Wojciech LIGĘZA
ur. 1951
Pseud.: Bronisław Dobrzański; Henryk Flis; Lektor; wl; XX.
Zob. też.: TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)
BIOGRAM
Urodzony 24 lipca 1951 w Nowym Sączu; syn Bronisława Ligęzy i Zofii z Krzanowskich, handlowców. Od 1965 uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. J. Długosza w Nowym Sączu, w którym w 1969 zdał egzamin maturalny. Następnie podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); magisterium, napisane pod kierunkiem prof. Kazimierza Wyki, uzyskał w 1974. W październiku tegoż roku podjął pracę jako asystent stażysta w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego (UŚl.) w Katowicach, następnie do 1982 pracował tam na stanowisku asystenta i starszego asystenta (zwolniony w ramach represji po wprowadzeniu stanu wojennego). Debiutował w 1975 na łamach „Życia Literackiego” (nr 19) recenzją powieści M. Pilota Zakaz zwałki zatytułowaną Miazga. Rozprawy głównie na temat poezji współczesnej drukował w „Pracach Naukowych Uniwersytetu Śląskiego” (1977-79, 1982), a artykuły i recenzje literackie m.in. w „Odrze” (1975, 1977, 1979-80, 1987) i „Twórczości” (1979-2000, z przerwami). W 1983 doktoryzował się na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach na podstawie rozprawy Wiersze Wisławy Szymborskiej. Problemy poetyki (promotor prof. Ireneusz Opacki). W 1984 został zatrudniony w Instytucie Polonijnym UJ (kolejno na stanowisku asystenta i adiunkta). W 1985 przebywał w Nowym Jorku na stypendium Fundacji Kościuszkowskiej; zainicjował wówczas współpracę z „Przeglądem Polskim”, tygodniowym dodatkiem społeczno-kulturalnym „Nowego Dziennika”, w którym w latach następnych drukował artykuły literackie (1985-1998, z przerwami; także pod pseud.: Bronisław Dobrzański). W 1986-88 prowadził sekcję literatury i teatru w Klubie Inteligencji Katolickiej w Krakowie. Współpracował też z lokalną prasą krakowską wydawaną poza zasięgiem cenzury (pod pseud. Henryk Flis, Lektor, XX), m.in. z pismami „Promieniści” (1984) i „Arka” (1988-89). W 1989 w ramach stypendium im. Romerów przebywał w Montrealu i Ottawie, prowadząc badania naukowe w archiwum Beaty Obertyńskiej. W tym czasie wygłosił kilka wykładów o literaturze emigracyjnej w ośrodkach uniwersyteckich w Montrealu, Ottawie i Edmonton. W 1991/92 oraz ponownie w 1994-96 kierował Zakładem Literatury Polskiej na Obczyźnie Instytutu Polonijnego UJ. Kontynuując twórczość krytycznoliteracką, drukował artykuły i recenzje m.in. w „Dekadzie Literackiej” (1991-2006, 2011, z przerwami), „PAL-u Przeglądzie Artystyczno-Literackim” (1996-97, 2000), „Tyglu Kultury” (1996-2012; tu m.in. w 1996-2003 i 2006-10 cykl felietonów pt. Inna historia), „Nowych Książkach” (1997-2003), „Akcencie” (1999-2011, 2016, z przerwami). W 1998 habilitował się na UJ na podstawie książki Jerozolima i Babilon. Miasta poetów emigracyjnych. W październiku tegoż roku wygłosił cykl wykładów na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 1999-2002 brał udział w pracach Komitetu Badań Polonii PAN. W 2000 wszedł w skład redakcji „Archiwum Emigracji” i jury Nagrody „Archiwum Emigracji”, a w 2002 – w skład rady naukowej periodyku „Świat i Słowo”. W 2001 został członkiem SPP (w 2001-04 wchodził w skład zarządu Oddziału Krakowskiego, a od 2008 pełnił funkcję wiceprezesa tegoż Oddziału); w 2009 zaczął wspólnie z Gabrielą Matuszek