Kazimierz ŚWIEGOCKI

ur. 1943

Imiona metrykalne: Bolesław Kazimierz.

Poeta, historyk literatury, krytyk literacki.

Zob. też TWÓRCZOŚĆOPRACOWANIA (wybór)

BIOGRAM

Urodzony 13 marca 1943 we wsi Łopatki pod Łaskiem; syn Tadeusza Figlusa i Józefy Świegockiej, rolników. Po wojnie przeniósł się wraz z matką do Czestkowa, jej wsi rodzinnej; tam uczęszczał do szkoły podstawowej (1949-56). Naukę kontynuował w Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Łasku. W tym czasie należał do grupy poetyckiej Grabia ’59 oraz w 1959-65 do łódzkiego oddziału Korespondencyjnego Klubu Młodych (od 1961 Korespondencyjny Klub Młodych Pisarzy). Debiutował w 1959 wierszem Spojrzenie wstecz, drukowanym w tygodniku harcerskim „Na przełaj” (nr 36). Po zdaniu matury w 1961 kształcił się w dwuletnim Studium Nauczycielskim w Piotrkowie Trybunalskim. W 1963 podjął pracę jako nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 4 w Bolesławcu Śląskim. Rok później rozpoczął studia na Uniwersytecie Łódzkim (UŁ), najpierw na polonistyce, a od 1968 na filozofii; w marcu 1968 współorganizował tam wystąpienia studenckie przeciw władzy. W 1970 zdobył na UŁ tytuł magistra polonistyki na podstawie pracy Dziedzictwo Norwida w twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (promotor prof. Stefania Skwarczyńska). W 1970-71 pracował jako nauczyciel i bibliotekarz w Technikum Samochodowym w Łodzi. Wiersze, artykuły i recenzje książkowe publikował m.in. w „Tygodniku Kulturalnym” (1962, 1966), „Odgłosach” (1963-73), „Biuletynie Filologicznym” (1968), „Poezji” (1969). W tym czasie należał do dwóch łódzkich grup poetyckich: Wiadukt (1966-75) oraz Centrum (1966). Był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany na ogólnopolskich konkursach poetyckich. W roku 1972 prowadził gospodarstwo rolne swoich rodziców w związku z ich chorobą. W tymże roku przeniósł się do Warszawy i kontynuował studia na Doktoranckim Studium Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego (UW). W 1975 uzyskał magisterium z filozofii w Katedrze Estetyki UW za pracę Cypriana Norwida koncepcja prawdy (promotor prof. Alicja Kuczyńska). W 1975-77 jako doktorant prowadził na UW zajęcia z filozofii. Wiersze, artykuły i recenzje ogłaszał w tym czasie głównie w „Poezji” (1973-74, 1980, 1984-86), „Tygodniku Kulturalnym” (1973-74, 1982), „Miesięczniku Literackim” (1979-80, 1984, 1988), a także w „Odgłosach” (1982-83). W 1977-85 pracował na stanowisku starszego asystenta w Zakładzie Filozofii na Politechnice Warszawskiej. Rozprawę doktorską pt. Światopogląd autentyzmu na przykładzie twórczości Stanisława Czernika i Jana Bolesława Ożoga. Analiza antropologiczna obronił w 1986 na Wydziale Polonistyki UW (promotor prof. Helena Karwacka). W tymże roku został zatrudniony w Wyższej Szkole Rolniczo-Pedagogicznej w Siedlcach, najpierw jako adiunkt w Katedrze Filozofii, a od 1996 jako starszy wykładowca w Instytucie Filologii Polskiej (1996-99). Po zwolnieniu w 1999 z pracy przebywał na rencie zdrowotnej. W 2001 objął stanowisko profesora w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie i wykładał w Instytucie Filologiczno-Historycznym tej uczelni, mieszczącym się w Mławie. W 2008 przeszedł na emeryturę. Otrzymał m.in. Nagrodę im. L. Benedyktowicza (1990), Nagrodę im. W. Pietrzaka za dorobek literacki (2007) oraz Nagrodę im. C.K. Norwida (2008). W 2011 habilitował się na Uniwersytecie im. M. Kopernika w Toruniu na podstawie rozprawy Wizje człowieka w poezji. Analiza antropologiczna twórczości Adama Mickiewicza, Cypriana Norwida i Bolesława Leśmiana. W 2012 objął stanowisko profesora na polonistyce Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

