Mirosław NAHACZ
1984-2007
Prozaik, scenarzysta.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzony 9 września 1984 w Gorlicach; syn Romana Nahacza, elektryka (zm. 1996), i Heleny z domu Barna, z pochodzenia Łemkynii, nauczycielki historii. W dzieciństwie mieszkał w Gładyszowie w Beskidzie Niskim. Od 1999 uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kromera w Gorlicach. W tym czasie działał w Nieformalnej Grupie Kamieniarzy „Magurycz”, która opiekowała się starymi, łemkowskimi cmentarzami i cerkwiami. Poznał wówczas Annę Klawe, z którą był związany do końca życia. W 2001 odbył samodzielnie podróż na Ukrainę śladami Brunona Schulza; jeździł tam kilkakrotnie także w latach następnych. Debiutował w 2003 jako uczeń klasy maturalnej powieścią pt. Osiem cztery, którą zainteresował się i wydał w swojej oficynie Czarne, mieszkający w pobliskiej wsi Wołowiec, Andrzej Stasiuk. W tymże roku otrzymał nagrodę Fundacji Literackiej Natalii Gall i Ryszarda Pollaka. Po zdaniu matury w 2003 studiował kulturoznawstwo w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Równocześnie rozwijał twórczość literacką. Współpracował jako felietonista z miesięcznikiem „Filipinka” (2004), jako recenzent z miesięcznikiem kulturalnym „Lampa” (2004-05) oraz z dziennikiem „Panorama”. Był współscenarzystą seriali telewizyjnych, odbywał liczne spotkania autorskie. Pracował krótko jako barman. W 2005, wraz z grupą pisarzy młodego pokolenia, uczestniczył w festiwalu polskiej literatury Polococktail w Berlinie w ramach Roku Polskiego w Niemczech, po czym pozostał tam (przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych) na stypendium Literarisches Colloquium. W roku następnym otrzymał od Instytutu Książki i Stowarzyszenia Willa Decjusza w Krakowie trzymiesięczne stypendium, Homines Urbani, a wiosną 2007 był stypendystą niemieckiej organizacji działającej na rzecz integracji europejskiej Stifung Genshagen. Na przełomie 2006/2007 odbył podróż do Indii. W ostatnim okresie życia pracował nad powieścią pt. Niezwykłe przygody Roberta Robura. Zmarł śmiercią samobójczą 24 lipca 2007 w Warszawie; pochowany na cmentarzu parafialnym przy Cerkwi Prawosławnej w Leszczynach pod Gorlicami.
TWÓRCZOŚĆ
1. Osiem cztery. [Powieść]. Wołowiec: Czarne 2003, 95 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2014, plik w formacie EPUB, MOBI.
Przekł.ukr.: Visim čotiri. [Przeł.] N. Čorpita. L’vìv 2005.
2. Bombel. [Powieść]. Wołowiec: Czarne 2004, 155 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2014, plik w formacie EPUB, MOBI.
Przekł.: czes.: Prcek. [Przeł.] B. Gregorom. Praha 2011, – niem.: Bombel. [Przeł.] R. Schmigdall. [Posł.:] A. Stasiuk. Frankfurt am Main 2008. – serb.: Bombel. Pripovedki zoz Gornïci. [Przeł.:] A. Mudri,T. Kwoka. Novi Sad 2014.
Adapt. teatr.: Adapt.: K. Kozioł. Reż. i wykonanie: M. Dużyński. Wyst. Wwa, Unia T. Niemożliwy (w sali Ośrodka Kultury im. S. Żeromskiego) 2006; Wyst. Wwa, T. Stara Prochownia 2006.
3. Bocian i Lola. [Powieść]. Wołowiec: Czarne 2005, 194 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wołowiec: Czarne 2014, plik w formacie EPUB, MOBI.
Przekł. czes..: Čáp a Lola. [Przeł.] B. Gregorová. Praha 2009.
Adapt. teatr. pt. Warszawa – Grabiny 6:12: Adapt.: M. Fertacz. Reż.: P. Ratajczak. Wwa, T. Imka 2012.
4. Egzamin z życia. Serial telewizyjny. Scenariusz odcinka 6-12. TVP 2005.
Do 2007 wyemitowano 99 odcinków.
5. Tak miało być. Serial telewizyjny. Scenariusz odcinka 12-14. TVP 2005.
Wyemitowano 17 odcinków.
6. Niezwykłe przygody Roberta Robura. [Powieść]. Wwa: Prószyński Media 2009, 512 s.
Adapt. teatr.: Adapt. pt. Robert Robur: K. Garbaczewski, J. Żulczyk. Reż.: K. Garbaczewski. Wyst. Wwa, TR Warszawa 2016 [nagroda za reżyserię na 23. Ogólnopolskim Konkursie na Wyst. Pol. Sztuki Współcz.].
Przekład opowiadania M. Nahacza w antologii szwedz.: Polen berättar. [Red.:] I. Grönberg, S. Ingvarsson. Stockholm 2005.
OPRACOWANIA (wybór)
Inf. matki, Heleny Nahacz 2008.
Wywiady: Wszystko podane na talerzu. Rozm. M. Dąbrowska. „Filipinka” 2003 nr 7 [dot.: Osiem cztery]; Historie są wszędzie. Rozm. B. Marzec. „Rzeczpospolita” 2004 nr 78 [dot.: Bombel]; Jakbym trafił na klamkę. Rozm. K. Malinowski. „Lampa” 2005 nr 9; Mnie się w ogóle nie spieszy. Rozm. J. Paliwoda [on-line]. „artPapier” 2006 nr 2 [dostęp: 24 lutego 2010]. Dostępny w Internecie: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=2&artykul=25.