redagować serię wydawniczą Krakowska Biblioteka SPP. W październiku 2001 przeniósł się do Katedry Historii Literatury Polskiej XX Wieku w Instytucie Polonistyki UJ, w 2002-07 prowadził nadto wykłady o literaturze w Studium Literacko-Artystycznym UJ. W 2003 został zatrudniony na stanowisku profesora UJ oraz otrzymał tytuł naukowy profesora, a także nagrodę Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. W 2004/2005 pełnił obowiązki kierownika Katedry Literatury Polskiej XX wieku na Wydziale Polonistyki UJ. W 2007 wszedł w skład Komisji do Badań Diaspory Polskiej PAU. W 2007-09 był członkiem jury Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, a od 2010 wchodził w skład jury Nagrody Stowarzyszenia Pisarzy Polskich za Granicą oraz brał udział w pracach zespołu redakcyjnego rocznika „Ekspresje”, wydawanego prze to stowarzyszenie w Londynie. W 2013-15 był jurorem Nagrody Poetyckiej Orfeusz. Artykuły krytycznoliterackie i recenzje ogłaszał m.in. w „Kwartalniku Literacko-Artystycznym” (2007-12), „Pamiętniku Literackim” (Londyn, 2009-10), „Znaku” (2010), „Kontekstach Kultury” (2011-14), „Ruchu Literackim” (2012-13) i „Nowej Dekadzie Krakowskiej” (2013-15, 2017) oraz „Toposie” (2014). Od 2011 wchodzi w skład rady naukowej pisma „Tematy i Konteksty” oraz współredaguje „Konteksty Kultury”. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2000) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2008). W 1977 ożenił się z Marią Małgorzatą Dworaczek, anglistką. Ojciec Joanny (ur. 1978), pracownika naukowego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, specjalisty z dziedziny teorii maszyn. Mieszka w Krakowie.
TWÓRCZOŚĆ
1. Jerozolima i Babilon. Miasta poetów emigracyjnych. Kr.: Wydawn. Baran i Suszczyński 1998, 288 s.
Rozprawa habilitacyjna. − Zawiera części: I. Miasto: pamięć miejsc – przestrzeń wygnania; II. Miasto heroiczne i męczeńskie; III. Mieszkańcy miasta popiołów; IV. Miasta napowietrzne; V. „Wielopiętrowa wszetecznica”. Antyurbanizm poetów emigracyjnych; VI. Miasta podwójne; VII. Miasta przejezdne; VIII. Miasta ocalone
2. Jaśniejsze strony katastrofy. Szkice o twórczości poetów emigracyjnych. Kr.: Universitas 2001, 264 s.
Zawartość: Wstęp. – Świadek czasów i wyznawca wiecznych wartości. O poezji Józefa Wittlina: Cień wielkiej wojny; Współuczestnictwo; Moralia, apokaliptyki, wyznania. – Twórczość Józefa Wittlina w okresie nowojorskim: Pośmiertnik: moralistyka i akrybia; Kodeks wspólnoty i skromne słowo poetyckie; Tęsknić do Lwowa. – Aleksander Wat – wiek klęski: Dzieło fragmentaryczne: materiały do wielkiej syntezy; Poezja jako czytanie znaków; „Homo patiens” Aleksandra Wata. – Aleksander Wat – poeta emigracyjny: Rodzaje obcości; Wskrzeszenie; Ukryte sensy błądzenia. – Uczta instynktów i lekcja historii. O twórczości Mariana Czuchnowskiego: Biologia i rewolucja; Gwiazda przeklęta; Powrót do życia; Gorycz wielkiego świata. – „Rok polski” w liryce Beaty Obertyńskiej: Rytm natury; Dnie, prace i święta; Dom – centrum świata. – Podróże, nostalgiczne krajobrazy, epitafia. O poezji Aleksandra Janty: Sygnały z dróg Wielkiego Wozu; Lament po klęsce; Światłocień pamięci; Galeria żałobna. – Aleksander Janta – przygody osobowości aktywnej: Podróż; Wojna; Śmierć i życie; Powroty i kroniki. – Marian Pankowski – od formy do anarchii: Autoportret liryczny; Sanok i barok; Herezja stylu; Dzikość formy.
