32. Notatki do interpretacji

 Składnia poetycka i repetycje. „Zmienialiśmy postać” – po tych słowach następuje druga wyróżniona przeze mnie część wiersza, w której pojawiają się cztery paralelne przykłady przemian; kolejne wersy rozpoczynają się od anafory z czterokrotnie powtórzonym zaimkiem przysłówkowym „kiedy”. Obecność poczwórnie wydobytego na początek wersów słowa wyznacza swego rodzaju równania między działaniami czasu a ludzką odpowiedzią:

 

[…] zmienialiśmy postać.

Kiedy przyszedł jak wybuch, staliśmy się cieniem,

 

kiedy przyszedł jak podmuch, weszliśmy do ziemi,

kiedy był jako pociąg, my byliśmy dymem,

kiedy przyszedł jak strzelec, byliśmy oddechem,

 

(w. 7–11)

 

Cztery analogicznie zbudowane zdania zawierają trzykrotne powtórzenie: „przyszedł jak”, i jedną odmianę: „był jako” (sugestia archaizacji czy stylizacji biblijnej zestawiona jest z elementem cywilizacji technicznej – niepokojącym obrazem pociągu).