W 1979 ożenił się z Blandyną Łukomską, filozofką, artystką muzykiem. Ma syna Marcina (ur. 1979) i córkę Helenę (ur. 1987). Mieszka w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ

1. Genealogia. [Wiersze]. [Łódź]: WŁ 1974 , 69 s.
Zawiera cykle: I. Genealogia; II. Koło; III. Trzy elegie.
2. Kazimierz Świegocki. [Wiersze]. [B.m.w.] Urząd M. i Gminy w Łasku, Łaski Dom Kultury 1977, k. 4 nlb. Spotkania autorskie.
Zawiera wiersze: Piosenka jesienna; Modlitwa do światła; Ta gwiazda; Urzeczenie.
3. W zbóż czerwieni. [Wiersze]. Wwa: LSW 1981, 60 s. Arkusze Sieradzkie.
4. Światopogląd poetów Ziemi. [Rozprawa]. Powst. 1986. Siedlce: Wydawn. Uczelniane Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedag. 1996, 147 s. Monografie, nr 35.
Rozprawa doktorska.
5. Przymierze z czasem. [Wiersze] Wwa: ZLP 1992, 45 s. Bibl. Poezji Współcz. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 zmien. 1993, 76 s., wyd. 3 popraw. 1994. Przedr. zob. poz. 6, 9.
Zawiera cykle: w wyd. 1: Wiersze powracające; Rozmowa z Królową; Kropla u brzegu morza, – w wyd. 2 i 3 nadto: Czarna suita.
6. Morze utracone. [Wiersze]. Wstępem poprzedził M. Filipiak. Posł.: R. Skwarski. Wwa: Warsz. Klub Młodej Sztuki; Siedlce: Wydawn. Podlaskie 1995, 144 s.
Zawiera cykle z poz. 5 (wyd. 2), – nadto cykle: W gaju króla Midasa; Dzikie pole.
7. Przebiśniegi. [Wiersze]. Poddębice: Poddębickie Tow. Regionalne 1996, 61 s. Arkusze Sieradzkie. Ser. 2.
Zawiera wiersze z lat 1957-1962.
8. Labirynt. [Wiersze]. Wwa: Herbud WKMS [Warsz. Klub Młodej Sztuki] 1997, 71 s.
Zawiera cykle: Cień nad równiną; Dwa głosy stamtąd; Dokąd uniosłaś dobry czas. – Nadto: Sny mi tej nocy mówiły [przekłady rum. poezji lud. dokonane przez autora w 1967 przy współpracy Stanisława Gogolewskiego].
9. Cień nad równiną. Wiersze wybrane. Wwa: Slavica Orientalia 2001, 134 s.
Zawiera cykle: I. Przymierze z czasem [poz. 5]; II. Dzikie pole [poz. 6]; III. Miłość i czas; IV Cień nad równiną [poz. 8].
10. Poezje wybrane. Warszawa: LSW 2004, 169 s., Bibl. Poetów.
11. Człowiek wobec Boga i świata w poezji. Antropologiczne motywy w twórczości Adama Mickiewicza, Cypriana Norwida, Wisławy Szymborskiej. [Rozprawa]. Wwa: PAX 2006, 222 s.
Zawartość: Wstęp. – Heroizm i tragizm autokreacji w liryce Adama Mickiewicza: Samostwarzająca się ludzkość. Antropologia „Ody do młodości”; W kierunku bogo-podobieństwa. Uwagi nad „Hymnem na dzień Zwiastowania N. P. Maryi”; Wrzucony do bytu otchłani. Egzystencjalna lektura „Żeglarza”; Heroizm autokreacji i Arkadia istnienia. Antropologia „Farysa”; Metafizyczne cierpienie Konrada w „Improwizacji”. – Cypriana Norwida człowiek jako sługa prawdy: W kontekście myśli współczesnej; Kontekst historyczny; Czym prawda nie jest; Przeciwko scjentycznemu i spekulatywnemu racjonalizmowi; W perspektywie jasności i ciemności; Scientia nie daje pocieszenia; O pustej aksjologicznie ciekawości i bezdrożach wiedzy dla wiedzy; Człowiek wobec systemu; Wobec klasycznej definicji prawdy; Metafizyczno-religijny sens prawdy; Egzystencjalny sens prawdy; Prawda a miłość; Praca miłością i pięknem ulżona; Antropogenetyczna i soteriologiczna perspektywa pracy; Praca a śmierć; Dwoistym być a jednym. – Wisławy Szymborskiej człowiek w świecie bez Boga: Antyromantyczna estetyka słowa; Filozoficzne założenia, ich geneza i konsekwencje; Lektura egzystencjalna; W stronę antropologicznego nihilizmu. – Aneks. Muzyka – dialog Boga i człowieka: Muzyka i świat według Wielkiego Tematu; U podstaw metafizycznego myślenia poety; Poezja i muzyka wobec natury rzeczy; Wielki Temat a romantyczne pęknięcie bytu; Egzystencjalna lektura wierszy; Uwagi końcowe.
