NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
T
\
Wojciech TOMCZYK

Wojciech TOMCZYK
Autorka hasła: Marlena Sęczek

Wojciech TOMCZYK
Autorka hasła: Marlena Sęczek

ur. 1960

Pseud.: Wójt.

Autor scenariuszy filmowych, dramatopisarz.

Zob. też TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodził się 12 kwietnia 1960 w Warszawie; syn Ludwika Tomczyka, inżyniera elektryka, i Hanny Brzomińskiej, fizjografki. Uczęszczał do XX Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Warszawie (1974-76), a następnie do VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława IV (1976-78), gdzie zdał maturę. W 1978-83 studiował wiedzę o teatrze w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Od 1980 należał do NZS. Po uzyskaniu w 1984 dyplomu pracował dorywczo. W tym okresie dwukrotnie wyjeżdżał do Belgii w celach zarobkowych. Równocześnie w 1984-86 kontynuował naukę w Wyższym Zaocznym Studium Scenariuszowym Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Teatralnej i Telewizyjnej im. L. Schillera w Łodzi. Debiutował w 1985 na łamach „Fantastyki” (nr 7) opowiadaniem Dzienniki Wsteczne. W tymże roku został laureatem organizowanego przez Video Studio Gdańsk i gdańską Kurię Biskupią konkursu na scenariusz filmu fabularnego za tekst Sztuka Fugi (niepublikowany). Za właściwy debiut scenopisarski uważa scenariusz filmowy, napisany we współpracy i za namową reżysera Marka Nowickiego wraz z trójką przyjaciół ze Studium Scenariuszowego, pt. Rajski ptak,zrealizowany w 1987. Rok później wstąpił do Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W 1989 był stypendystą paryskiej szkoły filmowej La Fémis. W 1990-91 należał do zespołu redakcyjnego „Tygodnika Literackiego”, w którym zamieszczał także recenzje filmowe (m.in. pod pseudonimem Wójt). Od 1990 współpracował z Telewizją Polską początkowo jako krytyk filmowy, a później głównie autor (lub współautor) i producent wielu programów telewizyjnych, m.in. cykli: To tylko plotka (1991-93; tu był także narratorem), Komuno wróć! (1992-93), Kalendarium XX wieku (1993-94), Program jubileuszowy (1992-94), Parada pradziada (1995-96), A to Polska właśnie! (1999-2002) oraz widowisk telewizyjnych: Dwieście lat świętego spokoju (1995), Niech żyje wojna (1995), Honordla niezaawansowanych (1995). W tym czasie pracował także jako scenarzysta filmowy. W 1995 rozpoczął współpracę z II Programem Polskiego Radia, gdzie wygłaszał felietony. Artykuły, recenzje, polemiki i felietony publikował ponadto w „Debacie” (1992-93; także członek zespołu redakcyjnego), „Filmie” (stały felieton pt. Parady nasercowe w 1991-2000), „Nowym Państwie” (stały felieton pt. Poszukiwacze zaginionej Arki w 1994-2000), „Kwartalniku Konserwatywnym” (stały felieton pt. Grubą kreską w 1998-2001) „Teatrze” (stały felieton pt. Maszeruj albo giń! od 2006). W 2000 był współautorem scenariusza wystawy w Polskim Pawilonie Narodowym na Wystawie Światowej EXPO w Hanowerze. Jako dramatopisarz debiutował w 2002 sztuką Wampir. Otrzymał Nagrodę Prezesa Zarządu Telewizji Polskiej S.A. za twórczość scenopisarską i dramaturgiczną (2006) oraz Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie teatru (2007). W 2007-11 pracował w Teatrze Powszechnym im. Z. Hübnera w Warszawie jako konsultant literacki. Za całokształt twórczości otrzymał nagrodę „Platynowy Opornik” na Festiwalu Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci w Gdyni w 2015.

W 1996 ożenił się z Małgorzatą Śmigielską, malarką. Ma syna Stanisława (ur. 2001). Mieszka w Otwocku.

