MURANOWSKA 40
Emanuel Ringelblum
ONI, IV B (kwiecień 1943)
„Podczas obecnej wojny został [Icchok Wolfowicz] mianowany radnym Judenatu. Kierował wydziałem rzemieślniczym. W czasie ostatniej akcji likwidacyjnej w kwietniu 1943 r. popełnił samobójstwo, gdy SS obległo dom przy Muranowskiej 40, w którym mieszkali radni i urzędnicy Judenratu.” (s. 243)
„[Leonard Himmelfarb] Znany adwokat warszawski, działał społecznie w ruchu Ogólnych Syjonistów. Podczas wojny pracował w Wydziale Prawnym Judenratu. Popełnił samobójstwo w czasie ostatniej akcji likwidacyjnej w kwietniu 1943 r., gdy dom przy Muranowskiej 40, gdzie mieszkał, został otoczony przez SS i nie było już żadnej możliwości uratowania się.” (s. 252)
Helena Szereszewska
ONI, IV A (tuż po 21 września 1942)
„Urzędnikom Gminy wyznaczone zostały bloki przy ulicy Muranowskiej 38, 40 i 42.” (s. 143)
JA/ONI, IV A (tuż po 21 września 1942, ale mowa o wydarzeniach z 4 sierpnia 194)
„Każdy z nas miał w pamięci dzień 4 sierpnia, kiedy nocą Niemcy okrążyli domy na Muranowskiej: numer trzydziesty ósmy, czterdziesty i czterdziesty drugi – i zabrali wszystkich mieszkańców z łóżek na Umschlag, prócz tych, którzy nie zatracili się i zdążyli się ukryć.” (s. 147)
ONI, IV A (listopad-grudzień 1942)
„Inżynier Marek Lichtenbaum, prezes Rady Żydowskiej – mieszkał w bloku numer czterdzieści w czteropokojowym mieszkaniu wspólnie z synem Mieczysławem i jego rodziną. Drugi syn, Edward, mieszkał z radcą Wielikowskim.
Pod numerem czterdziestym urządził się także First z żoną i córeczką; dwóch rabinów – Spira i Sztokhammer z licznymi rodzinami – i wielu policjantów przydzielonych do Gminy.
A w bramie dozorca, który tak samo jak nasz i wszyscy inni dozorcy w getcie handlował artykułami żywnościowymi.” (s. 182)
Bibliografia
– Emanuel Ringelblum, Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, tom 29a Pisma Emanuela Ringelbluma z bunkra, oprac. E. Bergman, T. Epsztein, M. Siek, Warszawa 2018.
– Helena Szereszewska, Krzyż i mezuza, Warszawa 1993.



