ELEKTORALNA 11 (mieszkanie Adama Czerniakowa)

Adam Czerniaków

JA, II B

„O 20.30 przyszli do mnie Rozen i Goldfeil. Dali materiał w sprawie obozów. Według zestawienia zginęło w 10 obozach 91 ludzi. Powiadają, że w nocy ma wyruszyć transport 280 ludzi. Panuje wśród nich wzburzenie. Pracownicy Batalionu w stanie nieomal histerii. Bóg wie, jak ta noc przejdzie i co będzie jutro.” (s. 176)

„Wczoraj w nocy czytałem gazetę Rumkowskiego. Trafiłem na orędzie do własnego ludu. Głównie chodzi mu o to, aby lud go nie napastował i nie doręczał na ulicy ofert i próśb. Podaje ulicę i nr, gdzie wisi na to skrzynka. Potem następuje opis, jak zwiedził więzienie, które jest pod jego władzą. Wkszość uwięzionych to urzędnicy Gminy. (s. 181)

„Po obiedzie praca w domu – przerywana jękami żebraków pod oknem „chleba, chleba! jestem głodny! głodny!” (s. 191)

„Wieczorem w domu rodzaj kabaretu. O mnie powiedziano, że podnoszę wysokie „C” odpowiedzialności, że piszę pracę pod tytułem „Syzyfowe prace” i że mogą mieszkańcy domu odbywać wycieczki do Czerniakowa.” (s. 199)

„Dzisiaj znów rekwizycje mebli Elektoralna 11.” (s. 202)

„Po obiedzie egzekutor skarbowy zrobił zajęcie w mieszkaniu za podatek dochodowy z r. 1938, dawno zapłacony.” (s. 205)

„O g. 8.30 przyjechały 2 auta przed dom na Elektoralnej. Auerswald z gośćmi z Krakowa. Odbyło s coś w rodzaju posiedzenia na ulicy. Pytali o opiekę społeczną etc.” (s. 205)

„Rano Gmina. Potem praca w domu, jak zwykle.” (s. 205)

„Wieczorem odwiedziła żonę niejaka Werflowa, a potem Anka Lewowa. Obie wcieliły niepokój w duszę co do losu dzieci. Lewowa leczy mi zęby i w tej sprawie przyszła. Zauważywszy co zrobiła, zaczęła z kolei uspokajać żonę. Oświadczyła, że i ona jest w tym samym położeniu (naprawdę była w lepszym). Nad ranem zakomunikowano mi, że wyskoczyła z 4-go piętra o 3 nad ranem.” (s. 215)

„Wieczorem w mieszkaniu zgasło światło. Myślałem, ze Dürrfeld wyłączył prąd dla dzielnicy, jak to groził. Na szczęście była to w mieście krótka przerwa.” (s. 220)

Umarł w naszym domu Belmont.” (s. 222)

„Byli u mnie Hirszhorn, Gawze i Chilinowicz i oświadczyli, że w piśmie wydawanym przez Radę Żydowską będą pracowali.” (s. 222)

„W domu szykują się do przeprowadzki.” (s. 232)

„Rano Gmina. Obejrzałem z Szeryńskim komendę na Chłodnej. Na Chłodnej ustawiają 78 mury. Nie ma dojazdu do Elektoralnej. A na Żelaznej zator. Co jakiś czas policja przepuszcza chmary ludzi. Staram się o to, aby przebić mur od Elektoralnej na okres przeprowadzki, bo inaczej nie wjadą wozy z meblami.” (s. 232)

Bibliografia

Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego 6 IX 1939 – 23 VII 1942, oprac. Marian Fuks, Warszawa 1983.