12. Od romantyzmu do postmodernizmu. Wybrane szkice literackie z lat 1970-2003. Wwa: PAX 2006, 414 s.
Nominacja do Nagrody im. C.K. Norwida w 2008.
Zawartość: Od autora. – I: Dwa skrzydła poezji Adama Mickiewicza: bunt i pokora; Samostwarzająca się ludzkość. Antropologia „Ody do młodości” [poz. 11]; Czy „Oda do młodości” jest arcydziełem?; „Nigdzie drogi” – lektura egzystencjalna „Stepów akermańskich”; Nieobecność Norwida; Czy „Latarnik” [H. Sienkiewicza] jest nowelą sentymentalną? Czesławowi Miłoszowi w odpowiedzi; Człowiek i świat w „Chłopach” Reymonta; Kapłan klasycznego piękna. O pisarstwie Jana Parandowskiego; Czas, pamięć i kultura. O „Dziennikach” Jana Parandowskiego; Kwiaty z ogrodu kultury [dot.: Z. Skibiński: Ogrodnik w ogrodzie świata]; Zwierciadło śródziemnomorza [dot. Z. Kubiaka]; Nostalgia za romantyzmem [dot.: B. Urbankowski: Myśl romantyczna]; Nadzieje i złudzenia Nowego Romantyzmu; Stanisław Czernik; Dwa wymiary autentyzmu; Dwie zasady autentyzmu; Czytanie Wielkiej Księgi [dot.: J.Z. Brudnicki: Tadeusz Nowak]; Zapomniany epos chłopski Jerzego Pietrkiewicza [dot.: Po chłopsku]; „Istota ludzka smutna jest z natury”. O kondycji człowieka w poezji Wisławy Szymborskiej [w poz. 11 pt. Wisławy Szymborskiej człowiek w świecie bez Boga]; Światło ocalenia. O metafizycznej poezji Krzysztofa Jeżewskiego; Literatura polska w perspektywie europejskiej (dot. książki J. Pietrkiewicza pod tym samym tytułem). – II: Poezja tragicznego protestu [dot.: A. Kamieńska: Herody]; Poetycka dedukcja świata [dot.: J. Trznadel: Rana]; Filozofia czy poezja? [dot.: A. Biskupski: Wspólnota]; Poeta i miasto [dot.: M. Piechal: Ogień i popiół]; Wiatr od Wisły [dot.: M. Piechal: Wiatr od Wisły]; Przyroda i historia [dot.: S. Czernik: Zadymka]; Ludowe i śródziemnomorskie w poezji Feliksa Rajczaka; Poezja egocentryczna [dot.: J. Harasymowicz: Zielnik]; Czy możliwa jest jeszcze poezja ludowa? [dot.: B. Krajewska: Może doczekam malinowych żniw]; „Uposażony językiem polskim”. O polskich wierszach Olega Łojki; „Idalia i Bonfiliusz” [L. Żukowskiej], czyli o miłości spełnionej w micie; Jan Łaski czy Grzegorz Zdziewojski [szkic z 2000; dot. wyboru patrona dla Bibl. Publicznej w Łasku]; Spóźniona powieść poetycka [dot.: W. Korabiewicz: Rapsod o głowie hetmana]; Poezja a światopogląd [dot. twórczości T. Chabrowskiego]. – III: Małe uwagi o wielkim pisarzu. Na marginesie „Kuzynki Bietki” Balzaca; Los człowieka, los świata [dot.: M. Kuncewiczowa: Natura]; Pamięć jednostki, pamięć narodu [dot.: J. Stryjkowski: Na wierzbach nasze skrzypce]; O filmie według wartości. Zanussi i jego krytycy; „Hamlet” Andrzeja Wajdy, czyli o wolności interpretacji; Uwaga o niezależności sztuki. – IV: Czy Polska jest krajem chrześcijańskim?; Patriotyczny czy religijny Kościół?; W cieniu Wielkiego Wodza, czyli historia i miernota [dot.: R. Miedwiedjew: Ludzie Stalina]; Przywrócić hierarchię wartości [powst. w sierpniu 1980].
Przekł. poszczególnych szkiców: Kapłan klasycznego piękna: niem.: Jan Parandowski. [Przeł.] K. Marten. W: Literatur Polens 1944 bis 1985. Berlin 1990. – Nostalgia za romantyzmem: ang. „Dialectics and Humanism” 1982 nr 2 s. 181-184. – „Idalia i Bonfiliusz”, czyli o miłości spełnionej w micie: ang.: Love fullfilled in Myth. [Przeł.] M. Góralczyk-Przychodzka. W: L. Żukowska: Untamed fall Idalia & Bonfilius. Kr. 2004, – esperanto: Drama poemo pri amo en mito realigita. [Przeł. A. W.] W: L. Żukowska: Nesklavigita Aŭtuno. Idalio kaj Bonfilio. Kr. 2004, – niem.: Idalia und Bonfilius, das bedeutet eine im Mythos verwirklichte liebe. [Przeł.] K. Grenzler. W: L. Żukowska: Ich wollte über den Löffel… Kr. 2004.
