PABIANICE (poza Łodzią)
Dawid Sierakowiak
III B, ONI
19 maja 1942 r.: „Żydzi, którzy przybyli z Pabianic, zostali tam „stemplowani” i podzieleni na dwie kategorie: zdolnych i niezdolnych do pracy. Tu przysłano tylko zdolnych do pracy.” (s. 254)
20 maja 1942 r.: „Mówi się o jakimś ogromnym getcie dla wszystkich Żydów w Reichu, ale tylko dla pracujących. Co Niemcy robią z dziećmi i niezdolnymi do pracy, nie wiadomo. Także pabianiczanie nie wiedzą nic o swoich starcach, chorych i dzieciach. [W Pabianicach – A.S.] odrywano dzieci od matek w najbrutalniejszy sposób. Nie jesteśmy wcale uważani za ludzi. Bydło do pracy lub na rzeź. Nikt z przybyłych nie wie, co się stało z wysiedlonymi z Łodzi Żydami, chociaż o wysiedleniu słyszeli. Nikt nie jest teraz nigdzie pewnym. Gonią Żydów po całej Rzeszy z miejsca na miejsce.” (s. 255)
IV, ONI
6 września 1942 r.: „Zbudowano na Bazarnej [tj. na pl. Bazarowym – A.S.] ogromną szubienicę, na której mają powiesić podobno dwudziestu kilku pabianiczan, którzy uciekli swego czasu z Pabianic przed wysiedleniem, ale diabli wiedzą, na co ta szubienica jeszcze im się przyda.” (s. 323)
Oskar Singer
„Od 7 XII 1941 r. do 28 VIII 1942 r. w dzielnicy tej umieszczono także dalszych 17 826 Żydów ze zlikwidowanych gett prowincjonalnych z obszaru Kraju Warty, m. in. z gett we Włocławku, Głownie, Ozorkowie, Strykowie, Łasku, Pabianicach. Sieradzu, Zduńskiej Woli i Wieluniu.” (s. 14)
JA/ONI, III A (15.05.1942)
„Dopiero co odjechał ostatni transport, a już słychać o nowych przesiedleniach do getta. Plotka ta krążyła już wcześniej, teraz jednak przyjmuje konkretne kształty. O ile wcześniej mówiono o wysiedleniach z okupowanych terenów i z Protektoratu Czech i Moraw, to teraz już na pewno wiadomo, że mają przybyć robotnicy z pobliskich miejscowości, takich jak Pabianice i Brzeziny. Pierwszy transport ma przybyć już dzisiaj lub jutro w nocy.” (s. 30)
Bibliografia
– Dawid Sierakowiak, Dziennik, oprac. A. Sitarek, E. Wiatr, Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2016.
– Oskar Singer, Przemierzając szybkim krokiem getto… Reportaże i eseje z getta łódzkiego, tłum. K. Radziszewska, Łódź: Oficyna Bibliofilów 2002.