NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
N
\
Ryszard NYCZ

Ryszard NYCZ
Autorka hasła: Alicja Szałagan

Ryszard NYCZ
Autorka hasła: Alicja Szałagan

ur. 1951

Historyk i teoretyk literatury.

Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 9 grudnia 1951 w Krakowie; syn Mieczysława Nycza i Józefy z domu Chromy. W 1965-69 uczęszczał do V Liceum im. A. Witkowskiego w Krakowie. W 1974 ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie. Od 1975 pracował (jako asystent, a od 1978 starszy asystent) w Pracowni Poetyki Historycznej Instytutu Badań Literackich (IBL) PAN. Debiutował artykułem pt. Dwa pejzaże Reymonta, opublikowanym w 1974 na łamach „Pamiętnika Literackiego” (z. 3); w kwartalniku tym ogłaszał artykuły i w latach następnych. W 1976-78 był sekretarzem komitetu redakcyjnego serii IBL Rozprawy Literackie. Następnie pełnił funkcję sekretarza redakcji dwumiesięcznika IBL „Teksty” (do jego zawieszenia w 1981).W 1981 został członkiem Rady Naukowej IBL. Od początku pracy naukowej łączył studia historyczno- i teoretycznoliterackie z praktyką interpretacyjną, prowadząc badania z zakresu literatury polskiej XX w. (poczynając od modernizmu) w kontekście kultury polskiej i europejskiej. W 1983 otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy Sylwy współczesne. Problem konstrukcji tekstu (promotor prof. Janusz Sławiński). W następnym roku objął w IBL PAN stanowisko adiunkta. W 1985-90 wchodził w skład kolegium redakcyjnego „Pamiętnika Literackiego”. Od 1988 pracował równolegle w Instytucie Filologii Polskiej UJ. W 1990 został redaktorem naczelnym wznowionego pod nowym tytułem dwumiesięcznika IBL „Teksty Drugie”, w którym zamieszczał artykuły wstępne do poszczególnych numerów i większe rozprawy. Publikował nadto m.in. nadal w „Pamiętniku Literackim”i w „Ruchu Literackim”. W 1991 odbył staże naukowe na uniwersytetach amerykańskich w Yale i New Haven, a w 1992 w wiedeńskim Institut für Wissenschaften vom Menschen. W 1992 habilitował się w IBL PAN na podstawie rozprawy Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze. W 1994 otrzymał stanowisko docenta w IBL. Od 1995 był członkiem rady redakcyjnej „Studium. Pisma literacko-artystycznego” (do 2008) oraz Rady Fundacji Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych. Nawiązał współpracę z krakowskim wydawnictwem Universitas: od 1997 przewodniczył komitetowi redakcyjnemu serii Horyzonty nowoczesności: teoria – literatura – kultura, a od 2004 był współredaktorem z Włodzimierzem Boleckim serii Modernizm w Polsce. W 1997 przebywał na stażu naukowym w Johannes Gutenberg Universität w Mainzu. Po otrzymaniu w tymże roku tytułu naukowego profesora pracował od 1998 w IBL i na UJ na stanowisku profesora nadzwyczajnego, a od 2002 zwyczajnego. W 2000 objął Katedrę Antropologii Literackiej i Badań Kulturowych na Wydziale Polonistyki UJ; równocześnie do 2005 sprawował funkcję prodziekana tego wydziału. W tych latach kierował też projektem badawczym Polska nowoczesność: poetyka i kultura, poświęconym rozwijaniu koncepcji kulturowej teorii literatury, finansowanym z subsydium profesorskiego (program