SOLNA

Stanisław Gombiński

ONI, III A

„Już i duże getto kurczy się; wypadła już Chłodna, Żelazna do Leszna, Ogrodowa, Elektoralna, Orla, Solna i Leszno nieparzyste. „Czy jeszcze nie koniec? Więc to wszystko kłamstwo; likwidują więc wszystko i wszystkich, nie pozostawiając nic? Ani shopy, ani Wehrmacht, ani «ocalenie całości kosztem części» – wszystko to kłamstwo, kłamstwo i tylko kłamstwo?!!” – „Nie! To już kres, to na pewno już kres”. „Granicą będzie Leszno, mur będzie biegł środkiem jezdni; nieparzysta strona – aryjska, parzysta – do ghetta. Już postanowiono, już uzgodniono; na Ogrodowej już jest zatwierdzony nowy plan ghetta!”

Ghetto cofa się coraz bardziej do północy; jego granica południowa coraz bardziej zbliża się ku Umschlagowi. Ma się wrażenie, że to jest systematyczny proces, który będzie szedł coraz dalej, coraz dalej – aż obie granice: południowa i północna zleją się, spotkają się na Umschlagu. I wtedy będzie kres, materialny – nie idealny! Koniec ghetta warszawskiego, koniec egzystencji i koniec agonii. Raz wreszcie zakończy się ponury koszmar.” (s. 100-101)

Abraham Lewin

 ONI, III C

„Z rana zarząd Gminy wywiesił nowy rozkaz. Wszyscy Żydzi, którzy mieszkają przy Białej, Elektoralnej, Zielnej, Orlej, Solnej, Lesznie (po nieparzystej stronie), Ogrodowej, Chłodnej, winni opuścić swe mieszkanie do jutra 15 VIII. Wczoraj i dziś było bardzo dużo zabitych, są to ofiary blokad.” (s. 193)

Henryk Makower

JA, II

„W wielu kawiarniach odbywały się występy solowe, poświęcone częściowo muzyce lekkiej, ale również i poważnej: koncerty kameralne w Sali ŻSS na Tłomackiej, na Siennej. […] Jakiś stary, siwy pan grał na skrzypcach na Solnej lub Orlej. […] Na Elektoralnej słyszałem na podwórzu kilkakrotnie skrzypka, który grał pierwszorzędnie, mówiono, że był kiedyś członkiem orkiestry Filharmonii Warszawskiej.” (s. 199)

 

Emanuel Ringelblum

ONI, I

„Przyzwyczajono się już do łapanek na roboty. W tych dniach w jednym miejscu na Solnej ładowano meble na wóz, a nieopodal stały grupki Żydów; grzali się na słońcu i wcale się nie bali. W ostatnich dniach na wszystkich ulicach masowe łapanki do robót. Wchodzą nawet do mieszkań.” (s. 96)

„Na Solnej, Ciepłej wielki ruch, nie sposób przejść.” (s. 160)

ONI, II A

„14 grudnia krążyły pogłoski o podjęciu usilnych starań celem uzyskania dla Żydów zezwolenia na wychodzenie z getta na kilka godzin. Na Tłomackiem wacha wypuściła grupy kobiet i dzieci, aby kupiły chleb. Pozwolili wyjść grupami do 30 osób. Na Solnej wacha zezwoliła kupić chleb za pośrednictwem chłopców chrześcijańskich, ustalając przy tym opłatę 20 gr za przyniesienie chleba. Przywozi się całe wagony z mąką.” (s. 185)

 

ADRESY:

– Solna 6,  – róg ulic Solna/Leszno,   – Solna/Hale Mirowskie,

OBSZARY:

– Obszar: Solna/Ciepła,  – Obszar: ulice między Chłodną a Lesznem [Ogrodowa – Solna – Orla],

TRASY:

– Trasa: Solna 3 – Pawiak,  – Trasa: Elektoralna – Solna – Leszno – Żelazna – Krochmalna – Waliców – Grzybowska 26/28 (standardowa droga prezesa Czerniakowa),