TWÓRCZOŚĆ

1. Rajski ptak. [Scenariusz filmowy i dialogi]. Współaut.: A. Borzewski, M. Juszczakiewicz, M. Nowicki, D. Szuszkiewicz. Reż.: M. Nowicki. Ekran. 1988.
2. Czarne słońca. [Scenariusz filmowy]. Współaut.: J. Zalewski, P. Wendorff. Reż.: J. Zalewski. Ekran. 1992.
Pierwotny tytuł: Wysłannik.
3. Wysoka szubienica. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. TVP 1993.
Inf. autora.
4. Bank nie z tej ziemi [Scenariusz odcinków 8-13 serialu telewizyjnego]. Współaut.: P. Tomczyk. Reż.: M. Ziębiński (odcinki 8, 9, 13), M. Dembiński (10, 12), W. Dziki (11, 13). TVP 1994.
5. Polska złota jesień. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. [Współaut.:] W. Szarek. Reż.: W. Szarek. Ekran. 1994
6. Druga młodość czwororęcznych. Rzecz o Edmundzie Niziurskim. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Reż.: R.M. Nyczka. TVP 1997.
7. Kapitan Tytus Żbik na podziemnym froncie…, czyli kartki z historii polskiego komiksu. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Współaut.: P. Tomczyk. Reż.: R.M. Nyczka. TVP 1998.
8. Wampir. Sztuka w dwóch aktach. „Dialog” 2002 nr 11 s. 26-64. Praprem.: teatr.: Reż.: M. Sławiński. Zabrze, T. Nowy im. G. Morcinka 2003; tv: Reż.: M. Dejczer. TVP 2004; radiowa: Reż.: I. Gorzkowski. Radio 2015.
Grand Prix publiczności dla autora najlepszego dramatu na III Festiwalu Dramaturgii Współcz. „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu w 2003, Nagroda Ministra Kultury w 2004, Wyróżnienie za tekst sztuki w X Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Pol. Sztuki Współcz. w 2004.
9. Zaginiona. [Scenariusz serialu telewizyjnego w 7 odcinkach]. Reż.: A. Kostenko. TVP 2003.
Wyd. jako dokument elektroniczny: 2004, 4 dyski optyczne (DVD).
10. Kosmici. [Scenariusz serialu telewizyjnego w 3 odcinkach]. Współaut.: T. Solarewicz. Dialogi: …, T. Solarewicz, O. Lubaszenko. Reż.: O. Lubaszenko. TV Polsat 2004.
11. Norymberga. Sztuka w trzech aktach. „Dialog” 2005 nr 6 s. 5-36. Wyd. osob. Kr.: AA 2006, 133 s. Przedr. w: Antologia dramatu polskiego 1945-2005. T. 2. Wybór i oprac. J. Kłossowicz. Wwa: Prószyński i S-ka 2007, s. 804-839. Praprem. teatr.: Reż.: A. Glińska. Wwa, T. Nar. 2006; tv: Reż.: W. Krzystek. TVP 2006; radiowa: Reż.: W. Krzystek. Radio 2007.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2006. 1 dysk optyczny (DVD).
Wyst. nast.: Reż. i adapt.: M. Englert. Radio 2009; Reż.: D. Ignatiew. Bielsko-Biała, T. Pol. 2010; Reż.: J. Celeda. Gorzów Wielkopolski, T. im. J. Osterwy 2012.
Grand Prix za tekst sztuki na Festiwalu T. Pol. Radia i T. Telewizji Pol. „Dwa Teatry” w Sopocie w 2007, Medal im. S. Bieniasza za najlepszy spektakl T. TVP przyznany przez red. mies. „Śląsk” na Festiwalu Dramaturgii Współcz. „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu w 2007.
