NPLP
\
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
\
S-Ś
\
Dariusz SUSKA

Dariusz SUSKA
Autorka hasła: Alicja Szałagan

Dariusz SUSKA
Autorka hasła: Alicja Szałagan

ur. 1968

Poeta.

Zob. też TWÓRCZOŚĆ, OPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 3 czerwca 1968 w Złotoryi; syn Adama Jana Suski, górnika, i Natalii. Naukę w zakresie szkoły podstawowej ukończył w Złotoryi. Od 1983 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu, gdzie uczył się w klasie o profilu matematyczno-fizycznym; został w tym czasie finalistą Ogólnopolskiej Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Po zdaniu w 1987 egzaminu maturalnego studiował fizykę stosowaną na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej (PWr.). Debiutował jako poeta w 1989 na łamach wydawanego poza cenzurą pisma NZS Studentów PWr. „Na Indeksie”, którego był członkiem redakcji. W 1990 zbojkotował studium wojskowe, co pociągnęło za sobą niezaliczenie III roku studiów na PWr. Przeniósł się wówczas na Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie do 1993 kontynuował naukę na specjalizacji fizyka ciała stałego i uzyskał absolutorium; magisterium w tym zakresie otrzymał w 1999 na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1995 pracował w Warszawie jako redaktor i dziennikarz w dziale kultury najpierw „Życia Warszawy” (do 1996; tu w 1995 recenzje książkowe), potem „Życia” (1996–98), a w 1998–2005 „Gazety Wyborczej”, w której redagował stronę kulturalną i współredagował dodatek „Gazeta Książki”. Wiersze, a także recenzje, głównie dotyczące tomików poetyckich, publikował nadto m.in. w „NaGłosie” (1993), „Lampie i Iskrze Bożej” (1995, 1999–2002) i „Lampie” (2004–05), „Frondzie” (1996–97), „Res Publice Nowej” (1999–2000, 2003) oraz w „Tygodniku Powszechnym” (1999–2000). W 2000–01 odbył podyplomowe studia z informatyki w Instytucie Organizacji i Zarządzania w Przemyśle (ORGMASZ) w Warszawie. W 2005 podjął pracę jako redaktor konsultujący w Departamencie Produkcji Fabularnej stacji telewizyjnej TVN. Uprawiał nadal twórczość literacką. Wyjeżdżał jako stypendysta do Hawthornden Castle Fellowship, The International Retreat for Writers (Szkocja; 2000), do The Château de Lavigny International Writers’ Residence (Szwajcaria; 2001), do Baltic Centre for Writers and Translators w Visby (Szwecja; 2006) oraz na festiwale: Dublin Poetry Festival (2009), Ledbury Poetry Festival (Wielka Brytania; 2009), Marche de la Poesie w Paryżu (2009), Międzynarodowy Festiwal Literacki „Brzegi” we Władywostoku (2010), a w ramach projektu Portu Literackiego Ambasadorzy Poezji odbył w 2014 spotkania literackie w Petersburgu.