13. Norwid i poeci Powstania Warszawskiego. [Studia i eseje]. Wwa: PAX 2007, 244 s.
Nagroda im. C. K. Norwida w 2008.
Zawiera m.in. artykuły i eseje na kanwie rozdziałów pracy magisterskiej „Dziedzictwo Norwida w twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego” oraz całą pracę magisterską z filozofii „Cypriana Norwida koncepcja prawdy”.
Zawartość: Od autora. – Cz. 1: Prawda jako centralna kategoria światopoglądu Norwida; Cypriana Norwida koncepcja oryginalności; Norwid wobec prawdy i mądrości; Norwid – arystokrata czy jałmużnik? Przyczynek do filozofii społecznej Poety; Norwid – nauczyciel narodu. – Cz. 2: Norwid a poezja XX wieku; Norwid i religijne motywy w poezji Krzysztofa Baczyńskiego; Genealogia poległych; Poezja i czyn; Norwid i my, czyli o wielkości prawdy i marności czasów – medytacje.
14. Wizje człowieka w poezji. Analiza antropologiczna twórczości Adama Mickiewicza, Cypriana Norwida i Bolesława Leśmiana. Wwa: PAX 2009, 343 s. Wyd. 2 pt. Wizje człowieka w poezji Mickiewicza, Norwida i Leśmiana. Łódź: AHE [Akad. Hum.-Ekonomiczna] 2013.
Rozprawa habilitacyjna.
Zawartość: Wstęp. – I. Człowiek rywalem Boga? Heroizm i tragizm autokreacji w liryce Adama Mickiewicza: 1. Antropologiczne motywy w liryce okresu wileńsko-kowieńskiego i okresu rosyjskiego [zob. poz. 11]. – 2. Antropologiczne wizje w liryce okresu podróży i emigracji: Człowiek – istota bezdomna. Lektura „Arymana i Ormuzda”; Człowiek – istota wygnana. Lektura „Do samotności”; Ognisty miecz rozumu i światło wiary. Nad wierszami „Mędrcy” oraz „Rozum i wiara”; Umiarkowana lekcja pokory. Uwagi nad „Arcymistrzem”; Stylistyczne paradoksy czy dialektyka bytów? Lektura „Rozmowy wieczornej”; „Stałem się osią w nieskończonym kole”. Lektura „Widzenia”; Człowiek źródłem miłości boskiej. O wierszu „Snuć miłość”; Człowiek jako arche świata w wierszu „Nad wodą wielką i czystą”. – 3. Cierpienie oraz metafizyczny wzlot i upadek Konrada w „Improwizacji” [w poz. 11 pt. Metafizyczne cierpienie Konrada w „Improwizacji”]: Egzystencjalne i ontologiczne wymiary samotności; Tragiczna magia wolności; W stronę idei nadczłowieka; Konrad a mit samozbawienia. – 4. Uwaga końcowa. – II. Człowiek jako sługa i strażnik prawdy. Antropologiczna myśl Cypriana Norwida [w poz. 11 pt.Cypriana Norwida człowiek jako sługa prawdy]: 1. Uwagi wstępne. – 2. Kontekst historyczny. – 3. O właściwy sens prawdy: Czym prawda nie jest; Przeciwko scjentycznemu i spekulatywnemu racjonalizmowi; W perspektywie jasności i ciemności; Scientia nie daje pocieszenia; O pustej aksjologicznie ciekawości; Człowiek wobec systemu; Wobec klasycznej definicji prawdy; Metafizyczno-religijny sens prawdy; Egzystencjalny sens prawdy; Prawda a miłość. – 4. Człowiek i praca: Praca miłością i pięknem ulżona; Antropogenetyczna i soteriologiczna perspektywa pracy; Praca a śmierć. – 5. „Prawda was wyzwoli”. Norwidowe myślenie o wolności: Wolność a prawda i dobro; Wolność a „duch” i „forma” świata; Wolność a osobowy charakter bytu ludzkiego; Wolność a postęp i nadzieja. – 6. Człowiek jako współpracownik Boga: Człowiek – istota twórcza; Twórczość a doskonałość; Twórczość a mądrość; Człowiek – artysta; Oto Człowiek. – III. Człowiek w perspektywie oddalającej się Transcendencji. Elementy antropologii w poezji Bolesława Leśmiana: Dwa aspekty poezji Leśmiana: żywioł i myśl; Kim jest człowiek; Pomiędzy Bogiem a człowiekiem; Tajemnica zła; Pod znakiem metafizycznego dualizmu?; Byt nicości i nicość bytu; Milczący Absolut; W stronę metafizycznej nadziei. – Zakończenie.
15. Kamień i czas. Wiersze, poematy, eseje. Łódź: Wydawn. Akad. Hum.-Ekonom. 2014, 347 s.

