Cz. I: Przemiana gatunków
Prace zebrane w tej części mają jeden wspólny mianownik – ukazują remediację infrastrukturalną tradycyjnych gatunków literaturoznawczych, podkreślając ich narzędziowy charakter we współczesnej praktyce badawczej. Zasoby biograficzne, bibliograficzne czy leksykograficzne, a także edycje naukowe przestają pełnić wyłącznie funkcję nośników informacji, stają się narzędziami badawczymi. Owa część monografii dobrze też oddaje proces, jaki zaszedł w CHC – odejście od myślenia wyłącznie o treści zasobu i rozpoznanie, że to, co budujemy, jest infrastrukturą humanistyki.
Ten proces dobrze widać na przykładzie wszystkich omawianych tu projektów, które u swego cyfrowego zarania koncentrowały się na kwestii remediacji, czyli przeniesienia pewnych gatunków wypowiedzi do środowiska cyfrowego i nowoczesnego przedstawiania treści naukowych. W trakcie prac w zespołach następowała ewolucja myślenia o badawczych zastosowaniach zasobów i szerszych możliwościach. I tak, zainteresowania Nowej Panoramy Literatury Polskiej (NPLP) wykroczyły poza same monografie cyfrowe w stronę naukowych edycji i topografii. Projekty bazodanowe z kolei w dużo większym stopniu zaczęły się skupiać na udostępnianiu danych do badań i dalszym usprawnianiu swych interfejsów użytkownika, co idzie w parze z ogólnym dowartościowaniem kwestii danych badawczych w polskiej nauce. Wszystkie te serwisy traktujemy dziś jako infrastrukturę badawczą, służącą kolejnym projektom i różnym jednostkom literaturoznawczym.
Tym zagadnieniom poświęcony jest tekst Agnieszki Szulińskiej, która przedstawia stan badań w zakresie naukowej edycji cyfrowej i jej wymiaru infrastrukturalnego, omawiając wybrane przykłady. Bartłomiej Szleszyński i Paweł Rams przybliżają zaś zagadnienie monografii cyfrowej, którą definiują jako “rodzaj prezentacji wyników badań, który w założeniu przystosowany jest do funkcjonowania w przestrzeni cyfrowej […] i który w sposób bezstratny nie może zostać przekonwertowany na monografię tradycyjną”. Ten swoisty tryptyk NPLP dopełnia rozdział Konrada Nicińskiego i Agnieszki Zalotyńskiej poświęcony topografiom cyfrowym czyli zagadnieniom mapowania i kartografii w humanistyce cyfrowej. Autorzy tych rozdziałów dzielą się także swym doświadczeniem z tworzenia cyfrowych edycji, monografii i map, toteż każdy rozdział zawiera szereg praktycznych wskazówek przydatnych w pracy z tymi gatunkami wypowiedzi literaturoznawczej.
Remediacji tradycyjnych danych literaturoznawczych poświęcone są trzy pozostałe teksty w tej części. Beata Koper i Tomasz Umerle omawiają przemianę modelu bibliografii od wydawnictwa drukowanego poprzez cyfrową bazę danych po infrastrukturę badawczą, na przykładzie doświadczeń zespołu opracowującego „Polską Bibliografię Literacką”. W podobnym duchu Marlena Sęczek omawia remediację kompendium biobliograficznego, pokazując jak nowe narzędzia zmieniają zarówno pracę twórców i redaktorów, jak i samych użytkowników zasobu. Blok ten wieńczy tekst Patrycji Potoniec i Krzysztofa Opalińskiego poświęcony potencjalnym wykorzystaniom badawczym internetowego Słownika polszczyzny XVI wieku, na który składają się sam słownik, baza źródeł i korpus tekstowy.
Kolejne części tej monografii przynoszą refleksję nad kompetencjami potrzebnymi badaczom i badaczkom do pracy z cyfrowymi zasobami literackimi, a także szerszą refleksję nad konsekwencją przemian infrastrukturalnych dla prac badawczych.
