Rafał Aleksander ZIEMKIEWICZ

Autorka hasła: Ewa Głębicka

ur. 1964

Prozaik, publicysta, komentator polityczny.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 13 września 1964 w Piasecznie pod Warszawą; syn Tadeusza Mirosława Ziemkiewicza, prawnika i inżyniera budownictwa wodnego i Wandy Kareny z Rozbickich. Od 1968 mieszkał w Warszawie. Uczył się w XLIV Liceum Ogólnokształcącym im. A. Tobiszewskiego. W 1981 należał do założycieli grupy literackiej „Trust”, skupiającej młodych pisarzy science-fiction (działała do 1985) oraz młodoliterackiego Klubu Twórców. Debiutował w 1982 opowiadaniem Z palcem na spuście, ogłoszonym w piśmie „Odgłosy” (nr 16). W tymże roku otrzymał nagrodę za opowiadanie Cortex Cerebri oraz wyróżnienie za opowiadanie Pilot w Ogólnopolskim Konkursie na utwory o tematyce science-fiction, zorganizowanym m.in. przez Klub Fantastyki „SFAN” oraz Młodzieżową Agencję Wydawniczą. W 1983 zdał maturę i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Utwory prozą i recenzje publikował w tym okresie w czasopismach „Odgłosy” (1982-83), „Młody Technik” (1983-84, 1986) i „Fantastyka” (1984-90), współpracował z niezależną oficyną wydawniczą STOP. W 1986-88 pracował w redakcji miesięcznika „Fantastyka” i był członkiem jury Nieustającego Konkursu „Fantastyki” na opowiadanie science-fiction. W 1988 uzyskał magisterium na podstawie pracy Science Fiction, Fantasy, Fandom – fantastyka jako zjawisko kulturowe, napisanej pod kierunkiem prof. Rocha Sulimy. W 1990-93 był redaktorem naczelnym pisma poświęconego literaturze fantastycznej „Fenix” (tu liczne publikacje w 1990-96, 2000). Jednocześnie utrzymywał się z dorywczych prac, m.in. redagował książki dla wydawnictwa „Amber”. Był przez rok dziennikarzem i publicystą Radia Wawa (tu najpierw przygotowywał serwisy informacyjne, a następnie kierował redakcją informacyjną). Współpracował też z IV programem Polskiego Radia, gdzie m.in. prowadził cykl Literatura nie-poważna, dotyczący literatury popularnej. Następnie zajął się publicystyką społeczną i polityczną, publikując teksty z tego zakresu w związanym z Unią Polityki Realnej tygodniku „Najwyższy Czas!”, redagowanym przez Janusza Korwin-Mikkego (od 1991); prowadzony tam stały felieton Zero zdziwień przeniósł w 1996 do „Gazety Polskiej”. W 1993 wstąpił do Unii Polityki Realnej i do 1995 był jej rzecznikiem prasowym, a następnie członkiem Rady Głównej; w 1997 zrezygnował z członkostwa w Unii i wycofał się z czynnego uprawiania polityki. Równolegle od 1993 pracował jako kierownik działu Cywilizacja, a następnie działu Publicystyka w tygodniku „Gazeta Polska”; publikował na jej łamach artykuły i felietony polityczne. W 1995 przebywał na czteromiesięcznym stypendium National Forum Foundation; pracował w Wydziale Prasowym amerykańskiej Partii Republikańskiej Kongresu i w jej Biurze Stanowym w Seatlle w stanie Washington. Po odejściu w 1997 z „Gazety Polskiej” został publicystą niezależnym. Artykuły, recenzje i felietony zamieszczał także w czasopismach: „Nowa Fantastyka” (1991, 1993-98, 2003-05, 2011) i „Magazyn Literacki” (1992, 1996-99; tu w 1996-97 stały felieton Literatura nie-poważna), stale w dzienniku „Rzeczpospolita” (tu w 2004 cykliczna rubryka Felieton na zaproszenie), w tygodniku „Polityka” (1998-2001), w „Czasie Kultury (1998-2001; tu Felieton na początek wieku). Kontynuował też publikacje w „Gazecie Polskiej”. Równolegle był stałym komentatorem „Informatora Ekonomicznego Trójki” (1993-2001) i autorem cyklu Plusy dodatnie, plusy ujemne w Radiu Plus (1997-99). Współpracował też z Telewizją Polską (TVP): z Programem I – cykl Kawa czy herbata, 1997-2000, program kulturalny Ring, 2006-07, TV Biznes ­ – cykl Bugaj contra Ziemkiewicz, 2006-08, TVP Historia ­– Kontrowersje i wspólnie ze Sławomirem Sierakowskim Pojedynek, 2007-09, TVP Info – O co chodzi (następnie pt. Antysalon Ziemkiewicza, 2007-09 oraz Poranek Info). W 2005-07 występował regularnie w kabarecie Jana Pietrzaka „Pod Egidą” (tu autorskie monologi Uwagi redaktora). Kontynuował w tym czasie współpracę z czasopismami: w 2001-03 był stałym publicystą tygodnika „Wprost”, współpracował też z miesięcznikiem „Science Fiction” (2001-04), tygodnikiem „Newsweek Polska” (2003-07) i „Przewodnikiem Katolickim”, sporadycznie publikował w „Polityce” i „Czasie Fantastyki” (2006). Nadal współpracował z Radiem: był gospodarzem programu publicystycznego Radia Tok FM (2002-04), prowadził też w Radio Rozmowy w Jedynce i Rozmowy w Trójce (2007-09). W Radiu Vox FM miał poranny przegląd prasy. W 2005 został członkiem konserwatywno-liberalnego Stowarzyszenia KoLiber. Od 2005 publikował w portalu internetowym Interia.pl, a od 2006 współpracował z „Niezależną Gazetą Polską”. Publikował recenzje m.in. w piśmie „Arcana” (2009-2011). W TVP Info prowadził wywiady we wtorkowym paśmie wieczornym „Info Dziennik – Gość” (2011-12). Wraz z zespołem niektórych byłych członków redakcji „Uważam Rze” utworzył w 2013 tygodnik „Do Rzeczy”, w którym publikował artykuły i felietony. W styczniu 2013 wszedł w skład Rady Nadzorczej, zarządzającej stacją Telewizja Republika. We wrześniu 2013 został członkiem zespołu redakcyjnego Radia Plus i prowadzi tam cotygodniową audycję publicystyczną. Od 2000 Mskąd tu 2000? chodzi o 2010?należy do kapituły Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza. W 2011 podjął współpracę z ukazującym się w Tarnowie „Galicyjskim Tygodnikiem Informacyjnym TEMI”. W tymże roku został współpracownikiem tygodnika związanego z „Rzeczpospolitą” pt. „Uważam Rze”, z którego odszedł wraz z całą redakcją po próbie ingerowania przez wydawcę w linię pisma i odwołaniu twórcy i redaktora naczelnego tygodnika Pawła Lisickiego. Wraz z tym zespołem założył tygodnik „Do Rzeczy”, w którym publikował liczne artykuły z zakresu publicystyki politycznej i społecznej. Od stycznia 2013 zasiadał w składzie Rady Nadzorczej Telewizja Niezależna S.A., zarządzającej stacją Telewizja Republika, od maja tegoż roku na antenie tej stacji prowadził autorską audycję Salonik polityczny. W czerwcu 2013 wszedł w skład zespołu doradców Ruchu Narodowego. We wrześniu tegoż roku powrócił do zespołu redakcyjnego Radia Plus, gdzie kontynuował cotygodniową autorską audycję Plusy dodatnie, plusy ujemne (do 2016). W 2016 został jednym z prowadzących publicystyczno-satyryczny program stacji TVP Info pt. W tyle wizji. W maju 2016 wraz z niektórymi posłami ruchu Kukiz’15 powołał stowarzyszenie Endecja. Obok działalności publicystycznej uprawiał nadal pisarstwo science fiction.