Nagroda Fundacji Władysława i Nelly Turzańskich w Toronto w 2001.
3. O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty. Kr.: WL 2002, 386 s.
Zawiera części: Początek; Bez korekty; Korekta języka; Korekta form; Korekta światopoglądu.
4. Pod kreską. Teksty z lat 1996-2013. Wstęp: J. Szuber. Kr.: Księg. Akademicka 2013, 268 s. Krak. Bibl. SPP, t. 12.
5. Bez rutyny. O poezji Wisławy Szymborskiej i Zbigniewa Herberta. [Szkice literackie]. Kr.: Inst. Myśli J. Tischnera 2016, 329 s. Biblioteka Pana Cogito, pod red. J.M. Ruszara.
Zawartość: Szymborska: W pułapce bytu (tematy); Historia naturalna; Obcość i bliskość; Zamiast traktatu poetyckiego (wokół Recenzji z nienapisanego wiersza); Żart – rekomendacją powagi. O humorze poetyckim oraz zabawach słowem i obrazem; „Nowy pępek na brzuchu artysty”. O wierszu Wizerunek; Pamięć i czas w późnych wierszach Wisławy Szymborskiej; Wspominać z wdzięcznością, – Herbert: Herbert a muzyka; Historia muzyki według Pana Cogito; Elegie Zbigniewa Herberta; Inicjacje dzieciństwa i zbrodniczy duch dziejów. (O Elegii na odejście pióra atramenty lampy); Zawieszone podróże w zaświaty (Ankhenaton i Nefertiti), – Szymborska i Herbert: Dwie Isadory; Sen kamienia, tautologie natury.
Artykuły w książkach zbiorowych i czasopismach, m.in.: Między powieścią przygodową a powiastką filozoficzną. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1977 nr 162 s. 104-123 [dot.: S. Mrożek: Ucieczka na południe]. – Parabole Mrożka. W: W kręgu przemian polskiej prozy XX wieku. Wr. 1978 s. 95-108. – Tuwima i Wierzyńskiego wiersze o szkole. „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1978 nr 240 s. 174-195. – Przesądzeni. („Monolog dla Kasandry” Wisławy Szymborskiej). „Pr. Nauk. UŚl. W Katow.” 1979 nr 328 s. 193-209. – „Odznaka za wierną służbę”. (Konstrukcja tematu wojennego). W: Proza Andrzeja Struga. Wwa, Kr. 1981 s. 97-110. – Czasy, pamięć, pisanie. (O „Drodze powrotnej” Juliana Przybosia). „Pr. Nauk. UŚl. w Katow.” 1982 nr 549 s. 45-56. − Świat w stanie korekty. (O poezji Wisławy Szymborskiej). „Twórczość” 1983 nr 9 s. 89-102; wersja skrócona przedr. w: Radość czytania Szymborskiej. Kr. 1996 s. 113-125. – Miary i liczby. (O poezji Wisławy Szymborskiej). „Znak” 1984 nr 11/12 s. 1572-1588. – Temat Ubi Sunt. (O wierszach Artura Międzyrzeckiego). „Więź” 1984 nr 11/12 s. 177-186. – Obszary ocalenia. (Natura, słowo i kultura w późnej liryce Kazimierza Wierzyńskiego). W: Pisarz na obczyźnie. Wr. 1985 s. 169-183. – Beaty Obertyńskiej świadectwa z domu niewoli. „Kult. Niezal.” 1990 nr 59 s. 22-43, przedr. w: Świadectwa i powroty nieludzkiego czasu. Lubl. 1990 s. 151-168. – Poeta emigracyjny. Role i wyobraźnia. W: Literatura a wyobcowanie. Lubl. 1990 s. 79-91. – Marzenie o lepszym świecie. „Teksty Drugie” 1991 nr 4 s. 67-78, przedr. w: Szymborska. Szkice. Wwa 1996 s. 71-82. – Obrazy Warszawy w wojennej poezji na obczyźnie. W: Mity, stereotypy, konwencje. Katow. 