Mistrz) Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Od 2000 był członkiem Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów (działał do 2011 w Sekcji I – Nauk Humanistycznych i Społecznych) oraz Komitetu Badań Naukowych (Sekcja Nauk o Literaturze i Bibliotekoznawstwa), a po jego reorganizacji w 2004 – Rady Nauki przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, gdzie zasiadał m. in. w Komisji Badań na Rzecz Rozwoju Nauki i w Interdyscyplinarnym Zespole do Spraw Etyki w Nauce (2005-10). Wszedł w skład jury Nagrody im. K. Wyki (w 2001) oraz Nagrody im. J. Długosza (w 2003). Należał do Rady Redakcyjnej czasopisma „Er(r)go. Teoria – Literatura – Kultura” (2000), do Komitetu Doradczego „Principiów. Pisma koncepcyjnego z filozofii i socjologii teoretycznej” (od 2001) i do Rady Programowej „Przeglądu Kulturoznawczego” (od 2006). W 2002-06 kierował interdyscyplinarnym projektem zamawianym Polskie dziedzictwo kulturowe w nowej Europie, realizowanym we współpracy z Instytutem Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk i Uniwersytetem w Uppsali. Od 2003 uczestniczył w pracach Komitetu Nauk o Literaturze i Komitetu Nauk o Kulturze PAN. W 2004 został członkiem korespondentem PAU. W 2008 otrzymał nadany przez Senat Uniwersytetu Opolskiego tytuł doctora honoris causa. W 2009 został kierownikiem Studiów Doktoranckich Wydziału Polonistyki UJ, a w 2010 przewodniczącym Konferencji Kierowników Filologicznych Studiów Doktoranckich i organizatorem, powołanej przez to zgromadzenie, Transdyscyplinarnej Szkoły Letniej oraz od 2012 redaktorem zainicjowanej przez tę szkołę serii Nowa Humanistyka (publikowanej w Wydawnictwie IBL PAN). W 2010 wybrano go na członka korespondenta PAN oraz Rady Kuratorów Wydziału I PAN. W tymże roku wszedł do Rady Programowej czasopisma internetowego „Kultura i Historia”. Został tutorem Akademii „Artes Liberales” i Collegium Invisible. W 2010-12 należał do Rady Narodowego Centrum Nauki i obejmował funkcję przewodniczącego Komisji Nauk Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce. W 2014 zaczął współredagować wraz z Teresą Walas serię Cross-Roads. Polish Studies in Culture, Literary Theory, and Historywydawnictwa Peter Lang Publishing House. Ponadto był członkiem komitetu naukowego serii Testi, Studi e Strumenti wydawnictwa uniwersytetu La Sapienza, serii Polish Studies publikowanej przez Academic Studies Press, University of Wisconsin-Madison oraz członkiem Rady Naukowej Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Komitetu Redakcyjnego serii Biblioteka Narodowa oraz Rady Naukowej Archiwum PAU i PAN. Od 2014 do 2016, kiedy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zarządziło zakończenie kadencji, przewodniczył Radzie Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH). W 2015 został wiceprezesem Oddziału Krakowskiego PAN. Za wybitny dorobek naukowy otrzymał w 2003 nagrodę Prezesa Rady Ministrów, a w 2003 i w 2013 nagrody oraz w 2015 Laur Jagielloński przyznawany przez Rektora UJ. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1998), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2002), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2005).