Za twórczość literacką otrzymał nagrody: Śląskiego Klubu Fantastyki „Śląkfy” (1990, 1998), za publicystykę polityczną i społeczną Nagrodę Kisiela (2001), Medal Europejski Bussines Center Club (2005) oraz Medal Honorowy im. Z. Rumla. Odznaczony Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2007).

Po rozwodzie z pierwszą żoną, w 2002 ożenił się z Aleksandrą Ciejek, aktorką, z którą ma córki: Zofię (ur. 2002) i Marię (ur. 2005). Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Władca szczurów. Opowiadania. Wwa: Alfa 1987, 206 s. Bibl. Fantastyki – Science Fiction, 10. Wyd. nast. Lubl.: Fabryka Słów 2012.
   Nagroda w plebiscycie na najlepszego autora i utwór science-fiction w 1987.
   Zawartość: Notatnik (I); Cortex cerebri; Notatnik (II); Pilot; Notatnik (III); Prezydent; Łąka; Notatnik (IV); Władca szczurów; Notatnik (V); Głosy z oddali; Labirynt; Notatnik (VI); Hellas; III.
2. Skarby Stolinów. [Powieść]. Łódź: KAW 1990, 171 s. Wyd. 2 łączne z opowiadaniem Hrebor Cudak pt. Hrebor Cudak; Skarby Stolinów. Wwa: Ancher 1993, 158 s.
   Przekład czes.: Poklady stolinů. [Przeł.] M. Bronec. Praha 1993, wyd. nast. tamże 2005.
3. Wybrańcy bogów. [Powieść]. Wwa: Przedświt 1991, 338 s. Wyd. nast. Wwa: SuperNowa 2000.
4. Zero złudzeń. [Opowiadania]. Białystok: Białowieża 1991, 237 s.
   Zawartość: Hellas III; Ciśnienie; Historia; Człowiek w pociągu; Zero złudzeń; Strach; Mięso kobiet; Jawnogrzesznica; Szosa na Zaleszczyki; Notatnik VII-XIII.
5. Pieprzony los kataryniarza. [Powieść]. Wwa: SuperNowa 1995, 252 s. Wyd. nast. Wwa: MT 2003, wyd. łącznie z opowiadaniem z poz. 7 Śpiąca królewna; Pieprzony los kataryniarza. Lubl.: Fabryka Słów 2012, 436 s.
   Nagroda im. J.A. Zajdla za powieść roku w 1995.
6. Zero zdziwień. [Felietony polityczne]. Przedm.: S. Michalkiewicz. Wwa: Przedsiębiorstwo Wydawn.-Handlowe Nepo 1995, 208 s.
7. Czerwone dywany, odmierzony krok. [Opowiadania]. Wwa: Supernowa 1996, 240 s. Wyd. nast. tamże 2000.
   Nagroda im. J.A. Zajdla za opowiadanie roku w 1996.
   Zawartość: Źródło bez wody; Pięknie jest w dolinie; Czerwone dywany, odmierzony krok; Śpiąca królewna przdr. zob. poz.5].
   Wyd. opowiadania Śpiąca królewna łącznie z poz. 5 pt. Śpiąca królewna; Pieprzony los kataryniarza Lubl.: Fabryka Słów 2012, 436 s.
   Przekł. słowac.: Červené koberce, odměřený krok. [Przeł.] P. Weigel. Kuřim 1997.
8. Walc stulecia. [Powieść]. Wwa: SuperNowa 1998, 331 s.
   Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta P. Borowski. Piaseczno: Heraclon International [2013], 1 płyta CD w formacie mp3.
   Nagroda im. J.A. Zajdla za powieść roku w 1998.
9. Cała kupa wielkich braci. [Opowiadania]. Lubl.: Fabryka Słów 2002, 331 s.
   Zawartość: Żywa gotówka; Cała kupa wielkich braci; Pobożne życzenie; Żadnych marzeń; Ostatnie słowo; Jawnogrzesznica [poz. 4]; Godzina przed świtem; Koszt uzyskania.
10. Viagra mać. [Felietony polityczne]. Lubl.: Fabryka Słów 2002, 410 s. Wyd. nast.: wyd. 2 popraw. i uzup. [Lubl.]: Red Horse 2007, 280+280 s. , wyd. 3 Lubl.: Fabryka Słów 2011.
11. Frajerzy. Lubl.: Fabryka Słów 2003, 448 s. Wyd. nast. zmien. tamże 2007.
    Zawiera artykuły i recenzje z pism: „Feniks”, „Nowa Fantastyka”, „Magazyn Literacki”, „Kurier Czytelniczy Megaron”, „Biuletyn Śląskiego Klubu Fantastyki”.
