Tematy trudne i lekkie

Katarzyna Biernacka-Licznar, Elżbieta Jamróz-Stolarska, Natalia Paprocka

Książki wydawnictw lilipucich na początku XXI wieku znacząco różniły się od ogólnodostępnej oferty zarówno z punktu widzenia tematyki i sposobu jej podejmowania, jak i formy edytorskiej. W tej części zasygnalizujemy kilka tematów charakterystycznych – naszym zdaniem – dla propozycji nowatorskich oficyn, natomiast ich odmienność wizualna stała się tematem pogłębionej analizy w kolejnym rozdziale.

Oficyny lilipucie zaproponowały polskim czytelnikom całą listę książek, które na wiele różnych sposobów poruszają szerokie spektrum tematów określanych mianem trudnych lub tabu. Należą do nich z jednej strony tematy związane z fizjologią i seksualnością, a z drugiej – kwestie choroby, starości, śmierci, ale też przemocy i wojny, przed którymi dorośli starają się zwykle dzieci chronić. Podjęcie jednych i drugich wymaga od twórców pomysłu i wyczucia, a od wydawców – nieszablonowego podejścia oraz odwagi.

Kwestie fizjologii jako pierwsza w Polsce podjęła wydana w 2005 roku przez Hokus-Pokus książka O małym krecie, który chciał wiedzieć, kto mu narobił na głowę [poz. 385] Wernera Holzwartha z ilustracjami Wolfa Erlbrucha. Dochodzenie prowadzone przez tytułowego bohatera w sprawie pozostawionej na jego głowie niemiłej niespodzianki stanowi pretekst do zapoznania małego czytelnika z różnorodnym wyglądem efektów trawienia u poszczególnych zwierząt. Temat ten pogłębia wydana rok później nakładem wydawnictwa Dwie Siostry książka Kupa: przyrodnicza wycieczka na stronę [poz. 52] Nicoli Davies i Neala Laytona, która zapoznaje dziecko z celami procesu wydalania u istot żywych i możliwościami wykorzystania jego produktów. Podobny charakter ma także polska książka Pupy, ogonki i kuperki [poz. 17] Mikołaja Golachowskiego (tekst) i Marii „Mroux” Bulikowskiej (ilustracje), która w dowcipny sposób pokazuje ciekawostki związane z tylną częścią ciała różnych zwierząt. Natomiast zachęcenie dziecka do korzystania z nocnika stało się celem książki Tronik [poz. 635] Martyny Skibińskiej z ilustracjami Joanny Olech. Mała bohaterka, zwana królewną Gucią, nie lubi siedzieć na tytułowym tronie, bo po prostu woli… pieluchy. Temat fizjologii pojawia się również w innych wydanych przez oficyny lilipucie tytułach, na przykład w książce Grubsza sprawa [poz. 158] spółki pisarskiej Meyer–Lehmann–Schulze mowa jest o niemiłych skutkach używania zbyt dużej ilości papieru toaletowego, a bohater książeczki Kupa siku [poz. 161] tworzącej we Francji Amerykanki Stephanie Blake lubuje się w powtarzaniu dwóch tytułowych słów.

Szeroko pojęta seksualność, biologiczne i kulturowe różnice między płciami, a także relacje między nimi to kolejne tematy „tabu” podejmowane w niektórych książkach wydawców lilipucich. Pojawiają się one w publikowanym przez Entliczek cyklu o Zuzie francuskiego duetu Thierry Lenain (tekst) i Delphine Durand (ilustracje), na który składają się między innymi tomiki: Czy Zuza ma siurka? [poz. 252], Zuza chce mieć dzidziusia [poz. 253] czy też Zuza chce pocałować Maksa [poz. 254]. Twórcy cyklu podchodzą do tematu z dużym poczuciem humoru i bez nadmiernej dosłowności.

