ALEJA SZUCHA 25 – MARSZAŁKOWSKA – PLAC ZBAWICIELA – KOSZYKOWA – NOWOGRODZKA – ŻELAZNA – ŁUCKA – LESZNO – ORLA [TRASA]

Stanisław Gombiński

ONI, II BII C (zima 1941)

„Minęła zima i lato, mija jesień, nadchodzi druga zima. Obojętny już wzrok przechodnia patrzy spokojnie. Już się przyzwyczaił. Spokojnie patrzy na zgrabne małe, szare auto – dobrze je zna. Za chwilę będzie głuchy strzał w jakiejś bramie na Orlej. Znów wyłowili kogoś po tamtej stronie. Dlaczego właśnie w bramie? Dlaczego tylko w parzystych domach ul. Orlej? Nikt nie wie. […] Krótki jest proces i krótkie wykonanie. Krótka też droga – z alei Szucha [25] na Orlą – zwinny, lekki kabriolecik Steyra biegnie kilka minut. Może los oszczędził delikwentom świadomości celu tej ostatniej drogi. Jeśli nie – myśli tłoczą się pod czaszką, biją w czoło. To Marszałkowska, to plac Zbawiciela, to Koszykowa. Dokąd, gdzie? To Nowogrodzka, to poczta. To Żelazna, to Łucka. Już w getcie? To Leszno! To Orla! Wysiąść? Tu? Dokąd? Po co? Dlaczego? Zaraz wyjaśnię, wytłumaczę, to chyba omyłka! Za co, za co? Za to, że się urodziłem? Za co?!! – i krótki strzał. Ulica zna to auto – jest codziennym gościem w getcie. Wita je obojętnie, patrzy na nie spokojnie.” (s. 58-59)

Bibliografia

– Stanisław Gombiński (Jan Mawult), Wspomnienia policjanta z warszawskiego getta, red. naukowa i wprow. M. Janczewska, Warszawa 2010, ss. 282.