Przekł. bułg.: Nûrenberg. [Przeł.] I. Mihajlova. W: Naslednici. Antologiâ nova polska dramaturgiâ. Sofiâ 2015, – estoń.: Nurnberg. [Przeł.] H. Lindepuu. Wyst.: Reż.: A. Toikka. Tallin, Vat Teater 2008; druk. w: Teater näidendeid/dramaty/drámák. Valik poola ja ungari näidendeid. [Red.:] H. Aadma, P. Toomet, T. Vilu. Tallinn 2014.
12. Oficer. [Scenariusz serialu telewizyjnego w 13 odcinkach]. Reż.: M. Dejczer. TVP 2005.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2004, 4 dyski optyczne (DVD).
13. Oficerowie. [Scenariusz i dialogi serialu telewizyjnego w 14 odcinkach]. Cz. 1-2. Reż.: M. Dejczer. TVP 2006.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2007, 4 dyski optyczne (DVD); wyd. nast. Wwa: Inst. Pamięci Nar. [2009], 1 dysk optyczny (DVD).
14. Inka 1946. [Utwór dramatyczny]. Praprem. tv: Reż.: N. Koryncka-Gruz. TVP 2007.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2007, 1 dysk optyczny (DVD).
15. Komedia romantyczna. [Utwór dramatyczny]. Powst. 2007. Praprem.: teatr.: Reż.: M. Sławiński. Łódź, T. Powsz. 2010; tv: Reż.: M. Gazda. TVP 2012.
16. Świadek koronny. [Scenariusz filmowy]. Reż.: J. Sypniewski. Ekran. 2007.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVN 2007, 1 dysk optyczny (DVD); wyd. nast.: tamże 2008; Wwa: Edipresse Polska 2011.
W filmie wykorzystano sekwencje z serialu pt. Odwróceni. Scenariusz: A. Kowalewski, P. Pytlakowski. TVN 2007.
17. Trzeci oficer. [Scenariusz serialu telewizyjnego w 13 odcinkach]. Reż.: M. Dejczer. TVP 2008.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2008, 4 dyski optyczne (DVD), wyd. nast. tamże 2010.
18. Fragment większej całości. Sztuka teatralna w jednym akcie. „Dialog” 2009 nr 6 s. 27-39. Praprem. radiowa: Reż.: J. Zaorski. Radio 2010.
19. Sprawiedliwi. [Scenariusz serialu telewizyjnego w 7 odcinkach]. Reż.: W. Krzystek. TVP 2010.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2011, 2 dyski optyczne (DVD).
20. Bezkrólewie. Sztuka teatralna w dwóch aktach. „Dialog” 2011 nr 12 s. 15-45. Praprem. jako sztuka czytana: Reż.: R. Klijnstra. Wwa, Klub Ronina, T. Palladium 2012.
Spektakl sfilmowany przez niezależna.tv dostępny na stronie internetowej: http://vod.gazetapolska.pl/2389-zobacz-warto-bezkrolewie-sztuka-wojciecha-tomczyka-akt-1; http://vod.gazetapolska.pl/2433-bezkrolewie-sztuka-wojciecha-tomczyka-akt-2-polecamy [dostęp 9 października 2013].
21. Zaręczyny [Utwór dramatyczny]. Praprem.: tv: Reż.: W. Nowak. TVP 2015; teatr.: Reż.: M. Sławiński. Zabrze, T. Nowy 2015; radiowa: Reż.: M. Sławiński. Radio 2016.
22. Breakout. [Utwór dramatyczny]. Praprem.: tv: Reż.: E. Pytka. TVP 2016.
23. Marszałek. [Utwór dramatyczny]. Preprem tv: Reż.: K. Lang. TVP 2017.