Metaforycznie natomiast potraktowała problem dojrzewania Iwona Chmielewska w Królestwie dziewczynki [poz. 256]. O stereotypach związanych ze społecznymi oczekiwaniami w zakresie płci mówią też Pija Lindenbaum w książce Igor i lalki [poz. 715] oraz Katarzyna Bogucka w rymowanej Lalce Lolka [poz. 423], a także – w poważniejszym tonie – Gro Dahle i Svein Nyhus w Grzecznej [poz. 218]. Poza utarte schematy społecznie akceptowanych ról wychodzą bohaterki „Trylogii Gdańskiej o Kobietach” Anny Czerwińskiej-Rydel, w której autorka przybliża postaci: astronomki Elżbiety Heweliusz, śpiewaczki i malarki Konstancji Czirenberg, a także dorastającej Johanny Schopenhauer [poz. 517, 519 i 527].

Wiele „lilipucich” książek porusza również trudną tematykę emocji. O szczęściu w niebanalny sposób opowiada Marek Bieńczyk w książce Książę w cukierni [poz. 368], wydanej we wrocławskim Formacie w trzech wersjach językowych (polskiej, angielskiej i francuskiej). Siłę uczuć w pełnej ciepła i optymizmu książce Proszę mnie przytulić [poz. 320] pokazują Przemysław Wechterowicz (tekst) i Emilia Dziubak (ilustracje). Jej bohaterowie, Tata Niedźwiedź i Niedźwiadek, przytulają każdą napotkaną osobę, bo chcą, by świat stał się piękniejszy. W Bajce o kochaniu [poz. 335] o miłości w pięciu językach pisze, wchodząc w rolę autorki, właścicielka oficyny Format Dorota Hartwich.

Cała gama emocji i uczuć pojawia się w książkach z cyklu o małym słoniu Pomelo, na przykład Pomelo jest zakochany [poz. 769] czy Pomelo i kolory [poz. 818]. Nierozerwalnie związana z miłością tęsknota stanowi temat autorskiej książki Sveina Nyhusa Tato! [poz. 212], której bohaterowi dotkliwie brakuje ojca.

Ważnym tematem podejmowanym w książkach z lilipucich oficyn są emocje związane z odmiennością – własną i cudzą. Autorzy często uciekają się tu do symboliki kolorów. Na przykład Zielony wędrowiec [poz. 272] Liliany Bardijewskiej to historia o przyjaźni, która zawiązuje się między stworkami o różnych barwach. Bohaterami książki Jak dwie krople wody [poz. 215] Vanessy Simon Catelin z ilustracjami François Soutifa są Julek i Ninka, pochodzący z wrogich krain Tu i Tam. Mieszkańcy pierwszej mają kolor niebieski, drugiej – żółty, a kontakt między nimi prowadzi do straszliwego „zazielenienia”. Opozycja kolorów wykorzystana została też w książce obrazkowej Kitty Crowther Mój przyjaciel Szymon [poz. 221], opowiadającej o przyjaźni białej mewy o imieniu Szymon i czarnego kosa – Tymona. Szymon zaprasza Tymona do swojej wioski, jednak jej mieszkańcy odrzucają „innego” przybysza. Brak akceptacji przez „swoich” to temat książki Szary chłopiec [poz. 251] hiszpańskiego autora Lluisa Farré i argentyńskiego artysty o pseudonimie Gusti. Tytułowy bohater nie przypomina ani wiosennie zielonej rodziny mamy, ani krewetkowej rodziny taty, a w dodatku wydaje się, że nie przejawia żadnych uczuć.