1995 s. 56-71. – Problematyka „miejsc wspólnych” we współczesnej polskiej poezji emigracyjnej. W: „Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny…”. Łódź 1995 s. 19-43. − Przedmioty i współczucie. (O „Elegii na odejście pióra, atramentu, lampy” Zbigniewa Herberta); Wiedza daremna i ocalająca mądrość. (O „Monologu dla Kasandry” Wisławy Szymborskiej). W: Poezja w szkole średniej. Wwa, Kr. 1995 s. 99-111, 114-131. – Doświadczenie latynoamerykańskie we współczesnej literaturze polskiej. W: Emigracja, Polonia, Ameryka Łacińska. Wwa 1996 s. 131-157. – Epitafia dla skamandrytów. W: Stulecie skamandrytów. Kr. 1996 s. 181-194. – Fascynacje i egzorcyzmy. Tuwim i twórczość Tuwima w kręgu pisarzy emigracyjnych. „Pr. Polonist.” Ser. 51: 1996 s. 35-60. – Gry frazeologiczne Wisławy Szymborskiej. „Rocz. Tow. Lit. im. A. Mickiewicza” 1996 wyd. 1997 s. 27-39. – W walce ze złem, w poszukiwaniu wiecznych wartości [dot. J. Wittlina]. „Tygiel Kult.” 1997 nr 1/2 s. 47-52. – W samym oku cyklonu jest źrenica ciszy. O liryce Anny Frajlich. „Tygiel Kult.” 1998 nr s. 94-99. – Sankt Petersburg, Leningrad, Piter oraz inne miasta. „Tytuł” 1999 nr 4 s. 90-110. – „Sztuka, w której niczego sztuką nie dokażesz”. Wokół „Japońskiego łucznictwa”. W: Szkice o poezji Aleksandra Wata. Wwa 1999 s. 66-88. – Emigracja jako zapis losu. „PAL. Prz. Artyst.-Lit.” 2000 nr 1/2 s. 59-70, przedr. w: Powroty w zapomnienie. Kr. 2001 s. 91-109. – Metafory moralisty – o poezji Tadeusza Sułkowskiego. „Arch. Emigracji” 2000 z. 3 s. 21-34. – Miasto ocalone Czesława Miłosza. W: Z problemów literatury i kultury XX wieku. Katow. 2000 s. 97-118; wersja popraw. przedr. w: Poznawanie Miłosza 2. Część pierwsza 1980-1998. Kr. 2000 s. 105-122. – Korespondencja skamandrytów z archiwum Jana Lechonia. W: Życie literackie drugiej emigracji niepodległościowej. Tor. 2001 s. 173-183. – Poezja Józefa Wittlina na obczyźnie. W: Between Lvov, New York and Ulysses’ Ithaca. Tor., New York 2001 s. 91-103. – Worek strachów. O upływaniu czasu w twórczości Aleksandar Wata. „Dekada Lit.” 2001 nr 7/8 s. 78-85. − Jerzy Ficowski; Władysław Szlengel; What I read to dead; A reading of sshes. Poems. W: Reference guide to Holocaust literature. Detroit 2002. − Łydki Marfy. Kategorie cielesności w powieści Marian Czuchnowskiego „Tyfus, teraz słowiki”. W: Marian Czuchnowski kronikarz emigracyjnej codzienności. Tor. 2002 s. 105-125. – Muzyczne tematy i wariacje Bolesława Taborskiego. W: Przez lustra. Tor. 2002 s. 75-97. – „Ubywający ubytkiem w klepsydrze”. Starzec i starość w pisarstwie Aleksandra Wata. W: „W antykwariacie anielskich ekstrawagancji”. Lubl. 2002 s. 293-313. – Jerzego Harasymowicza śmiech sarmacki. W: Godność i styl. Katow. 