LIBELTA

Abraham Lewin

JA/ONI, IV A (01.10.1942)

„Zdziczały ulice małego getta ciągnącego się przez kilka ulic: Miłą, Zamenhofa, Franciszkańską, oraz kilka uliczek: Ostrowską, Libelta, Wołyńską, Niską itd. Nie wolno chodzić po ulicach. Nie widać żadnego Żyda. Każda fabryka jest zamkniętym więzieniem. Nie wolno przechodzić z fabryk Schulza na Nowolipiu do fabryk Toebbensa na Lesznie. Cały dzień jesteśmy zamknięci przy Gęsiej 30. Do i z pracy udajemy się grupami przed siódmą rano i o szóstej wieczorem.” (s. 228-229)

Perec Opoczyński

ONI, II D (17.06.1942)

„17 czerwca. Wczoraj o świcie Niemcy kazali zaprowadzić wózek ze zwłokami w wąską uliczkę Libelta (przy Smoczej) i zmusili grabarzy do robienia rzeczy, które nie mieszczą się w pojęciu ludzkim. Jak podają naoczni świadkowie, oszaleli sadyści zmusili grabarzy do zrzucenia zwłok na ziemię, ustawiania ich na głowie, a potem układania i wyginania ich. To bestialskie bezczeszczenie zwłok trwało prawie dwie godziny ku barbarzyńskiej uciesze i zabawie tych nieludzkich istot. Grabarze opowiadają, że zmuszono ich, by zabrali ciała z domu pogrzebowego i dostarczyli je na potrzeby tego podłego spektaklu na Libelta. Po tym bezwstydnym wyczynie grabarze odwieźli ciała na cmentarz.” (Pisma, s. 289)

Bibliografia

– Abraham Lewin, Dziennik, wstęp i opracowanie K. Person, Warszawa 2016.

– Perec Opoczyński, Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 31 Pisma Pereca Opoczyńskiego, oprac. M. Polit, Warszawa 2017.