W 1998 zawarł związek małżeński z Anetą Pierzchałą, polonistką, historykiem sztuki; ma córkę Nataszę Helenę (ur. 2001) i syna Leo Natana (ur. 2007). Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Rzeczy, które były światem. [Wiersze]. Kr.: Zebra 1992, 44 s.
2. DB6160221. [Wiersze]. Kr.: Zebra 1997, 27 s. Przedr. częściowy pt. Światło zob. poz. 6.
3. Wszyscy nasi drodzy zakopani. [Wiersze]. Wwa: Lampa i Iskra Boża; Wołowiec: Czarne 2000, 43 s. Czarna Lampa. Przedr. zob. poz. 6.
Nagroda Pol. Tow. Wyd. Książek dla najlepszego tomu poetyckiego w 2000 i nominacja do Nagrody Lit. Nike w 2001.
4. Edward Dwurnik. Miasta polskie. Prace z lat 1966–69 = Edward Dwurnik. Polish cities. Works from 1966–69. [Katalog wystawy; autorzy tekstów:] W. Tuleya, D. Suska. Tłum.: M. Umińska, T. Korecki. Wwa: Galeria ART 2001, [80] s.
Tekst w jęz. pol. i ang. — Komentarze D. Suski s. 15–43.
5. Cała w piachu. [Wiersze]. Red.: Zbigniew Kruszyński. Wołowiec: Czarne 2004, 52 s. Przedr. zob. poz. 6.
Nominacja do finału Nagrody Lit. Nike w 2005.
6. Czysta ziemia. 1998–2008. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2008, 154 s. Dożynki, 6.
Zawartość: Światło [fragm. poz. 2 z nowym cyklem: Śmierć jest jak powietrze]; Wszyscy nasi drodzy zakopani [poz. 3]; Cała w piachu [poz. 5]; Czysta ziemia.
7. Duchy dni. [Wiersze]. Wr.: Biuro Lit. 2012, 54 s. Poezje, 70.
Nominacje w 2013 do Nagrody Lit. Gdynia, Nagrody Poetyckiej Silesius, Nagrody im. C.K. Norwida, Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz” za najlepszy tom roku.
8. Ściszone nagle życie. [Wiersze]. Kr.: Znak 2016, 76 s.
Nominacje w 2017 do Nagrody Lit. Gdynia, Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, Nagrody Lit. m. Wwy, do finału Nagrody Poetyckiej Orfeusz im. I.K. Gałczyńskiego.

Przekłady wierszy D. Suski w antologiach zagranicznych: ang.: Six Polish poets. [Tłum.:] E. Chruściel [i in.]. [Oprac. i wstęp:] J. Dehnel. Todmorden 2009; Free over blood. [Oprac.:] D. Jung, M. Orliński. London 2011; City of memory. A bilingual anthology of contemporary Polish poetry. [Oprac. i przekł.] M.J. Mikoś. [Wstęp:] A. Niewiadomski. Bloomington, IN 2015, — hiszp.: Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980). [Wybór i przekł.:] A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré. [Wstęp:] X. Farré. Zaragoza 2012, — serb.: Stâne pripravnosti. Pregled savremene pôlske poezije. Generacija BruLiona i noviji autori. [Wybór i przekł.:] A. Šaranac. Beograd 2010; Moj poljski pesnički XX vek. Antologija. [Oprac.:] B. Rajčic. Beograd 2012; Rečnik mlade poljske poezje. Antologija poezije poljskih pesnika rođenih 1960–1990. godine. [Oprac.:] B. Rajčić. Beograd 2013, — szwedz.: [Sjutton] 17 polska poeter. [Red.:] I. Grönberg. Stockholm 2003.

Praca redakcyjna

1. W. Broniewski: Wykrzywiam się na ten wszechświat. Wybór i posł.: D. Suska. Rys.: N. Łupińska. Wr.: Biuro Lit. 2011, 60 s. 44, Poezja Pol. od Nowa, 2.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2015.
  • Wywiady: Gdyby Chrystus był artystą. Rozm. T. Majeran. „Nowy Nurt” 1995 nr 25; Rzeczy i słowa. Rozm. W. Browarny. „Odra” 1995 nr 4;Na spacerze od kałuży do kałuży. Rozm. J. Mikołajewski. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 220; „Piotruś Pan na cmentarzu”. Rozm.: Z. Wrońska i P. Soszyński „Lampa” 2005 nr 1; „Światło”. Z Dariuszem Suską o jego wierszu rozm. A. Kawa. „Zwierciadło” 2006 nr 2 [z tomu „Czysta ziemia”].