Przekłady dramatów Wojciecha Tomczyka w antologiach zagranicznych: bułg.: Naslednici. Antologiâ nova polska dramaturgiâ. [Przeł.] I. Mihajlova. [Wybór] J. Kopciński. Sofiâ 2015, – estoń.: Teater näidendeid/dramaty/drámák. Valik poola ja ungari näidendeid. [Przeł.] H. Lindepuu. [Red.:] H. Aadma, P. Toomet, T. Vilu. Tallinn 2014.

Adaptacje

1. E. Niziurski: Sposób na Alcybiadesa. Scenariusz serialu telewizyjnego w 3 odcinkach. Reż.: W. Szarek. Powst. 1997. TVP 2001. Por. poz. 2.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Galapagos Films 2010, 2 dyski optyczne DVD.
2. E. Niziurski: Sposób na Alcybiadesa. Scenariusz filmu pt.: Spona. Reż.: W. Szarek. Ekran. 1998. Por. poz. 1.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Vision 2000, 1 kaseta VHS.
3. L. Tyrmand: Zły. [Adaptacja teatralna]. Wyst.: Reż.: J. Buchwald. Wwa, T. Powsz. im. Z. Hübnera 2010.
4. H. Lemańska: Chichot losu. Scenariusz serialu telewizyjnego w 13 odcinkach. Scenariusz: W. Tomczyk, H. Lemańska. Konsultacja scenariuszowa: A. Nagler. Reż.: M. Dejczer. TVP 2011.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: TVP 2011, 4 dyski optyczne (DVD).
5. B. Wildstein: Dolina Nicości. Scenariusz W. Tomczyk. Reż.: W. Nowak. TVP 2011.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2008.
  • Autor o sobie: strona internetowa http://www.wojciechtomczyk.com
  • Wywiady: Trzeba pisać, żeby żyć. Rozm. D. J. Ćirlić. „Dialog” 2005 nr 6; Siedemnaście straconych lat. Rozm. J. Cieślak. „Rzeczpospolita” 2007 nr 83; Teatr prawdziwej historii. Rozm. J. Cieślak. „Rzeczpospolita” 2007 nr 253; W sztuce liczą się sława i pieniądze. Wolę to drugie. Rozm. R. Mazurek. „Dziennik” 2007 nr 88; Polacy ratowali Żydów i honor ludzi. Rozm. A. Godlewski. „Polska” 2010 nr 84 [dot.: Sprawiedliwi]; Tyrmand w finale Euro 2012. Rozm. J. Cieślak. „Rzeczpospolita” 2010 nr 246 [dot.: Zły]; Zły Tyrmanda bije oprychów w Powszechnym. Rozm. J. Gajda-Zadworna. „Życie Warsz.” 2010 nr 248; Co tu się wyprawia od trzystu lat. Rozm. J. Jaworska. „Dialog” 2011 nr 12; Nie lubię dzisiejszych czasów. Rozm. K. Lubczyński. „Głos Naucz.” 2013 nr 13; Błazny w domu żałoby. Rozm. R. Mazurek. „Rzeczpospolita” 2015 nr 107; Przetrwamy w pieśni. Rozm. K. Masłoń. „Do Rzeczy” 2015 nr 20; Staram się być poważnym człowiekiem. Rozm. M. Smolis. „Teatr” 2016 nr 5; Teatr, który daje szanse. Rozm. M. Piwowar. „Rzeczpospolita” 2016 nr 184 [dot.: Breakout]; Końca historii nigdy nie będzie! Rozm. M. Piejko. „Gaz. Pol.” 2017 nr 50 [dot.: Marszałek].

 

  • R. Pawłowski: Wojciech Tomczyk. W tegoż: New Polish Drama. Warsaw 2008.

Ogólne

  • K. RUTA-RUTKOWSKA: Etyczność historii PRL w dramatach Wojciecha Tomczyka. „Prz. Filoz.-Lit.” 2009 nr 2.
  • E. PARTYGA: Tak się tworzy rzeczywistość. „Dialog” 2011 nr 12.
  • J. KOPCIŃSKI: Wojciech Tomczyk. Pesymista. „Teatr” 2015 nr 7/8.
  • Z. LISZEWSKA-SOLOCH: Prawda i fałsz. „W Sieci ” 2017 nr 8

Rajski ptak

  • K. DEMIDOWICZ: Wystarczy kochać. „Film” 1989 nr 2.

Wampir

  • D. WOJDAN-ŚWIDERSKA: Wampir. Rekonstrukcja. „Zesz. Telewizyjne” 2004 nr 4 [rec. wyst. tv].