W 1979 zawarł związek małżeński z Małgorzatą Bahr, obecnie redaktor naczelną Wydawnictwa Literackiego; ma syna Grzegorza, politologa. Mieszka w Krakowie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Sylwy współczesne. Problem konstrukcji tekstu. Wr.: Ossol. 1984, 154 s. IBL PAN. Z Dziejów Form Artyst. w Lit. Pol., 66. Wyd. 2 Kr.: Universitas 1996, 218 s.
2. Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Wwa: Wydawn. IBL PAN 1993, 270 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1995; wyd. 2 [właśc. 3] Kr.: Universitas 2000, 348 s.
Nagroda Wydz. I Nauk Społ. PAN im. A. Brücknera w 1994.
Przekł.: ang. rozdz. Funkcje wiadomości prasowych w literaturze: The functions of news items in literature. [Przeł.] D. Piątkowska. W: „The Literary Studies in Poland”, Wr. T. 24: 1991, – bułg.: Svet’t na teksta. Poststrukturalizm’’t i znanieto za literaturata. [Przeł.] S. Borisova. Sofĩâ 2005, – ukr.: Svit tekstu: poststrukturalizm i literaturoznavstvo. [Przeł.] O. Haleta. L’vìv 2007.
3. Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie. Wr.: FNP [Fundacja na Rzecz Nauki Pol.], Leopoldinum 1997, 325 s. Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Pol. Seria Humanist. Wyd. nast.: wyd. 2 Wr.: FNP, Wydawn. UWr. 2002, wyd. 3 Tor.: Wydawn. Nauk. UMK 2013. Res Humane.
Nagroda Ministra Edukacji Nar. w 1998.
4. Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej. Kr.: Universitas 2001, 273 s. Horyzonty Nowoczesności, 21.
5. Antropologia literatury – kulturna teoria literatury – poetika dosvidu. [Przeł.] O. Haleta. L’vìv 2007, 64 s. Centr humanitarnych dosližden. Universitetski Dialogi, 4. Wersja pol.: Antropologia literatury – kulturowa teoria literatury – poetyka doświadczenia. „Teksty Drugie” 2007 nr 6 s. 34-49, przedr. w: Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa? Pozn. 2011.
Broszura.
6. Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2012, 355 s. Nowa Humanistyka.
Zawartość: Od autora. – Cz. 1. Preliminaria: O przedmiocie studiów literackich – dziś; Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy; Lekcja Adorna: tekst jako sposób poznania, albo o kulturze jako palimpseście. – Cz. 2. W stronę kulturowej teorii literatury;: Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego; Kulturowa teoria literatury – wyjaśnienia i propozycje; Od teorii nowoczesnej do poetyki doświadczenia. – Cz. 3. Problemy historii nowoczesnej literatury; Możliwa historia literatury; Literatura nowoczesna: cztery dyskursy; Literatura nowoczesna wobec doświadczenia. – Cz. 4. Rozumienie, interpretacja, lektura: Trzy głosy o nowoczesności, doświadczeniu i literaturze; Poeta XX wieku w posz7ukiwaniu formuły „nowego doświadczenia”: przypadek Miłosza; Literatura: litery lektura. O tekście, interpretacji i doświadczeniu czytania. Z dodaniem studium przypadku „Wagonu” Adama Ważyka.
7. Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki. Wwa: IBL 2017, 234 s. Nowa Humanistyka.
Zawartość: Od autora. – Cz. I: 1. Humanistyka wczoraj i dziś (w wielkim skrócie i nie bez uproszczeń); 2. Nowa humanistyka w Polsce: kilka bardzo subiektywnych obserwacji, koniektur, refutacji; 3. Kultura jako czasownik. Sondowanie kreatywności działania kulturowego; 4. Inny jest w nas. Tożsamość w czasach mobilności (kilka uwag o doświadczeniu polskim). – Cz. II: 5. W stronę innowacyjnej humanistyki polonistycznej: tekst jako laboratorium. Tradycje, hipotezy, propozycje; 6. Jan Błoński: hermeneutyka osobista.; 7. Janusz Sławiński: strukturalizm w działaniu; Bruno Schulz: sztuka jako kulturowa ekstrawagancja.