12. Polactwo. [Publicystyka polityczna]. Lubl.: Fabryka Słów 2004, 281 s. Wyd. nast. : wyd. 2 popr. i uzup. [Lubl.]: Red Horse 2007, 400 s., tamże 2008, wyd. 4 Lubl.: Fabryka Słów, tamże wyd. 6 [!] 2012.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta … Piaseczno: Heraclon International [2010], 1 płyta CD.
13. Ciało obce. [Powieść]. Wwa: Bertelsmann Media 2005, 221 s. Wyd. nast. Wwa: Świat Książki – Bertelsmann Media 2008.
14. Ognie na skałach. [Powieść]. Lubl.: Fabryka Słów 2005, 239 s.
15. Coś mocniejszego. [Opowiadania]. Wstęp: M. Parowski. Lubl.: Fabryka Słów 2006, 669 s., Dzieła zebrane.
    Wyd. nast. jako dokument dźwiękowy: Czyta: L. Filipowicz. [Piaseczno]: Heraclon International [2010], 1 płyta CD.
    Zawartość: Żywa gotówka [poz. 9]; Akwizytor; Cała kupa wielkich braci [poz. 9]; Pobożne życzenie [poz. 9]; Żadnych marzeń [poz. 9]; Coś mocniejszego; Ostatnie słowo [poz. 9]; Eliksir szczęścia; Człowiek w pociągu [poz. 4]; Jawnogrzesznica [poz. 4]; Czerwone dywany, odmierzony krok [poz. 7]; Pięknie jest w dolinie [poz. 7]; Niezły; Pokój naszych czasów; Godzina przed świtem [poz. 9]; Tańczący mnich; Bejbiś; Dobra wróżka; W południe; Szybki montaż.
16. Michnikowszczyzna. Zapis choroby. [Szkice polityczne]. [Lubl.]: Red Horse 2006, 298 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Lubl.: Fabryka Słów 2011, tamże wyd. 3 2012, wyd. 4 2016.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy. Czyta: L. Filipowicz. [Piaseczno] : Heraclon International [2008], 1 płyta (CD).
    Zawartość: Nie będę walczył bronią nienawiści; Ideolog czasów NEP-u; Siły światła i ciemności; Zamiast zakończenia; Polecanka.
17. Czas wrzeszczących staruszków. [Felietony publicystyczne]. Lubl.: Fabryka Słów 2008, 476 s.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta J. Kiss. Wwa: Świat Książki, plik w formacie PDF. Wyd. nast. Piaseczno: Heraclon International 2013. 1 płyta CD w formacie mp3; Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta R. Siemianowski. Piaseczno: Heraclon International [2015], 1 płyta CD w formacie mp3.
18. Żywina. [Powieść]. Wwa: Świat Książki – Bertelsmann Media 2008, 253 s.
    Wyd. jako dokument dźwiękowy: Czyta J. Kiss. Piaseczno: Heraclon International [2013], 1 płyta CD w formacie mp3.
19. W skrócie. [Szkice publicystyczne]. Lubl.: Fabryka Słów 2009, 270 s.
20. Ziemkiewicz w sieci. [Felietony]. Lubl.: Grasshopper 2009, 272 s.
    Wybór felietonów politycznych ze stron interia.pl, salon24.pl, niezalezna.pl i rp.pl.
21. Zgred. [Powieść]. Pozn.: Zysk i S-ka 2011, 270 s.
    Wyd. jako dokument elektroniczny: Pozn.: Zysk i S-ka 2011, plik w formacie PDF.
22. Wkurzam salon. Z Rafałem Ziemkiewiczem rozmawia Rafał Geremek. [Wywiad-rzeka]. Wwa: Wydawn. Czerwone i Czarne 2011, 263 s.
23. Myśli nowoczesnego endeka. [Publicystyka polityczna]. Lubl.: Fabryka Słów 2012, 304 s.
24. Uważałem że. [Felietony polityczne]. Lubl.: Fabryka Słów 2013, 596 s.
25. Jakie piękne samobójstwo. Narracja o wojnie, szaleństwie i cynizmie. Lubl.: Fabryka Słów 2014, 395 s.
    Publicystyka dot. klęski II Rzeczypospolitej.
26. Pycha i upadek. Lubl.: Fabryka Słów 2015, 404 s.
    Publicystyka dot. partii Platforma Obywatelska.
27. Życie seksualne lemingów. [Felietony polityczne]. Lubl.: Fabryka Słów 2015, 370 s.
28. Złowrogi cień Marszałka. Wwa: Fabryka Słów 2017, 430 s.