Mali wydawcy nie unikają również tematu wojny, który nieustannie przewija się w powszechnym dyskursie, więc i tak ostatecznie musi stać się przedmiotem dziecięcej refleksji. W sposób najbardziej dramatyczny horror wojny oddają Antón Fortes (tekst) i Joanna Concejo (ilustracje) w książce Dym [poz. 532]. Jej narrator, dziecko, trafia z rodzicami do nazistowskiego obozu zagłady i ginie w komorze gazowej. Przejmujące są także inne poruszające temat Holokaustu pozycje: książka obrazkowa Otto: autobiografia pluszowego misia [poz. 357] Tomiego Ungerera czy opowiadanie XY [poz. 510] Joanny Rudniańskiej. Pierwsza pozycja opowiada o losach zabawki należącej do żydowskiego chłopca, druga – o historii rozdzielonych w niemowlęctwie bliźniaczek: Hani X i Hani Y, które trafiają do dwóch różnych rodzin: polskiej i żydowskiej. W obrazkowej książce Wróg [poz. 826] duetu Davide Cali (tekst) i Serge Bloch (ilustracje) oddany został natomiast cały absurd wojny – jej bohater odkrywa bowiem, że straszliwy wróg, który kryje się w drugim okopie i którym go straszono, to taki sam człowiek jak on.

O strachu i przemocy w rodzinie w przejmujący sposób opowiadają pisarka Gro Dahle i ilustrator Svein Nyhus w książce obrazkowej Zły Pan [poz. 237]. Kwestii tych dotyka też Książka wszystkich rzeczy [poz. 110] Guusa Kuijera, w której ojciec dziewięcioletniego Thomasa stosuje przemoc wobec najbliższych, wskutek czego chłopiec traci wiarę w Boga. Zupełnie inny, bo poradnikowy charakter mają cztery książki wydawnictwa Muchomor, gdzie czytelnik znajdzie wskazówki, jak rozpoznać różne aspekty przemocy i jak sobie z nimi radzić: Przemoc, nie!, Rasizm i nietolerancja, nie!, Poniżanie, nie! i Zły dotyk, nie! [poz. 472-475].

W serii „Trudny Temat” wydawnictwa Ezop z tematem choroby zmierzyła się Monika Zięba w książkach: Moja mama ma raka i Bo ja idę do szpitala [poz. 296 i 303]. Pisząc prostym językiem, autorka stara się oswoić małego czytelnika z lękiem towarzyszącym przeżywaniu choroby i wynikającą z niej trudną sytuacją emocjonalną. Norweska pisarka Gro Dahle podejmuje temat choroby, która dotyka psychiki. Tytułowa bohaterka książki Włosy mamy [poz. 222], ilustrowanej przez Sveina Nyhusa, cierpi na depresję. Symbolem choroby stają się jej długie, splątane włosy, które prostują się i „tańczą”, gdy choroba odchodzi. Kwestia upośledzenia umysłowego, czy może raczej względności akceptowanej społecznie normy zdrowia psychicznego, pojawia się, choć nie wysuwa na plan pierwszy, w powieści niemieckiej autorki Sylvii Heinlein Różowe środy albo podróż z ciotką Huldą [poz. 204], której bohaterka Sara ucieka z domu z nieco mniej sprawną intelektualnie ciotką.

O starości i śmierci bez patosu mówi Ulf Stark w powieści Czy umiesz gwizdać, Joanno? [poz. 681]. Jej bohater Bertil bardzo chciałby mieć dziadka, dlatego przyjaciel zabiera go tam, gdzie dziadków jest bardzo wielu, czyli do domu starców. W książce Szwedki Åsy Lind Chusta babci [poz. 783] dwoje dzieci staje się świadkami powrotu babci ze szpitala, a parę dni później – jej śmierci. Dziewczynka i drzewo kawek [poz. 580] Finki Riitty Jalonen to opowiedziana z punktu widzenia dziecka historia żałoby po jednym z rodziców. Temat starości i śmierci jako naturalnych etapów życia oswaja również Ulf Nilsson w książce Żegnaj, panie Muffinie! [poz. 213], opisując „ostatnie pożegnanie” ukochanej świnki morskiej.