Artykuły i szkice literackie w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.: Jana Parandowskiego mit śródziemnomorski. „Mies. Lit.” 1979 nr 1 s. 51-60. – Feliks w mojej biografii poetyckiej. W: Feliks Rajczak in memoriam. Sieradz 1997 s. 232-243. – Autointerpretacje. „Ogród” 2003 nr 3/4 s. 241-258. – Debiut Wisławy Szymborskiej w kontekście ideologicznym epoki. „Ziemia Zawkrzeńska” 2003 t. VII s. 211-262. – O Herbercie z szacunkiem, lecz nie na kolanach. „Poezja Dzisiaj” 2008 nr 66/67 s. 82-92, przedr. „Znaj” 2008 nr 1 s. 44-49. – Ziemowit w mojej pamięci. W: „Gdzie istnienie i współistnienie nasze uzyskuje sens”. Fragmenty o przyjacielu. Poddębice 2009 s. 192-238 [dot. Ziemowita Skibińskiego]. – Uwagi o estetyce i ontologii wierszy Stanisława Czerniaka. W: Antropologia podmiotu lirycznego. Nowa Wieś k/Tor. 2012 s. 153-174. – Teresa Kaczorowska jako poetka. „Ciechanowskie Zesz. Lit.” 2013 nr 15 s. 204-215. – Lam Quang My – poeta miłości. „Poezja Dzisiaj” 2016 nr 116 s. 83-93.