2003 s. 204-218. – Wakacje Józefa Bujnowskiego. W: Literatura utracona, poszukiwana czy odzyskana. Rzeszów 2003 s. 94-103. – Wczesna twórczość Józefa Bujnowskiego. W: Poezja i poeci w Wilnie lat 1920-1940. Kr. 2003 s. 243-256. – Humor poetycki wobec kultury pamięci. Uwagi o lirykach Jerzego Harasymowicza. „Świat i Sł.” 2004 nr 3 s.163-175. – Trwanie dźwięku. Muzyka i muzyczność w poezji Czesława Miłosza. W: Intersemiotyczność. Kr. 2004 s. 329-338. – „Ułomna siła zaklinania”. Opowieść o dwóch miastach Tymona Terleckiego. W: Tymon Terlecki. Etos emigranta. Tor. 2004 s. 35-48. – Beaty Obertyńskiej podróż portugalska. W: Zaklęte przestrzenie. Tor. 2005 s. 23-48. – Kanada polskich poetów. Szkice z natury. W: Poezja polska na obczyźnie. Rzeszów 2005 s. 110-134. – Muzyka jako święto w liryce Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. W: Dzieło i życie Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. T. 1. Kr. 2005 s. 89-103. – Niezgoda na frywolność form. Poezja mistrzów w czasach wielkiej zmiany. W: Literatura wobec nowej rzeczywistości. Kr. 2005 s. 77-99. – Powroty poetów emigracyjnych. W: Pisarz na emigracji. Wwa 2005 s. 361-385. – Teatr grany przed katastrofą. O „Wstążce z «Warszawianki»” Kazimierza Wierzyńskiego. W: Epoka przemian. Rzeszów 2005 s. 77-86. – Bezimienny, niewidzialny, milczący. O kilku wizerunkach Boga w polskiej poezji współczesnej. „Znak” 2006 nr 12 s. 34-47. – Monolog doświadczenia. (O powieści Wiesława Myśliwskiego „Traktat o łuskaniu fasoli”). „Akcent” 2006 nr 4 s. 117-128. – Poezja Wata i Grynberga wobec odzyskiwanego dziedzictwa. „St. Judaica” 2006 nr 1 s. 239-245. – „Z jasności, wysokości”. Wokół wiersza Czesław Miłosza „Ale książki”. „Świat i Sł.” 2006 nr 1 s. 47-65; przedr. w: Universalioji asmenybė europos kultūros kontekstuose. Česlovo Milošo skaitymai II. Kanas 2008 s. 126-142. – Ciało argentyńskie (i polskie). W: Literatura – punkty widzenia – światopoglądy. Kr. 2007 s. 421-435 [dot. W. Gombrowicza]. – „Nic, najwyżej piękno”. Pytania o estetyzm w krytyce po roku 1989. W: Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Kr. 2007 s. 349-363. – Obrazy domu w twórczości Czesława Bednarczyka. „Arch. Emigracji” 2007 z. 9 s. 28-41. – Pamięć PRL-u w prozie polskiej po 1989 roku. W: Literatura polska po przełomie 1989 roku. Kr. 2007 s. 29-46. – Poezja sprzeciwu i doświadczenia. (Z okazji nagrody Związku Pisarzy Polskich za Granicą dla Bolesława Taborskiego). „Pam. Lit.”, Londyn 2007 t. XXXIV s. 27-39. – „W zwodniczym półcieniu słowa”. O poezji Zbigniewa Dominiaka. „Tygiel Kult.” 2007 nr 4-6 s. 56-64. − Wizje Ameryki Łacińskiej w prozie Bobkowskiego, Gombrowicza i Straszewicza. W: Proza polska na obczyźnie. T. 1. Rzeszów 2007 s. 51-77. – Rzeczy i opowieści. O poezji Janusza Szubera. W: Poeta czułej pamięci. Rzeszów 2008 s. 188-209. – Sezony i kanon. W: Wartościowanie a edukacja polonistyczna. Kr. 2008 s. 66-72. – Jan Błoński (1931-2009). „Ruch Lit.” 2009 z. 3 s. 255-262. – O sztuce pisarskiej w krytyce i eseistyce Tymona Terleckiego. W: Tymon Terlecki. Pamięć i sumienie emigracji. Przemyśl 2009 s. 131-153. – Bolesław Taborski – poeta literackiej nowoczesności i tradycji wielu sztuk. W: Wkład wychodźstwa polskiego w naukę i kulturę Wielkiej Brytanii. Kr. 2010 s. 237-248. – „Ja – zła publiczność dla własnej pamięci”. Chwila i trwanie w nowych wierszach Wisławy Szymborskiej. W: Inna literatura? Dwudziestolecie 1989-2009. Rzeszów 2010 t. 2 s. 21-41. – Literatura powrotów. Warianty. W: Polonistyka bez granic. T. 1. Wiedza o literaturze i kulturze. Kr. 2010 s. 629-638. – Osłonięcia, ujawnienia. „Kwart. Artyst.” 