32. Notatki do interpretacji

Nie uchylam się od wyjawienia, jakimi drogami podążało moje myślenie o wierszu, jednak nie potrafię odtworzyć etapów powstawania tekstu; moja praca, odkąd korzystam z komputera, ma nielinearny charakter. Wielokrotnie powracam do lektury utworu, a we własnym szkicu do końca wprowadzam zmiany wpływające na sens odczytania. Przystępując do interpretacji, zwracam najpierw uwagę na tytuł (lub jego brak, wtedy na incipit) i elementy zewnętrzne wobec samego tekstu: epigrafy, motta, dedykacje nad wierszem i oznaczenie miejsca oraz daty wydania, a także ewentualne autorskie noty pod nim. Następnie przyglądam się budowie utworu i zastanawiam nad jego przynależnością gatunkową. Odczytuję tekst na głos albo słucham jego nagrania.

Utwór poetycki, podobnie jak muzyczny, istnieje w sposób temporalny, czemu odpowiada (jak partytura) linearny zapis tekstu. Od pierwszych do ostatnich słów wiersz rozwija się i wybrzmiewa. Jednak, inaczej niż w przypadku wykonania dzieła muzycznego, które ożywa w czasie od pierwszego do ostatniego dźwięku, podczas czytania wiersza, zwłaszcza krótkiego utworu lirycznego, możemy ogarnąć spojrzeniem tekst także w sposób nielinearny, odnajdując – i tak jest w tym przypadku – powtórzenia i znaczące słowa. Podczas wielokrotnej lektury poszukuję dominant artystycznych utworu i zadaję mu pytania pozwalające zbudować całościowe odczytanie. W odniesieniu do wiersza Metamorfozy oprócz tytułu szczególnie ważna była dla mnie zagadka lirycznego „my”.