Wybory utworów w przekł.: białorus. : Cen’ nad raŭnìnaj. [Przeł.:] A. Antonavìč Lojka, Ì. Bagdanovìč, A. Razanav. Slonìm 2002, – ros.: Kogda derevo grustit. Stihotvoreniâ. [Przeł.:] R. Kazakova, K. Koval’dži, A. Ananičev, M. Borodicka. Moskva; Râzan’; Varšava 2001.
Przekłady wierszy K. Świegockiego w antologiach zagranicznych: franc.: Le pire est certain. Anthologie de la poésie catastrophiste polonaise du XXe siècle. [Przeł.:] Ch. Jeżewski, C.-H. du Bord. Paris: 2009, – ukr.: Tomu ŝo voni suŝcì. Antologìâ sučasnoï pol’s’koï poezìï = Dlatego że są. Antologia współczesnej poezji polskiej. Wybór wierszy: S. Szewczenko. Lwów 2005.

Prace redakcyjne

1. Jakubowymi schodami. Antologia grupy poetyckiej Kanon. Oprac., wybór i układ utworów: H. Kaczorowski, K. Swiegocki. Siedlce: Zarząd Woj. Unii Chrześcijańsko-Społ. 1991, 93 s. [Wyd. 2] Siedlce: Fundacja Kultury Podlaskiej 1992.
2. Bazar poetycki. [Antologia]. Wyboru dokonali: Z. Lisowski, K. Świegocki, E. Kasjanowicz. Siedlce: UOK [Uczelniany Ośrodek Kultury]. AP [Akad. Podlaska], MOK [Miej. Ośrodek Kultury] 1999, 87 s.
3. W. Pietrzak: Literatura sumieniem narodu. Wybór pism. Wstęp i wybór: K. Świegocki. Wwa: PAX 2012, 179 s.
4. H. Nowobielska: Życie wierszami haftowane. Wybrane utwory literackie i gwarowe białczańskiej poetki. [Wstęp, wybór i oprac.: K. Świegocki]. Białka Tatrzańska, Nowy Targ: Zakład Poligraficzny MK 2014, 255 s.

OPRACOWANIA (wybór)

  • Ank. 2012, 2013.
  • Wywiady: Cieszę się, że wróciłem. [Rozm. redakcja]. „Mag. Bolesławca” 2001 nr z 27 IV; Nigdy nie przypuszczałem, że Podlasie stanie się dla mnie, jako pisarza, tak ważne. [Rozm. W. Korolczuk] „Echo Nowe” 2001 nr 7-8; Sam fakt tworzenia jest zapłatą. Rozm. M. Bieńkowska. „Gł. Mławy” 2007 nr z 20 VII; Uczyć należy rozumienia pojęć. Rozm. M. Bieńkowska „Gł. Mławy” 2007 nr z 13 VII; Między słowem a metafizyką. Rozm. E. Stangrodzka. „Tyg. Ciechanowski” 2008 nr 45; Czym jest człowiek wobec Boga, świata i siebie samego. Rozm. W. Olbrych. Cz. 1-3. „Gaz. Kult.” 2013 nr z IX-XI.