2010 nr 2 s. 49-58 [dot. autobiograficznych tekstów M. Głowińskiego]. – Podziemne krainy poetów emigracyjnych. W: Persefona, czyli dwie strony rzeczywistości. Kr. 2010 s. 297-319. – „Tancerz mecenasa Kraykowskiego”. Witold Gombrowicz a Bruno Winawer. W: Witold Gombrowicz nasz współczesny. Kr. 2010 s. 593-605. – Bolesław Taborski – liryka rzeczy ostatecznych. „Ekspresjae”, Londyn 2011 s. 18-29. – Nieustanne komentowanie. Wokół recepcji Zbigniewa Herberta w Polsce. W: Herbert Środkowoeuropejski. Katow. 2011 s. 100-149. – Poetyckie przyjaźnie Janusza Szubera. W: Dwie dekady nowej (?) literatury 1989-2009. Kr. 2011 s. 113-134. – Uroczystość istnienia. O wierszach Miry Kuś. „Konteksty Kult.” 2011 [nr] 7 s. 100-109. – Krytyk jako czytelnik w obronie prywatności. W: Doświadczenie lektury. Kr. 2012 s. 43-52. – Spotkania. (O pisarstwie Wojciecha Kudyby). „Konteksty Kult.” 2012 [nr] 8 s. 135-151. – Osobne – międzyludzkie [dot. twórczości S. Mrożka]. W: Różne głosy. Kr. 2013 s. 323-336. – Polscy poeci o Karolu Szymanowskim i jego muzyce. „Zesz. Nauk. Tow. Doktorantów UJ. Nauki Hum. Nr specjalny. 2013 nr 1 s. 13-33. – Włodzimierz Maciąg (3 I 1925 – 13 IX 2012). Sprawy literatury – historyczne, moralne, egzystencjalne. „Ruch Lit.” 2013 z. 2 s. 250-257. – Zielony zeszyt. O „Juweniliach i Seniliach” Leszka Elektorowicza. „Konteksty Kult.” 2013 [nr] 10 s. 359-369. – „Bez prawdy osobistej i osobniczej nic się nie poradzi w literaturze”. Korespondencja Józefa Barana ze Sławomirem Mrożkiem. „Topos” 2014 nr 6 s. 83-95 [tu s. 91-95 listy w oprac. W. Ligęzy]. – „Mówią, że najpiękniejsze miasto świata”. Julian Tuwim w Rio de Janeiro. „Topos” 2014 nr 1/2 s. 15-22. – Muzyka w wierszach Kazimierza Wierzyńskiego. „Zesz. Nauk. Tow. Doktorantów UJ. Nauki Hum. Nr specjalny. 2014 nr 1 s. 13-27; przedr. w: Literatura, kultura religijna, polskość. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Dr hab. Krzysztofowi Dybciakowi w 65. rocznicę urodzin. Warszawa 2015 s. 429-441. – Peryferie i prowincje. W: Poetyckie prowincje i peryferie. Jerzy Harasymowicz i inni. Kr. 2014 s. 9-22. – „Z krawędzi nocy” – „z tajemnic dnia”. Tematy i formy poetyckie Józefa Bujnowskiego. W: Zesłania i powroty. Twórczość Józefa Bujnowskiego. Rzeszów 2014 s. 29-42. – Poeta i los. (O wierszach Czesława Miłosza). W: W ogrodzie świata. Profesorowi Aleksandrowi Fiutowi na siedemdziesiąte urodziny. Kr. 2015 s. 99-110. – Szkicowanie Ameryki Północnej (w utworach polskich emigrantów). W: Od New Orleans do Mississauga. Polscy pisarze w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie po II wojnie światowej (najnowsze badania). Warszawa 2015 s. 13-30. – Szkoła jako system opresji. „Zmory” Zegadłowicza a Ferdydurke Gombrowicza. W: Emil Zegadłowicz daleki i bliski. Katow. 2015 s. 281-297. – The world in a state of revision. The poetry of Wisława Szymborska. W: Wisława Szymborska’s poetry. Frankfurt am Main 2015 s. 37-48.