Przekł. poszczególnych art.: Humanistyka wczoraj i dziś : bułg .: Humanitaristikata včera i dnes. „Literaturen Viestnik”, Sofia 2016 nr z 27 IV – 10 V, – W stronę innowacyjnej humanistyki polonistycznej: tekst jako laboratorium: ukr.: Innovacjonnaâ gumanistika. Tekst jak laboratoria. „Slovo i čas”, Kïiv 2015 nr 3.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Dwa pejzaże Reymonta. „Pam. Lit.” 1974 z. 3 s. 65-81 [analiza fragm.: W.S. Reymont: Bunt]. – Oko i dłoń pisarza. (Próba interpretacji dzieła Leopolda Buczkowskiego). „Teksty” 1977 nr 3 s. 34-49. – O kolażu tekstowym. (Na materiale prozy Leopolda Buczkowskiego). „Teksty” 1978 nr 4 s. 9-29, przedr. w: Pogranicza i korespondencje sztuk. Wr. 1980. – Teufelsdröckh redivivus albo o pewnym dialogu tekstowym. „Teksty” 1978 nr 1 s. 101-121 [cytaty i parafrazy z Sartor Resartus T. Carlyle’a w tekstach L. Buczkowskiego]. – Wojciech Żukrowski „Święta cytryna, czyli tajemnice Watykanu”. W: Nowela, opowiadanie, gawęda. Wyd. 2 poszerz. Wwa 1979 s. 397-410. – Literatura modalności. „Teksty” 1980 nr 1 s. 103-117, nr 2 s. 55-71. – „Prywatna księga różności”. „Teksty” 1981 nr 4/5 s. 203-233 [dot. Cz. Miłosza]. – Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy. „Pam. Lit.” 1990 z. 2 s. 95-116, przedr. w: Między tekstami. Wwa 1992 s. 9-42. – „Zamknięty odprysk świata”. O pisarstwie Gustawa Herlinga Grudzińskiego. „Teksty Drugie” 1991 nr 1/2 s. 35-46, przedr. w: Etos i artyzm. Pozn. 1991. – „Nostalgia za nieosiągalnym”. O późnych poematach Czesława Miłosza. W: „Metafizyczne” w literaturze współczesnej. Lubl. 1992 s. 79-95, przekł. ang.: „The nostalgia for the unattainable”. Czesław Miłosz long poems. W: Czesław Miłosz. Stockholm 1992 s. 79-88. – „Szare eminencje zachwytu”. Miejsca epifanii w poetyce Mirona Białoszewskiego. W: Pisanie Białoszewskiego. Wwa 1993 s. 179-190. – „Tajemnica okaleczonej poezji”. Trzy glosy do twórczości Tadeusza Różewicza. W: Zobaczyć poetę. Pozn. 1993 s. 97-107. – Tropy „ja”. Koncepcja podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia. „Teksty Drugie” 1994 nr 2 s. 7-27. – Dziedziny zainteresowania współczesnej teorii literatury. „Ruch Lit.” 1996 z. 1 s. 1-18. – Poetyka epifanii a modernizm. (Od Norwida do Leśmiana). „Teksty Drugie” 1996 nr 4 s. 20-38. – Bolesława Leśmiana poezja nowoczesna. W: Lektury polonistyczne. Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T. 1. Kr. 1997 s. 29-51. – Michała Głowińskiego poetyka nowoczesna: strukturalizm, teoria komunikacji literackiej, historyczna poetyka kulturowa. Wstęp do: M. Głowiński: Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej. (Prace wybrane. T. 1). Kr. 1997 s. 5-26. – „Wyrażanie niewyrażalnego” w literaturze nowoczesnej. (Wybrane zagadnienia). „Ruch Lit.” 1997 z. 3 s. 283-309, przedr. w: Literatura wobec niewyrażalnego. Wwa 1998 s. 79-100. – „Niepewna jasność” tekstu i „wierność” interpretacji. Wokół wiersza Zbigniewa Herberta „Pan Cogito opowiada o kuszeniu Spinozy”. „Teksty Drugie” 2000 nr 3 s. 132-147. – Kulturowa natura. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego. „Teksty Drugie” 2001 nr 5 s. 4-14. – Wiersz jest „jak raca”. Juliana Przybosia poetyka oświecenia a estetyka nowoczesna. „Ruch Lit.” 2001 z. 3 s. 261-269, przedr. w: Stulecie Przybosia. Pozn. 2002 s. 27-37. – „Everyone of us is a stranger”. Patterns of identity in Twentieth Century Polish Literature. W: Framing the Polish home. Athens, OH 2002 s. 13-25. – Úvahy o poststrukturalismu, překrucování teorie; Poststrukturalismus a postmodernismus. [Przeł.] P. Vidlák. W: Od poetiky k diskursu. Brno 2002 s. 214-222; 223-230. – Literatura nowoczesna: cztery dyskursy (tezy) = Modernata literatura: četiri diskursa (tezi). [Przeł.] M. Karabelova. W: Na tropach modernizmu i postmodernizmu. Interpretacje literackie i kulturologiczne na początku trzeciego tysiąclecia = Po sledite na modernizma i postmodernizma. Literaturni i kulturologični pročiti v načaloto na tretoto hiljadoletie. Sofiâ 2004 s. 17-27; 17-29. – Poetyka intertekstualna. Tradycje i perspektywy. „Kwart. Filoz.” 2004 z. 3 s. 5-27. – O przedmiocie studiów literackich – dziś. „Teksty Drugie” 2005 nr 1/2 s. 175-187, przedr. w: Polonistyka w przebudowie. T. 1. Kr. 2005 s. 15-27. – Dwaj nowocześni: Leśmian i Stevens. W: Poetyka, polityka, retoryka. Wwa 2006 s. 217-227. – Literatura nowoczesna wobec doświadczenia. „Teksty Drugie” 2006 nr 6 s. 55-66. – Nierozstrzygalność: niemożliwe światy Karpowicza. W: Podziemne wniebowstąpienie. Szkice o twórczości Tymoteusza Karpowicza. Wr. 2006 s. 158-163. – Quatre discours de la litterature moderne. Przeł: A.i H. Konicki. W: Le témoignage dans la littérature polonaise du XXe siècle. Paris 2008 s. 27-38. – Literaturologia. W: Teoria literatury w Polšy. Kiïv 2008. – Sześć wyjaśnień w sprawie kulturowej teorii literatury. „Ruch Lit.” 2008 nr 2 s. 151-159. – Możliwa historia literatury. „Teksty Drugie” 2010 nr 5 s. 167-184. – Czesław Miłosz. Poeta XX wieku w przestrzeni publicznej. „Teksty Drugie” 2012 nr 5 s. 5-17. – Literatura: litery lektura. O tekście, interpretacji, doświadczeniu rozumienia i doświadczeniu czytania. W: Teoria – literatura – życie. Wwa 2012 s. 63-93. – Lekcja Adorna. Tekst jako sposób poznania, albo o kulturze jako palimpseście. „Teksty Drugie” 2012 nr 3 s. 34-50. – Literatura Moderna e Experiencia. „Revista Cerrados”, Brasilia 2013 vol. 2 nr 36. – Novyje slovary – staryje problemy? Drugije voprosy – novyje otviety? Polskije i rossijskije diskursy pamiati v perspektivie novoj humanistiki. „Meždunarodnyj Žurnal Issledovanij Kultury = International Journal of Cultural Research”, St. Petersburg 2013 nr 2. – PRL: pamięć podzielona, społeczeństwo przesiedlone. „Teksty Drugie” 2013 nr 3 s. 6-9. – Afektywne manifesty. “Teksty Drugie” 2014 nr 1 s. 9-13. – From modern theory to a poetics of experience. W: From modern theory to a poetics of experience. Polish studies in literary history and theory. Frankfurt am Main 2014 s. 75-95. – Polish post-colonial and/or post- dependence studies. „Teksty Drugie” special issue 2014 nr 1 s. 5-11. – „Wtrącony w pozycję geograficznie chwiejną”. Czesława Miłosza doświadczenie przestrzeni i miejsca. W: Rodzinny świat Czesława Miłosza. Kr. 2014 s. 51-61, przekł. ang.: Thrown in the geographically shaky position. Czesław Miłosz’s experience of space and place. W: „Miłosz like the world”. Poet in the eyes of Polish literary critics. [Przeł.] G. Czemiel. Frankfurt am Main 2015 s. 179-190. – Stanowisko ogólne i postulaty szczegółowe w sprawie sytuacji humanistyki rozpatrywanej w kontekście programu reformy nauki realizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W: Rozmyślania nad humanistyką. Pozn. 2015 s. 67-73. – Krajobraz kulturowy albo o kulturze jako czasowniku. Wprowadzenie do dyskusji panelowej. W: Więcej niż obraz. Gdańsk 2015 s. 43-53.