Prace redakcyjne

1. J.J. Grzędowicz: Twierdza trzech studni. [Opowiadania]. Wybór tekstów, red. R. Ziemkiewicz. [B.m.]: Rada Główna PSMF –SFan 1984, 16 s.
2. J. Torton, C. Lambert, O. Cair-Hélion: Fresk biblijny. 1. Początek. Przeł. B. Janicka. Oprac. wersji pol. R. Ziemkiewicz. Wwa: Sfera; Fund. Fundusz Solidarności Między Narodami [1992], 144 s.

PRZEKŁADY

Przekłady utworów prozą i publicystyki R. Ziemkiewicza w antologiach zagranicznych: czes.: Polská ruleta. Polské sci-fi povídky. [Przeł.:] P. Weigel. Plzeň 2003, – ros.: Istrebitel’ ved’m. Pol’skaja fantastika [Oprac.:] A. N. Kaširin, V. I. Piščenko. Moskva 1990, Ideal’noe prestuplenie live. W: Polskie trupy. Moskva 2008, − słowac.: Pravým okem. Antologie současného polského polského politického myšleni. [Oprac.:] M. Ruczaj, M. Szymanowski. Brno 2010.

OPRACOWANIA (wybór)

• Ank. 2011.
• Wywiady: Zbliża się koniec świata (i trzeba go będzie jakoś przeżyć). Rozm. J. Ingot. „Odra” 1996 nr 11; Wszystko przez filozofów. Rozm. Ł. Gołębiewski. „Rzeczpospolita” 1997 nr 129; Przyszłość? Tak samo, tylko bardziej. Rozm. W. Chmielewski. „Rzeczpospolita” 1998 nr 282; Na randkę marsz! Rozm. W. Orliński. „Gaz. Wybor.” 1999 nr 57; Pisarz jest psem łańcuchowym. Rozm. W. Chmielewski. „Nowe Państ.” 1999 nr 43; Śmieszne jak śpiew Kiepury. Rozm. T. Stawiszyński. „Życie” 2000 nr 168, przedr. w: R.A. ZIEMKIEWICZ: Frajerzy. Lubl. 2003 [Twórczość poz. 11]; Są takie gazety, w których nigdy bym nic nie napisał. Rozm. Ł. Warzecha. „Życie” 2002 nr 139; Blaszane bikini. Rozm.: G. Dyduch, M. Świetlicki. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 178 dod. „Wysokie Obcasy” nr 30; O frajerach, faszerowanej baraninie, grafomanach i zupełnie innym jądrze. Rozm. M. Parowski. Oprac. A. Nakoniecznik. „Nowa Fantastyka” 2004 nr 4; Do tego zmierzaliśmy. Rozm. P. Dunin-Wąsowicz. „Lampa” 2008 nr 11; Wywodzę się z endeckiej tradycji. Rozm. I. Ryszkowski [on-line] myśl.pl 2009 nr 14 [dostęp 4 listopada 2013] Dostępny w Internecie: http://www.mysl.pl/?m7&art_id1444&moremore; Z umiarkowanym optymizmem. Rozm. R. Pazio. „Najwyższy Czas!” 2014 nr 38/39 [dot. też: Jakie piękne samobójstwo]; Nad prawicą ciągle unosi się straszne widmo Józefa Piłsudskiego. Rozm. R. Pazio. „Najwyższy Czas!” 2015 nr 5.

