LESZNO 18, 20, 22, 24

Emanuel Ringelblum

JA, I (wrzesień 1939)

„Młodzież poszczególnych domów, w tym znaczna część młodzieży żydowskiej, dokonywała w dniach oblężenia Warszawy cudów bohaterstwa. Byłem świadkiem, jak młodzież żydowska z domu Leszno nr 13 gasiła bez przerwy pożary, wybuchające ciągle na strychu tego 5-piętrowego domu. Wody nie było, ogień zasypywano piaskiem oraz wodą zebraną z łazienek w poszczególnych mieszkaniach. Młodzież szła w zawody z lotnikami niemieckimi, którzy w dniu słynnego bombardowania Warszawy, w poniedziałek 25 września, z wysokości kilkudziesięciu metrów obrzucali domy bombami zapalającymi, a gdy widzieli wysiłki mieszkańców w gaszeniu wybuchających pożarów, ostrzeliwali ich z karabinów maszynowych. Z wysokości strychu, gdzie na równi z innymi brałem udział w gaszeniu pożaru, mogłem dokładnie zaobserwować sylwetki lotników. Młodzież polska i żydowska dokonywała cudów bohaterstwa w gaszeniu pożarów, usuwając kilkanaście, a czasami kilkadziesiąt bomb zapalających lub lokalizując ogień i nie dopuszczając do rozprzestrzenienia się ognia na dalsze oficyny lub sąsiednie domy. Pamiętam, z jaką wytrwałością młodzież polska i żydowska domów nr Leszno 18, 20 i 22 gasiła przez kilka dób pożar domu przy ul. Leszno 24, aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się ognia na sąsiednie domy. Wspólne niebezpieczeństwo, wspólny trud i praca ludności żydowskiej i polskiej wśród gradu kul, huku wybuchających bomb i pękających szrapneli zespoliły mieszkańców każdego domu w walce ze wspólnym wrogiem, dokonały zbliżenia obu narodów i zasypały przepaść, wykopaną przez wspólnego wroga.” (s. 23-24)

Bibliografia

– Emanuel Ringelblum, Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, tom 29a Pisma Emanuela Ringelbluma z bunkra, oprac. E. Bergman, T. Epsztein, M. Siek, Warszawa 2018.