PAWIA 14

Abraham Lewin

JA, III

„Przenoszę moje rzeczy do Naci na Pawią 14. Pierwsza blokada na Nowolipiu, Karmelickiej. Znowu są ofiary, bardzo dużo wygnanych. Obliczają na 15 000. Powiadają, że wysiedlenie obejmuje głównie kobiety i dzieci.” (s. 193)

JA, III A (25.08.1942)

„Niem[cy] wraz z Ukraińcami przeprowadzili dziś łapankę w bloku Gminy, tj. na Zamenhofa, Pawiej, Gęsiej i Lubeckiego. Drżę o Orę, o matkę i wszystkich krewnych, których zostawiłem przy Pawiej 14.” (s. 206-207)

JA/ONI, III A (26.08.1942)

„Wczorajszy dzień był jednym z najokropniejszych dni okresu <akcji>. N[iemcy] i Ukraińcy (ich pomocnicy) maltretowali ostatnich Żydów, którzy jeszcze zostali w blokach i szopach. Wczoraj znów zabrali wielu ludzi z Gminy, zwłaszcza – jak mi powiedziano – młodych, wszystkich gońców i innych. Wzięli również ludzi z bloków przy Pawiej i Zamenhofa, między innymi 15 lekarzy z Pawiej 14. wielu spośród złapanych wpakowali od razu do wagonów i tam zamknęli; nie można ich było już uratować. Zabrali też robotników z niektórych szopów (Schmidta).” (s. 208)

ONI, III A (29.08.2942)

„Wczoraj w godzinach wieczornych robotnicy, tzw. placówkarze wracali z różnych n[iemieckich] miejsc pracy. Napadli na nich wtedy esesmani. Strzelali. Złapali wielu z nich i zaprowadzili na Umschlag. Kogo złapali? Istnieją różne wersje. Jedni mówią, że złapali bardzo młodych i staruszków powyżej 50. Inni mówią, że łapali wszystkich, jak leci. Na Umschlag była straszna panika. Strzelali bardzo gęsto. Dwaj lekarze z Pawiej 14, którzy pracowali na placówce poza gettem, nie wrócili do domu nocować. Należy przypuszczać, że ich złapali. Różnie różni ludzie określają łączną liczbę zabitych podczas <akcji> do dnia dzisiejszego.” (s. 211-212)

Bibliografia

– Abraham Lewin, Dziennik, wstęp i opracowanie K. Person, Warszawa 2016.