Prace redakcyjne

1. W. Berent: Pisma rozproszone; Listy. Wstęp, oprac. tekstu, dod. krytyczny: R. Nycz. Fragm. wstępu dotyczący „Idei w ruchu rewolucyjnym” i „Onegdaj”, oprac. tekstu i komentarze do tych szkiców: W. Bolecki. Kr.: WL 1992, 606 s.
2. Po strukturalizmie. Współczesne badania teoretycznoliterackie. Red.: R. Nycz. Wr.: Wiedza o Kulturze 1992, 200 s.
3. E. Stankiewicz: Poetyka i sztuka słowa. [Przeł. z jęz. ang.]: M.B. Fedewicz [i In.]. Red. nauk.: R. Nycz, W. Walecki. Wstęp R. Nycz. Kr.: Universitas 1996, 339 s.
4. M. Głowiński: Prace wybrane. Pod red. [i ze wstępem] R. Nycza. T. 1-5. Kr.: Universitas. Klasycy Współcz. Pol. Myśli Humanist.
T. 1. Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej. 1997, 333 s.
T. 2. Narracje literackie i nieliterackie. 1997, 312 s.
T. 3. Dzieło wobec odbiorcy. Szkice z komunikacji literackiej. 1998, 423 s.
T. 4. Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana. 1998, 362 s.
T. 5. Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje. 2000, 502 s.
5. Lektury polonistyczne: literatura współczesna. T. 1. Pod red. R. Nycza i Jerzego Jarzębskiego; T. 2. Pod red. R. Nycza. Kr.: Universitas 1997, 1999, 448 + 533 s.
6. Lektury polonistyczne. Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T. 1. Pod red. R. Nycza i Jerzego Jarzębskiego; T. 2. Pod red. R. Nycza. Kr.: Universitas 1997, 1999, 364 + 494 s.
7. Postmodernizm. Antologia przekładów. Wybrał, oprac. i przedm. opatrzył R. Nycz. Kr.: Baran i Suszczyński 1997, 574 s. Wyd. 2 tamże 1998.
8. Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze. Pod red. i ze wstępem R. Nycza. Kr.: Universitas 1998, 568 s. Horyzonty Nowoczesności: teoria-literatura-kultura, 4.
9. Dekonstrukcja w badaniach literackich. Pod red. [i ze wstępem] R. Nycza. Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2000, 412 s. Tematy Teoretycznoliterackie. Arch. Przekł. „Pam. Lit.”, 1.
10. Jan Błoński … i literatura XX wieku. Red.: M. Sugiera, R. Nycz. Kr.: Universitas 2002, 347 s.
11. Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Praca zbiorowa pod red. W. Boleckiego i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL 2002, 467 s. Z Dziejów Form Artyst. w Lit. Pol., 83. IBL PAN; Fundacja „Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych”.
Materiały z XXX Konferencji Teoretycznoliterackiej, Krasiczyn, 9-15 września 2001 r.
12. Na tropach modernizmu i postmodernizmu. Interpretacje literackie i kulturologiczne na początku trzeciego tysiąclecia = Po sledite na modernizma i postmodernizma. Literaturni i kulturologični pročiti v načaloto na tretoto hilâdoletie = On the trail of Modernism and Postmodernism: literary and cultural interpretations from the beginning of the third millennium. Kom. red.: M. Karabełowa, R. Nycz. Sofiâ: Boân Penev 2004, 231 + 216 s. IBL PAN; Institut za Literatura B’’lgarska Akademiâ na Naukite.
Tekst w jęz. pol. i bułg.; tytuł również w jęz. ang. Wersja polska w kierunku przeciwstawnym.
13. Narracja i tożsamość. [Cz.:] 1. Narracja w kulturze; 2. Antropologiczne problemy literatury. Pod red. W. Boleckiego i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL 2004, 363 + 491 s. Z Dziejów Form Artyst. w Lit. Pol., 85-86. IBL PAN; Fundacja Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych.
14. Punkt widzenia w języku i w kulturze. Pod red.: J. Bartmińskiego, S. Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, R. Nycza. Lubl.: Wydawn. UMCS 2004, 377 s. „Czerwona Ser.” Inst. Filologii Pol. UMCS, 20.
15. Punkt widzenia w tekście i w dyskursie. Pod red. J. Bartmińskiego, S. Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, R. Nycza. Lubl.: Wydawn. UMCS 2004, 361 s. „Czerwona Ser.” Inst. Filologii Pol. UMCS, 19.
16. Dzieła, języki, tradycje. Profesorowi Januszowi Sławińskiemu na siedemdziesiąte urodziny. Pod red. W. Boleckiego i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL 2006, 395 s. Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych; IBL PAN.
17. Kulturowa teoria literatury. Kr.: Universitas. Horyzonty Nowoczesności: teoria-literatura-kultura, 50, 94.
[1]. Główne pojęcia i problemy. Red.: M.P. Markowski, R. Nycz. 2006, 514 s.
2. Poetyki, problematyki, interpretacje. Red.: T. Walas, R. Nycz. 2012, 668 s.
18. Nowoczesność jako doświadczenie. [Cykl książek zbiorowych].
