25. Odkrycia lekturowe czytelnika

W tej biblijnej opowieści jest szereg bohaterów, którzy zasługują na oddzielną uwagę: Chrystus, który nikomu nie zawinił, a zostaje skazany na okrutną śmierć, ale później – uznany za Syna Bożego – staje się centralną postacią chrześcijaństwa; Poncjusz Piłat, świadomy, że skazuje niewinnego człowieka, ale podejmujący taką oportunistyczną decyzję (ze strachu, lenistwa, obojętności?), by następnie – zgodnie z rytuałem – oczyścić ręce. (To z nim wiąże się powiedzenie „umywać ręce”, oznaczające próbę zrzucenia z siebie odpowiedzialności za własne złe uczynki). Historycy śledzący jego dalsze losy przekazują, że spotkało go w dalszym życiu dużo nieszczęść, a nawet – że zakończył życie samobójstwem^[1]. Niewiele wiemy o dalszych losach zbiorowych bohaterów tamtych wydarzeń: arcykapłanów czy tłumu, który przyczynił się do śmierci Jezusa. O późniejszych dziejach Barabasza Biblia zaś milczy zupełnie.

Wobec tego milczenia i naszej niewiedzy kluczowy dla interpretacji wiersza staje się pierwszy człon tytułu: „domysły”, bowiem tylko na nich możemy opierać swoje wyobrażenie o dalszych losach uwolnionego Barabasza. Domysły w tym przypadku są równoznaczne z ogromnym potencjałem możliwości, jakie stają przed człowiekiem, któremu darowano życie. Zanim czytelnik pozna Herbertowską wizję kierunków, jakie ma sposobność obrać Barabasz (prawości i użyteczności lub nieprawości), sam może wyobrazić sobie prawdopodobne kroki, jakie podejmie on jako wolny człowiek.