Temat śmierci w niezwykle oryginalny sposób podejmuje Bruno Gibert w książce obrazkowej Niebo [poz. 644]. Chłopiec wspomina w niej zmarłego dziadka i zastanawia się, co się z nim teraz dzieje. Warstwę ilustracyjną książki tworzą różne symbole piktograficzne, przede wszystkim znaki drogowe. Refleksyjnie i niezwykle bezpośrednio o życiu, przemijaniu oraz śmierci mówią do dzieci (i dorosłych) też Davide Cali i Serge Bloch w książce A ja czekam… [poz. 392]. W pięknej i przejmującej książce obrazkowej niemieckiego twórcy Wolfa Erlbrucha Gęś, śmierć i tulipan [poz. 396] gęś rozmawia ze śmiercią o przemijaniu i śmiertelności. W Wielkim pytaniu [poz. 391] tegoż autora różni bohaterowie odpowiadają na niezadane wprost pytanie o sens istnienia. Treścią książek tego rodzaju pozostaje nie tyle opis emocji bohaterów skonfrontowanych ze śmiercią, ile filozoficzne rozważania o istocie życia.

Oficyny lilipucie równie odważnie mierzą się też z zagadnieniami filozofii. Warszawski Muchomor zainicjował serię „Muchomor – Filozofia”, w której do roku 2015 opublikował trzy książki Michela Piquemala (Bajki filozoficzne [poz. 453], Bajki filozoficzne: jak żyć razem? [poz. 500], Bajki filozoficzne: jak żyć na Ziemi? [poz. 524]) oraz jedną Sophie Boizard (Filozofowie do dzieci [poz. 495]). Seria szybko zyskała sporą popularność wśród nauczycieli. Wydawnictwo opublikowało także dwa utwory znanego polskiego filozofa Leszka Kołakowskiego. W roku 2006 ukazała się zabawna opowieść Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca? [poz. 471], napisana w roku 1966 i niedopuszczona do druku przez cenzurę PRL, a trzy lata później – Debata filozoficzna Królika z Dudkiem o Sprawiedliwości [poz. 486].

Temat filozofii zagościł także w poznańskich Zakamarkach, które publikują serię książek Oscara Brenifiera „Dzieci Filozofują” [poz. 777, 785, 801, 809], a także refleksyjne powieści, w których autorzy opowiadają o problemach i ideach małych oraz wielkich w sposób przystępny dla dzieci (Jak tata pokazał mi wszechświat [poz. 691], seria „Piaskowy wilk” [poz. 676 i in.]).

Niektóre wydawnictwa lilipucie, w szczególności Muchomor i Dwie Siostry, proponują również książki, które w sposób świeży i niebanalny ujmują tematykę religijną. Muchomor już w 2003 roku zaoferował najmłodszym czytelnikom cykl czterech twardostronicowych książek „Zwierzaki Pana Boga” [poz. 436, 442, 443, 448], w których Geneviève Laurencin prostymi słowami opowiada historię zwierząt będących świadkami wydarzeń biblijnych, oraz serię „Święci” o świętych Faustynie, Franciszku i Mikołaju [poz. 445-447].

Dla dzieci najmłodszych przeznaczona jest książka wczesnokonceptowa^[1] Minibiblia w obrazkach [poz. 117], opublikowana przez Dwie Siostry w 2012 roku, w której francuska autorka Soledad Bravi na 100 opatrzonych pojedynczymi słowami ilustracjach przedstawia kluczowe motywy, sceny i postaci biblijne. Już poza badanym okresem ta sama oficyna opublikowała również obszerną Biblię: Wielkie opowieści Starego Testamentu (2017). Pisarz Frédéric Boyer i ilustrator Serge Bloch, bez cenzury oraz bez dziecięcej „taryfy ulgowej”, opowiadają tam 35 biblijnych historii za pomocą prostych zdań i oszczędnych ilustracji. Na pograniczu nurtu filozoficznego i religijnego usytuować można wydane przez Hokus-Pokus poetyckie opowiadanie Barta Moeyaerta Stworzenie [poz. 386] z ilustracjami Wolfa Erlbrucha, gdzie niezwykle sympatyczny Pan Bóg tworzy świat, a narrator – mały człowiek w meloniku – z podziwem ogląda jego dzieło.

