VI.B. Powstanie warszawskie (1.08.1944 – 2.10.1944)
Już pierwszego dnia powstania warszawskiego oddział por. Sosabowskiego („Sasinek”) z Kedywu Okręgu Warszawskiego opanował wielkie magazyny żywności i mundurów niemieckich przy ulicy Stawki 4 (Umschalgplatz). Magazyny były świetnie zaopatrzone, między innymi w panterki, w które umundurowało się zgrupowanie „Radosław”. Oddziały „Radosława” broniły przedpola Starego Miasta, utrzymując się w rejonie Powązek. W środę 9 sierpnia teren szkoły i magazynów na Stawkach przechodził z rąk do rąk. Niemcy siedzieli umocnieni w budynkach szkolnych, w kompleksie dawnego Umschlagplatzu. Udało się ich wyprzeć z budynku szkoły. Jednak Stawek nie udało się utrzymać. W niedzielę 13 sierpnia Niemcy przypuścili potężne natarcie na północne i zachodnie linie obrony Starówki. Po kilku godzinach ciężkiej walki oddziały AK straciły ostatecznie Stawki. Pierścień wojsk niemieckich zamknął się wokół Starego Miasta.
5 sierpnia żołnierze z batalionu „Zośka” przeprowadzili od strony ul. Okopowej zwycięski atak na obóz KL Warschau (Gęsiówka). Po parogodzinnej walce powstańcy zdobyli Gęsiówkę i uwolnili 348 żydowskich więźniów różnych narodowości. Decydującą rolę w zwycięstwie odegrał szturm z użyciem dwóch zdobycznych czołgów niemieckich typu „Pantera”, dowodzonych przez por. Wacława Micutę („Wacław”). Wyswobodzeni Żydzi chcieli przyłączyć się do powstania. Części udało się wziąć czynny udział w walkach w różnych formacjach powstańczych na Starym Mieście. Większość znalazła zatrudnienie w służbach pomocniczych. Nie powiodła się próba sformowania osobnego batalionu żydowskiego.
MIEJSCA:
– 6 Sierpnia, – Aleja Niepodległości, – Aleja Niepodległości 218, – Aleja Niepodległości 227/253, – róg ulic Belwederska/Grottgera, – róg ulic Belwederska/Podchorążych, – Czerniakowska 231 (szpital), – Dworzec Zachodni, – Leszno, – Langiewicza, – Plac Politechniki (poza gettem), – Podchorążych (poza gettem), – Pruszków – obóz (poza Warszawą), – Sędziowska, – Sędziowska 2, – Spacerowa (poza gettem),
– Zajączkowska (poza gettem),
OBSZARY:
– Obszar: Kolonia Staszica (Filtrowa 30, Al. Niepodległości, Wawelska, Sędziowska, Nowowiejska i Krzywickiego), – Obszar: Plac Politechniki/Filtry (Koszykowa/Krzywickiego/Filtrowa/Raszyńska),
TRASY:
– Trasa: Aleja Niepodległości 218 – Aleja Niepodległości 227/253, – Trasa: Aleja Niepodległości 227/253 – Aleja Niepodległości 218, – Trasa: Belwederska – Aleje Ujazdowskie – Aleja Szucha 25, – Trasa: róg Belwederska/Spacerowa – Sadyba Czerniakowska, – Trasa: Dworzec Zachodni – Pruszków, – Trasa: Złota 39 – wieś Lipka (pod Warszawą),
