OGRODOWA 7

Abraham Lewin

ONI, II D (09.06.1942)

„[…] mówi się, że dzisiaj w nocy i nad ranem padło 17 żydowskich ofiar. Co do kilku udało mi się ustalić, kim były i jak się nazywały. Przy Pańskiej 10/12 mieszkał były dyrektor firmy ubezpieczeniowej <Europa> Goldman i jego zięć, reżyser filmowy Henryk Szaro (Szapiro). Mówią, że obaj przed sześcioma tygodniami wrócili z Wilna. Zamordowani zostali również bracia Leman, byli właściciele kina <Apollo> przy Marszałkowskiej 6. Również oni wrócili ponoć z Wilna. Następnie zastrzelili kobietę, Opatowską, na Ogrodowej 7, żydowskiego tragarza związanego ze szmuglem na Świętojerskiej 28 i jeszcze wielu innych Żydów z kręgów szmuglerskich. Dzień w dzień i noc w noc leje się strumieniami krew żydowska w getcie. Kiedy wreszcie nadejdzie tego koniec? Kiedy?” (s. 111)

Emanuel Ringelblum

ONI, I (wrzesień 1939)

„Na podwórze domu przy Ogrodowej 7 przybywa we wrześniu 1939 roku oddział 20 żołnierzy z Poznańskiego z młodym podporucznikiem na czele. Dom jest czysto żydowski, a jednak już po kilku minutach panuje najlepsza harmonia między poznaniakami, których antysemityzm jest powszechnie znany, a żydowskimi lokatorami. Mieszkańcy domu podejmują żołnierzy gościnnie, raczą ich i częstują, czym tylko mogą. Przez długie godziny żołnierze opowiadają o swoich przeżyciach na froncie, lokatorzy opowiadają o bombardowaniu stolicy itd. Krótko mówiąc, zrealizował się sen Jezajasza: owieczki żyły w zgodzie z wilkiem [Iz 11,6].” (s. 22)”

Bibliografia

– Abraham Lewin, Dziennik, wstęp i opracowanie K. Person, Warszawa 2016.

– Emanuel Ringelblum, Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, tom 29a Pisma Emanuela Ringelbluma z bunkra, oprac. E. Bergman, T. Epsztein, M. Siek, Warszawa 2018.