CHŁODNA 15

Abraham Lewin

JA/ONI, III A

„Sklep z materiałami piśmiennymi na rogu Nowego Światu…

Żona p. P-s, Cecylia została zastrzelona…

Nowolipie 14 – zmartwychpowstał… [słyszałem o tym od A.]

Świętojerska 28, poniedziałek, godzina piąta po południu.

Ósma wieczór, dozorca domu przy Nalewkach 13.

Wtorek, godzina piąta rano, Niska 3, Smocza…

Sklepikarz, który otworzył P. R-n bramę przed piątą.

Policjant Ajzensztajn.

Doktor Sztajn[kalk].

Aresztowania w Z[akładzie] Z[aopatrywania] i w Gminie.

Chłodna 15 – ponad dziesięć.

Dzień sądu… skąd nadejdzie dla nas wybawienie?

Gotują się do śmierci. Jaki czeka nas los?

Karmelicka… łapali ludzi do samochodów.

Opowiadają, że rano padło 20 ofiar.

Szmul [Szmuel/Samuel Bresław – B.S.] – 15 lat. Rozena i jego wuja zastrzelono wczoraj przed godziną dziesiątą, przy wejściu do sklepu.” (s. 169)

Mary Berg

ONI, IIA

22.XII.40: „Siedziba główna policji, tak zwana KSP, znajduje się przy Ogrodowej 15; pięć komend regionów ulokowano przy Twardej, Ogrodowej, Lesznie, Gęsiej w pobliżu Nalewek i przy cmentarzu żydowskim. Doświadczam dziwnego i całkowicie nielogicznego uczucia satysfakcji, gdy widzę na skrzyżowaniu policjanta żydowskiego – widok całkowicie nieznany w przedwojennej Polsce. Dumnie kieruje ruchem ulicznym, choć prawie nie trzeba nim kierować, bo z rzadka tylko przejeżdżają wozy konne, dorożki i karawany – te ostatnie widuje się najczęściej. Od czasu do czasu przejeżdżają z dużą szybkością auta Gestapo, lecz ich kierowcy nie zwracają uwagi na polecenia policjantów żydowskich i zupełnie nie dbają o to, czy potrącą kogoś z przechodniów” (s. 93).