Róg ulic NOWOLIPIE/ PRZEJAZD (granica getta)

Abraham Lewin

JA, II D (18.05.1942)

„Mieszkam przy murze, który odgradza getto od Przejazdu. Wydłubano w murze dziurę, przez którą może z łatwością przeleźć człowiek i można przecisnąć worek ze stoma kilogramami ziemniaków, żyta i innych produktów. Od piątej, wpół do szóstej rano do dziewiątej wieczór odbywa się prawie bezustanny szmugiel”.

ONI, II D (28.05.1942)

„Dziurę w murze na Nowolipiu i Przejeździe zamurowywano już niezliczoną ilość razy. Każdorazowo przekupują polskich i gettowych policjantów po obu stronach muru i zanim wapno zdąży wyschnąć, usuwają cegły i szmugiel odbywa się nadal. Wczoraj, nie wiadomo który raz, znów zamurowano tę dziurę. Było to o godzinie 6-7 wieczorem. Przystąpiono od razu do rozbierania i usuwania cegieł. Policjant nie został widocznie <obrobiony> lub też nie przystał na propozycję szmuglerów. Kiedy więc ukazał się mały otwór wielkości cegły, wsunął tam szybko rewolwer i wystrzelił. Padł nie bogaty, syty szmugler, ale biedny chłopczyk, podręczny u przedsiębiorców-szmuglerów.” (s. 83)

ONI/JA, II D (07.07.1942)

„Szmugiel toczy się dalej, bez względu na wielu straconych i zabitych w ostatnich tygodniach. To prawda, że nie w takiej formie jak wcześniej. Dziura w murze na Nowolipiu róg Przejazdu została zamurowana, ale ludzie szmuglują ponad wysokim na ponad 2,5 metra murem. Wszyscy mamy przed sobą czarny ponury obraz, który dławi i dusi aż do rozpaczy i szaleństwa.” (s. 156)

Emanuel Ringelblum

ONI, I

„W Warszawie budują mury na linii Nalewki-Kramy Nalewkowskie – także Przejazd-Nowolipie. Dopatrują się w tym zalążka getta, które nagle stanie się faktem.” (s. 110)

„Zamurowanie odcinka Przejazd-Nowolipie stworzyło niemożliwą sytuację na Karmelickiej. Jest tam strasznie ciasno, ogromny ruch.” (s. 113)