końca. „Teksty Drugie” 2016 nr 4 [dot. też: W. Gombrowicz: Pamiętnik z okresu dojrzewania].
  • M. KRÓL: „To queer or not to queer?” Teoria i praktyka tłumaczenia queerowego. „Między Oryginałem a Przekładem” 2016 R. 22 nr 1/4.
  • P. WOJTASIK: Homojęzyk w homopowieści. Psychologiczno-socjologiczne aspekty języka środowiska homoseksualnego na podstawie powieści „Lubiewo” Michała Witkowskiego. „Pr. Nauk. Akad. im. J. Długosza w Częstochowie. Językoznawstwo” 2016 z. 12.
  • Rec. adapt. teatr.: wyst. w Kr.: P. GŁOWACKI: Dwie Szeherezady. „Dz. Pol.” 2011 nr z 8.11; M. PIEKARSKA: „Lubiewo”. Pedalskie dziady z epoki dolce vita. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 260 dod. „Wrocław”; J. TARGOŃ: Witalność wyparowała. Powst. 2011 [on-line] [dostęp 6 września 2013]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/2813-lubiewo-rez-piotr-sieklucki.html; J. GAUDYN: Bez cenzury. Powst. 2012 [on-line] [dostęp 6 września 2013]. Dostępny w Internecie: www.homemadelondonfog.blox.pl.; J. NABIAŁEK: Cioty w skansenie. „Teatralia” 2012 nr 3; W. ŚWIĄTKOWSKA: Ciotowski Dekameron. „Teatr” 2012 nr 1; A. TARNOWSKA: Teatr krytykuje kapitalizm i rozlicza się z przeszłością. „Gaz. Wybor.”, Bydg. 2012 nr z 12.10; M. CENTKOWSKI: Rajska plaża ciot polskich. Powst. 2013 [on-line] [dostęp 4 października 2013]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/4610-lubiewo-ciotowski-bicz-rez-piotr-sieklucki.html, – wyst. w Łodzi: I. RAKOWSKI-KŁOS: O ciotach i lujach. „Gaz. Wybor.” 2012 nr 28 dod. „Łódź”, – wyst. w Wwie: A. HORUBAŁA: Widzę inaczej. „Do Rzeczy” 2013 nr 5, polem. P. SANAKIEWICZ: Dobrze wykonana robota. „Tamże” nr 6; M. PACEWICZ: Gdzie są geje z tamtych lat. „Gaz. Wybor.” 2013 nr 36.
  • Zob. też Wywiady.

Fototapeta

  • J. BIELAS: Ciotka Klotka przesyła buziaka. „Twórczość” 2006 nr 5, przedr. „Tygiel Kult.” 2006 nr 10/12.
  • B. DARSKA: Miało być inaczej. „Kresy” 2006 nr 1/2.
  • M. FORAJTER: Król supermarketu. „FA-art” 2006 nr 1/2.
  • P. GRUSZCZYŃSKI: Orwo. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 5.
  • D. NOWACKI: Tom z szuflady. „Gaz. Wybor.” 2006 nr 20.
  • J. ORSKA: Rzeczywistość odłazi od ściany. „Odra” 2006 nr 9.
  • M. ORSKI: Jak napisać książkę. „Prz. Powsz.” 2006 nr 4.
  • E. PILARZ: O kurach, pazurach i nie tylko… „Śląsk” 2006 nr 3.
  • P. URBANIAK: Piękne samooszustwa. „Nowe Książ.” 2006 nr 4.
  • E. ZARYCH: Gej w pisarzu czy pisarz w geju?…, czyli Witkowskiego baba w babie. „Studium” 2006 nr 2.
  • M. RADZIWON: Obciach i nic. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 146.
  • J. WACH: Nagi król. „Akcent” 2007 nr 2.

Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej

  • M. CUBER: Nie było i nie ma. „Nowe Książ.” 2007 nr 10.
  • K. CZECZOT: Męskość na wolnym rynku. „Czas Kult.” 2007 nr 4/5.
  • B. DARSKA: Historia czy historyjki? „Kresy” 2007 nr 4.
  • A. DOBIEGAŁA: Nowe wcielenie nierządnicy. „Twórczość” 2007 nr 11.
  • K. DROŻDŻ: Historie miłosne. „Tygiel Kult.” 2007 nr 10/12.
  • P. GRUSZCZYŃSKI: Środek na świat. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 35.
  • P. MACKIEWICZ: Chłopaki z ferajny. „Odra” 2007 nr 11.
  • A. NĘCKA: Życie jest gdzie indziej. „Opcje” 2007 nr 3.
  • D. NOWACKI: Sztuka wycinanki jako sztuka krytyczna; W. RUSINEK: Na dworze dziadowskiej królowej. „Studium” 2007 nr 3/4.
  • M. ORSKI: Zaduma nad śmieceniem. „Prz. Powsz.” 2007 nr 12.
  • R. OSTASZEWSKI: Półświatek z marzycielem. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 194.
  • B. WARKOCKI: Glamour à rebours. „FA-art” 2007 nr 3.
  • M. WILK: Zagad(ywan)ka. „Pogranicza” 2007 nr 5.
  • A. ADAMCZYK: Książka modna. „Tekstualia” 2008 nr 4.
  • M. MARCELA: Kim jest narrator? Czy narrator umarł? Wokół „Barbary Radziwiłłówny z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego. „FA-art” 2008 nr 2/3.
  • D. SUMARA: Ene due rike fake. Szlafmyca czy korona, berło czy wiatraczek? „Dekada Lit.” 2008 nr 1.
  • M. CHADRYŚ: Z braku czasu. „Tygiel Kult.” 2009 nr 10/12.
  • R. JOCHYMEK: Językowy dialog z tradycją w „Barbarze Radziwiłłównie z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego. „Ann. Acad. Paedagogicae Crac. Studia Historicolitteraria” 2009 nr 9.
  • M. ORSKI: „Idzie sobie sługa Boży B.R.” W tegoż: Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych. Wr. 2010.
  • K. UNIŁOWSKI: „Exodus non est?”. Proza polska między postkomunizmem i postmodernizmem. W: PRL – świat (nie)przedstawiony. Pozn. 2010 [dot. też: J. Łoziński: Apogeum].
  • P.W. RYŚ: „Futro jest puste. C’est fini”. „Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego jako literatura „końca literatury”. „Konteksty Kult.” 2014 z. 3/4 nr 11.
  • D. TRELA: Dwa labirynty. „Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej” Michała Witkowskiego – „Poema Piasta Dantyszka” Juliusza Słowackiego. „Prz. Hum.” 2014 R. 58 nr 2.
  • Rec. adapt. teatr. wyst. w Katow.: J. BOŃCZA-SZABŁOWSKI: Dyskurs w lombardzie narodowych pamiątek. „Rzeczpospolita” 2008 nr 288; A. CZAPLA-OSLISLO: Doczekaliśmy się przeboju w Teatrze Śląskim. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 286 dod. „Katowice”; Ł. DREWNIAK: Prywaciarz, czyli królowa Polski. „Przekrój” 2009 nr 2; K. KARWAT: Nasza droga do Lichenia. „Śląsk” 2009 nr 2; J. KOLAWA: Jaworzno-Szczakowa, Polska. „Dziennik” 2009 nr 1 dod. „Kultura”; W. WASZTYL: Obsługiwałem Szejka Amala. „Teatr” 2009 nr 3; M. KOTYCZKA: Spowiedź dziecięcia wieku z grzechów konsumpcjonizmu [on-line] [dostęp 6 kwietnia 2011]. Dostępny w Internecie: www.artpapier.com/index.php?pid=2&cid=4&aid=1731.

Barbara Radziwiłłówna Show

  • J. MAJCHEREK: Teatr jednego pisarza. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 38 dod. „Stołeczna”.