Norymberga

  • J. WAKAR: Norymberga dla każdego. „Dziennik” 2006 nr 196.
  • P. FIGIEL: „Norymbergi im się zachciało”. O rodzinie w dramacie Wojciecha Tomczyka. W: Rodzina w języku i kulturze. Piotrków Trybunalski 2010.
  • Rec. teatr.: wyst. w T. Nar.: M. RADZIWON: Czy rządzi światem tajny układ. „Teatr” 2006 nr 6; K. ZALEWSKA: Norymberga dla funkcjonariuszy PRL. „Gaz. Pol.” 2006 nr 18, – wyst. tv: M. KOŚCIELNIAK: Romanse z historią. „Tyg. Powsz.” 2006 nr 51; T. MOŚCICKI: Genialny teatr telewizji. „Dziennik” 2006 nr 198; P. ZAREMBA: Nawet Wajda nie pomoże. „Dziennik” 2006 nr 200; J. KŁOSSOWICZ: Zabójstwo czy samobójstwo… Zobaczyliśmy w Teatrze Telewizji pierwszą od bardzo dawna, aktualną polityczną sztukę. „Prz. Powsz.” 2007 nr 2; K. ZALEWSKA: PRL-owski bzik. „Teatr” 2007 nr 2.

Oficer

  • B. CHACIŃSKI: Kto im dał wjazd? „Przekrój” 2005 nr 16.
  • K. LUBELSKA: Wyjątkowo inteligentny oficer. „Polityka” 2005 nr 11.
  • K. WAJDA: Nasz człowiek w CBŚ. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 110.
  • J. USZYŃSKI: Oficer z prehistorią. „Zesz. Telewizyjne” 2005 nr 8.

Inka 1946

  • J. DERKACZEW: Bohaterska historia anioła. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 16 dod. „Gaz. Telewizyjna”.
  • P. GULDA: Traktat etyczny i lekcja historii. „Gaz. Wybor.” 2007 nr 19 dod. „Trójmiasto”.

Komedia romantyczna

  • J. GOLIŃSKA: Wojciecha Tomczyka „Komedia romantyczna”. „Dialog” 2008 nr 1.
  • Ł. DREWNIAK: Chybiony cios. „Dz. Gaz. Prawna” 2010 nr 35 dod. „Kultura”.
  • J. RYBUS: Komedia made in Poland. „Gaz. Wybor.” 2010 nr 28 dod. „Łódź”.

Sprawiedliwi

  • Zob. Wywiady.

Bezkrólewie

  • A. HORUBAŁA: Upokorzenia teatralne. „Uważam Rze” 2012 nr 40 [dot. też: W. Shakespeare: Titus Andronicus w reż. J. Klaty].
  • B. WILDSTEIN: Bezkrólewie II RP. „Uważam Rze” 2012 nr 39.

Zaręczyny

  • W. MROZEK: Zwroty: Platynowy opornik. dwutygodnik.com. 2015 nr 170 [on-line] [dostęp 28 grudnia 2016]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/6181-zwroty-platynowy-opornik.html [dot. też: Rybka canero w reż. J. Machulskiego].
  • T. STANKIEWICZ-PODHORECKA: Ku odrodzeniu wartości. „Nasz Dz.” 2015 nr 113.
  • K. ZALEWSKA: Tolerancja. „Teatr” 2015 nr 7/8.

Breakout

  • M. PIWOWAR: Z ironią o współczesności. „Rzeczpospolita” 2016 nr z 19 IX. – P. ZAREMBA: Tomczyk nieoczywisty. „wSieci” 2016 nr 39.
  • Zob. też Wywiady.

Marszałek

  • W. MROZEK: Piłsudski koniec historii. „Gaz. Wybor.” 2017 nr 281.

Spona

  • P. BRATKOWSKI: Wspólnota dżambli. „Gaz. Wybor.” 1998 nr 52.

Zły

  • Zob. Wywiady.