Oferta oficyn lilipucich zawiera nie tylko książki podejmujące tematy uznawane za kłopotliwe czy trudne. Wiele propozycji skupia się bowiem na codziennym życiu dziecięcych bohaterów. W cyklach obyczajowych przeznaczonych dla początkujących czytelników w ciepłym, pogodnym świetle ukazywane jest zwyczajne życie współczesnych dzieci. Niderlandzka autorka Annie M.G. Schmidt prostym językiem pisze o perypetiach dwójki mieszkających obok siebie pięciolatków, o ich wspólnych zabawach, kłopotach i radościach [poz. 382, 383, 384, 393, 394]. Norweżka Maria Parr w Tonji z Glimmerdalen [poz. 149] opowiada o życiu jedynego dziecka w całej górskiej dolinie. Codzienność rodziny wielodzietnej z dużą dozą poczucia humoru odmalowuje kolejna norweska pisarka Anne-Catherina Vestly w powieściach z serii „8 + 2” [poz. 152, 179]. Rodzinę tę współtworzą mama, tata i ośmioro dzieci w różnym wieku: Maren, Martin, Marta, Mads, Mona, Milly, Mina i mały Morten. O dużo mniejszej rodzinie opowiada szwedzka pisarka Rose Lagercrantz w cyklu o przygodach pierwszoklasistki Duni, która po śmierci matki mieszka tylko z ojcem [poz. 767, 791, 811, 851]. Z dziecięcymi bohaterami tego pokroju mały czytelnik może łatwo się zidentyfikować, bo świat przedstawiony nie jest pozbawiony znanych mu problemów, a postacie – naturalnych wad i śmiesznostek. Na przykład dziewięcioletnia Tilda z cyklu „Gdybym…” [poz. 687, 787, 765] autorstwa Ingelin Angerborn ma skłonność do mijania się z prawdą i koloryzowania, przez co nieustannie wikła się w różne zabawne perypetie. Wątek obyczajowy może łączyć się też z kryminalnym, jak w cieszącym się ogromną popularnością wśród polskich czytelników cyklu „Biuro Detektywistyczne Lassego i Mai” [poz. 680 i in.] publikowanym przez Zakamarki. Obyczajowy charakter opowieści nie wyklucza również obecności elementów fantastycznych, jak ma to miejsce na przykład w cyklu „Piaskowy Wilk” [poz. 676 i in.] Szwedki Åsy Lind.

Co ciekawe, kilka pozycji wydanych przez oficyny lilipucie poświęconych zostało tematowi rodzicielstwa. Książka obrazkowa Szczęśliwi rodzice [poz. 369] Laetitii Bourget z ilustracjami Emmanuelle Houdart to malarska, pełna refleksji, a zarazem ironicznego dystansu opowieść o rodzicielstwie – z wszystkimi jego blaskami i cieniami. Opowiadania Ulfa Starka: Jak mama została Indianką, Jak tata pokazał mi wszechświat i Jak tata się z nami bawił [poz. 690, 691, 752] to pozornie historie obyczajowe jakich wiele, jednak autorowi udało się w nich uchwycić i oddać magiczny charakter więzi między rodzicem a dzieckiem.