Ogólne

  • K. SMOCZYK: Kazimierz Świegocki. Sieradz: Woj. Bibl. Publiczna 1986, 8 s.
  • Poezja i egzystencja. O twórczości poetyckiej Kazimierza Świegockiego. Studia, szkice, interpretacje. Red.: S. Szczęsny. Wstęp: K. Dybciak. Siedlce: Wydawn. Akad. Podlaskiej 1999, 362 s. [zawiera szkice drukowane przed 1998, a oznaczone dwiema gwiazdkami **, nadto: Z. ANDRES: Badania nad autentyzmen Kazimierza Świegockiego a jego poezja; A. CHMIELECKI: Byt i sens; S. CZERNIAK: Metafizyka obrazów i obecność tragizmu w „Genealogii”; A. CZYŻ: Lekcje istnienia; J. DANKOWSKA: O muzyce w poezji; J. GARDZIŃSKA: Uwagi o semantyce pytań; M. GOGACZ: Zdziwienie i obraz. (Glosa o poezji Kazimierza Świegockiego); M. KLECEL: Genealogie i kosmogonie; T. KOSTKIEWICZOWA: „Rozłączenia” – dialog tekstów?; R. KRAWCZYK: Człowiek – „Biblia” – drogi poszukiwań; Z. LISOWSKI: O „Starości”; A. ŁOJKA: O trzech radościach – gawęda z przykładami druhowi a postronnym z serdecznością zapisana; W. OSKOCKIJ: Czasowe i ponadczasowe; H. PUSTKOWSKI: O „Dedalu” – szkic interpretacyjny; M.K. SIWIEC: „Więc czymże jestem”; Z. SKIBIŃSKI: O poezji Kazimierza Świegockiego – rekonesans; Eros i symbole; W. SMASZCZ: „Zrodzony z prochu ziemi”; A. SULIKOWSKI: Ludzkie królowanie („Do nienarodzonej”); S. SZCZĘSNY: Co znaczy umrzeć i śpiewać – po polsku?; Między biografią a twórczością, czyli Kazimierza Świegockiego portret prawie własny – zamiast Posłowia; M. ŚWIDZIŃSKI: Człowiek pośród oceanu. Kilka uwag o poszukiwaniu logosu we współczesnej poezji filozoficzno-religijnej; K. WOJTCZUK: Wykładniki leksykalne kolorów; S. WRZOSEK: Pochwala rozumu poetyckiego; E. ZGOLIŃSKA: Przestrzeń świata i przestrzenność podmiotu; L. ZWONARIOWA: Kod zoomorficzny].

 

  • M. FILIPIAK: **Mądrość w kulturze. O poezji Kazimierza Świegockiego W: K. Świegocki: Morze utracone. Wwa; Siedlce 1995, przedr. „Biul. Lit.” 1996 nr 12.
  • R. SKWARSKI: **O filozoficznych motywach liryki Kazimierza Świegockiego „Zesz. Nauk. Nauki Hum. Wyż. Szk. Rolniczo-Pedag. w Siedlcach 1997 nr 50.
  • H. PROSNAK.: **Słowo – słów. „PAL Prz. Artyst.-Lit.” 1998 nr 10.
  • B. URBANKOWSKI: **W podwójnym świetle ziemi. (O wierszach Kazimierza Świegockiego). „Biul. Lit.” 1998 nr 19.
  • A. ŁOJKA: Pra Kazimieža Sviagockaga. „Krynica” 1998 nr 7.
  • A. ŁAPOT: **Labirynt Świegockiego. Labirynt Kazimierza Świegockiego na podstawie wiersza „Labirynt”. „PAL Prz. Artyst.-Lit.” 1999 nr 9.
  • L. ZWONARIEWA: Akvarium Kosmosa. Zoomorfnyj kod i literaturno-filosofskie istoki poezii Kazimeža Svegockogo. W: Vyšgorod. Tallin 1999.
  • A. LEGEŻYŃSKA: Egzorcyzmy nad zaklętym lasem. „Arkusz” 2001 nr 6.
  • S. ČYGRYN: Kazimiež Sviagocki pa biełarusku. „Litaratura i mastactwa”, Mińsk 2002 nr 41.
  • A. ZIONTEK: Poezja metafizyczna Kazimierza Świegockiego. Prolegomena. W: Pogranicza i konteksty literatury. Siedlce 2002.
  • Tenże: Z Siedlec na Parnasu szczyty. „Doradca” 2004 nr 42.
  • Tenże: Kazimierz Świegocki – poeta metafizyczny. W tegoż: Siedleckie miniatury. Siedlce 2009.
  • J.K. WEBER: Kazimierz Świegocki – poeta i hermeneuta w oczach krytyków. „Hybryda” 2013 nr 22.
  • A. Ziontek: „I tak powstaje świat…” Glosy na jubileusz Kazimierza Świegockiego. „Ciechanowskie Zesz. Lit.” 2014 nr 16.
  • T. KACZOROWSKA: Mistrz słowa polskiego. „Ciechanowskie Zesz. Lit.” 2015 nr 17.
  • R. MIELCHORSKI: Dzieło Kazimierza Świegockiego w świetle kategorii „osobowości twórczej”. Na przykładzie poematu „Morze utracone”. „Filo-Sofija” 2015 nr 4.