Ogólne

• K. WĄGROWSKI: Publicysta pożera fantastę. „Ozon” 2006 nr 30/31.
• A. SASINOWSKI: Prawica, nowoczesność i flanelowa koszula. „Pogranicza” 2009 nr 5.
• M. MOTAS: Ziemkiewicz o Dmowskim. „Myśl Pol.” 2010 nr 51/52.
• M. OLSZEWSKI: Doktor R. i mister Z. Kiedy dziennikarz idzie do boju. „Tyg. Powsz.” 2011 nr 21.
• M. MOTAS: Ziemkiewicz o Dmowskim. „Myśl Pol.” 2010 nr 51/52.
• A. BIELIK-ROBSON: Czy Ziemkiewicz zje Kaczyńskiego? Rozm. P. Bratkowski. „Newsweek Polska” 2013 nr 4.
• M. FIJOŁEK: Jaka historia dla Polaków. „wSieci” 2013 nr 47 [dot. też P. Zaremby i J. Żaryna].
• K.M. MAZUR: Mielizny prawicowej politpoprawności. „Najwyższy Czas” 2013 nr 8.
• P. PAZIŃSKI: Sitwa, panie, sitwa… „Newsweek Polska” 2013 nr 4 [dot. antysemityzmu].
• Ł. PIOTROWSKI: Przegląd frazeologii blogu Rafała Ziemkiewicza. „Pr. Językozn.” 2013 z. 15.
• P. SKWIECIŃSKI: Nie chodzi o prawdę. „Rzeczpospolita” 2014 nr 249.
• M. WIKŁO: Rozkrok Ziemkiewicza. „wSieci” 2014 nr 3.
• P. ZAREMBA: Hitler i dwaj panowie Z. „wSieci” 2014 nr 38 [dot. też P. Zychowicza].
• T. NAKONECZNY: Polska postkolonialność w krzywym (?) zwierciadle publicystyki Rafała Ziemkiewicza. „Porównania” 2015.
• Ł. KUCHARCZYK: Echa twórczości Stanislawa Lema w powieściach science fiction Rafała Ziemkiewicza. „Spotkania Hum.” 2015 nr 5.

Władca szczurów

• M. PAROWSKI: W dobrym towarzystwie. „Fantastyka” 1988 nr 7.
• R. PAWLAK: Prosto w twarz. „Fikcje” 1988 nr 52.

Skarby Stolinów

• J. INGLOT: W slengańskich puszczach. „Nowa Fantastyka” 1991 nr 1.
• M. DZIURDA: Bajkowy postmodernizm. „Tyg. Solidarność” 1994 nr 4.

Wybrańcy bogów

• J. INGLOT: Klęska alchemika? „Nowa Fantastyka” 1992 nr 4.
• K.T. LEWANDOWSKI. „Mag. Lit.” 1993 nr 1.
• L. BĘDKOWSKI: Plan dla Terei. Antyutopijna (dyskopijna) wizja społeczeństwa w powieści science fiction „Wybrańcy bogów” Rafała A. Zemkiewicza. „Pr. Nauk. Akad. Im. Jana Długosza w Częstochowie. Filol. Pol. Hist. I Teoria Lit.” 2011 z. 12.

Hrebor Cudak

• K. SOKOŁOWSKI: Księga cytatów. „Fenix” 1994 nr 5.
• K. DUNIN: Panie Wołodyjowski! Larum grają Marsjanie! „Życie Warsz.” dod. „Ex Libris” 1995 nr 85.
• J. INGLOT: Powrót do rzeczywistości. „Odra” 1996 nr 2.
• M. ORAMUS: Piąty rozbiór Polski. „Fenix” 1996 nr 2.
• M. WIERUSZ: Ciągle Apokalipsa. „Nowe Książ.” 1996 nr 4.

Zero zdziwień

• J. INGLOT: Don Kichot w czasach ostatnich. „Życie Warsz.” 1995 nr 264.
• M. URBANOWSKI: Prawica felietonowa. W tegoż: Dezerterzy i żołnierze. Kr. 2007.

Pieprzony los kataryniarza

• K. VARGA: Zadzwońcie po wiedźmina. „Gaz. Wybor.” 1995 nr 284 [dot. też: A. Sapkowski: Czas pogardy].
• M. KOSEWSKA: Co widział kataryniarz? „Gaz. Pol.” 1996 nr 9.
• D. MAJERSKA, E. POPIOŁEK: Pieprzona apokalipsa. „Wiad. Kult.” 1996 nr 23.
• M. WIERUSZ: Ciągle Apokalipsa. „Nowe Ksiaż.” 1996 nr 4.
• M. DROBA: Pieprzony los pisarza. „Życie Warsz.” 2003 nr 197.
• W. ORLIŃSKI: Los nie tak pieprzony jak dziesięć lat temu. „Gaz. Wybor.” 2003 nr 237.

Czerwone dywany, odmierzony krok

• B. CHACIŃSKI: Gdy świat zmienia swą postać. „Rzeczpospolita” 1997 nr 87.
• J. INGLOT: Książki pokupne. „Odra” 1997 nr 2.
• M. ORAMUS: Koniec dzieciństwa. „Fenix” 1997 nr 2.
• M. PAROWSKI: Nieufny i zadufany. „Nowa Fantastyka” 1997 nr 2.
• A. BIŃCZYK: Fantastyczna literatura na kasecie. „Mandragora” 2001 nr 2 [dot. wyd. akustycznego opowiadania Śpiąca królewna].