Prace redakcyjne
1. B. Obertyńska: Betlejemski zajazd. [Wiersze]. Wybrał W. Ligęza. Kr.: Znak 1986, [16] s.
2. B. Obertyńska: Grudki kadzidła. [Wiersze]. Wybór i oprac.: W. Ligęza. Kr.: Znak 1987, 130 s.
3. B. Obertyńska: Skrząca libella. [Wiersze]. Wybrał … Kr.: Miniatura 1991, 62 s.
4. Pamięć głosów. O twórczości Aleksandra Wata. Studia pod red. W. Ligęzy. Kr.: Universitas 1992, 151 s.
5. Pisarze emigracyjni. Sylwetki. Pod red. B. Klimaszewskiego i W. Ligęzy. Kr.: Wydawn. UJ 1993, 186 s. Zesz. Nauk. UJ. Pr. Polonijne, nr 1109.
6. „Ktokolwiek jesteś bez ojczyzny…”. Topika polskiej współczesnej poezji emigracyjnej. Studia pod red. W. Ligęzy i W. Wyskiela. Łódź: Biblioteka 1995 s. 315 s.
7. B. Obertyńska: Oamô. [Opowiadania]. Wyboru dokonał i posł. opatrzył W. Ligęza. Wwa: Agawa 2001, 180 s. Bibl. Współcz.
8. Powroty w zapomnienie. Dekada literatury emigracyjnej 1989-1999. Książka zbiorowa pod red. B. Klimaszewskiego i W. Ligęzy. Kr.: Grell 2001, 337 s. PAN. Komitet Badań Polonii. Bibl. Polonijna.
9. Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice pod red. W. Ligęzy i J. Wolskiego. Tor.: Wydaw.. A. Marszałek 2002, 179 s. Wyd. 2 popraw. tamże 2003.
10. Poszukiwanie realności. Literatura, dokument, Kresy. Prace ofiarowane Tadeuszowi Bujnickiemu pod red. S. Gawlińskiego i … Kr.: Universitas 2003, 279 s.
11. Portret z początku wieku. Twórczość Zbigniewa Herberta – kontynuacje i rewizje. Studia pod red. W. Ligęzy przy współudziale M. Cichej. Lubl.: Wydawn. Archidiecezji Lubel. „Gaudium” 2005, 451 s. Bibl. Pana Cogito.
12. Etapy Józefa Wittlina. Red.: W. Ligęza, W.S. Wocław. Kr.: Wudawn. UJ 2014, 260 s.
13. Poetyckie prowincje i peryferie. Jerzy Harasymowicz i inni. Pod red. J. Kulczyńskiej, W. Ligęzy, W. Próchnickiego. Kr.: Księg. Akademicka 2014, 229 s.
14. Zesłania i powroty. Twórczość Józefa Bujnowskiego. Pod red. nauk. W. Ligęzy i J. Pasterskiej. Rzeszów: Wydawn. URzesz. 2014, 270 s.
15. W. Szymborska: Wybór poezji. Wstęp i oprac. W. Ligęza. Wr.: Ossol. 2016, CCLXXXIX, 481 s. BN, Ser. 1, nr 327.
OPRACOWANIA (wybór)
Ank. 2008, 2010, 2011.