Co to znaczy, że było naprawdę? Rozm. J. Paliwoda. „Lampa” 2007 nr 7/8 [dot. m.in.: Bocian i Lola].
Ogólne
M. KOŁODZIEJCZYK: Mirek. „Polityka” 2007 nr 32/33.
M. LIZUT: Zero siedem. „Gaz. Wybor.” dod. „Duży Format” 2007 nr 205.
M. SZNAJDERMAN, A. STASIUK: List do Mirosława Nahacza. „Tyg. Powsz.” 2007 nr 32.
K. SIDOWSKA: Oko w oko z rzeczywistością – o prozie Mirosława Nahacza. W: Polska literatura najnowsza – poza kanonem. Łódź 2008.
M. MISIAK: Oblicza Łemkowszczyzny. O literackiej kreacji miejsca. „Rìčnik Ruskoj Bursy” 2012 [dot. też P. Murianki i A. Stasiuka].
A. HORUBAŁA: Łemko schodzi z gór; Rozmowa z Heleną Nahacz matką pisarza Mirosława Nahacza (1987-2007). Rozm. A. Horubała. „Borussia” 2015 [nr] 56.
D. KARPIUK: Troszeczkę cudownie. „Newsweek Polska” 2016 nr 24.
Osiem cztery
J. DRZEWUCKI: Bluzg metaforyczny. „Rzeczpospolita” 2003 nr 112.
W. GIEDRYS: Pokolenie plastykowych dowodów. „Portret” 2003 nr 15.
Ł. KASPER: Rocznik ’84 wyrusza w świat. „Pograqnicza” 2003 nr 3.
D. NOWACKI: Spaćkaj się pókiś młody! „Kresy” 2003 nr 2/3.
C. POLAK: Rocznik 1984. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 102.
K. SIDOWSKA: Młodzi rozleniwieni. „Fraza” 2003/2004 nr 4/1.
L. SZARUGA: Stan rzeczy. „Borussia” 2004 nr 35 [dot. także: A. Horubała: Umoczeni; D. Szczepańska: Zakazane po legalu].
M. WŁODARSKI: Znudzone pokolenie. „Nowe Książ.” 2004 nr 1.
M. PAWLIKOWSK: Świat w krzyku: „Osiem cztery” Mirosława Nahacza i reaktywacja opowiadania. „FA-art” 2011 nr 3/4.
Zob. też Wywiady.
Bombel
M. CUBER: Jabłuszka i jabłonie. „Twórczość” 2004 nr 4.
A. DOMAŃSKI: Na prowincji bez zmian. „Tyg. Powsz.”2004 nr 27.
A. RAU: Esteci wszystkich krajów, łączcie się! „Portret” 2004 nr 18.
A. SASINOWSKI: A to Polska właśnie. „Pogranicza” 2004 nr 3.
K. SIDOWSKA: Siedząc na przystanku. „Fraza” 2004 nr 3/4.
R. SIEROCIŃSKA: Pytacie, skąd się wziąłem? „Nowe Książ.” 2004 nr 7.
S. ŚNIEG: Świat według Mirka. „Lampa” 2004 nr 1.
Zob. też Wywiady.
Bocian i Lola
J. BECZEK: Psychodeliczny rejs. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 5.
A. SASINOWSKI: Rozpad i afirmacja. „Pogranicza” 2005 nr 5.
K. SIDOWSKA: Postmodernizm i dekonstrukcja. „Fraza” 2005 nr 4.
M. ORSKI: „Schizolski kalejdoskop”. „Nowe Książ.” 2006 nr 2.
M. BISZ: W poszukiwaniu transcendencji. Sacrum według Mirosława Nahacza. „Fraza” 2012 nr 1/2.
Zob. też Wywiady.
Niezwykłe przygody Roberta Robura
W. KLERA: Światłoczułość i światłowstręt. „Portret” 2009 nr 28.
A. KOŁODZIEJSKA: Akcja rodzi reakcję. „Śląsk” 2009 nr 11.
D. NOWACKI: Nahacz po raz ostatni. „Gaz. Wybor.” 2009 nr 40.
N. PAKUŁA: W poszukiwaniu sensu. „Prz. Powsz.” 2009 nr 9.
Omów. i rec. adapt. teatr.: A. DZIEDZIC: Scenarzysta Robert prawdę ci powie. „Teatralia” 2016 nr 187; A. GÓRNICKA: Pęknięta rzeczywistość. „Teatr” 2016 nr 10; K. KURYSIA: Nahacz/Garbacz. Powst. 27 XII 2016 [on-line] [dostęp: 1 grudnia 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/233978.html; M. MIELKE: W teatrze klasy B: Robert Robur. „Teatr dla Was” [on-line] 2016 nr z 14 XII [dostęp: 1 grudnia 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/233391.html; W. MROZEK: Serial włada światem. „Gaz. Wybor.” 2016 nr 136; Nie redaguje się książek trupom. Rozm. z J. Żulczykiem: W. Mrozek. „Gaz. Wybor.” 2016 nr 135 dod. „Stołeczna”; M. ZIELIŃSKA: Requiem. „Didaskalia” 2016 nr 135.