Oficyny lilipucie zaproponowały młodym czytelnikom i ich rodzicom wiele książek, które koncentrują się wokół kategorii polskości. Opowiadają one o historii naszego kraju, o znanych Polakach, polskich symbolach, obyczajach, kulturze oraz zabytkach architektury. Z książek biograficznych wymienić można wydany w Muchomorze cykl „Biografie Słynnych Polaków” Anny Czerwińskiej-Rydel [poz. 504, 516, 520, 521]. Inną publikacją poświęconą znanym Polakom jest leksykon Pionierzy, czyli poczet niesamowicie pracowitych Polaków [poz. 146] autorstwa Marty Dzienkiewicz z ilustracjami Joanny Rzezak i Piotra Karskiego, wydany nakładem Dwóch Sióstr. Poszczególne hasła ubarwione zostały rozmaitymi anegdotami, a całość ukazuje młodym czytelnikom sylwetki odważnych Polaków, żyjących dawniej i współcześnie, których życie stanowi dowód na to, że „Polak potrafi!”.

Za wyjątkową można uznać publikację Joanny Olech (tekst) i Edgara Bąka (ilustracje) Kto ty jesteś? [poz. 649], wydaną przez Wytwórnię w 2013 roku. Pomysłodawczynią książki była Magdalena Kłos-Podsiadło, właścicielka wydawnictwa, która zaproponowała autorce napisanie krótkich haseł będących parafrazą Katechizmu polskiego dziecka Władysława Bełzy. Była to oryginalna i nowatorska inicjatywa na polskim rynku książki dla dzieci, do tego stopnia nowa, że w pierwszej chwili Olech uznała temat za zbyt – jak to określiła – „srogi” i długo zwlekała z pisaniem^[2]. Ostatecznie książka powstała i w prostych słowach opowiada dzieciom o tym, co to znaczy być patriotą: porządnym człowiekiem i obywatelem, i to nie od święta (państwowego), ale w codziennym życiu. Propozycja Wytwórni została doceniona przez nauczycieli i jest przez nich chętnie wykorzystywana jako kontekst lekturowy do rozmów o patriotyzmie. Dla pary prezydenckiej Anny i Bronisława Komorowskich książka stała się inspiracją do zorganizowania w 2013 roku obchodów Dnia Dziecka pod hasłem „Kto Ty jesteś?”^[3].

Ciekawą propozycją jest także opublikowany w roku 2015 nakładem Muchomora Alfabet polski [poz. 523] Anny Skowrońskiej, w którym autorka zamieściła 54 hasła opowiadające o dawnej i współczesnej Polsce, przedstawiła wybrane przez siebie zwyczaje, postacie, wydarzenia i miejsca. Efektowną oprawę graficzną stworzyły ilustratorki Agata Dudek i Małgorzata Nowak, które na swój własny sposób, lekko i z humorem, pokazały, jak rozumieją słowo „Polska”.

Sporo książek o tematyce historycznej ma w swoim dorobku Muchomor. Wiele z nich mówi o wydarzeniach dotychczas nieobecnych w polskiej literaturze dla młodych czytelników, między innymi dwie książki o Powstaniu Warszawskim, napisane na podstawie wspomnień żyjących jeszcze wówczas jego uczestników (Halicz: na podstawie wspomnień Henryka Kończykowskiego i Mały Powstaniec: na podstawie wspomnień Tymoteusza Duchowskiego [poz. 476, 477]). Oficyna wznowiła też Wojtka spod Monte Cassino [poz. 509] Wiesława Antoniego Lasockiego z ilustracjami Jana Bajtlika – wzruszającą historię niedźwiedzia Wojtka, przygarniętego przez żołnierzy z Armii Andersa w Persji, który z polskimi żołnierzami przeszedł cały szlak bojowy, a resztę życia spędził w edynburskim zoo. Historii najnowszej dotyczy także Solidarność 1980–1986: krótka historia dla dzieci [poz. 492] Szymona Sławińskiego z ilustracjami Agnieszki Malmon i Marcina Strzembosza. Książki wydane nakładem Muchomora dotyczą też historii dawniejszej, jak na przykład Bitwa pod Grunwaldem [poz. 489] Tomasza Diatłowickiego z ilustracjami Jana Bajtlika i Agnieszki Malmon, wydana z okazji 600. rocznicy bitwy, a także PKP czyli Poczet Królów Polskich [poz. 490], zabawnie zrymowana historia królów polskich od Mieszka I do Stanisława Poniatowskiego, którą na początku lat 90. wyśpiewali T-Raperzy znad Wisły, a 15 lat później zilustrował Butenko.