 

Ogólne

  • R. KOBIERSKI: Światło, nic ponadto. „Gaz. Forteczna” 1999 nr 4/5.
  • K. MALISZEWSKI: Gdzie jesteś epifanio? W tegoż: Zwierzę na J. Wr. 2001.
  • M. MALCZEWSKI: Pisanie śmierci śmierci. „Polonistyka” 2005 nr 10 [dot. m.in. D. Suski].
  • K. MALISZEWSKI: „Nie śmierć, ale jej przezwyciężenie”. W tegoż: Rozproszone głosy. Wwa 2006.
  • A. ŚWIEŚCIAK: Śmierć w poezji współczesnej. W: Zamieranie. Interpretacje. Katow. 2007 [dot. m.in. D. Suski].
  • TAŻ: Alegorie Dariusza Suski. W tejże: Melancholia w poezji polskiej po 1989 roku. Kr. 2010.
  • M. PIOTROWSKA-GROT: Piekło zamar(z)ło? – nowa odsłona wyobraźni religijnej w wybranych wierszach Krzysztofa Siwczyka i Dariusza Suski. W: Wyobraźnia poetycka XXI wieku. Kr. 2014.
  • A. TRYKSZA: Państwo Piaskownicy i kosmos spraw ostatecznych w wierszach Dariusza Suski. W: Dialog pokoleń. W języku potocznym, w języku wsi i miasta, w literaturze, w publicystyce, w tekstach kultury . Wwa 2015.
  • P. URBAŃSKA: Gry z czasem, zabawy w śmierć, rozmowy z tradycją. Poezja Dariusza Suski. W: Nowa poezja polska wobec tradycji. Wwa 2015.
  • B. ENGLENDER: Jak umierają zwierzęta? O poezji Dariusza Suski. „Fragile” 2016 nr 2.
  • J. KLEJNOCKI: „*** Chomik mi się zepsuł, powiedziała Ala”. O dwóch śmiertelnych książkach Dariusza Suski. W tegoż: Przez wiersze. Szkice interpretacyjne. (Wokół wybranych wierszy kilku poetów urodzonych w latach 60. XX wieku). Wwa 2016.

 

Rzeczy, które były światem

  • T. MAJERAN: Nie zauważony debiut. „Nowy Nurt” 1995 nr 3.
  • M. OLĘDZKI: Spoglądając w przeszłość, widząc przyszłość. „Dykcja” 1996 nr 3/4.

 

DB6160221

  • J. DRZEWUCKI: Suska: szczegóły. „Twórczość” 1998 nr 11.
  • J. KLEJNOCKI: Dresiarz Batman na Centralnym. „Dykcja” 1998 nr 9/10.
  • K. MALISZEWSKi: Nie stać na przeżycie. „Studium” 1998 nr 11/12.
  • J. SOBOLEWSKA: Elegia i ironia. „Nowe Książ.” 1998 nr 12.
  • P. ŚLIWIŃSKI: Forma i rozpad. „Res Publica Nowa” 1998 nr 12, przedr. zmien. w tegoż: Przygody z wolnością. Wwa 2002.

 

Wszyscy nasi drodzy zakopani

  • M. GOLAK: Sus Suski. „Kartki”, Białystok 2000 nr 23.
  • J. KLEJNOCKI: Zimny świat. „Nowe Państ.” 2000 nr 42.
  • M. CICHY: Piosenki żałobne. „Gaz. Wybor.” 2001 nr 130.
  • M. CYRANOWICZ: Pobyt grozi śmiercią. „Nowe Książ.” 2001 nr 1.
  • K. MALISZEWSKI. „Opcje” 2001 nr 1.
  • E. MICHALSKA: „Naszyjnik z grążeli”. „Kartki” 2001 nr 1.
  • M. OLSZEWSKI: Elegie peryferyjne Dariusza Suski. „Studium” 2001 nr 1.
  • R. RŻANY: Zanikająca obecność. „Nowa Okolica Poetów” 2001 nr 2.
  • A. STANKOWSKA: Życie jako anomalia. „Res Publica Nowa” 2001 nr 1.
  • P. ŚLIWIŃSKI: Ocalenie (w) śmierci. „Kresy” 2001 nr 3, przedr. w tegoż: Przygody z wolnością. Kr. 2002.
  • M. WITKOWSKI: Wołanie w pustym pejzażu. „Czas Kult.” 2001 nr 1.
  • M. SOLECKI: Z zabaw i gier dziecięcych Dariusza Suski. „Akcent” 2002 nr 3, toż „Topos” 2002 nr 4/5.

