GĘSIA – plac

Perec Opoczyński

ONI, II

„Idea kącików domowych była bardzo dobra i zdrowa. Można było zamienić kąciki w prawdziwe domy dla dzieci. Tam mogły dostawać nie tylko łyżkę ciepłej strawy, ale też wszystko, co jest potrzebne dziecku. Młodzież z takich domów oddała się tej idei duszą i ciałem. Z początku ten dobry pomysł wywoływał prawdziwy entuzjazm, szczególnie na ubogich ulicach. Młode dziewczęta i młodzi chłopcy musztrowali dzieci i spacerowali z nimi na plac na Gęsiej (dziś Wołówka) i tam gimnastykowali się z nimi, śpiewali, grali i tańczyli. Starszym dzieciom opowiadano bajki, a nawet pomagano odrabiać lekcje (szkoły są przecież do dziś nieczynne).” (Dzieci na bruku, s. 433)

Emanuel Ringelblum

ONI, II

„Produkowano na potrzeby rynku aryjskiego to wszystko, co przed wojną. Tkalnie wyrabiały doskonałe tkaniny z wełny, kradzionej w fabrykach częstochowskich, w fabryce „Wola” w Warszawie i w innych miastach. Tałesy farbowano i przerabiano na szale, swetry itp. Rozwinął się wyrób apaszek damskich, swetrów, kurtek chłopskich itd. Wyrabiano je z „ciuchów” zakupowanych masowo na olbrzymim placu na ul. Gęsiej (tzw. Gęsiówka), gdzie odbywała się masowa wyprzedaż z dnia na dzień ubożejącej ludności żydowskiej. Dzień w dzień specjalni agenci rozmaitych firm wykupywali codziennie na „Gęsiówce” tysiące kilogramów starych prześcieradeł i w ogóle wszelkich „ciuchów”. „Gęsiówka” stała się centrum handlu „ciuchami” i z innych miast. Na ten rynek rzucili kupcy polscy duży transport starych rzeczy, nabytych w lubelskim Werterfassung (20 000 kg), z akcji likwidacyjnej gett w Lubelskim. Wszystkie te „ciuchy farbowano w specjalnie zainstalowanej farbiarni na Niskiej lub w mieszkaniach prywatnych, a następnie drukowano na nich rozmaite desenie.” (s. 38-39)