[1]. Red.: R. Nycz. [i wstęp], A. Zeidler-Janiszewska. Kr.: Universitas 2006, 436 s.
[2]. Dyscypliny, paradygmaty, dyskursy. Red.: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz. Wwa: Wydawn. Szkoły Wyż. Psychologii Społ. „Academica“ 2008, 234 s.
[3]. Analizy kulturoznawcze. Red.: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz, B. Giza. Wwa: Wydawn. Szkoły Wyż. Psychologii Społ. „Academica“ 2008, 186 s.
19. Poetyka, polityka, retoryka. Profesorowi Michałowi Głowińskiemu na siedemdziesiąte urodziny. Red.: W. Bolecki i R. Nycz. Wwa: Wydawn. IBL 2006, 392 s. IBL PAN; Fundacja „Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych”.
20. Polonistyka bez granic. Kongres Polonistyki Zagranicznej IV, Uniwersytet Jagielloński, 9-11 października 2008 r. Red.: R. Nycz, W. Miodunka, T. Kunz. T. 1-2. Kr.: Universitas 2010, 781 + 469 s.
T. 1. Wiedza o literaturze i kulturze; T. 2. Glottodydaktyka polonistyczna – współczesny język polski – językowy obraz świata.
21. Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy: konteksty i perspektywy badawcze. Pod red. R. Nycza. Kr.: Universitas 2011, 457 s. Ser. Wydawn. Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych, t. 1.
22. The effect of palimpsest. Culture, literature, history. [Oprac.:] B. Shallcross, R. Nycz. Frankfurt am Main: Peter Lang Publishing Group 2011, 347 s. Literary and Cultural Theory, 36.
23. Teoria – literatura – życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej. Pod red. A. Legeżyńskiej i R. Nycza. Wwa: Wydaw. IBL PAN 2012, 279 s. Nowa Humanistyka, 1.
24. Michalina Kmiecik: Oblicza miejsca. Topiczne i atopiczne wyobrażenia przestrzeni w poezji Juliana Przybosia. Red. nauk.: R. Nycz. Kr.: Universitas 2013, 254 s. Modernizm w Polsce, 45.
25. Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci. Pod red. T. Szostek, R. Sendyki i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2013, 366 s. Nowa Humanistyka, 7.
26. From modern theory to a poetics of experience. Polish studies in literary history and theory. [Red.:] G. Grochowski, R. Nycz. Frankfurt am Main: PL Academic Research – Peter Lang, 2014, 354 s. Cross-Roads, 4.
27. Pamięć i afekty. [Pod red.] Z. Budrewicz, R. Sendyki i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2014, 551 s. Nowa Humanistyka, 13.
Materiały III Transdyscyplinarnej Szkoły Letniej dla Doktorantów, VII 2013, Baranów Sandomierski.
28. Historie afektywne i polityki pamięci. Pod red. E. Wichrowskiej, A. Szczepan-Wojnarskiej, R. Sendyki i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2015, 614 s. Nowa Humanistyka, 20.
29. Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym. Pod red. R. Nycza, A. Łebkowskiej i A. Daukszy. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2015, 551 s. Nowa Humanistyka, 19.
Materiały z konferencji, 6-8 czerwca 2014 r., Kr.
30. Widnokręgi literatury, wielogłosy krytyki. Prace ofiarowane profesor Teresie Walas. Red.: T. Kunz, A. Łebkowska, R. Nycz, M. Popiel. Kr.: Wydawn. UJ 2015, 506 s.
31. Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsamość. Pod redakcją R. Sendyki, T. Sapoty i R. Nycza. Wwa: Wydawn. IBL PAN 2016, 487 s. Nowa Humanistyka, 31.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Wywiady: Postmodernizm w świecie tekstu. Rozm. A. Świetlik-Oszubska. „Prz. Artyst.-Lit.” 1995 nr 6; „Trąba słonia czy ogon węża?” O postmodernizmie dyskutują O. Boleski SJ, C. Michalski, R. Nycz. „Więź” 1995 nr 6; Mam wrażenie, że mimo wszystko wychodzę na staroświeckiego badacza… Rozm. K. Czajkowski. Kresy 1996 nr 3; O glokalizacji, liternecie i Masłowskiej… „Spr. Nauki” 2004 nr 2; Sylwy-czerpane. „Literacje” rozmawiają z Ryszardem Nyczem. „Literacje” 2004 nr 1(3); O paru pożytkach (nie mówiąc o przyjemnościach) ze studiów literackich, „Opcje” 2005 nr 1; Po zjeździe polonistów. (Wywiad przeprowadziła B. Morcinek-Cudak). „Postscriptum” 2004/2005 nr 2/1 (48/49); Co z tą polonistyką? S.J. Żurek rozmawia z Ryszardem Nyczem. „Zesz. Szk.” 2006 nr 2; Polonista siedzi na wielu stołkach. Rozm. G. Jankowicz. „Tyg. Powsz.” 2009 nr z 21 VII. – Polonistyka (znowu) w przebudowie. Rozmowa z prof. dr. hab. Ryszardem Nyczem. Rozm.: M. Bąk, A. Nęcka. „Postscriptum Polonist.” 2012 nr 1.
  • LP XX w. (D. Nowacki).
  • Ryszard Nycz doctor honoris causa Universitatis Opoliensis. Red.: J. Neuberg. Opole: Wydawn. UO 2008, 31 s.

