20. Poetki i paideia

Perspektywę Mistrza-dziecka – obserwatora myślącego, stawiającego pytania i komentującego rzeczywistość – wzmacnia także jego indywidualny ogląd sytuacji, „istnienie «zanadto w jednej osobie», niemożność wyjścia poza własną subiektywność, forma, która oddziela nas od pozostałych istnień, choć jednocześnie – przez wspólnotę losu – jakoś nas z nimi łączy”^[1]. Głębszy, filozoficzny poziom znaczenia utworu odsłania zdumienie wielością rzeczy stworzonych, zdziwienia fenomenem istnienia, które, jeśli wgłębić się w metafizyczny sekret, otoczone jest przez wszechpanującą nicość”, ale paradoksalnie [paradoks|→] w tekście ujawniona zostaje także „afirmacja istnienia – spontanicznego, cudownego w każdym swym przejawie, niezwykłego w upartym trwaniu i zachwycającej chwili”^[2]. Przystępność, zrozumiałość i czytelność utworu Wywiad z dzieckiem – nawet na płaszczyźnie odbioru filozoficznego – wzmocnione zostają wyraźnie wykorzystaną przez poetkę „praktyką wirtuozowskiego przekształcania polszczyzny potocznej”^[3]. Jak zauważa Wojciech Ligęza:

Dwie poetyki Szymborskiej nakładają się na siebie. Nazwijmy je rzeczowością i konceptyzmem. Poezja słowa codziennego i potocznego pozwala uchwycić konkrety wielorakiego świata w wielu zróżnicowanych kształtach, udowodnić, że byt społeczny i przyrodniczy „ma rację”, ale też – za pośrednictwem słowa potocznego – tak przedstawić „dramat antropologiczny”, by brzmiał współcześnie i zrozumiale. Na przeciwległym biegunie umieścimy literackość wypowiedzi Szymborskiej, w których biegłość posługiwania się różnymi stylami łączy się ze swobodą i wdziękiem ekspresji^[4].