Walc stulecia

• T.M. PŁUŻAŃSKI. „Życie Warsz.” 1998 nr 238.
• P. KUNCEWICZ: Ziemkiewicz ze zwłoką. „Prz. Tyg.” 1999 nr 30.
• G. LUTEREK: Świat wszechwładnej manipulacji. „Czas Kult.” 1999 nr 2.
• T. STAWISZYŃSKI: Owczy pęd ku samozagładzie. „Gaz. Pol.” 1999 nr 15.
• M. URBANEK: Gra o świat. „Nowe Książ.” 1999 nr 1.
• I. FRYSZKOWSKI: Europa totalna coraz bardziej realna. „Rzeczy Wspólne” 2010 nr 1.
• A. HORUBAŁA: Taniec prywatny; M. URBANOWSKI: Era widm. „Rzeczpospolita” 2010 nr 37.
• W. ŚWIETLIK: Antyutopia Ziemkiewicza jest nadal aktualna. „Polska. Metropolia Warsz.” 2010 nr 52.
• Ł. WARZECHA: Duszny świat Ziemkiewicza. „Fakt” 2010 nr 115.

Cała kupa wielkich braci

• D. NOWACKI: Bez litości. „Polityka” 2002 nr 48.
• E. CHUCHRO: Gdzieś pomiędzy rzeczywistością a literacką kreacją. „Nowe Książ.” 2003 nr 5.
• SZ. CZARNIK: Cała kupa… „Panorama” 2003 nr 7/8.
• P. DUNIN-WĄSOWICZ: Rozterki prawicowca. „Przekrój” 2003 nr 3.
• M. A. KOWALSKI: Niezdrowa miłość. „Najwyższy Czas!” 2003 nr 2.
• SZ. CZARNIK: Cała kupa… „Panorama” 2003 nr 7/8.
• M. WOŚ: Z nadzieją na skandal. „Trybuna” 2003 nr 23.

Viagra mać

• M.J. CHODAKIEWICZ: Wkurzony konserwatysta. „Najwyższy Czas” 2002 nr 27/28.
• A. GRZYBOWSKI: Tropami Roju. „Gaz. Pol.” 2002 nr 28.
• M. RYBIŃSKI: Przywilej felietonisty. „Rzeczpospolita” 2002 nr 134.
• T. SOMMER. „Najwyższy Czas” 2002 nr 11.
• T. Z. ZAPERT: Z piórem ostrym jak brzytwa pod prąd, czyli powtórka z Ziemkiewicza. „Życie” 2002 nr 72.
• R. OSTASZEWSKI: W poszukiwaniu katolickiego ironisty. „Pogranicza” 2007 nr 6.
• M. URBANOWSKI: Umysł wyzwolony albo Ziemkiewicz felietonista. „Arcana” 2007 nr 6 [rec. wyd. 2].

Frajerzy

• W. GOŁĄBOWSKI: Tysiąc wierszy o sadzeniu grochu. „Esensja” [on-line] 2004 nr 2 [dostęp 9 kwietnia 2011 Dostępny w Internecie: http://esensja.pl/magazyn/2004/02/iso/13_03.html].

Polactwo

• P. BRATKOWSKI: Chamy, elity i błazen. „Newsweek Polska” 2004 nr 32.
• J. KORWIN-MIKKE. „Najwyższy Czas” 2004 nr 39.
• M. ŁAWRYNOWICZ: Wszyscyśmy Polactwem podszyci. „Życie” 2004 nr 212.
• J. MALTECKI: Wieszatiel. „Dziś” 2004 nr 11.
• M. TERLIKOWSKA: Chocholi taniec demokracji. „Nowe Państwo” 2004 nr 12.
• W. BEREŚ, J. SKOCZYLAS: Pokłon eseiście. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 158.
• J. GIZELLA: Morska choroba albo Polska skundlona. „Arcana” 2005 nr 1/2.
• K.W. STUDNICKI-GISBERT: Jak rozmawiać o Polsce. „Dziś” 2005 nr 4.
• J. BODAKOWSKI: Ziemkiewicz i jego „Polactwo”. „Myśl Pol.” 2007 nr 23/24.