Margot

  • A. KOPKIEWICZ: Ni przypiął, ni przyłatał. „Opcje” 2009 nr 3.
  • P. MAŁOCHLEB: Bajo, bajo, wielka literaturo. „Nowe Książ.” 2009 nr 11.
  • D. NOWACKI: Maskarada i chichot. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 198.
  • J. ORSKA: Gdzie jest Collegium Polonicum? Wokół recepcji „Margot” Michała Witkowskiego. „FA-art” 2009 nr 4.
  • C. POLAK: Płaski świat z tabloidów. „Dziennik” 2009 nr 200.
  • P. PUSTKOWIAK: Jak wjechać tirem w ślepą uliczkę. „Dziennik” 2009 nr 195 dod. „Kultura”.
  • A. TETERA: Miłość na tirowisku. „Wyspa” 2009 nr 4.
  • K. UNIŁOWSKI: Na milezyjską modłę. „FA-art” 2009 nr 4, przedr. w tegoż: Prawo krytyki. O nowoczesnym i ponowoczesnym pojmowaniu literatury. Katow. 2013.
  • D. WOJDA: Borat literatury. „Tyg. Powsz.” 2009 nr 39.
  • A. NĘCKA: Być mobilkiem, być celebrytkiem… „Twórczość” 2010 nr 1.
  • J. CYMERMAN: Cyrk międzyludzki. „Teatr” 2010 nr 11 [dot. wyst. w Lubl.].
  • J. SZESTOWICKI: Zwrot(nie) polityczny, albo: polityczna śmierć Michała Witkowskiego? „Polisemia” 2010 nr 3 [on-line] [dostęp 3 czerwca 2011]. Dostępny w Internecie: http://www.polisemia.com.pl.
  • A. GROCHOWSKA: Podwójny coming out celebryty. „Fragile” 2012 nr 3.
  • Rec. adapt. teatr.: J. CYMERMAN: Cyrk międzyludzki. „Teatr” 2010 nr 2010.
  • Zob. też Wywiady.

Drwal

  • M. GRABOWSKI: Pochwaleni niech będą ornamentatorzy. „Polska. Metropolia Warsz.” 2011 nr 88.
  • P. KĘPIŃSKI: W poszukiwaniu utraconego luja. „Newsweek Polska” 2011 nr 45.
  • D. NOWACKI: Na wschód od Lubiewa. „Gaz. Wybor.” 2011 nr 254.
  • P. SOBOLCZYK: „Buch” po sezonie „bach”. „Dekada Lit.” 2011 nr 5/6.
  • J. SOBOLEWSKA: Zapach Międzyzdrojów. „Polityka” 2011 nr 45.
  • M. WĘGIEL: Michał do Michała: (oczko puszcza). „FA-art” 2011 nr 3/4.
  • L. BUGAJSKI: Ściema ściemy. „Twórczość” 2012 nr 3.
  • P. BUŚKO: Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą. „Czas Kult.” 2012 nr 1.
  • M. MIZURO: Porąbany kryminał. „Odra” 2012 nr 2.
  • M. MUS: Kryminał pastewny. „Pogranicza” 2012 nr 1.
  • D. NOWACKI: Opowieść chłodnego morza. Książki finalistów [Lit. Nagrody Europy Środkowej Angelus]. „Tyg. Powsz.” 2012 nr 43.
  • A. POPRAWA: Przegięte?. Przerąbane. „Czas Kult.” 2012 nr 1.
  • M. ROBERT: Kamp w martwym sezonie. „Nowe Książ.” 2012 nr 1.
  • M. SZLACHETKA: Kryminał bez właściwości. „Akcent” 2012 nr 1.
  • A. WÓJTOWICZ: Kram Witkowskiego. „Śląsk” 2012 nr 2.
  • A. GROCHOWSKA: Michała Witkowskiego „poważ(a)ny” kryminał. W: Kryminał – gatunek poważ(a)ny? [on-line] T. 1. Tor. 2015 [dokument elektroniczny dostępny jako plik tekstowy w formacie pdf rda] .
  • M. ROSZCZYNIALSKA: Wzorzec pitavalu w kryminale współczesnym. Na przykładzie powieści „Drwal” oraz „Zbrodniarz i dziewczyna” Michała Witkowskiego. W: Literatura kryminalna. Kr. 2015.
  • Zob. też Wywiady.

Zbrodniarz i dziewczyna

Fynf und cfancyś

Wymazane

  • P. CZAPLIŃSKI: Gender, kasa, eros. „Gaz. Wybor.” 2017 nr 234.
  • J. SOBOLEWSKA: Oda do starej baby. „Polityka.pl” [on-line] 2017 nr 5/6.
  • M. SOWIŃSKI: Perwersje na końcu świata. „Tyg. Powsz.” 2017 nr 44 dod. „Książ. w Tyg.” nr 7/9.
  • Zob. też Wywiady.