Historia
Akcja powieści rozgrywa się w ciągu niespełna dwóch lat, od marca 1878 do października 1879, ale jej bohaterowie uwikłani są w wydarzenia znacznie wcześniejsze. Autor traktuje zupełnie inaczej wydarzenia współczesne, pojawiające się jako aktualności dnia w rozmowach bohaterów czy komentarzach w pamiętniku Ignacego Rzeckiego, inaczej zaś wspomnienia o historii dawniejszej. W tych wspomnieniach pojawiają się niektóre wydarzenia: przede wszystkim okres napoleoński, Wiosna Ludów ze szczególnym uwzględnieniem powstania węgierskiego oraz powstanie styczniowe, ponieważ właśnie one wiążą się ściśle z losami bohaterów powieściowych.
W roku 1878 aktualny był konflikt na Bałkanach. Rok wcześniej wybuchło w Bułgarii powstanie antytureckie, wsparte przez Rosję. Mimo oporu Turcja poniosła klęskę i musiała uznać niepodległość Bułgarii. Rosja odzyskała utraconą wcześniej Besarabię oraz roztoczyła protektorat nad Bułgarią, Serbią, Rumunią i Czarnogórą. Warunki te zatwierdzono pokojem w San Stefano 3 III 1878. Godziły one przede wszystkim w interesy Austrii, również zainteresowanej ekspansją na Bałkanach kosztem Turcji, ale zaniepokoiły również Prusy i Anglię. Bohaterowie powieści komentują ruchy floty angielskiej, zbrojenia Austrii, plany aneksji Bośni i Hercegowiny.
Z inicjatywy kanclerza Prus Otto von Bismarcka zwołano (13 VI – 13 VII 1878) do Berlina kongres międzynarodowy, który praktycznie pozbawił Rosję korzyści z pokoju w San Stefano. Uznano pełną niepodległość państw bałkańskich, likwidując protektorat rosyjski, przyznano Austrii prawo do Bośni i Hercegowiny, Anglia uzyskała Cypr. W ten sposób udało się zapobiec wojnie.
Poza tym w Lalce wspominane są także: zamach na cesarza Wilhelma, wojna w Afganistanie oraz powstanie Zulusów w Natalu.