Ciało obce

• P. DUNIN-WĄSOWICZ: Teściowa i haki. „Lampa” 2005 nr 9.
• W. GOŁABOWSKI: Ciało do bólu współczesne. „Esensja” [on-line] 2005 nr 9 [dostęp 9 kwietnia 2011]. Dostępny w Internecie: http://esensja.pl/magazyn/2005/09/iso/07_51.html.
• A. GÓRSKI: Seks cierpiącego Wallenroda. „Życie Warsz.” 2005 nr 189.
• A. KACZOROWSKI: Pisactwo. „Polityka” 2005 nr 36.
• K. MASŁOŃ: Totalny kryzys człowieka z lodu. „Rzeczpospolita” 2005 nr 191.
• T. MIZERKIEWICZ: Czytadło dla radykałów. „Nowe Książ.” 2005 nr 11, przedr. w tegoż: Literatura obecna. Kr. 2013.
• A. NĘCKA: Męskie kompromitacje. „Fa-Art.” 2005 nr 2/3.
• D. NOWACKI: Księgowy sadomaso. „Newsweek Polska” 2005 nr 33.
• W. ORLIŃSKI: Dojrzewanie kamikadze. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 213.
• J. SOBOLEWSKA: Madame Usteczka i markizek de Zadek. „Przekrój” 2005 nr 37 [dot. też: H. Samson: Wojna żeńsko-męska i przeciwko światu].
• M. WOLSKI. „Gaz. Pol.” 2005 nr 35.
• J. CYMERMAN: Gawęda dr Jekylle’a. „Akcent” 2006 nr 2.
• A. GÓRSKI: Ciało obce Wielkiego Brata. „Życie Warsz.” 2006 nr 292.
• M. ŁAZAROWICZ: Ciało obce, czyli… kto? „Christianitas” 2006 nr 25.
• M. URBANOWSKI: Obce ciało III RP. W tegoż: Dezerterzy i żołnierze. Kr. 2007 [dot. też: S. Chwin: Żona prezydenta; D. Bieńkowski: Nic].

Ognie na skałach

• M. SZTĄBEREK: Kwestia trupa. „Avatarae” 2005 nr 1/2.
• K. B. MALINOWSKI: Jakby odpuścił. „Lampa” 2006 nr 5.
• R. ŚLIWIAK. „Arte” 2006 nr 3.

Coś mocniejszego

• J. DUKAJ: Ziemkiewicz fantastyczny. „Dziennik” 2006 nr 96.
• P. DUNIN-WĄSOWICZ: Ziemkiewicz ampflikator. „Lampa” 2006 nr 7/8.
• T. KLETA: Podroż pod prąd czasu. „Avatarae” 2006 nr 5.
• W. LADA: W samym centrum absurdu. „Życie Warsz.” 2006 nr 183.
• Ł. ORBITOWSKI: Fantasta kontra publicysta. „Przekrój” 2006 nr 35.
• R. ZIĘBIŃSKI: Z. klasykiem. „Newsweek Polska” 2006 nr 31.

Michnikowszczyzna

• G. GÓRNY: Michnikowszczyzna, czyli realny postkomunizm. „Rzeczpospolita” 2006 nr 300.
• M. WOLSKI: Historia pewnej przegranej. „Gaz. Pol.” 2006 nr 50.
• A. DUDEK: W obronie podchorążego Ziemkiewicza. „Rzeczpospolita” 2007 nr 8.
• J. GIZELLA: Michnikowszczyzna – papierowy tygrys? „Arcana” 2007 nr 1.
• P. GRACZYK: Podchorąży Ziemkiewicz w noc po Okrągłym Stole. „Rzeczpospolita” 2007 nr 3, polem.: A. DUDEK: W obronie podchorążego Ziemkiewicza. „Rzeczpospolita” 2007 nr 8.
• J. JAKUBOWSKI: Michnikowszczyzna i ziemkiewiczyzm. „Nowości” 2007 nr 133.
• E. MILEWICZ: Gąszcz win cara M. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 7.

Czas wrzeszczących staruszków

• M. CIEŚLIK: Dusza i wrzask. „Newsweek Polska” 2008 nr 26.
• J. DARSKI: Kalkulacje Rafała. „Gaz. Pol.” 2008 nr 34.
• D. PAWŁOWIEC: „Czas wrzeszczących staruszków”, czyli rzecz o prawdziwej polityce. „Polityka Nar.” 2008 nr 4.
• M. WOLSKI: Książka dla Jarosława. „Gaz. Pol.” 2008 nr 22.
• T. BOCHWITZ: Jeszcze wrzeszczą. „Arcana” 2009 nr 1.

Żywina

• A. CHRUŚCIEL: Za mało na powieść. „Esensja” 2008 [on-line] nr 10 [dostęp 9 kwietnia 2011]. Dostępny w Internecie: http://esensja.pl/magazyn/2008/10/iso/07_52.html.
• P. DUNIN-WĄSOWICZ: Prowincja z układem w tle. „Lampa” 2008 nr 10.
• J. DUKAJ: Spoczynek demaskatora. „Tyg. Powsz.” 2008 nr 45.
• I. FRYSZKOWSKI: O „trzodzie” i „elicie”. myśl.pl [on-line] 2008 nr 12 [dostęp 4 listopada 2013] Dostępny w Internecie: http://www.mysl.pl/?m7&art_id1318&moremore.
• A. SASINOWSKI: Conradem w układ. „Pogranicza” 2008 nr 6.
• B. WOJDYŁA: A to Polska właśnie. „Tyg. Angora” 2008 nr 42.
• M. WOLSKI: Czarny punkt. „Gaz. Pol.” 2008 nr 43.
• W. ŻYSZKIEWICZ: Polska metanowa. „Rzeczpospolita” 2008 nr 285.
• M. HERMAN: Życie w Polsce to pływanie w kisielu. „Fakt” 2008/09 nr 304.
• I. KANTROWSKI: Opowieść polityczna. „Akant” 2009 nr 4.