Ogólne

  • A. SKRENDO: Trzy etapy Ryszarda Nycza; A. Dziadek: „Sylwy współczesne” po latach; A. Krajewska: Tekstowy świat Ryszarda Nycza; Sz. Wróbel: Pochwała starości; A. Barcz: Bunt. Wokół debiutu Ryszarda Nycza. W: Projekt na daleką metę. Prace ofiarowane Ryszardowi Nyczowi. Wwa [2016].

Sylwy współczesne

  • W. BOLECKI. „Pam. Lit.” 1986 z. 3.
  • J.N. RONEY. „The Slavic and East European Journal”, Los Angeles 1986 nr 3.

Tekstowy świat

  • E. RESSEL. „Ogród” 1993 nr 1/4.
  • E. BALCERZAN: Post. „Teksty Drugie” 1994 nr 2.
  • K. BARTOSZYŃSKI. „Ruch Lit.” 1994 z. 1/2.
  • M. CZERMIŃSKA. „Pam. Lit.” 1994 z. 2.
  • M.P. MARKOWSKI: Niczowanie teorii. „Znak” 1994 nr 6; polem.: M. WILCZYŃSKI. „Czas Kult.”1994 nr 4.
  • L. SZARUGA: Wyprzedzić literaturę. „Dekada Lit.“ 1994 nr 7.

Język modernizmu

  • L. SZARUGA: Modernizm odnowiony. „Nowe Książ.” 1997 nr 11.
  • T. WALAS: Modernizm polski z perspektywy postmodernizmu. „Dekada Lit.”1997 nr 10/11.
  • L. BURSKA: Modernizm i inne czasy. „Teksty Drugie” 1998 nr 4.
  • J. BŁOŃSKI. „Ruch Lit.” 1998 z. 2.
  • A. DĄBROWSKI. „Principia” 1998 t. 21/22.
  • J. WIKTORSKA-ZAPAŁA: Nowa koncepcja modernizmu. „Prz. Hum.” 1998 nr 1.
  • T. LEWANDOWSKI. „Pam. Lit.” 1999 z. 2.
  • A. POPRAWA: (N. oraz) Epifanie nowoczesności. W tegoż: Formy i afirmacje. Kr. 2003.
  • P. JĘDRZEJKO. „Er(r)go” 2004 nr 2.
  • T. WALAS: Wyspiański jako problem polskiego modernizmu. „Teksty Drugie” 2008 nr 3.

Literatura jako trop rzeczywistości

  • A. CZABANOWSKA-WRÓBEL: Rzeczywistość utracona i odzyskana. „Tyg. Powsz.” 2002 nr 26.
  • J. MADEJSKI: Na tropie. „Pogranicza” 2002 nr 2.
  • A. POPRAWA: N. epifanie nowoczesności. „Odra” 2002 nr 5.
  • P. TOMCZOK: W masce teorii. „FA-art” 2002 nr 3.
  • M. ZALESKI: Siatka na motyle. „Res Publica Nowa” 2002 nr 10.
  • M. CZERMIŃSKA: Od sylwy do epifanii. Na tropach pozatekstowego świata. „Teksty Drugie” 2003 nr 4.
  • A. DZIADEK. „Pam. Lit.” 2003 z. 3.
  • A. LUBASZEWSKA. „Ruch Lit.” 2003 z. 1.
  • J. ORSKA: O tym, jak humanizm wypchnięty drzwiami depersonalizacji wraca do badań literackich oknem dekonstrukcji. „Kresy” 2003 nr 2/3.
  • R. SOLEWSKI: Objawienia. „Estetyka i Krytyka” 2004 nr 2/2005 nr 1.
  • A. ZAWADZKI: Tropienie nowoczesności. „Dekada Lit.” 2004 nr 1.

Poetyka doświadczenia

  • J. MADEJSKI: Poetyka trzecia. „Tematy i Konteksty” 2013 nr 3.
  • A. GLEŃ: Nad lekturą obowiązkową. „Odra” 2014 nr 2.
  • TENŻE: Ubezpieczenie dla literaturoznawstwa. Uwagi na marginesach „Poetyki doświadczenia” Ryszarda Nycza. „Pozn. Studia Polonist. Ser. Lit.” 2014 [t.] 24.
  • F. MAZURKIEWICZ: Doświadczyć doświadczenie. (Według Ryszarda Nycza). „Pam. Lit.” 2014 z. 3.
  • J. ORSKA: Czego doświadcza teoria? „Wielogłos” 2014 nr 1.
  • W. ŚMIEJA: Teoria po teorii. „Śl. Studia Polonist.” 2014 nr 1/2.