Genealogia

  • Z. SKIBIŃSKI: Genealogia wyobraźni. „Odgłosy” 1974 nr 36.
  • S. CZERNIAK: Mit i filozoficzny wybór. „Poezja” 1975 nr 6.
  • J.B. OŻÓG: W cieniu Wielkiej Jabłoni „Nurt” 1983 nr 3, przedr. w tegoż: Obrazy świata. Kr. 1989 [dot. też: W zbóż czerwieni].

W zbóż czerwieni

  • R. ORLEWSKI: Powrócić przez słowo. „Nad Wartą” 1983 nr 2, przedr. „Głos Naucz.” 1986 dod. „Lit. Głos Naucz.” nr 2.
  • J.B. OŻÓG: W cieniu Wielkiej Jabłoni. „Nurt” 1983 nr 3, przedr. w tegoż: Obrazy świata. Kr. 1989 [dot. też: Genealogia].

Światopogląd poetów Ziemi

  • A. ZDANIEWSKA: Poeci ziemi. „Sycyna” 1997 nr 19.
  • Z. ANDRES: Światopogląd autentystów. „Regiony” 1998 nr 4.
  • A.H. MOSKALOWA: Autentyści w poezji. „Kultura”, Paryż 1998 nr 5.

Przymierze z czasem

  • M. SKOWROŃSKI. „Szkice Podlaskie” 1996 nr 5.

Morze utracone

  • K. ZIELONKA. „Mag. Lit.” 1995 nr 12/13.

Poezje wybrane

  • A. ZIONTEK: Jednorodność stylu. „Nowe Książ.” 2004 nr 11/12.

Człowiek wobec Boga i świata w poezji

  • M. KLECEL: Z perspektywy romantyzmu. „Prz. Powsz.” 2007 nr 6.

Od romantyzmu do postmodernizmu

  • J. WEBER: Od romantyzmu do postmodernizmu. „Ziemia Zawkrzeńska” 2009 t. XII.

Norwid i poeci Powstania Warszawskiego

  • Z. LISOWSKI: O Norwidzie w kontekście filozofii. „Prz. Powsz.” 2008 nr 2.
  • B. URBANKOWSKI: Kazimierz Świegocki – poeta eseju. „Gaz. Pol.” 2008 nr 43.

Kamień i czas

  • K. DERDOWSKI: Opus magnum Kazimierza Swiegockiego. „Topos” 2015 nr 3.
  • A. NĘCKA: Synteza sprzeczności. „Nowe Książ” 2015 nr 6.

Jakubowymi schodami

  • S. SADOWSKI. „Krzywe Koło Lit.” 1993 nr 3/4.