W skrócie

• J. JAŁOWICZOR: Dwadzieścia lat na łańcuchu. „Tyg. Solidarność” 2009 nr 33.
• M. WOLSKI: Od A do Z. „Gaz. Pol.” 2009 nr 32.

Ziemkiewicz w sieci

• P. GOCIEK: Felietonista, który pamięta. Rzeczpospolita” 2009 nr 222.

Zgred

• A. MAŚNICA: „Zgred” albo sztafeta ojców. „Rzeczy Wspólne” 2011 nr 3.
• E. MORAWIEC: Horyzont. „Arcana” 2011 nr 4 [dot. też: B. Wildstein: Czas niedokonany].
• T. ROWIŃSKI: Na nieoranej ziemi. „Fronda” 2011 nr 60.
• S. SĘKOWSKI: Smoleńsk porządkuje. „Gość Niedz.” 2011 nr 20.
• M. WOLSKI: Podwójne życie Rafalskiego. „Gaz. Pol.” 2011 nr 22.
• S. ZATWARDNICKI: Sto procent Ziemkiewicza w Ziemkiewiczu? „Prz. Powsz.” 2011 nr 10.
• J. CYMERMAN: „Ja ze wsi jestem…” „Akcent” 2012 nr 1.
• M. URBANOWSKI: Kronika czasu marnego. „Zesz. Karmelitańskie” 2012 nr 1.
• A. WAŚKO: Publicystyka to czy literatura? „Niezal. Gaz. Pol. Nowe Państwo” 2012 nr 4.

Wkurzam salon

• J. ENGELGARD: Między Salonem a Ferajną. „Myśl Pol.” 2011 nr 31/32.
• W. JURASZ: O człowieku, który wkurza salon. „Dz. Pol.” 2011 nr 85.
• F. MEMCHES: Coming out po polsku. „Rzeczpospolita” 2011 nr 90.
• A. SASINOWSKI: Co wie Ziemkiewicz. „Pogranicza” 2011 nr 5.
• M. WOLSKI: Niedaleko od Smoleńska. „Do Rzeczy” 2013 nr 6 [dot. też: M. Miklaszewska: Spotkałam kiedyś prawdziwego hipstera, B. Wildstein: Ukryty].

Myśli nowoczesnego endeka

• S. JANECKI: Rodowody pokornych. „Uważam Rze” 2012 nr 43.
• A. LESZCZYŃSKI: Pseudoelity doją naród. O czym myśli „nowoczesny endek”? „Gaz. Wybor.” 2012 nr 209.
• M. MOTAS: Fałszywy prorok. „Myśl Pol.” 2012 nr 45/46.
• M. WOLSKI: Ziemkiewiczowszczyzna. „Gaz. Pol.” 2012 nr 44.
• M. WOLSKI: Myśli nowoczesnego piłsudczyka – poza „egoizmem narodowym” potrzeba mariażu śmiałości w wytyczaniu celów i perspektyw, przy zachowaniu rozsądku. „W Sieci” 2013 nr 9.

Jakie piękne samobójstwo

• S. CENCKIEWICZ: Strach chwalić tę książkę. „Do Rzeczy” 2014 nr 20.
• W. DUDKIEWICZ: Ziemkiewicz fiction. „Niedziela” 2014 nr 18.
• P. GONTARCZYK: W oparach obłędu. „wSieci” 2014 nr 36.
• G. KUCHARCZYK: Polityka realna czy spekulacja. „Do Rzeczy” 2014 nr 30.
• P. SEMKA: Ani samobójstwo, ani wyjaśnienie. „Do Rzeczy” 2014 nr 19.
• M. SIOMA. „Res Historica” 2014 nr 37.
• P. SKWIECIŃSKI: Panświnizm Ziemkiewicza. „wSieci” 2014 nr 20.
• T. STAŃCZYK: Wyjść w futrze na upał. „Rzeczpospolita” 2014 nr 119.
• W. ŚWIETLIK: Polska frajerem narodów? „Rzeczy Wspólne” 2014 nr 2.
• P. WAINGERTNER: Nowoczesnego endeka historia Polski. „Tyg. Solidarność” 2014 nr 25.
• B. WILDSTEIN: Refleksja czy pamflet. „Do Rzeczy” 2014 nr 19.
• R. WŁAST-MATUSZAK: „Jakie piękne samobójstwo”: powtarzająca się historia. „Rzeczy Wspólne” 2014 nr 2.
• M. MIROWSKI: Tragedia II Rzeczypospolitej to nie samobójstwo. „Znak” 2015 nr 1.
• Zob. też Wywiady.

Życie seksualne lemingów

• M. WOLSKI: Lemingi pod kołdrą. „Gaz. Pol.” 2015 nr 10.

Złowrogi cień Marszałka

• A. KRAJEWSKI: Dziadek pomszczony. „Dz. Gaz. Prawna” 2017 nr 106.
• K. MASŁOŃ: Ziemkiewicz łamie krzesła. Książka o Józefie Piłsudskim. „Do Rzeczy” 2017 nr 19.
• P. WAINGARTNER: Piłsudski w krzywym zwierciadle. „Tyg. Solidarność” 2017 nr 20.
• A. WROŃSKI: Nie taki złowrogi. „Gaz. Pol.” 2017 nr 21.