 

Cała w piachu

  • M. BARANOWSKA: Na wyciągnięcie ręki. „Tyg. Powsz.” 2004 nr 21.
  • A. KAŁUŻA: Temat: śmierć. „Nowe Książ.” 2004 nr 9.
  • J. KLEJNOCKI: Ze śmiercią jej do twarzy. „Lampa” 2004 nr 3.
  • B. MYTYCH: Przywracanie wiary w śmierć. „FA-art” 2004 nr 2.
  • M. OLSZEWSKI: Danse macabre w piaskownicy. „Gaz. Wybor.” 2004 nr 152.
  • J. SOBOLEWSKA: Martwe pod nami. „Odra” 2004 nr 10.
  • M. SOLECKI: Brokatowe strofy o dzieciństwie. „Kresy” 2004 nr 4.
  • P. ŚLIWIŃSKI: Król Nic. „Res Publica Nowa” 2004 nr 4, przedr. w tegoż: Świat na brudno. Wwa 2007.
  • A. ŚWIEŚCIAK: W Państwie Piaskownicy. „Opcje” 2004 nr 3.
  • M. RADZIWON: Tajemnice dla dziecka. „Gaz. Wybor.” 2005 nr 139.
  • B. WIDERA: Śmierć w piaskownicy. „Śląsk” 2005 nr 11.
  • P. MACKIEWICZ: Dlaczego są na świecie jaskółki? „Twórczość” 2006 nr 1.
  • M. OLĘDZKI: Beztroska zabawa i nostalgia przemijania. „Pomosty” 2006 t. 11.

 

Czysta ziemia

  • P. MACKIEWICZ: Wieje grozą w powiecie. „FA-art” 2008 nr 4.
  • K. MALISZEWSKI: W stronę „Światła”. „Tyg. Powsz.” 2008 nr 13, przedr. w: Wolność czytania. Mikołów 2015.
  • P. SOSZYŃSKI: Et in lumen ego. „Lampa” 2008 nr 3.
  • A. ŚWIEŚCIAK: „Z wysokości” dorosłego Suski. „Opcje” 2008 nr 2, przedr. pt. Z wysokości w tejże: Lekcja nieobecności. Mikołów 2010.
  • A. WOLNY-HAMKAŁO: Ballada o truchłach w piaskownicy. „Gaz. Wybor.” 2008 nr 95.
  • M. ORLIŃSKI: „My tymczasem wznośmy tamę ponad końcem”. ­„Akcent” 2009 nr 1, przedr. w tegoż: Płynne przejścia. Mikołów 2011.

 

Duchy dni

  • K. LISOWSKI: Ciemność tożsamości. „Nowe Książ.” 2012 nr 5.
  • P. KOZIOŁ. „dwutygodnik.com” [on-line] 2012 nr 3 [dostęp 5 lutego 2015]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/3259–dariusz-suska-duchy-dni.html.
  • M. MOSTEK: Śmierć i inni poeci nie-życia. (Na marginesach „Duchów dni” Dariusza Suski). „Wyspa” 2012 nr 4.
  • A. KAŁUŻA: Z brzegu. Książka roku. „Tyg. Powsz.” 2013 nr 19 dod. „Nagroda Poetycka Silesius”.
  • K. SIWCZYK. „Polska. Metropolia Warsz.” 2013 nr 48.

 

Ściszone nagle życie

  • P. KOZIOŁ: Nierzeczywisty. „dwutygodnik.com” [on-line] 2017 nr 198 [dostęp 17 czrewca 2017]. Dostępny w Internecie: http://www.dwutygodnik.com/artykul/6841-nierzeczywisty.html
  • P. MACKIEWICZ: Moment nieczytelności. „Nowe Książ.” 2017 nr 7/8.
  • M. OLSZEWSKI: Bajki o nie(za)istnieniu. „Odra” 2017 nr 10.
  • B. SUWIŃSKI: Truchła dni. „Elewator” 2017 nr 2.