CEGLANA

Rachela Auerbach

ONI, II C

„Polowanie na Żyda idzie całą parą i dzień dzisiejszy obfitował w ofiary różnej kategorii. Wyciągnięci w nocy z łóżek reżyser Szaro z teściem i szwagrem, zastrzeleni <wedle listy>, zastrzeleni na ulicy w dzień szmuglerzy i nie-szmuglerzy. Jacyś cywile strzelili w tłum na placyku targowym na Ceglanej czy na skwerku. Są zabici na miejscu, są śmiertelnie ranni, na Krochmalnej i Walicowie wybuchła dzisiaj przed wieczorem śmiertelna panika, przechodzenie wzdłuż ogrodzeń kolczastych w <małym getcie> stało się rzeczą o każdej porze dnia w najwyższym stopniu ryzykowną.” (s. 178-179)

Leokadia Schmidt

JA, III A

„Tego samego wieczoru pielęgniarka naszego synka, mieszkająca przy ulicy Ceglanej, w tzw. małym getcie, zmuszona była przyjść do nas z powrotem. Była przerażona. Opowiadała, że Nowolipie od rogu Smoczej do Karmelickiej otoczone jest kordonem Niemców i policji żydowskiej. Jak się później dowiedziałam od mojej siostry, która mieszkała na tej ulicy, była to blokada na większą skalę, trwała od godz. 6.00 rano do 9.00 wieczór. Kazano wszystkim zejść na podwórko, kto pozostanie w mieszkaniu, zostanie z miejsca zastrzelony. Siostra należała do tych, którzy nie zlękli się i zostali w domu, dzięki czemu chwilowo ocalała. Z tej blokady zabrano kilka tysięcy osób. Widziałam, jak prowadzono ich Smoczą. Tej nocy wcale nie spaliśmy.” (s. 29-30)

ONI, III A

„Opowiadano, że w jednym z domów przy Ceglanej znaleziono w łóżku trupa młodej kobiety. Gdy – chcąc wyjąć ciało nieszczęśliwej – dotknęli pościeli, cała pościel rozsypała się w proch. Okazało się, że kobieta przed popełnieniem samobójstwa oblała się jakimś żrącym płynem.” (s. 92)

Adam Czerniaków

JA/ONI, I

„Znów zabrano ulicę Ceglaną. Haberbusch objeżdża miasto (Mylna etc.) i pono otrzymuje kwiaty.” [23 X 1940] (s. 129)

JA, II D

„Z rana o 8-ej byłem na placyku na Ceglanej, dokąd przyprowadzono w nocy około 800 wysiedlonych z Rawy Mazowieckiej i okolic. Małe dzieci, niemowlęta, kobiety. Widok ten rozerwałby mi serce, gdyby nie było tak opancerzone 3-letnią niedolą.” (s. 298)

Emanuel Ringelblum

ONI, I

„Dziś, 23 października [1940], znów podawano przez megafon, że wyłączono z getta Waliców i Ceglaną. Równocześnie okazało się, że wiadomości o przedłużeniu terminu z 31 października na 15 listopada są fałszywe. Ludzie potracili głowy, bo nie wiedzą, gdzie się przeprowadzić. Żadna ulica nie jest pewna, bo wszędzie jest coś, co może narazić te ulicę na niebezpieczeństwo.” (s. 147)

„Dziś, 24 października [1940], włączono z powrotem do getta Ceglaną. Ciągłe podrygi: raz w jedną stronę, raz w drugą, i nikt nie wie, kiedy to wszystko się skończy. Miał miejsce taki oto wypadek: ktoś zamienił mieszkanie na Marszałkowskiej na lokal na Wroniej. W międzyczasie dowiedział się, że Żelazna i sąsiadujące ulice nie należą do getta, znalazł się na ulicy, tymczasem zabrano mu rzeczy. W wielu wypadkach chrześcijanie żądają odstępnego i je otrzymują.” (s. 149)

ADRESY:

– Ceglana 7,  – Ceglana 11,  – Ceglana 17,  – Ceglana (szpital),  – Ceglana (mykwa),  – róg ulic Ceglana/Waliców,