Wywiady: O faktach w poezji. Rozm. Z. Dominiak. „Bestseller” 1991 nr 9; „Natchnienie” kontrolowane – o książce „Świat w stanie korekty. O poezji Wisławy Szymborskiej” z jej autorem, dr hab. Wojciechem Ligęzą rozm. K. Lisowski. „Dz. Pol.” 2002 nr 68; Prywatna historia czytania. Rozm. M. Kalemba. „Bez Porównania” 2005 nr z VI.
Ogólne
D. KULESZA: Emigranci, Szymborska i inni poeci. „Topos” 2016 nr 1.
Jerozolima i Babilon
Z. CHOJNOWSKI: Rekonstrukcja mentalności wygnańczych. „Nowe Książ.”1998 nr 12.
J. DRZEWUCKI: Miasto z obrazu Vermeera. „Rzeczpospolita” 1999 nr 10.
K. KRASUSKI: Emigracyjne dzieje jednego toposu. „Odra” 1999 nr 4.
J. KRYSZAK: Nowe książki o emigracji. „Arch. Emigracji” 1999 z. 2 [dot. też: M. Pytasz: Wygnanie – emigracja – diaspora].
T. ŻUKOWSKI: Mur twój u twoich poetów. „Teksty Drugie”1999 nr 4.
G. DRABIK: Wyspa Sanok. „Nowy Dz.”, Nowy Jork 2000 nr z 14 VII dod. „Prz. Pol.”.
A. FIUT: Miasta wieloimienne. „Fraza” 2000 nr 1/2.
Jaśniejsze strony katastrofy
S. GAWLIŃSKI: O emigrantach. „Tygiel Kult.” 2001 nr 7/9.
S. STERNA-WACHOWIAK: Katastrofa jako duchowa forma życia. „Nowe Książ.” 2001 nr 5.
P. SZEWC: Literatura emigracyjna i sztuka krytyki. „Życie” 2001 nr 63.
P. TAŃSKI: Znakomity słuch do poezji. „Undergrunt” 2002 nr 7, przedr. w: „Pam. Lit.” 2003 z. 2, przedr. w tegoż: Ja, motyl i inne szkice krytyczne. Tor. 2010.
O poezji Wisławy Szymborskiej
M. BARANOWSKA: Cały świat Szymborskiej. „Nowe Książ.”2002 nr 7/8.
M. MIKOŁAJCZAK: Wirtuoz słowa. „Odra” 2002 nr 7/8.
E. PAETSCH: „Świat w stanie korekty”. „PAL. Prz. Artyst.-Lit.” 2002 nr 3/4.
W. TURŻAŃSKA: Szymborska woli herezje. O książce Wojciecha Ligęzy „Akcent” 2002 nr 4.
A. ZAWADA: Opisanie Szymborskiej. „Nowy Dz.”, Nowy Jork 2002 nr z 7 VI dod. „Prz. Pol.”.
P. MICHAŁOWSKI: „Korekta świata” – bez korekty. „Teksty Drugie”2003 nr 2/3.
Zob. też Wywiady.
Pod kreską
B. KANIEWSKA: Symfonia uczestnictwa. „Nowe Książ.” 2014 nr 8.
M. PIĘTNIEWICZ: Spacer na Gołębią. „Nowa Dekada Krak.” 2014 nr 3/4.
B. ROGATKO: W odczarowanym świecie. „Akcent” 2014 nr 3.
E.E. NOWAKOWSKA: Między śpiewającym ikonostasem a salonem spawalniczym. „Topos” 2015 nr 1.
J. PASTERSKA: Antydepresant. O radości czytania Pod kreską Wojciecha Ligęzy. „Konteksty Kult.” 2015 z. 1/2.
Bez rutyny. O poezji Wisławy Szymborskiej
B. FARON: O Szymborskiej i Herbercie. „Wyspa” 2016 nr 4.
P. MICHAŁOWSKI: O Szymborskiej i Herbercie bez rutyny. „Konteksty Kult.” 2016 z. 4.
B. ROGATKO: Między Szymborską a Herbertem. „Nowa Dekada Krak.” 2016 nr 6.