Wydany nakładem Dwóch Sióstr wielobarwny portret 50 ważnych miejsc w Polsce Kropka pe el: przewodnik po Polsce dla dzieci [poz. 94] autorstwa Andrzeja Paulukiewicza (tekst) oraz Dominika Cymera i Rafała Szczepaniaka (ilustracje) zyskał uznanie rodziców, a także został ogłoszony najlepszą publikacją turystyczną roku 2011 w kategorii Przewodnik dla dzieci. Dwie Siostry opublikowały również Kto to widział?: przewodnik dla dzieci po Łazienkach Królewskich [poz. 95] stworzony przez Izabelę Koczkodaj (tekst) oraz Agatę Dudek i Małgorzatę Nowak (ilustracje). Ten niezwykły przewodnik, służący też do uzupełniania i rysowania, zawiera informacje o Ogrodzie Łazienkowskim i jego zabytkach, a także wiele ciekawostek o królu Stanisławie Auguście i jego czasach.

Ciekawym projektem dla młodzieży jest także poświęcona stolicy Polski książka Warszawa [poz. 575], opublikowana w roku 2015 przez toruńskie Tako. Powstała według koncepcji i projektu graficzki Grażki Lange, a nad publikacją pracowało 26 autorów, którzy zaprezentowali czytelnikom niezwykłą książkę poświęconą życiu stolicy. Również wydawnictwo Babaryba wprowadziło do swojej oferty wydawniczej akcent warszawski, publikując dwie książki poświęcone gwarze warszawskiej: Mała książka o gwarze warszawskiej [poz. 10] oraz Jak bum cyk cyk: powiedzonka warszawskie [poz. 20].

Awangardowi wydawcy nie zawahali się przedstawić czytelnikom tematu polskości, patriotyzmu i tradycji w nowatorski sposób. Sięgnęli do ciekawych, nieszablonowych form literackich, łącząc je z odważnymi, czasami zaskakującymi formami graficznymi. Powstały w ten sposób interesujące lektury, które ucząc, a zazwyczaj także bawiąc, zapadają w pamięć dzieci i rodziców.

Choć przeważająca większość tytułów wydawnictw lilipucich skierowana jest do dzieci młodszych, to jednak mają one w swojej ofercie także książki przeznaczone dla nastolatków (około 12+). W przypadku oficyn Dwie Siostry i Wytwórnia wybór padł na teksty autorów zagranicznych. Propozycje francuskie to powieści fantasy (trylogia Meto Yvesa Greveta [poz. 165 i 195], trylogia Podpalacze książek [poz. 658, 659] Marine Carteron, E-den [poz. 56] Mikaëla Olliviera i Raymonda Clarinarda), natomiast propozycje autorów anglojęzycznych mają charakter obyczajowy (Kasieńka Sarah Crossan [poz. 190], Bezdomny ptak Glorii Whelan [poz. 61]). Ezop publikuje powieści dla nastolatków autorów polskich, których z powodzeniem promuje. Są wśród nich Grzegorz Gortat z cyklem „Lepiej w to uwierz!” [poz. 317, 319, 327, 332] i Anna Onichimowska z cyklem zapoczątkowanym powieścią Hera, moja miłość [poz. 322, 324, 325]. Literaturę dla młodzieży w ostatnim dwudziestoleciu w Polsce publikują jednak głównie duże komercyjne wydawnictwa. Wydawcy lilipuci podkreślali, że ich intencją nie jest konkurowanie z liderami w tej dziedzinie, lecz dostarczenie polskiej młodzieży książek ich zdaniem ciekawych, cieszących się popularnością za granicą, które im samym się spodobały i które zapragnęli wprowadzić do swojej oferty.